Ποιο είναι το πρόβλημα στο Αιγαίο, σύμφωνα με την τουρκική «Yeni Şafak»;
- Από τον Μιχάλη Ψύλο
«Δεν έχουν ανακοινωθεί τα…τουρκικά ονόματα νησιών και νησίδων και το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών πρέπει να το κάνει αμέσως» γράφει η τουρκική εφημερίδα και αρχίζει να απαριθμεί τα ελληνικά νησιά που πρέπει να γίνουν με τουρκικά ονόματα…τουρκικά:
«Θύμαινα (Hursit), Αγαθονήσι (Koyun), Οινούσσες (Eşek), Ψέριμος (Keci)… Και το προκλητικό σχόλιο της «Yeni Şafak»: «Λόγω του… αβέβαιου νομικού καθεστώτος των νησιών και των νησίδων του Αιγαίου, αυτό είναι ένα από τα προβλήματα μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας που υπάρχουν για πολλά χρόνια. Οι ειδικοί επισήμαναν ότι τα ονόματα και το καθεστώς αυτών των νησιών δεν καθορίστηκαν στις συνθήκες της Λωζάννης του 1923 και του Παρισιού του 1947. Το υπουργείο Εξωτερικών θα πρέπει επειγόντως να ανακοινώσει τα τουρκικά ονόματα αυτών των νησιών… Η Ελλάδα δεν διεκδικεί μόνο κυριαρχία σε αυτά τα νησιά, αλλά και τα εξοπλίζει».
Το απαράδεκτο δημοσίευμα της «Yeni Şafak» δεν είναι φυσικά το μοναδικό στη γείτονα. Πληθαίνουν πλέον σαν τα μανιτάρια μετά τη βροχή οι κραυγές τέτοιου είδους. Με την καθοδήγηση της κυβέρνησης Ερντογάν φυσικά! Γιατί γίνεται πλέον σαφές ότι η οριοθέτηση των ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας δεν είναι για την Άγκυρα το ένα και μοναδικό θέμα προς συζήτηση στον επικείμενο ελληνοτουρκικό διάλογο υπό την αιγίδα του Βερολίνου. Η Άγκυρα θα θέσει στο τραπέζι και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των νησιών του Αιγαίου και την αποστρατιωτικοποίησή τους. Και φυσικά ο Ερντογάν δεν πρόκειται να υποχωρήσει στον καθορισμό της ατζέντας.
Όσο, μάλιστα, το Βερολίνο και η Ευρωπαϊκή Ένωση τον χαϊδεύουν τόσο περισσότερο θα προβάλλει όλο και πιο προκλητικές διεκδικήσεις. «Η Τουρκία για πολλά χρόνια δεν ήθελε να χαλάσει τις σχέσεις της με την Ελλάδα, ήθελε να διατηρήσει σχέσεις καλής γειτονίας» λέει ο αναλυτής του Κέντρου Στρατηγικών Μελετών της Τουρκίας Οζκάν Χασάν. Ο αείμνηστος, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Ισμαήλ Τζεμ για να επιτύχει τις καλές σχέσεις «μπόρεσε ακόμα και να βάλει στο… ψυγείο αμφιλεγόμενα ζητήματα, όπως η κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου, αλλά πλέον τα αμφιλεγόμενα ζητήματα έχουν… βρομίσει» λέει ο Οζκάν Χασάν και προσθέτει: «Το τουρκικό έθνος δεν χρειάζεται να αντέξει άλλο αυτή τη μυρωδιά, δηλαδή, αυτό το βάρος. Αυτά τα προβλήματα πρέπει να λυθούν και η προσδοκία του έθνους είναι προς την κατεύθυνση της αλλαγής του ιδιοκτησιακού καθεστώτος».
Το λένε, λοιπόν, χωρίς περιστροφές οι Τούρκοι: Τα νησιά είναι διαφιλονικούμενα και δεν ανήκουν στην Ελλάδα. «Η Άγκυρα θα θέσει την παρανομία αυτή της Ελλάδας στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων ως παραβίαση διεθνών συμφωνιών… Τα νησιά, οι νησίδες και οι βραχονησίδες οι ονομασίες των οποίων δεν προσδιορίστηκαν στη Συνθήκη της Λωζάννης το 1923 και στη Συνθήκη του Παρισιού το 1947 δεν διέπονται από την κυριαρχία ή το δικαίωμα χρήσης της Ελλάδας»! Στην ημερήσια ατζέντα του επικείμενου διαλόγου η Άγκυρα θα θέσει και τα «προβλήματα των Τούρκων (sic) της δυτικής Θράκης, όπως κατέστησε, άλλωστε, σαφές ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου. «Θεωρώ σίγουρο ότι και αυτό θα διατυπωθεί σταδιακά, με βάση τη στάση της Ελλάδας και τον δρόμο που έχει επιλέξει εναντίον μας» λέει προκλητικά ο Οζκάν Χασάν και στέλνει το μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση: «Η σημερινή Τουρκία δεν είναι η παλιά Τουρκία που γνωρίζαμε»!
