24 Ιουλίου σήμερα. Επέτειος αποκατάστασης της δημοκρατίας.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Ή, όπως μου έλεγε με σκηνοθετημένο «θυμό» στις συναντήσεις μας, στο σπίτι της οδού Ξενίας, στην Κηφισιά, η αείμνηστη γραμματέας του Εθνάρχη Λένα Τριανταφύλλη, «Αυτή είναι η μέρα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, παιδί μου, για ποια δημοκρατία μού λες!». Δημοκρατία ετών 46, λοιπόν. Δημοκρατία σε ώριμη ηλικία. Αλλά πόσο ώριμη, όμως; Οι άνθρωποι του Τύπου έχουμε το προνόμιο να γνωρίζουμε τη δημοκρατία από μέσα, όχι μόνο από τη βιτρίνα. Από τη βιτρίνα καλή δείχνει. Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας ασκεί τυπικώς άψογα τα καθήκοντά της ως ρυθμιστής του πολιτεύματος μέχρι στιγμής.
Η Βουλή είναι εξακομματική και λειτουργεί υποδειγματικώς μετά τον γύψο των Μνημονίων, κατά τη διάρκεια των οποίων νομοθετούσε η τρόικα. Το υπουργικό συμβούλιο συγκαλείται τακτικά από τον πρωθυπουργό, η αντιπολίτευση ασκεί τον ρόλο της, η ελευθεροτυπία (με επτά τηλεοπτικούς σταθμούς, καμιά δεκαριά καθημερινές εφημερίδες και άπειρα σάιτ και ραδιόφωνα) μοιάζει ανεμπόδιστη, ενώ και οι θεσμοί, με πρώτη τη Δικαιοσύνη, εκπέμπουν προς τα έξω μια γενικώς συμπαθητική εικόνα. Είναι, όμως, έτσι; Αμφιβάλλω πολύ. Εμείς, που λόγω επαγγέλματος εξαιρούμαστε από το άβατο, μας επιτρέπεται η είσοδος σε γραφεία απρόσιτα και βλέπουμε τη μοναξιά της εξουσίας από την άλλη όψη της, εμείς που «χαζεύουμε» τα σκαμμένα πρόσωπα των βασικών πρωταγωνιστών άλλοτε σκοτεινά και άλλοτε όχι (πολιτικοί, ιεράρχες, διπλωμάτες, στρατιωτικοί, επιχειρηματίες, μιντιάρχες, μάνατζερ), εμείς που γνωρίζουμε έως και την παραμικρή λεπτομέρεια του παρασκηνίου, λέμε ότι η βιτρίνα παραπλανά.
Ως κλασικός φιλελεύθερος ο οποίος όχι μόνο ανέχεται, αλλά αποδεδειγμένα επιδιώκει τη διαφορετική γνώμη για να συγκρούεται μαζί της (κάνω ραδιοφωνική εκπομπή μαζί με μέλος του ΚΚΕ!), με λύπη παρατηρώ φαινόμενα μονοκαλλιέργειας στη δημοκρατία μας εσχάτως. Η διαφορετική άποψη τύποις γίνεται αποδεκτή, με το ζόρι, όχι ουσία. Αν οι γνώμες ήταν αυτοκίνητο, θα ήταν δύο λογιών: αυτές που κυκλοφορούν με άνεση στην εθνική οδό και αυτές που το σύστημα στριμώχνει στον παράδρομο και τις μποτιλιάρει για να μην πολυκυκλοφορούν, επειδή απλώς δεν του αρέσουν.
Όποιος ελέγχει τη ροή της πληροφορίας ελέγχει και το παιχνίδι! 24 Ιουλίου σήμερα (αρχίζω από τα απλά) και αν μελετήσετε προσεκτικά τις γελοιογραφίες που δημοσιεύονται στις εφημερίδες θα πιστέψετε ότι πρωθυπουργός είναι ακόμη ο Τσίπρας και Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Παυλόπουλος. Τόσο τακτικά τους σκιτσάρουν. Δεν είναι υγιές αυτό. Δεν πρέπει να το θέλει κανονικά ούτε ο νυν πρωθυπουργός. Κι όμως, συμβαίνει. Ακόμη και σήμερα υπάρχει επιλεκτικώς εμπαθής γελοιογραφία. Τα πενάκια έχουν, όμως, μία αποστολή: να ενοχλούν την εξουσία, όχι να τη θωρούν. 24 Ιουλίου σήμερα. Αλλά εκπομπή που να σατιρίζει την πολιτική τάξη μας δεν υπάρχει πια στην τηλεόραση. Καταργήθηκε και η τελευταία («Αρβύλα»). Δεν μας άρεσε ο Λαζόπουλος επειδή ήταν συριζαίος, ωραία, αλλά ποιος τον αντικατέστησε; Ο κανένας; Νοούνται δημοκρατία και εξουσία χωρίς σάτιρα; Ο κόσμος είναι ατελής. Η εξουσία είναι ατελής. Και προορισμός της σάτιρας είναι να σχολιάζει αυτές τις ατέλειες. Τι έγινε; Δεν το θέλουμε; Δεν μας αρέσει; Και είμαστε η χώρα που γέννησε τον Αριστοφάνη;
Πάμε στα λίγο πιο βαθιά τώρα. Επιλογές στην ενημέρωση έχουμε θεωρητικώς άπειρες, δεν πρέπει να έχουμε παράπονο. Ως φιλελεύθερος, όμως, πρέπει να πω ότι μου αρέσει το δίτερμα και όχι το μονότερμα. Δεν μου αρέσει να βλέπω εκπομπές της ιδιωτικής τηλεόρασης στις οποίες παρελαύνουν κάθε μέρα δύο και τρεις υπουργοί έναντι ενός εκπροσώπου της αντιπολίτευσης, ήσσονος και ελάσσονος, καμιά φορά και κανενός εκπροσώπου της. Οι αγώνες έχουν χάρη όταν παίζουν δύο ομάδες, όχι μόνο μία. Δεν μου αρέσει, επίσης, να ακούω πληροφορίες μισές.
