Ο Θοδωρής Χρονόπουλος, Εκπρόσωπος Τύπου της ΕΛ.ΑΣ., μας μίλησε όχι μόνο ως ο εντεταλμένος της αστυνομίας να κάνει δηλώσεις, αλλά κυρίως διότι διατέλει ένας από τους 10 εκπαιδευτές εκπαιδευτών σε θέματα ριζοσπαστικοποίησης, πιστοποιημένος από εκπαιδευτές του Ηνωμένου Βασιλείου. Ο ίδιος, μίλησε με σχεδόν βιβλική στωικότητα και εγκράτεια για τα πιο φλέγοντα θέματα, τονίζοντας συχνά, πως η τρομοκρατία έχει αλλάξει πρόσωπο, δίνοντας πια τα πιο πολλά περιθώρια για την αντιμετώπιση της στις κοινωνίες των πολιτών. Όταν πια παρέμβουν οι αστυνομικές αρχές μιλάμε για την καταστολή ενός φαινομένου που έχει ήδη ξεσπάσει.
- Aπό την Μαριάννα Αντωνακάκη
Ο Θοδωρής Χρονόπουλος ξεκίνησε ετυμολογικά… Με την έννοια της ριζοσπαστικοποίησης, εξηγώντας πως η κοινωνία διαμόρφωσε μια σειρά συμπεριφορές και πεποιθησιακά πάτερν σε ανθρώπους που με το τις Αντιτρομοκρατικές Υπηρεσίες. ακατάλληλο “σκούντημα” από μια ομάδα, έναν άνθρωπο επιρροής, ή γεγονός μπορούν ίσως και να γίνουν επιρρεπείς σε πράξεις και δράσεις, που ανήκουν πια στο φακό παρατήρησης από «…Αλλάζουν τα πράγματα. Στην Ελλάδα είμαστε στους ασφαλείς αλλά όχι και στους ήσυχους, ή μάλλον σε καμία περίπτωση στους εφησυχασμένους» εξηγεί και συνεχίζει «…παρακολουθούμε τις εξελίξεις από πολύ κοντά και με τρόπο, που να έχει συνολική αποτίμηση της εικόνας. Δυστυχώς στη ζωή γενικά, αλλά και στις Υπηρεσίας Ασφάλειας, πολλά μαθήματα τα παίρνουμε μετά από τραγωδίες. Το βασικό κλειδί στην παρακολούθηση των δράσεων αυτών είναι η Διυπηρεσιακή Δράση. Μετά το 9/11, στην επίθεση τρένων στη Βαρκελώνη, το χτύπημα στο Λονδίνο το 2005 υπήρξε εστιασμένη και πολύ έντονη η ανησυχία πώς ενώ υπάρχουν κάπου οι πληροφορίες αυτές το παζλ δεν συμπληρώνεται. Το συμπέρασμα έδειξε πως μεγάλος όγκος πληροφοριών υπήρχε σε κάποιες Υπηρεσίες αλλά δεν είχε επικοινωνηθεί σε άλλες. Είναι ομαδική δουλειά και θέλει συνδυαστική εκτίμηση μια πληροφορία, πολύ πριν περάσουμε στη συνδυασμένη δράση. Εδώ, στην Ελλάδα, το δουλεύουμε πολύ αυτό, γενικά υπάρχει ένα hub πληροφοριών και έχει φανεί έμπρακτα. Όταν μας ζήτησαν οι Γάλλοι πληροφορίες, σε μέρες που έμπαιναν 5.000 άτομα τη μέρα στην Ελλάδα, ανταποκριθήκαμε και άμεσα και αποτελεσματικά. Θέλει οργάνωση και ψυχραιμία. Επιβάλλεται να έχει ενημέρωση και εκπαίδευση ο πολίτης. Οι Άγγλοι βασίζουν μεγάλο κομμάτι της πρόληψης της τρομοκρατίας στην κοινωνία των πολιτών. Ειδικά τώρα. Στη δύναμη του ενημερωμένου πολίτη πιστεύω πολύ. Ξεκινήσαμε ένα μεγάλο έργο ενημέρωσης στην Ελλάδα με χρηματοδότη το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Υλοποιήση από το Αρχηγείο της ΕΛΑΣ και Κέντρο Μελετών Ασφαλείας για το τι είναι Ριζοσπαστικοποίηση και πως αυτό μπορεί να ταυτοποιηθεί σε συμπεριφορές πριν αγγίξει τα τελικά στάδια. Στην ουσία πρόκειται για μια διαδικασία. Είναι η σταδιακή υιοθέτηση της βίας και της ακραίας παραβατικής συμπεριφοράς για να περάσει κάποιο άτομο την ιδεολογία του. Δεν γίνονται όλα τα ριζοσπαστικοποιημένα άτομα τρομοκράτες… Ωστόσο για να δώσω την άλλη άκρη του νήματος, ένας καμικάζι, ένας βομβιστής αυτοκτονίας είναι η ακραία έκδοση του ριζοσπαστικοποιημένου τρομοκράτη».