Και για να μην πανηγυρίζουμε άδικα για κάποιες μικροκινήσεις άνευ σημασίας της Αγκυρας, ο Ερντογάν κατέστησε σαφές στη Γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ, κατά την τηλεδιάσκεψη που είχαν την Τετάρτη, ότι «μόλις ολοκληρωθεί η συντήρηση του “Oruc Reis”, θα συνεχίσουμε τις επιχειρήσεις μας με αποφασιστικότητα»!
Κατά τα λοιπά, «η Τουρκία θέλει να λύσει τα ζητήματα με τη διπλωματία», όπως γράφει η «Milliyet», αλλά προειδοποιεί ότι «θα καθίσει στο τραπέζι για μια δίκαιη λύση, χωρίς να δεχθεί προκλήσεις». Γιατί, φυσικά, οι απαράδεκτες διεκδικήσεις της Αγκυρας δεν συνιστούν πρόκληση, αλλά πρόσκληση σε… ρομαντικό δείπνο για δύο! Και βέβαια η Αγκυρα επιδιώκει ξεκάθαρα «να κάτσει στο τραπέζι μόνο με την Ελλάδα και χωρίς τη Γαλλία» γράφει η «Milliyet» και προσθέτει: «Αντίθετα, η Γερμανία έκανε προσπάθειες να φέρει την ελληνική πλευρά στο τραπέζι, και εάν η διαδικασία εξελιχθεί θετικά, οι συνομιλίες θα μπορούσαν να διεξαχθούν στο Βερολίνο όπως πριν».
Την εξήγηση για την εξωτερική πολιτική που ακολουθεί ο Ερντογάν δίνει ο πρώην πρεσβευτής της Τουρκίας στην Ουάσινγκτον Ναμίκ Ταν, σε άρθρο του στην ιστοσελίδα Yetkinreport του πρώην διευθυντή της αγγλόφωνης «Hόrriyet» Μουράτ Γετκίν. Γράφει ο Ναμίκ Ταν: «Έπειτα από δύο δεκαετίες μοναχικής διακυβέρνησης ο Τούρκος πρόεδρος προτίμησε τώρα να χρησιμοποιήσει τον εθνικισμό ως εργαλείο, παρά να ακολουθήσει μια συμβιβαστική και χωρίς αποκλεισμούς πολιτική. Χάρη στον συνασπισμό του Ερντογάν με το εθνικιστικό κόμμα του Ντεβλέτ Μπαχτσελί η Τουρκία έχει εισέλθει σε μια άνευ προηγουμένου πόλωση και ένταση, οι προκαταλήψεις και η μισαλλοδοξία έχουν γίνει οι καθοριστικοί παράγοντες της πολιτικής. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η εξωτερική πολιτική δεν κατευθύνεται πλέον από διπλωμάτες καριέρας, αλλά από οργισμένες και αντιδραστικές ομάδες… Το ικανό επαγγελματικό προσωπικό του υπουργείου Εξωτερικών έχει μετατραπεί σε εργαλείο πολιτικής. Το υπουργείο Εξωτερικών αποκλείστηκε εντελώς από τη διαδικασία καθορισμού της εξωτερικής πολιτικής και σε μεγάλο βαθμό από τη διαδικασία εφαρμογής. Και στο πλαίσιο αυτό υιοθετήθηκε μια αντίληψη ότι προτεραιότητα έχει η στρατιωτική αποτροπή και όχι η συναίνεση».
Όπως σχολιάζει σαρκαστικά ο Κερίμ Χας, ειδικός στις διεθνείς σχέσεις, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών έχει μετατραπεί σε υπουργείο… καταδίκης, με πάνω από τις μισές επίσημες ανακοινώσεις του τις τελευταίες εβδομάδες να ασχολούνται με την καταδίκη και την επίπληξη μεγάλου αριθμού ξένων χωρών.
Το ερώτημα φυσικά είναι, υπάρχει εναλλακτική διέξοδος; Δυστυχώς όχι. Στην εξωτερική πολιτική η αντιπολίτευση στην Τουρκία φαίνεται να βρίσκεται σε κατάσταση σύγχυσης. Θα περίμενε κανείς τα κόμματα της αντιπολίτευσης να λάβουν θέση απέναντι σε τέτοια ζωτικά ζητήματα και να προσπαθήσουν να επηρεάσουν τις εξελίξεις. Ωστόσο, η τουρκική αντιπολίτευση επιλέγει κυρίως να παρακολουθεί τις εξελίξεις… σιωπώντας. Όλη αυτή την περίοδο ο αρχηγός της τουρκικής αξιωματικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου δεν έχει προβεί σε καμία δημόσια δήλωση, συνέντευξη Τύπου, ομιλία ή οτιδήποτε άλλο που να παρουσιάζει κάποια θέση σχετικά με τα θέματα της ανατολικής Μεσογείου. Εκτός από το να καταγγείλει τον Ερντογάν για «υποχώρηση», επειδή το σεισμογραφικό «Oruc Reis» επέστρεψε στη βάση του για εργασίες συντήρησης… Η κατάσταση είναι σχεδόν ίδια και για τα άλλα κόμματα της τουρκικής αντιπολίτευσης. Η κρίση στην ανατολική Μεσόγειο υπογραμμίζει επίσης και τα αδιέξοδα στην τουρκική εσωτερική πολιτική. Γι’ αυτό, λοιπόν, προσδεθείτε…
