Ο παπά-Γρηγόρης είναι τα μάτια και τα αυτιά του χωριού. Ολοι πηγαίνουν στην εκκλησία για να εξομολογηθούν τις αμαρτίες τους, που δεν είναι και λίγες, καθώς όλοι οι ήρωες της σειράς έχουν τα κρυφά πάθη τους και τα ένοχα μυστικά τους από φόνους μέχρι και παράνομες ερωτικές σχέσεις. Ο υπέροχος Κωστής Σαββιδάκης μιλά στο «ENJOY» και τη Μαρία Ανδρέου για τα πρωτόγνωρα γυρίσματα με τα τεστ, τις αποστάσεις και τις μάσκες, αλλά και τη μεγάλη μάχη που δίνουν για να μη χαθεί ούτε πόντος από το άρτιο αποτέλεσμα της παραγωγής πριν από την πανδημία. Και αυτόν τον αγώνα τον δίνουν με αισιοδοξία και χαρά.
Πώς είναι η επιστροφή στο Διαφάνι μετά την καραντίνα;
Ζούμε πρωτόγνωρα πράγματα. Η επιστροφή έγινε με μια εξέταση, ένα τεστ για να δούμε αν κάποιος από όλους μας είναι θετικός στον κορονοϊό. Ευτυχώς όλα πήγαν καλά και έτσι αρχίσαμε πριν από μία εβδομάδα τα γυρίσματα. Κακά τα ψέματα, τα πράγματα είναι δύσκολα. Βάφεσαι, γυρίζεις τη σκηνή, μετά βάζεις τη μάσκα και μετά, όταν πρέπει να μπεις ξανά για γύρισμα, θα μακιγιαριστείς και ύστερα θα φορέσεις άλλη μάσκα. Με την πολλή ζέστη που μας έτυχε την πρώτη εβδομάδα των γυρισμάτων, καθώς φορούσαμε χειμερινά ρούχα, ήταν ένα εξαιρετικό κοκτέιλ δυσφορίας. Αποστάσεις, μάσκες, αντισηπτικά, καύσωνας. Αλλά δεν πτοηθήκαμε. Ολοι μας είχαμε μεγάλη χαρά. Μπήκαμε στο Διαφάνι του 1958 με την ίδια όρεξη που πρωτομπήκαμε πριν από τον κορονοϊό. Για να σας δώσω να καταλάβετε, σε μια σκηνή εσωτερικού χώρου, που κανονικά θα έμπαιναν 10 άτομα για γύρισμα, μπαίνουμε πρώτα πέντε ηθοποιοί και λέμε τα λόγια μας σαν να είχαμε απέναντί μας τα άλλα πέντε. Τον ρόλο των πέντε ατόμων που δεν βλέπουμε, τα λόγια τους δηλαδή, τα λέει η βοηθός σκηνοθέτη. Το ίδιο κάνουν και οι πέντε ηθοποιοί που θα ήταν στην ίδια σκηνή με εμάς, αλλά θα μπουν μετά για να ολοκληρωθεί το πλάνο. Ολα, λοιπόν, παίζονται στις οδηγίες του σκηνοθέτη και στην ερμηνεία μας για να κρατήσουμε το ίδιο επίπεδο.