Στις πιο πολλές ερωτήσεις, είτε η απάντηση του εκπροσώπου Τύπου της ΕΛΑΣ είναι αποτέλεσμα πολλών ετών training για τη διαχείριση μιας απόρρητης για τα media και τον κόσμο πληροφορίας, με μεγάλη δόση ευγένειας πάντα, είτε είναι μια δήλωση off the record για την κατανόηση μιας ευρύτερης συνθήκης. Παρόλα αυτά όμως, σ’ όλες τις αναφορές, που γίνονται για τη χώρα δε φαίνεται να υπάρχει αυτή τη στιγμή κίνδυνος να αποτελεί η Ελλάδα ξεκάθαρο συμβολικό Ισλαμιστικό στόχο. Για τους λίγο μεγαλύτερους ο αντίλογος βέβαια μπορεί να είναι ισοπεδωτικός αν θυμηθεί κανείς τα σχετικά πρόσφατα θύματα της 17Ν, που δείχνει πως ανήκει στο ιστορικό και εξαρθρωμένο παρελθόν, όμως, για τον απλό κόσμο μια παράπλευρη απώλεια από τους πυρήνες εγχώριας, εθνικής τρομοκρατίας ελάχιστα φοβίζει με διαφορετικό τρόπο από ότι ένα χτύπημα διεθνούς τρομοκρατίας.
«…Ναι, ίσως για τον απλό άνθρωπο που πάει στη δουλειά του μπορεί μια έκρηξη να παράξει τον ίδιο ενστικτώδη φόβο είτε είναι παράγωγο της μιας ή της άλλης τρομοκρατίας» τονίζει ο Θοδωρής Χρονόπουλος και συνεχίζει λέγοντας ότι: «…Δεν είναι ίδια όλα όμως σε έναν κουβά και μάλιστα αυτή η διαφορετικότητα δεν αφορά μόνο τα μεγέθη αλλά κυρίως τους σκοπούς και την ιδεολογία. Σε επίπεδο μελέτης της ανθρώπινης συμπεριφοράς φυσικά και διακρίνονται κοινά στοιχεία. Η αποκαλούμενη Διεθνής Τρομοκρατία είναι θρησκευτικά υποκινούμενη. Η δική μας, η Εγχώρια Τρομοκρατία μετά την εξάρθρωση της 17Ν και του ΕΛΑ εκφράζεται μέσα από Οργανώσεις όπως η Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς κτλ. έχει διαφορετικούς άρδην σκοπούς από τη Διεθνή και δεν επιδιώκει θύματα αν κι αυτό είναι πολύ σχετικό στην πράξη. Οι τελευταίες επιθέσεις υπονόησαν μια αλλαγή στην τάση αυτή. Όμως είναι φρόνιμο να μην εκδίδονται συμπεράσματα διότι μιλάμε για καθαρή βία σε μια δυναμική ισορροπία. Στον φακό των Υπηρεσιών Ασφαλείας δεν αποκλείονται πράγματα, όμως είναι δύσκολο να περάσει κάποιος από την εγχώρια τρομοκρατία στη διεθνή, είναι άλλη ιδεολογία. Πολεμάνε για διαφορετικά πράγματα. Στην ΕΛΑΣ λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψιν μας την εγχώρια τρομοκρατία, ειδικά και μετά τις μαζικές συλλήψεις τρομοκρατών το 2009. Η ιδεολογία τους δε μας πειράζει. Δεν έχουμε κανένα πρόβλημα με τις απόψεις των παιδιών των Εξαρχείων. Με τις πράξεις βίας που τις εκφράζουν έχουμε. Θεωρούν ότι είναι θεμιτό και δίκαιο αυτό που κάνουν. Και επιστρέφω στη Βρετανική σχολή για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας. Όταν ένας πιτσιρικάς θεωρεί και πιστεύει βαθιά μέσα του πως είναι σωστό να πολεμά την αδικία καίγοντας ένα τρόλεϊ και δημιουργώντας μεγαλύτερη αδικία, τότε έχουμε θέμα ως κοινωνία. Μόνο η κοινωνία μπορεί να προλάβει αυτές τις εκφράσεις βίας, η αστυνομία όταν παρέμβει είναι αργά. Η αντιτρομοκρατική μπορεί μόνο να κλαδεύει το δέντρο, με τις συλλήψεις που πραγματοποιεί, η κοινωνία και ο άνθρωπος ο ίδιος μπορούν να κόψουν το κακό από τη ρίζα. Ακούγεται ίσως μια ρομαντική ουτοπία αλλά είναι η μόνη αποτελεσματική λύση. Και όσο η κοινωνία δοκιμάζεται και υπάρχουν συνθήκες οικονομικής ανέχειας και ανεργία, ο θυμός σιγοβράζει και πια είναι η κοινωνία που παράγει ακραίες δράσεις, όχι μόνο δεν τις προλαμβάνει αλλά τις εκφράζει».
