Η Ελλάδα περιμένει τον Μπάιντεν αλλά η Τουρκία βρήκε προσβάσεις και ήδη ξοδεύει εκατομμύρια για να εξαγοράσει και την νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ!
Μετά το «φιάσκο» με τις ευρωπαϊκές κυρώσεις η Αθήνα στρέφεται προς τη Δύση, αλλά και η Άγκυρα διαθέτει ισχυρό lobby. Το τηλεφώνημα Τσαβούσογλου σε Πομπέο ήταν η αρχή στην τουρκική στροφή προς Μπάιντεν
Από τον Νίκο Σταυρουλάκη
Μπορεί η Ουάσινγκτον να επέβαλε έπειτα από πολιτική μάχη στη Γερουσία «ηχηρές» κυρώσεις στην Τουρκία, αλλά η Αγκυρα εξακολουθεί να διατηρεί ισχυρότατο lobby στα κυβερνητικά κλιμάκια στην Ουάσινγκτον και ειδικότερα στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Μετά το «φιάσκο» των ευρωπαϊκών κυρώσεων η Αθήνα εύλογα θεωρεί ιδιαίτερα θετική την εξέλιξη με τις αμερικανικές κυρώσεις κατά θεσμών και προσώπων, παρά το γεγονός ότι αυτές δεν επεβλήθησαν για την παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Γενικότερα η Αθήνα πανηγυρίζει για την εκλογή του Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο, αλλά η Τουρκία εξακολουθεί να προσβλέπει στη στήριξη που της παρέχουν οι «φίλοι» της στον κρατικό μηχανισμό των ΗΠΑ. Εξάλλου η σημερινή κατάσταση μπορεί εύκολα να ανατραπεί εάν η Ουάσινγκτον επιτύχει τελικά νόμιμη ανατροπή του ηγέτη της Τουρκίας.
Ανατροπή Ερντογάν
Πόσο εύκολο είναι να ανατραπεί η σημερινή δυσαρέσκεια των ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία το δηλώνει ο Τζον Μπόλτον, πρώην σύμβουλος εθνικής ασφαλείας: «Θα περιμένουμε τις εκλογές του 2023 στην Τουρκία και περιμένουμε ο τουρκικός λαός να επιλέξει μια άλλη πορεία» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μπόλτον σε πρόσφατη συνέντευξή του. Και τότε το 2023… όταν ο τουρκικός λαός θα έχει επιλέξει μια άλλη πορεία θα πρέπει και η Αθήνα να αναπροσαρμόσει την πολιτική της.
Ηδη η τουρκική στροφή έχει ξεκινήσει. Η τηλεφωνική επικοινωνία Τσαβούσογλου – Πομπέο την περασμένη εβδομάδα είναι ενδεικτική της τουρκικής ευελιξίας, την ώρα που το τουρκικό lobby «δουλεύει» νυχθημερόν για τον επαναπροσδιορισμό των αρχών που διέπουν τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις. Στο πλαίσιο αυτό πρώην στρατιωτικοί, επιχειρηματίες, κορυφαίοι παράγοντες και πολιτικοί εξακολουθούν να προωθούν τα συμφέροντα της Τουρκίας στην Ουάσινγκτον, με αδρές αμοιβές.
Μόνο τα τελευταία χρόνια η Αγκυρα έχει «επενδύσει» δεκάδες εκατομμύρια δολάρια για να διατηρήσει και να ενδυναμώσει τα ερείσματα που διαθέτει στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ελληνικά στηρίγματα
Παρά τα ισχυρά ελληνοκυπριακά στηρίγματα, η Τουρκία εξακολουθεί να προάγει τα δικά της στελέχη στα νομοθετικά σώματα των ΗΠΑ. Στις κινήσεις αυτές η Αθήνα και η Λευκωσία αντιτάσσουν τα δικά τους πολιτικά στηρίγματα. Ο φιλέλληνας γερουσιαστής του Μέριλαντ Κρις Βαν Χόλεν (Chris Van Hollen) κατέστησε πρόσφατα σαφές ότι η αλλαγή προέδρου των ΗΠΑ αλλάζει τα δεδομένα στην περιοχή. Οπως εξήγησε ο γερουσιαστής, ο νέος Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν παρακολουθεί και έχει ιδιαίτερη γνώση και εμπειρία των εξελίξεων στην ευρύτερη περιοχή… Οι θέσεις του δεν περιορίζονται μόνο στην επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας ή στο κυπριακό ζήτημα.
«Υπάρχει νέα προσέγγιση στον τρόπο που παρακολουθεί τις εξελίξεις με Τουρκία, Συρία, Αζερμπαϊτζάν, Αρμενία, Ρωσία και στο Κουρδικό. H προσέγγιση στο θέμα των κυρώσεων αναθεωρείται υπό μια νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας στην περιοχή, όπου το βασικό δόγμα εφεξής θα είναι η τήρηση του Διεθνούς Δικαίου» σημείωσε ο γερουσιαστής, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στην Τουρκία, η οποία, όπως είπε, «θα πρέπει να σεβαστεί το Διεθνές Δίκαιο όχι μόνο γενικά αλλά και στις σχέσεις της με τη Ρωσία και την επιρροή της στην περιοχή»..