Πώς βιώσατε το «Μένουμε σπίτι»;
Για εμένα ήταν πολύ άγριο πράγμα. Σε αυτή τη σειρά τρέχουμε όλοι σαν άλογα, σαν να είμαστε αυτοκίνητα σε αγώνες ταχύτητας και ξαφνικά κάποιος μας τράβηξε το χειρόφρενο απότομα και το αυτοκίνητο έκανε αυτή την στροφή που γυρνά προς τα πίσω το όχημα. Πραγματικά, δεν είχα ανάγκη τέτοια ξεκούραση, όπως ακούω να λένε κάποιοι άλλοι. Με στήριξαν και στήριξα πολλούς ανθρώπους μέσα από την καθημερινή μας τηλεφωνική επικοινωνία, φίλοι, συνάδελφοι, συγγενείς που γίναμε μια παρέα. Στις αρχές άκουγα ειδήσεις από την τηλεόραση, μετά, όταν είδα ότι το πράγμα ξέφυγε, πήγε προς την υπερβολή και την πλύση εγκεφάλου, καθώς από το πρωί μέχρι το βράδυ έπαιζαν θέματα μόνο για τον κορονοϊό, την έκλεισα. Ενιωθα ότι, αν συνέχιζα να βλέπω όλον αυτόν τον μαραθώνιο με τους νεκρούς και τα κρούσματα, θα πάθαινα κατάθλιψη. Μιλώντας με μεγαλύτερα σε ηλικία άτομα, δεν θα ξεχάσω δύο ηλικιωμένους συγγενείς μου που μου είπαν «Κωστή, περιμένουμε να πεθάνουμε». Ε, τότε τους είπα: «Φτάνει, κλείστε τηλεοράσεις και ραδιόφωνα». Ο ελληνικός λαός είναι έξυπνος λαός, έχει μυαλό, δεν χρειαζόταν αυτός ο βομβαρδισμός. Πλέον ακούμε για δύο κρούσματα την ημέρα, η καμπύλη ισοπεδώθηκε στην Ελλάδα, αλλά μαζί με αυτήν ισοπεδώθηκε και η οικονομία.
Δυστυχώς, πολλοί άνθρωποι θα πεινάσουν, η ύφεση θα είναι πολύ μεγάλη παγκοσμίως… Μήπως όλο αυτό δεν ήταν μόνο μια πανδημία;
Ο καιρός θα το δείξει. Αλλά δεν μπορώ να εξηγήσω πώς θα ταξιδεύουμε στα αεροπλάνα ο ένας δίπλα στον άλλον και στις ταβέρνες θα πηγαίνουμε μόνο τέσσερις και φίλοι μεταξύ μας… Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών προβλέπει ότι 1,6 δισ. εργαζόμενοι θα υποστούν τεράστια ζημιά στις ζωές τους. Στην Ελλάδα οι προβλέψεις μιλούν για 250.000 νέους ανέργους. Τα Ηνωμένα Εθνη προειδοποιούν για νέα επισιτιστική κρίση στην Αφρική. Αν διάβασα σωστά, πάνω από 160.000.000 άνθρωποι στον πλανήτη θα πεινάσουν. Η υγειονομική αυτή κρίση θα μειώσει τον πληθυσμό της Γης όχι μόνο από την ασθένεια, αλλά και από τις επιπτώσεις του lockdοwn. Για μένα ο κορονοϊός είναι μια πανδημία που θα οδηγήσει μετά το παγκόσμιο νέκρωμα της οικονομίας για τρεις μήνες σε έναν οικονομικό πόλεμο. Πλέον, οι πολιτισμένοι λαοί δεν σκοτώνονται με όπλα αλλά με άλλες μορφές, όπως αυτές του βιοχημικού πολέμου… Σκεφτείτε να μας πουν τον Οκτώβριο ξανά μέσα στα σπίτια μας. Τότε να περιμένετε και την κοινωνική έκρηξη. Θα χαθεί η μπάλα. Αν ο άλλος δεν έχει να φάει, δεν θα υπολογίσει ούτε την πανδημία ούτε τίποτα. Τι στενόχωρο μόνο και να το σκέφτεσαι ότι αυτός ο κορωνοϊός χτύπησε τους ηλικιωμένους ανθρώπους, που έχουν δώσει τόσο πολλά λεφτά στα ασφαλιστικά ταμεία για τις συντάξεις τους. Τι κοινωνία είμαστε που δεν θέλουμε πια συνταξιούχους; Θα σκοτώσουν ποιους; Την αναφορά μας, τις ρίζες μας; Ας συνέλθουν όλοι οι πολιτικοί ηγέτες και όλοι οι πλούσιοι στη Γη. Γιατί οι λαοί γράφουν στο τέλος την ιστορία και όχι τα συμφέροντα…