«Ποιος μπορεί να πει πως δεν έχει βαρύνει τα τελευταία χρόνια αυτό που είναι στους ώμους της ελληνικής κοινωνίας; Σ’ όλο αυτό προστέθηκε και το μεταναστευτικό κι εκεί ίσως έγιναν απόπειρες σύνδεσης του φαινομένου με τη Διεθνή Τρομοκρατία. Το μεγάλο πρόβλημα είναι κυρίως κοινωνικό και οικονομικό. Επίσημα από την ΕΛΑΣ αλλά και την Europol και την Interpol δεν υπάρχουν συνδέσεις με τις μεταναστευτικές ροές στη χώρα μας και τη Θρησκευτικά Υποκινούμενη Τρομοκρατία. Ωστόσο για να είμαστε δίκαιοι πρέπει να πούμε πως στην αναμπουμπούλα χαίρεται ο λύκος. Φυσικά και κάποιοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν αυτές τις ροές για να περάσουν μέρος ενός μεγάλου σχεδίου… Είναι λογικό και το έχουμε υπόψιν μας, λειτουργώντας πολύ επαγγελματικά σ’ αυτό και με διυπηρεσιακή σύνδεση με τους διεθνείς φορείς αντιτρομοκρατικής δράσης. Αυτοί οι άνθρωποι σαφώς και μπαίνουν χωρίς χαρτιά στην πλειοψηφία τους, δεν ξέρεις ποιος είναι πραγματικά. Η αρτιότητα, όμως, μιας υπηρεσίας φαίνεται στην αποκωδικοποίηση συμπεριφορών, μικροκινήσεων, που δημιουργούν ένα πιο ειδικό παζλ στο οποίο εστιάζουμε με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.
Όμως γενικά, διότι αυτό απασχολεί τον πολίτη, η Ελλάδα δεν είναι συμβολικός στόχος των Ισλαμιστών. Τουλάχιστον όχι ακόμη. Η Ελλάδα ήταν μέσα στο χάρτη που κυκλοφόρησε για το πως οραματίζεται το χαλιφάτο του ο ISIS. Αλλά λόγω θέσης στο χάρτη, αυτό που είναι μαζί ευλογία και δυσκολία για μας τους Έλληνες, λόγω του παρελθόντος μας, που δεν είχε αποικιοκρατική δράση και γενικά λόγω του μετριοπαθούς διεθνώς προφίλ μας, οφείλω να τονίσω πως τα στοιχεία -κι όχι η άποψή μου- δείχνουν πως η Ελλάδα είναι μια ασφαλής χώρα. Δεν έχουμε πολεμήσει εναντίον τους, στο Αφγανιστάν είχαμε μια συμβολική δράση και γενικά ο Έλληνας ούτε ως πολίτης ούτε οργανωμένα ως Κράτος δεν έχει ιστορικά έρθει σε ευθεία αντιπαράθεση».
