Η επαναλειτουργία των σχολείων με νέα μέτρα κατά της πανδημίας και η υποχρεωτική χρήση μάσκας, αποτελεί ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα των τελευταίων εβδομάδων, ειδικά μετά τις σφοδρές αντιδράσεις γονέων που αρνούνται το μέτρο και ζητούν να αποσυρθεί. Η υπουργός Παιδείας είχε προαναγγείλει την υποχρεωτική χρήση μάσκας και στα νηπιαγωγεία, απόφαση, που αμφισβητήθηκε από μερίδα γονέων και εκπαιδευτικών, κυρίως για την αποτελεσματικότητά της σε τόσο μικρές ηλικίες όπου τα παιδιά δεν είναι σε θέση ακόμα να αντιληφθούν και να προφυλαχτούν.
- Συνέντευξη στην Πωλίνα Χρήστου
Η νηπιαγωγός Άννα Μουσδράκη, απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Προσχολικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, εξηγεί στο newsbreak.gr πώς άλλαξαν οι συνήθειες των παιδιών στον Βρεφονηπιακό σταθμό «Λιλόσπιτο» και πώς αντέδρασαν οι λιλιπούτειοι μαθητές στα νέα δεδομένα. Η παιδαγωγός αναφέρει ότι η προσαρμοστικότητα των νηπίων είναι εντυπωσιακή, ωστόσο μεταξύ άλλων, υπογραμμίζει ότι η μάσκα κάλυψε τις εκφράσεις των παιδιών και το χαμόγελο της δασκάλας τους, την εντονότερη για εκείνα συναισθηματική επικοινωνία.
Κα. Μουσδράκη περιγράψτε μας πώς είναι η νέα καθημερινότητα στον βρεφονηπιακό σταθμό. Πώς έχουν αλλάξει οι κανόνες και πως έχετε καταφέρει να γίνουν να αντιληφθούν μέτρα προστασία παιδιά σε αυτές τις ηλικίες; Ποια ήταν η προετοιμασία σας;
Η καθημερινότητά μας δεν έχει αλλάξει τρομακτικά. Ούτως ή άλλως σε αυτή την ηλικία φροντίζουμε τα παιδιά να μπουν σε διαδικασία εκμάθησης της προσωπικής υγιεινής, μαθαίνοντας τους να πλένουν συχνά τα χέρια τους και να προσέχουν. Πλέον στο σχολείο ζητάμε από τα παιδιά να έχουν μαζί τους δεύτερα παπούτσια όπως άλλωστε αλλάζουμε κι εμείς, το εκπαιδευτικό προσωπικό μόλις εισερχόμαστε στο χώρο του σχολείου. Στα τμήματα φέτος υπάρχουν λιγότεροι μαθητές από τις άλλες χρονιές, με τη μάσκα να είναι υποχρεωτική από την νηπιακή ηλικία και μετά, δηλαδή από την ηλικία των 4. Σύμφωνα με την εγκύκλιο, τα παιδιά πρέπει να έχουν άλλη μάσκα για όσο βρίσκονται στο σχολικό λεωφορείο και άλλη για την αίθουσα. Το κάθε παιδί πρέπει να έχει το δικό του σακουλάκι στο οποίο θα τοποθετεί προσεκτικά τη μάσκα του κατά την διάρκεια του φαγητού, για να την φορέσει ξανά μόλις τελειώσει. Στο σχολείο φροντίσαμε από την πρώτη στιγμή να γίνει προετοιμασία. Μελετήσουμε με τα παιδιά τι είναι τα μικρόβια, πώς προφυλασσόμαστε, κάναμε πειράματα με σαπούνι αλλα και με χρώματα. Βάφοντας για παράδειγμα με κόκκινο στα χέρια, τους δείξαμε πως μεταφέρεται ο ιός σε κάθε επιφάνεια που αγγίζουμε. Φτιάξαμε δικές μας μάσκες, ζωγραφίσαμε και είδαμε εκπαιδευτικά βίντεο. Προσπαθούμε να διατηρούμε σταθερές θέσεις στις καρέκλες, τα αποτρέπουμε να βάζουν τα παιχνίδια στο στόμα τους, επαναλαμβανόμαστε διαρκώς και υπενθυμίζουμε ότι πρέπει να ακολουθήσουμε τους κανόνες. Τα παιδιά άρχισαν να αντιλαμβάνονται για ποιον λόγο υπάρχει αυτός ο προβληματισμός με την υγιεινή.