Μεγάλο πλήγμα υπέστησαν ο τουρισμός και ο πολιτισμός μας. Γίνεται Ελλάδα χωρίς θέατρο, μουσική, χορό;
Ο πολιτισμός και ο τουρισμός είναι η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας. Δεν είναι μόνο οι ηθοποιοί, οι τραγουδιστές, οι μουσικοί, οι χορευτές. Είναι ένας ολόκληρος κλάδος, σκηνοθέτες, σεναριογράφοι, σκηνογράφοι, ηχολήπτες, φωτιστές, ενδυματολόγοι, μακιγιέζ, κομμωτές, ταξιθέτες και φυσικά οι παραγωγοί, τα γραφεία δημοσίων σχέσεων. Οπως εμείς στηρίξαμε τον κόσμο μέσα στην καραντίνα με τις σειρές και τα έργα μας, πόσοι άνθρωποι κλεισμένοι για δύο μήνες έβλεπαν σίριαλ και ταινίες ή τα παιδιά τους άκουγαν παραμύθια από ηθοποιούς, έτσι και ο κόσμος μάς στηρίζει τώρα και καταλαβαίνει τα δίκια μας, όταν μας ανακοινώνουν ότι θα παίζουμε στα θέατρα τον χειμώνα με μισές θέσεις. Στην αρχή, όταν είπαν ότι θα ακυρωθούν παραστάσεις στην Επίδαυρο, στο Ηρώδειο, είχαμε σαστίσει όλοι. Βρε κράτος, τι κάνεις για τους ανθρώπους της τέχνης, τους οποίους αξιοποίησες μέσα στην πανδημία για να πείσουν τον κόσμο να μείνει μέσα στο σπίτι; Ποιους επιστράτευσες στην καμπάνια σου; Τους καλλιτέχνες. Τα αγαπητά πρόσωπα του κόσμου. Πού είσαι τώρα, κράτος, και δεν μας υπολογίζεις; Οταν αγωνιούμε για τον χειμώνα που έρχεται; Δεν μπορείς να μας πετάς. Γιατί πολύ απλά θα μας ξαναχρειαστείς. Οταν θα έρθουν οι εκλογές, ας θυμηθούν όλα τα κόμματα ότι οι ηθοποιοί δεν είναι «αυτός ο κλάδος, αυτοί οι άνθρωποι», είναι εκείνοι που προάγουν τον πολιτισμό της χώρας μας. Και οι δημοσιογράφοι θα καταλάβουν ότι για το δικό τους συμφέρον θα πρέπει να υπάρχουν καλλιτεχνικά γεγονότα για να μπορούν να έχουν αντικείμενο για να γράψουν. Οι καλλιτέχνες είναι δημιουργοί και με τους δημιουργούς κλείνουν εξώφυλλα τα περιοδικά.
Από πού να αντλήσουμε αισιοδοξία, όταν ακούμε για ανεργία, εκ περιτροπής εργασία, τηλεργασία και πάει λέγοντας;
Από τον ίδιο μας τον εαυτό. Πρέπει να σταματήσουμε να φοβόμαστε. Ο άνθρωπος που φοβάται έχει χάσει το παιχνίδι. Η ζωή θέλει θάρρος, αγώνα, μάχη και ελπίδα. Οι πρόγονοί μας έχουν δώσει το αίμα τους για τη δική μας ελευθερία, δεν θα μας φοβίσει κανένα κοινωνικό ή παγκόσμιο πείραμα. Μέσα σε ελάχιστες εβδομάδες θα δεχτούμε τουρισμό και από χώρες που επλήγησαν πάρα πολύ από τον Covid-19 και τους πειράζει που συγκεντρώνονται τα νιάτα μας στις πλατείες; Τι παλαβά πράγματα είναι αυτά; Δεχόμαστε τουρίστες από την Ευρώπη και δεν αφήνουμε τα νιάτα μας, που φρικάρανε μέσα στα σπίτια, να πιουν το ποτό τους στις πλατείες; Κυνηγούν οι Αρχές παιδιά και χριστιανούς στις εκκλησίες και μέσα σε λίγες ημέρες από την άρση των μέτρων ξεκινά ο τουρισμός; Παράνοια.
