Hελληνική κοινωνία, η επιστημονική κοινότητα, τα ΜΜΕ και όλοι οι φορείς γύρω από την Παιδεία διαβάζουν «μονόπλευρα» το φαινόμενο της εισαγωγής στα πανεπιστήμια με βαθμούς κάτω από τη βάση, όταν δείχνουν με το «δάχτυλο» τους… κακούς μαθητές οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν τις παθογένειες του συστήματος.
- Από τον Βασίλη Βέργη
Δεν χρειάζεται να μαυρίζουμε τη χαρά των εισακτέων και των γονιών τους βάζοντας «στο κάδρο» όσους πανηγυρίζουν μια «στρεβλή επιτυχία». Οι άνθρωποι δεν έκλεψαν, δεν υπέπεσαν σε κάποια παραβατική συμπεριφορά για να εισαχθούν στο πανεπιστήμιο. Η πόρτα ήταν ορθάνοιχτη και τους δέχθηκε. Αρα, το πρόβλημα είναι η ανοιχτή πόρτα και όσοι την άνοιξαν…
Προφανώς το θέμα είναι πολύ μεγαλύτερο από μία εφήμερη «καταδίκη», η οποία συνοδεύεται από την απαξίωση όσων μπήκαν στα ΑΕΙ με βαθμούς που δεν συνάδουν με το μέγεθος της επιτυχίας. Το πρόβλημα είναι ότι πολλά από αυτά τα παιδιά που έγραψαν όχι μόνο κάτω από «10» αλλά αρκετά και κάτω από… «5» (!) δεν έχουν τη μαθησιακή συνείδηση που απαιτείται. Κι αν αυτή δεν αποκτήθηκε στα χρόνια του λυκείου, τότε προφανώς είναι απίθανο να συμβεί στο πανεπιστήμιο. Το οποίο για μια μερίδα της νεολαίας δεν λογίζεται ως η αρχή, αλλά (κακώς) ως το… φινάλε του σκληρού διαβάσματος!
Αν εξαιρέσουμε παιδιά που έγραψαν κάτω από τις δυνατότητές τους εξαιτίας υπέρμετρου άγχους, μιας κακής μέρας, μιας ατυχίας (γιατί πάντα υπάρχουν και αυτές οι περιπτώσεις στις εξετάσεις), τα οποία προφανώς δικαιούνται την ευκαιρία εισαγωγής που τους δίνει το σύστημα, το πρόβλημα είναι για όλους εκείνους που θα περάσουν την πόρτα των ΑΕΙ δίχως να αξίζουν, να μπορούν, ακόμη και να… θέλουν!
Δημιουργείται έτσι μια «γενιά» νέων ανθρώπων η οποία απλώς θα περάσει κάποια χρόνια ως «φοιτητής-τρια», θα έχει το άλλοθι της μη αναζήτησης ουσιαστικής (και ταιριαστής) απασχόλησης, θα ξοδέψει σοβαρά χρήματα του οικογενειακού προϋπολογισμού και έπειτα από 4-5 χρόνια θα διαπιστώσει ότι απλώς δεν έκανε απολύτως τίποτα για τη ζωή της. Μόνο κατείχε τα προνόμια από το… πάσο του φοιτητή.
Εδώ είναι η μεγάλη στρέβλωση που φέρνει ένα σύστημα το οποίο ανοίγει αδιακρίτως τις πόρτες. Η συζήτηση λοιπόν που οφείλει να ανοίξει από το υπουργείο και την επιστημονική κοινότητα θαρρώ ότι δεν πρέπει να περιοριστεί σε κλισέ τύπου «Οποιος γράφει κάτω από τη βάση δεν θα μπαίνει σε ΑΕΙ» (γιατί αυτό ενδέχεται να δημιουργήσει άλλες αδικίες, μέσα από εφήμερες ατυχίες, όπως ανέφερα πιο πάνω), αλλά να είναι ουσιαστική. Μακριά από μικροκομματικά συμφέροντα, τα οποία έχουν παίξει ρόλο στη σημερινή κατάσταση, αφού λειτουργούν σαν «εργολάβοι δημιουργίας ΑΕΙ»!
Το θέμα δεν είναι να πείσεις, ως οικογένεια και σχολείο, το παιδί να «δώσει για να μπει στο πανεπιστήμιο», αλλά να το βοηθήσεις ουσιαστικά στα μαθητικά του χρόνια να βρει -και να παλέψει- για τον ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ στόχο ζωής του. Οσο δύσκολο κι αν είναι τούτο για παιδιά 16, 17 ετών.
Αν το παιδί έχει συνείδηση τι θέλει και τι μπορεί να κάνει στη ζωή του (και ταυτόχρονα εναλλακτικές ώστε να μην αισθανθεί πως καταστράφηκε αν δεν πετύχει την πρώτη επιλογή του), τότε προφανώς δεν θα γίνει «φοιτητής κατ’ όνομα» μόνο και μόνο για να δικαιολογήσει την παρουσία του σε ένα ΑΕΙ, έστω κι αν έχει γράψει άθλια.
Για να γίνει όμως κάτι τόσο σημαντικό πρέπει οι άνθρωποι που θα πάρουν τις αποφάσεις να σκύψουν πραγματικά πάνω από το πρόβλημα. Ούτε να το «κομματικοποιούν» ούτε να… κράζουν και να ειρωνεύονται τους «φοιτητές που μπήκαν δίνοντας λευκή κόλλα»!
