Η ατολμία Μητσοτάκη αφήνει τον Ερντογάν να εφαρμόζει ασύδοτος το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» για να δημιουργήσει τετελεσμένα
Ακόμη και αν δεχθούμε -που δεν πρέπει να δεχθούμε με κανένα τρόπο- ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν κατορθώνει να πείσει τους ομολόγους του στις Συνόδους Κορυφής, όπως και στην τελευταία, να επιβάλουν κυρώσεις στην Τουρκία για καταφανείς παραβιάσεις του Διεθνούς Δικαίου, υπάρχει ένα μείζον ζήτημα που δείχνει την πλήρη ατολμία του απέναντι στον Ερντογάν. Και γι’ αυτό είναι απολύτως υπεύθυνος και δεν μπορεί να τα ρίχνει στους ομολόγους του.
Και για να εξηγούμεθα: Οι προκλήσεις του Oruc Reis, που έχει κάνει «κόσκινο» την κυριαρχία μας, δεν είναι τίποτα άλλο παρά ύπουλες αποφάσεις του Ερντογάν με τις οποίες εφαρμόζει στην πράξη το ανυπόστατο «τουρκολιβυκό μνημόνιο». Δηλαδή ο Ερντογάν ασύδοτος δημιουργεί τετελεσμένα, αγνοώντας προκλητικά το Δίκαιο της Θάλασσας αλλά και το Μνημόνιο Ελλάδας-Αιγύπτου.
Και εδώ είναι η τεράστια ευθύνη του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Γιατί και στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής και στην τωρινή δεν ξεκαθαρίζει ευθέως προς τους ομολόγους του ότι για την Ελλάδα και την Ευρώπη το «τουρκολιβυκόμνημόνιο» είναι ανυπόστατο, δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και δεν μπορεί να γίνει διαπραγμάτευση πάνω σε αυτό; Δεν γνωρίζει ο κ. Μητσοτάκης ότι το ανυπόστατο του «τουρκολιβυκού μνημονίου» είναι ευρωπαϊκή θέση από τη Σύνοδο Κορυφής της 12ης Δεκεμβρίου 2019, με κορυφαία μεσολάβηση του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου;
Επισημαίνουμε ότι μια τέτοια δήλωση Μητσοτάκη για το ανυπόστατο του «τουρκολιβυκού μνημονίου» δεν απαιτεί καμία έγκριση ή συμφωνία των ομολόγων του, απλούστατα γιατί αυτό, όπως είπαμε, έχει αποφασισθεί από την Σύνοδο Κορυφής της 12ης Δεκεμβρίου 2019. Τι θα μπορούσαν να του πουν οι ομόλογοί του, όταν το έχουν αποδεχθεί;
Τεράστια λοιπόν τα ερωτηματικά γιατί ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνεχίζει να μην ξεκαθαρίζει στους ομολόγους του στις Συνόδους Κορυφής ότι δεν πρόκειται η Ελλάδα να καθίσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης για το ανυπόστατο «τουρκολιβυκό μνημόνιο». Η ευθύνη για την ασυδοσία του Ερντογάν στην Ελληνική ΑΟΖ είναι αποκλειστικά δική του. Και αυτό θα συνεχίζουμε να το τονίζουμε με κάθε ευκαιρία ύστερα από κάθε Σύνοδο Κορυφής, όσο ο Πρωθυπουργός σιωπά.
Παραθέτουμε στη συνέχεια περίληψη της ιστορικής ομιλίας του τέως Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, στις 8 Ιουλίου 2020, για το νομικώς ανυπόστατο του «τουρκολιβυκού μνημονίου», διευκρινίζοντας για πολλοστή φορά ότι με αυτές τις απόψεις ο Προκόπης Παυλόπυλος είχε θεμελιώσει τις Ελληνικές θέσεις που κατοχυρώθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής της 12ης Δεκεμβρίου 2019. Με τις ίδιες θέσεις ο Προκόπης Παυλόπουλος είχε πείσει τότε τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και φίλο του António Guterres, να μην πρωτοκολλήσει στον ΟΗΕ το ανυπόστατο «τουρκολιβυκό μνημόνιο». Το οποίο τελικώς πρωτοκολλήθηκε μόλις μετά την επίσκεψη Pompeo στην Αθήνα και στα Χανιά, για λόγους που έχουμε εξηγήσει και που δείχνουν πώς τελικά συμπεριφέρθηκε ταπεινωτικά ο αμερικανόςΥΠΕΞ στον Κυριάκο Μητσοτάκη.
«Το νομικώς ανυπόστατο του «τουρκολιβυκού μνημονίου» και οι εντεύθεν νομικές συνέπειες στο πεδίο του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου».
Ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας και Επίτιμος Καθηγητής του ΕΚΠΑ κ. Προκόπιος Παυλόπουλος συμμετέσχε σε διαδικτυακή εκδήλωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημόσιου Δικαίου (EPLO) με θέμα: «Το νομικώς ανυπόστατο του «τουρκολιβυκούμνημονίου» και οι εντεύθεν νομικές συνέπειες στο πεδίο του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου». Στο πλαίσιο αυτό ο κ. Προκόπιος Παυλόπουλος επισήμανε, μεταξύ άλλων, και τα εξής:
«Στις 27-11-2019 υπογράφηκε -και δημοσιοποιήθηκε στις 28-11-2019- στην Κωνσταντινούπολη, μεταξύ του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και του φερόμενου ως πρωθυπουργού («επικεφαλής της Κυβέρνησης Εθνικής Συμμαχίας») της Λιβύης Φαγέζ αλ Σαράζ, το λεγόμενο «τουρκολιβυκό μνημόνιο κατανόησης», με βασικό στόχο, κατά το περιεχόμενό του, την συνεργασία Τουρκίας και Λιβύης «για τον καθορισμό θαλάσσιων διαδικασιών» και, στην πραγματικότητα, για την μεταξύ τους οριοθέτηση Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ).
Α. Το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» της 27.11.2019 στερείται στοιχειώδους νομικού κύρους, τόσο λόγω του τρόπου σύναψής του κατ’ ευθεία παράβαση των διατάξεων της Σύμβασης της Βιέννης, όσο και λόγω της κατάφωρης παραβίασης ουσιωδών διατάξεων της «Σύμβασης του Montego Bay» του 1982, ως προς την οριοθέτηση ΑΟΖ. Ειδικότερα, το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» έχει συναφθεί κατά παράβαση κανόνων «θεμελιώδους σημασίας» του εσωτερικού Δικαίου της Λιβύης, ήτοι χωρίς την σύμπραξη της Βουλής των Αντιπροσώπων του Κράτους αυτού, ακόμη δε περισσότερο με ρητή δήλωση του Προέδρου της περί μη αναγνώρισης του «μνημονίου» τούτου. Κατά την ορθή δε ερμηνεία των διατάξεων του άρθρου 46 παρ. 1 της Σύμβασης της Βιέννης, σύμφωνα και με την νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, η ως άνω πλημμέλεια καθιστά το «τουρκολιβυκόμνημόνιο» νομικώς ανυπόστατο και ανίκανο να παραγάγει έννομα αποτελέσματα στο πεδίο της Διεθνούς Κοινότητας, άρα και έναντι της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Β. Πολλώ μάλλον όταν η συνέπεια αυτή απορρέει, έναντι της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και κατ’ εφαρμογή της αρχής «res inter alios acta» κατά την νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. Επιπλέον, και κατ’ ουσίαν αυτή την φορά, το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» επιχειρεί οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης παραβιάζοντας τόσο κατάφωρα ουσιώδεις, εν προκειμένω, διατάξεις της «Σύμβασης του Montego Bay» του 1982 -πρωτίστως ως προς την ΑΟΖ του Καστελορίζου, της Καρπάθου, της Ρόδου και της Κρήτης- όπως αυτές έχουν ερμηνευθεί από την νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, ώστε συνιστά πρωτόγνωρο αρνητικό παράδειγμα παραβίασης του Διεθνούς Δικαίου και της Διεθνούς Νομιμότητας. Με την έννοια ότι η ανοχή του και, πολύ περισσότερο, η αναγνώρισή του από την Διεθνή Κοινότητα και τον ΟΗΕ θέτει σε μέγιστο κίνδυνο το κύρος και την αποτελεσματικότητα του Διεθνούς Δικαίου και, στην συγκεκριμένη περίπτωση, του Δικαίου της Θάλασσας κατά την «Σύμβαση του Montego Bay» του 1982.
Γ. Από την πλευρά της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει, ευθύς εξ αρχής, καταστεί σαφές ότι το «τουρκολιβυκό μνημόνιο», υπό τ’ ανωτέρω δεδομένα, είναι νομικώς ανυπόστατο και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Άκρως χαρακτηριστικά και αντιπροσωπευτικά προς αυτή την κατεύθυνση είναι τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 2019, σύμφωνα με τα οποία το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» πάσχει από βαρύτατες νομικές πλημμέλειες, αφού παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων Κρατών, δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας και, ως εκ τούτου, δεν μπορεί να παραγάγει έννομα αποτελέσματα.
Δ. Η θέση αυτή Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι οριστική και αμετάκλητη, πράγμα που σημαίνει ότι το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» δεν μπορεί, στο ευρύτερο πεδίο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Έννομης Τάξης, ν’ αποτελέσει βάση οιασδήποτε συζήτησης ως προς την οριοθέτηση της Ευρωπαϊκής ΑΟΖ, πολύ δε περισσότερο ν’ αποτελέσει, αμέσως ή εμμέσως, βάση για οιασδήποτε μορφής διαπραγμάτευση κατά την εκ μέρους της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαδικασία οριοθέτησης της Ελληνικής και της Ευρωπαϊκής ΑΟΖ στον χώρο του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου.
Με αυτή την θέση και αυτό τον τρόπο αντίδρασης, η Ευρωπαϊκή Ένωση αποτρέπει αποτελεσματικώς και τον κίνδυνο το «τουρκολιβυκό μνημόνιο» να δημιουργήσει άκρως αρνητικό προηγούμενο εφαρμογής του Δικαίου της Θάλασσας για την οριοθέτηση ΑΟΖ στον ευρύτερο Ευρωπαϊκό θαλάσσιο χώρο».