Αναφερθήκατε στους χριστιανούς και στις εκκλησίες μας. Πρωτόγνωρο Πάσχα…
Θλιβερό. Για εμένα που πιστεύω ήταν ένα πολύ στενόχωρο Πάσχα. Πιστεύω με όλη μου την καρδιά. Και εκκλησιάζομαι και θα εξομολογηθώ και θα νηστέψω και θα κοινωνήσω. Αλλωστε έχω ζήσει το προσωπικό μου θαύμα πριν από έξι χρόνια.. Πήγα να ασπαστώ τον Σταυρό στο Εκκλησάκι των Αγίων Ισιδώρων στον Λυκαβηττό και όταν πήγε να με σταυρώσει ο παπα-Δημήτρης, ο Σταυρός κόλλησε πάνω μου, στα πνευμόνια μου. Ο ιερέας μου είπε «πήγαινε να κάνεις ιατρικές εξετάσεις». Ετσι και έγινε. Κάπνιζα πάρα πολύ, είχα και αυξημένο βάρος και άσχημο βήχα. Τετάρτη πήγα στον γιατρό, Δευτέρα μπήκα για επέμβαση και σώθηκα. Είχα μια κύστη σαν αβγό.
Αρα δεν σας έδωσαν τυχαία τον ρόλο του ιερέα στο Διαφάνι… Τα γένια δικά σας είναι;
Ναι, και τα έχω εδώ και χρόνια. Μάλιστα, οι περισσότεροι θαυμαστές της σειράς όταν με βλέπουν στον δρόμο μου λένε πρώτα «παπα-Γρηγόρη, την ευλογία σου» και μετά με ρωτούν «τα γένια αληθινά είναι;» και τους λέω «τραβήξτε τα». Εχω πάρει τεράστια αγάπη μέσα από αυτή τη σειρά.
Πώς σας επέλεξαν η σεναριογράφος Μελίνα Τσαμπάνη και ο Λευτέρης Χαρίτος για τον ρόλο του ιερέα; Στο Διαφάνι όλοι χρειάζονται έναν εξορκισμό…
Στο Διαφάνι όλοι οι ήρωες, όπως και όλοι οι άνθρωποι, αμαρτάνουν και μετανοούν ή δεν μετανοούν και περιμένει ο Θεός τη μετάνοια τους. Για τις «Αγριες μέλισσες» είχα ακούσει ότι θα ήταν μια υπερπαραγωγή και μάλιστα σειρά εποχής. Λέω «θα την κυνηγήσω αυτή τη δουλειά». Εστειλα στο facebook μήνυμα στην casting director της σειράς, τη Μιράντα Ρωσταντή. Και μου απαντά «βρε Κωστή, δεν θα το πιστέψεις, μιλούσαμε για σένα με τους υπεύθυνους της σειράς και σε θέλαμε για έναν συγκεκριμένο ρόλο. Είναι τρελή σύμπτωση. Θα σε πάρω σε τέσσερις μέρες τηλέφωνο». Ετσι και έγινε. Με πήρε τηλέφωνο και έκανα τέσσερα δοκιμαστικά για τον ρόλο του παπά. Δεν ξέρω, και αυτό για μένα είναι σημάδι από τον Θεό. Είχα προσευχηθεί για αυτή τη σειρά και άκουγα στο τηλέφωνο ότι οι παραγωγοί μιλούσαν για εμένα. Δεν ξέρω… Αλλά πραγματικά για μένα ο Χριστός είναι παντού μέσα στη ζωή μου. Αν δεν πιστεύεις σε κάτι, δεν έχει νόημα να υπάρχεις. Ο Θεός είναι Μέγας.
Αυτό το θρησκευτικό συναίσθημα καλλιεργήθηκε ή οι γονείς σας ήταν θεοσεβούμενοι άνθρωποι;
Γεννήθηκα στη Ρόδο, αλλά έχω καταγωγή και από τα Σφακιά. Τόσο στη Ρόδο όσο και στην Κρήτη οι άνθρωποι πιστεύουν πάρα πολύ. Οι εκκλησιές και τα πανηγύρια είναι οι αναμνήσεις μου και οι παιδικές μου αναφορές. Εχω μυρωδιές από αυλές, γειτονιές, σοκάκια, πεζούλια, από χωριά. Νομίζω αυτή η σειρά γι’ αυτό έγινε αγαπητή στους Ελληνες τηλεθεατές, γιατί τους θυμίζει τα δικά τους τα χωριά.