Επίσημα και από την ΕΛ.ΑΣ αλλά και την Europol και την Interpol δεν υπάρχουν συνδέσεις με τις μεταναστευτικές ροές στη χώρα μας
Ο ίδιος, ο Θοδωρής Χρονόπουλος, παρά τα πολλά χρόνια του στην υπηρεσία, είναι ένας νέος άνθρωπος, που ζει τα καλά και τα κακά αυτής της χώρας, με δική του οικογένεια και με απόλυτη επίγνωση της επαγγελματικής του θέσης, της ροής απόρρητης πληροφορίας και της παράλληλα αρχετυπικής κι ενστικτώδους επιθυμίας ενός ανθρώπου για ζωή και καθημερινότητα με απλές χαρές. Τα ισορροπεί… Ο ίδιος, όσο, πιο πολλά μαθαίνει και όση περισσότερη τριβή αποκτά τόσο πιο πολύ εκτιμά το δώρο της ίδιας της ζωής κι αποστρέφεται του φόβου…
Παρακολουθώντας την οργάνωση μιας επιχείρησης μπορεί να χαθεί πολύτιμος χρόνος γιατί το μέσο επίθεσης είναι ένα κλεμμένο βαν ή ένα μαχαίρι
Εξηγεί τις αλλαγές στο προφίλ της τρομοκρατικής δράσης στις μέρες μας. «Ειδικά σε επίπεδο της Διεθνούς Τρομοκρατίας τα πράγματα χαρακτηρίζονται από μεγάλα μεγέθη γενικά. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένα φυσικά όλα αυτά με πολιτικές δράσεις και σκοπιμότητες, με μαύρο χρήμα, πολύ χρήμα, με μια παράλληλη κοινωνία, που δρα στη σκιά της κανονικής. Στους χώρους της Διεθνούς Τρομοκρατίας συναντάς προφίλ πολύ μορφωμένων ανθρώπων, με σπουδές που θα τις αξιολογούσες διαφορετικά αν ήταν στη διάθεση του Καλού κι όχι του Κακού… Υπάρχουν πολύ εκπαιδευμένοι και χαρισματικοί leaderers, υπάρχει σχέδιο σε έκταση και σε λεπτομέρεια υπέρ του Ισλαμικού Κράτους και του οράματός τους να μεσουρανήσει. Γενικά όμως η πείρα του τον έχει διδάξει πως προφίλ τρομοκράτη, δεν υπάρχει! Στη διάθεσή τους έχουν τεχνολογία αιχμής… ψηφιακά είναι πολύ γρήγορες οι ταχύτητες με τις οποίες κινούνται. Μάλιστα ήταν άξιο λόγου το πως έχουν χρησιμοποιήσει τα social media και το mobile internet τελευταίας γενιάς για την οργάνωση χτυπημάτων. Και σ’ όλα αυτά αν προσθέσουμε τον καμικάζι που δίνει σε αποστολή αυτοκτονίας τη ζωή του ως έκφραση της μέγιστης πίστης στον ανώτερο σκοπό τότε τα περιθώρια επέμβασης μας είναι ελάχιστα. Ο κύκλος επίθεσης έχει μικρύνει. Είναι φορές που δε μιλάμε καν για όπλα ή εκρηκτικά. Παρακολουθώντας την οργάνωση μιας επιχείρησης μπορεί να χαθεί πολύτιμος χρόνος γιατί το μέσο επίθεσης είναι ένα κλεμμένο βαν ή ένα μαχαίρι. Ο χρόνος επέμβασής μας είναι ελάχιστος. Αυτό που μένει αν δεν έχει προληφθεί το χτύπημα -και τέτοια προλαμβάνονται συχνά ευτυχώς- είναι η έξοδος όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, να προστατευθεί ο κόσμος που είναι στο χώρο συνήθως μαζικής προσέλευσης και να αποφευχθεί ο πανικός, η βέλτιστη διαχείριση των άλλων δυνητικών αποκαλούμενων soft targets. Ζητείται ψυχραιμία και απόλυτος έλεγχος σε κάτι που από τη φύση του είναι ανεξέλεγκτο. Έχει τεράστια ιδιαιτερότητα το ριζοσπαστικοποιημένο άτομο που είναι υπεράνω πάσης υποψίας, χωρίς προηγούμενο ποινικό παρελθόν, ένας μέχρι ώρας καθ’ όλα εντάξει πολίτης μιας κοινωνίας, να παίρνει ένα αυτοκίνητο και να χτυπά τυφλά όποιον βρει σε μια πολυσύχναστη πλατεία.»
Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στο mensarena.gr