Προφανώς και θέλω να μάθω τι είδους άσεμνη χειρονομία έκανε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Μάρκου σε συνάδελφό του προχθές μέσα στο Κοινοβούλιο για να του ασκήσω δριμεία κριτική που δεν σέβεται το έδρανο στο οποίο τον έστειλε ο ελληνικός λαός. Θέλω, όμως, να μάθω, να μου το πει η τηλεόρασή μου, το ραδιόφωνό μου, το σάιτ μου, η εφημερίδα μου, ότι το επεισόδιο με τον Μάρκου άρχισε όταν άλλος συνάδελφός του, βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, τον προκαλούσε επί μισή ώρα φωνάζοντάς τον (χωρίς να καταγράφεται στα πρακτικά) «λαμόγιο» και «διαπλεκόμενο». Ασφαλώς και θέλω να μάθω ως πολίτης τι καταλογίζει ο εισαγγελέας Ζαχαρής στην εισαγγελέα Τουλουπάκη για να της ασκήσει ποινική δίωξη για κατάχρηση εξουσίας. Θέλω, όμως, την ίδια ώρα να μάθω και τι αποφαίνεται ο έτερος εισαγγελέας Σοφουλάκης, που την κηρύσσει αθώα του αίματος. Κι όμως, επί δημοκρατίας πολλές ειδήσεις που δεν αρέσουν αν δεν εξαφανίζονται στριμώχνονται στον παράδρομο όπου και εγκαταλείπονται. Γινόταν επί ΣΥΡΙΖΑ, γίνεται και τώρα. 24 Ιουλίου σήμερα. Μα η Δικαιοσύνη νοσεί. Τα σκάνδαλα μας τράβηξαν την κουρτίνα και μας έδωσαν την ευκαιρία να διαπιστώσουμε πόσο κοντοί είναι στο ανάστημα ορισμένοι λειτουργοί που από μακριά θαυμάζαμε. Λειτουργοί που ψεύδονται ασυστόλως, λειτουργοί που διαπλέκονται ασυστόλως, λειτουργοί που ενταφιάζουν σκάνδαλα ασυστόλως. 24 Ιουλίου σήμερα. Και αντί ήρεμου πολιτικού κλίματος, τα πάθη που τόσο πολέμησε ο Καραμανλής έχουν επανέλθει στο προσκήνιο. Το μίσος ήταν το κυρίαρχο συναίσθημα που εξέπεμπαν οι κυρίαρχοι σχηματισμοί στη Βουλή προχθές. 24 Ιουλίου σήμερα. Η ολιγαρχία έχει πάρει το πάνω χέρι από τη δημοκρατία. Κρατά περίστροφο, καπνίζει πούρο και αποφασίζει ως γενικός κουμανταδόρος της χώρας έχοντας μερικές από τις λοιπές εξουσίες στη «δούλεψή» της.
Να σας πω κάτι; Όσο περνά ο καιρός καταλήγω στο συμπέρασμα ότι η δημοκρατία μας έχει πρόβλημα διεύθυνσης. Έχουμε το τιμόνι, αλλά δεν ξέρουμε πώς να το κρατήσουμε. Αν δεν μας το έχουν πάρει ήδη άλλοι! Παράγοντες με ισόβια εξουσία, χωρίς λαϊκή νομιμοποίηση. Να πω και κάτι ακόμη; Δεν έχει ανάγκη τους αποκλεισμούς η αστική δημοκρατία. Δεν της πάνε οι αποκλεισμοί. Υπερέχουν τόσο πολύ οι ιδέες της ώστε πέφτει στα μάτια μου όταν προσπαθεί να εξαφανίσει τον αντίπαλο διά της μεροληψίας.
Είναι τόσο ισχυρές οι ιδέες της ώστε δεν έχουν ανάγκη τη σύγκριση με τα απολιθώματα του παρελθόντος για να επικρατούν – όχι την προστασία θερμοκηπίου. Να σας πω και κάτι για το τέλος. Δεν μου αρέσει αυτό που έχουμε. Όχι γιατί δεν είναι ικανοποιητικό ή γιατί επιζητώ κάτι άλλο. Δεν μου αρέσει γιατί αποτυγχάνουμε να το μετεξελίξουμε, να το πάμε παρακάτω, να το βελτιώσουμε. Δεν μου αρέσει γιατί 46 χρόνια μετά το πάμε πίσω, δεν το πάμε μπροστά. Και πάντα θα θυμάμαι μια αποστροφή του Καραμανλή -είναι η μέρα του είπαμε- από μια συνέντευξή του στους «Times», η οποία περιλαμβάνεται στο βιβλίο (2014, Πατάκης) του Δημήτρη Καιρίδη «Ο Καραμανλής και ο ξένος Τύπος». Είχε δηλώσει κάποτε ο Εθνάρχης το εξής: «Η δημοκρατία στην Ελλάδα δολοφονήθηκε σε συνθήκες ελευθερίας». Αυτήν τη στιγμή, έτος 2020, γνωρίζει κακοποίηση. Ελπίζω να τη γλιτώσει με αμυχές και επιπόλαια τραύματα σε αυτόν τον γύρο.