Ποιος είναι ο ρόλος του παπα-Γρηγόρη τελικά;
Ολοι οι κάτοικοι στο Διαφάνι είναι βασανισμένοι άνθρωποι. Κουρασμένοι. Πολλοί από τους χαρακτήρες θα έλεγα ότι κουβαλάνε τη μοίρα ηρώων που βλέπουμε στις αρχαίες τραγωδίες. Αν πάρετε τον καθένα ξεχωριστά, από τον Κυπραίο, που κουβαλά τους προσωπικούς του δαίμονες, μέχρι τον Δούκα, που έχει διατάξει φόνους, όλοι είναι μέσα στην αμαρτία. Θα πρέπει για να νιώσουν τη γαλήνη και την ισορροπία μέσα στη ζωή τους να μετανοήσουν αληθινά και να μην κάνουν ξανά τα ίδια λάθη. Βέβαια, οι φόνοι που έκαναν δεν είναι απλό πράγμα. Για όλα αυτά υπάρχει ο νόμος αλλά και η θεία δίκη. Για να υπάρξει κάθαρση χρειάζεται και τιμωρία. Σε ένα από τα καινούργια επεισόδια λέω στην Ασημίνα, η οποία στεκόταν στον τάφο του πατέρα της, ότι η ζωή της θα γίνει καλύτερη αν συγχωρέσει αυτούς που της έκαναν κακό. Και με ρωτά «πώς θα ξέρω ότι είναι άξιοι της συγγνώμης μου»; Και της απαντώ «αν έχουν μετανοήσει για τις πράξεις τους». Ολοι θα πληρώσουμε για τις πράξεις μας. Αργά ή γρήγορα. Αυτό το πιστεύω. Θα περάσουμε από το ίδιο ταμείο. Πλούσιοι και φτωχοί δεν θα πάρουμε τίποτα μαζί μας. Παρά μόνο δυο μέτρα γη. Γι’ αυτό πολλές από τις έριδες, τα μίση και τα πάθη αλλά και το κυνήγι του πλούτου και της εξουσίας, της φήμης είναι μάταια…
Υπήρξαν δύσκολες υποκριτικά σκηνές για εσάς;
Ναι. Με ιδιαίτερη φόρτιση. Μπήκα στη διαδικασία να ανακοινώσω την αυτοκτονία ενός αθώου νεαρού παιδιού στον πατέρα του. Αυτό και υποκριτικά ήταν πολύ σκληρό. Πώς λες στον Μιλτιάδη ότι ο γιος σου ο Γιάννος κρεμάστηκε; Νομίζω για όλους τους ηθοποιούς η αυτοκτονία του Γιάννου ήταν πολύ δύσκολη ως σκηνή και χρειάστηκε μεγάλη αποφόρτιση. Αυτή την ημέρα στο σπίτι μου δεν κοιμήθηκα. Κατά τα άλλα, δύσκολες είναι και οι σκηνές στον καφενέ, γιατί με τον κουρέα, τον Κυριάκο, τη Βιολέτα, τη Ρίζω, τον ενωμοτάρχη, τον μπουφετζή, τον κοινοτάρχη έχουμε γίνει μια παρέα και γελάμε πάρα πολύ. Ε, όταν μας πιάσουν νευρικά γέλια, δεν βγαίνει η σκηνή. Μου λένε «έλα να μας εξομολογήσεις, πάτερ» και τους λέω «είστε από τώρα συχωρεμένοι». Θέλαμε τόσο πολύ να αγκαλιαστούμε, να φιληθούμε και δεν μπορούσαμε από αυτό το κακό που μας βρήκε. Δεν ξέρετε πόσο έλειψε ο ένας στον άλλον. Ο καφενές της Βιολέτας είναι ο δικός μας καφενές. Στην καραντίνα από τη στενοχώρια μου έβαλα 15 κιλά και προσπαθώ να τα χάσω, ξέσπασα στο φαγητό.