Πώς συμπεριφέρονται τα παιδιά με την υποχρεωτική μασκα;
Τα παιδιά είναι πολύ προσαρμοστικά και κατάφεραν να εξοικειωθούν γρήγορα με τη μάσκα, βέβεαια σε αυτό έπαιξε ρόλο το πόσο βοήθησαν οι γονείς τους στο σπίτι αλλά και μια ενίσχυση από εμάς με δραστηριότητες. Φροντίσαμε επίσης να αραιωσουμε τον αριθμό παιδιών σε κάθε τμήμα αλλά και στα ομαδικά παιχνίδια, κατά την διάρκεια των οποίων προσπαθούμε να διατηρούμε τις δυνατές αποστάσεις. Αλλά για να είμαστε αντικειμενικοί, στη νηπιακή ηλικία είναι δύσκολο να αποτρέψεις τα παιδιά να αγγίξουν το ένα το άλλο, είναι πολύ αυθόρμητα και δεν επιτυγχάνεται σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Ωστόσο θεωρούμε ότι είμαστε σε καλό δρόμο και θα τα καταφέρουμε. Η μάσκα είναι μια πραγματικότητα που πλέον τους είναι οικεια μετά από τόσους μήνες πανδημίας. Την βλέπουν παντού, στο δρόμο, στο σούπερ μάρκετ, βλέπουν τους γονείς τους και φυσικά εμάς. Οπότε αντιλαμβάνονται πιο εύκολα ότι πρέπει να φορέσουν κι εκείνα. Ελάχιστα είναι τα παιδιά που δυσκολεύονται και δεν θέλουν να φορέσουν μάσκα.
Επιτυγχάνεται η σωστή χρήση κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού;
Περιμέναμε σίγουρα χειρότερα περιστατικά, και προς έκπληξή μας, η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ελεγχόμενη. Κατά την διάρκεια του φαγητού που πρέπει να αφαιρέσουν τη μάσκα και να τη βάλουν στο σακουλάκι τους, εκεί είμαστε σε επιφυλακή γιατί μπορεί να ξεχαστούν. Σε γενικές γραμμές, δεν παίζουν με τις μάσκες τους γιατί τους έχουμε μιλήσει πολύ, όχι μόνο εμείς αλλά και οι γονείς τους.
Έχει επηρεαστεί πιστεύετε η ψυχολογία τους και η κοινωνική συναναστροφή τους;
Καλώς ή κακώς όταν υπενθυμίζεις στα παιδιά να μην αγγίζουν τον διπλανό τους, φωνάζεις διαρκώς να πλένουν τα χέρια τους, να βάζουν αντισηπτικό, να μην ακουμπούν πράγματα που δεν τους ανήκουν, υπάρχει κίνδυνος να δημιουργήσεις μικροφοβία. Δεν πιστεύω ότι είναι κάτι που θα φανεί άμεσα, αλλά θεωρώ μακροπρόθεσμα, σίγουρα θα συμβάλλει στο να διατηρηθεί το λεγόμενο social distancing τα επόμενα χρόνια. Επιπλέον, κάτι ακόμα που μας ανησυχεί είναι η εκφράσεις. Με τις μάσκες τα παιδιά δεν βλέπουν το ένα το άλλο, και χάνουν την έκφραση των συναισθημάτων, κάτι που θεωρούμε θα έχει μελλοντικές επιπτώσεις.
Που συναντούν δυσκολίες οι παιδαγωγοι;
Κοιτάξτε, εμείς οι νηπιαγωγοί είμαστε ταυτόχρονα και ηθοποιοί. Όταν διαβάζουμε παραμύθια στα παιδιά πρέπει να χρησιμοποιούμε το σώμα μας, να είμαστε παραστατικοί και εκφραστικοί. Οταν το παιδί δεν βλέπει το πρόσωπό σου, το χαμόγελο σου, τις εκφράσεις σου, χάνει το ενδιαφέρον και την προσοχή του. Επίσης, κάτι που μας δυσκολεύει ιδιαίτερα, κυρίως στα πιο μεγάλα παιδάκια, είναι ότι χρειάζεται να τους δείξουμε την σωστή άρθρωση και να διορθώσουμε, το «ρ», το «σ» για παράδειγμα. Αυτό δεν μπορούμε πλέον να το κάνουμε και τα παιδιά δεν βλέπουν το στόμα μας, οπότε και πρέπει να εστιάσουν μόνο σε ό,τι ακούν. Πλέον τα παιδιά χάνουν και το χαμόγελο της δασκάλας τους, ένα απαραίτητο συναισθηματικό δέσιμο το οποίο πλέον στερούνται.
Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν τα παιδιά τους να προσαρμοστούν
Όταν οι γονείς δείχνουν εμπιστοσύνη, θα εμπιστευτούν και τα παιδιά, όσο οι γονείς φοβούνται ή αντιδρούν, τα παιδιά τους θα τους μιμηθούν. Πρέπει πρώτα οι ίδιοι οι γονείς να προσαρμοστούν για να βοηθήσουν και το παιδί τους. Τα παιδιά θέλουν να ξέρουν την πραγματικότητα, γι’ αυτό όσο μικρά και αν είναι είναι, πρέπει να τους αναλύσουν τις συνθήκες με τον πιο απλό τρόπο. Ήδη υπάρχει αρκετό εκπαιδευτικό υλικό για να εξηγήσουν στα παιδιά τον κορωνοϊό, όπως βίντεο και παραμύθια στο διαδίκτυο, μα κυρίως οι γονείς πρέπει να ασχοληθούν και να δείξουν στα παιδιά την σωστή χρήση. Μπορούν να κατασκευάσουν εύκολα μια δική τους μάσκα και να την ζωγραφίσουν, να παίξουν και να φορέσουν με σωστό τρόπο ο ένας στον άλλον τη μάσκα.