Ηταν γολγοθάς για εσάς ο εγκλεισμός;
Μα, σκεφτείτε, ψυχολογικά τι περάσαμε. Μας απαγόρευσαν να πάμε στον Επιτάφιο, έστω και με αποστάσεις. Το ότι δεν χτύπησαν οι καμπάνες την Ανάσταση. Γιατί, θα μετέδιδαν τον κορωνοϊό; Ενιωσα ότι η Πολιτεία δεν σεβάστηκε το θρησκευτικό μου συναίσθημα, όταν έβλεπα τους συμπολίτες μου να πηγαίνουν με προφύλαξη στο σούπερ μάρκετ. Και σας το λέω εγώ, που έχω μεγαλώσει στη Ρόδο, σε ένα νησί με τζαμιά, συναγωγές, καθολικές εκκλησίες και έχω μέσα μου μεγάλο σεβασμό για όλες τις θρησκείες του κόσμου. Ζούμε σε δύσκολες εποχές. Οταν βλέπεις την πείνα να χτυπά την πόρτα, να μη βρίσκουν φάρμακο για την πανδημία, όταν η Τουρκία προκαλεί στον Εβρο και στα νησιά, όταν έχει γεμίσει η Ελλάδα εξαθλιωμένους πρόσφυγες, λες από μέσα σου «Παναγιά μου, βοήθα».. Για μένα δεν υπάρχει Ενωμένη Ευρώπη σήμερα, μόνο συμφέροντα. Λέω «Δόξα τω Θεώ, που έχουμε αυτή τη σειρά και θα συνεχιστεί και το 2021 και θα έχουμε δουλειά». Υπάρχουν φανατικοί τηλεθεατές που δεν αφήνουν το Διαφάνι τους…
Την περιμένατε την επιτυχία της σειράς;
Ναι, την περίμενα. Από το πρώτο επεισόδιο που διάβασα τον φόνο που κάνουν τα τρία κορίτσια πάνω σε άμυνα. Είχε δυναμική και δράση και αυτό σε κρατά σε αγωνία. Το μαγικό σε αυτή τη σειρά είναι ότι τους ήρωες τους δικαιολογείς. Αν ήσουν ο Λάμπρος, δεν θα έκανες τα ίδια; Θα ξεχνούσες τη μία και μοναδική σου αγάπη; Οχι. Αν ήσουν η Μυρσίνη, δεν θα έψαχνες τον φονιά του αγοριού σου; Θα ήθελες να γδάρεις τον δολοφόνο. Και η απιστία που κάνει στον Δούκα είναι για να μην τρελαθεί. Παίρνει ζωή από μια ερωτική επαφή. Αν ήσουν η Θεοδοσία, πάνω στα νιάτα σου δεν θα απατούσες τον άνδρα που σε προδίδει; Οχι, δεν έχουμε να κάνουμε με υπερβολικούς και τραβηγμένους ήρωες. Γιατί και εμείς στη θέση του Νικηφόρου με τον πειρασμό της Δρόσως μπορεί να κάναμε τα ίδια και χειρότερα. Σας φαίνεται κακό σκυλί ο Δούκας; Υστερα από έναν Β’ Παγκόσμιο και έναν Εμφύλιο; Οι αποφάσεις που καλούνται να πάρουν οι ήρωες είναι πολύ δύσκολες.
Τι θα θέλατε για το βασικό πρωταγωνιστικό ζευγάρι της σειράς, τη Λενιώ και τον Λάμπρο;
Να τους παντρέψω. Ολη η Ελλάδα αυτό δεν θέλει; Ο Κυπραίος ας βγει από την κόλασή του, η Ελένη από τις δικές της τύψεις, ας υπάρξει δίκη και κάθαρση. Η ψυχή του ανθρώπου είναι άβυσσος. Οι ήρωες έχουν επίγνωση του κακού, τους κυνηγάνε οι δαίμονες… Είναι εγκλωβισμένοι. Η μετάνοια, η συγχώρεση και η αγάπη είναι ο δρόμος, η ζωή και η αλήθεια. Μια νέα αρχή και βέρα στο δεξί για την Ελένη και τον Λάμπρο.