Ο Μενέντεζ
Στο ίδιο κλίμα, ο γερουσιαστής του Νιου Τζέρσεϊ, Ρόμπερτ Μενέντεζ (Robert Menendez) δήλωσε μετά τις υποτονικές κυρώσεις της Ε.Ε. ότι απογοητεύτηκε από τα αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής, καθώς θα περίμενε την Ευρώπη πιο τολμηρή σε σχέση με την επιθετική συμπεριφορά της Τουρκίας. Οπως εξήγησε, «σε μια περίοδο κατά την οποία η Τουρκία κλιμακώνει την επιθετική της συμπεριφορά, όχι μόνο προς την Ελλάδα, δεν θα πρέπει να λαμβάνονται αποφάσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να εκληφθούν και ως επιβράβευση τέτοιων συμπεριφορών».
Σε ό,τι αφορά τη νέα διακυβέρνηση υπό τον πρόεδρο Μπάιντεν, ο Ρ. Μενέντεζ θεωρεί ότι θα αναβαθμιστούν οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ, ενώ αναφέρθηκε για ακόμα μία φορά στις φιλελληνικές του σχέσεις και τη βαθιά γνώση του στην εξωτερική πολιτική.
Εκατομμύρια δολάρια για την «αμερικανοτουρκική φιλία»
Σύμφωνα με έρευνα της ιστοσελίδας OpenSecrets.org, που αναδημοσίευσε το «Εθνος», μόνο το έτος 2018 η Τουρκία εμφανίζεται να ξόδεψε σχεδόν 9.000.000 δολάρια για να στηρίξει το απαραίτητο lobbing υπέρ των τουρκικών συμφερόντων στην Ουάσινγκτον. Στην ίδια έρευνα αναφέρεται ότι για την τριετία 2017 – 2018 – 2019 το ποσό που δαπανήθηκε για να στηριχτεί το τουρκικό lobby στις ΗΠΑ αγγίζει τα… 19.000.000 δολάρια. Η ιστοσελίδα αναφέρει αρκετές εταιρίες που διεκπεραιώνουν τις υποθέσεις επηρεασμού των κατάλληλων προσώπων στην Ουάσινγκτον.
Ενδεικτικά παρουσιάζονται ονομαστικά εταιρίες που φέρεται ότι έλαβαν χρήματα από την Αγκυρα τα προηγούμενα έτη για να προωθήσουν τα τουρκικά συμφέροντα στις ΗΠΑ. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται οι εταιρίες δημοσίων σχέσεων
Advanced Advocacy LLC,
Amsterdam & Partners LLP,
Ballard Partners,
Capitol Counsel LLC,
Daschle Group LLC,
Finn Partners Inc,
Greenberg Traurig LLP,
Ketchum Inc. NY,
LB International Solutions LLC,
Madison Group, LLC,
Mercury Public Affairs LLC,
Stroud Communications και
Burson-Marsteller.
Οι φιλότουρκοι στον «μηχανισμό» της Ουάσινγκτον
Ο Μάθιου Μπράιζα, που απέτρεψε τη διέλευση αγωγών από την Ελλάδα, δηλώνει περιχαρής που «τα τουρκικά στρατεύματα θα βρίσκονται στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν»
Ισχυρά ερείσματα στον μηχανισμό του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του αμερικανικού Πενταγώνου διαθέτει η Αγκυρα.
«Προσπαθούμε να φέρουμε την Τουρκία πίσω στο πρόγραμμα των F-35… Η Τουρκία είναι μια πολύ σημαντική σύμμαχος» δήλωσε ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής της Νότιας Καρολίνας Λίντσεϊ Γκράχαμ, έπειτα από τη συνάντηση που είχε με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη (22/9/20).
Ο Λίντσεϊ Γκράχαμ παραμένει ένας από τους πιο στενούς φίλους του απερχόμενου Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ σήμερα στο Κογκρέσο, ανεξάρτητα από τις τριβές μεταξύ τους (ο Τραμπ είχε ασκήσει έντονη κριτική παλαιότερα στον γερουσιαστή).
Ο 64χρονος Αμερικανός πολιτικός ξεχωρίζει παράλληλα και ως ένας από τους μεγαλύτερους… εναπομείναντες φίλους της Τουρκίας στην Ουάσινγκτον. Ενδεικτικά, ήταν ο Γκράχαμ που είχε υποστηρίξει μιλώντας με την τουρκική πλευρά τον περασμένο Ιούλιο (από τηλεφώνου, με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου) ότι η Αγκυρα θα μπορούσε να αποφύγει τις αμερικανικές κυρώσεις (που προβλέπονται από τον γνωστό νόμο CAATSA)… εάν τελικώς δεν ενεργοποιήσει τους ρωσικούς S-400, παρά το γεγονός ότι τους έχει παραλάβει.
Ο συγκεκριμένος είναι μόνο ένας από τους πολλούς φίλους της Τουρκίας σε νευραλγικές θέσεις στην αμερικανική εξουσία. Θεωρητικά, οι φίλοι της Τουρκίας είναι λιγότεροι σε σχέση με το παρελθόν, αλλά η Αγκυρα διαθέτει ακόμη αρκετούς, στους οποίους μπορεί να υπολογίζει, προκειμένου να προωθεί τις παράνομες θέσεις της.
Παρά τα αλλεπάλληλα συμβάντα που έχουν προηγηθεί στις σχέσεις Ουάσινγκτον – Αγκυρας οι προσβάσεις της Τουρκίας παραμένουν αξιοσημείωτες. Οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις έχουν τεθεί υπό αμφισβήτηση από το 2016, αλλά τα πρώτα σημάδια διαταραχών είχαν κάνει την εμφάνισή τους από το 2003.
Ο Μάθιου Μπράιζα
Πάντως, από ό,τι φαίνεται, και στο επιτελείο της νέας διακυβέρνησης Μπάιντεν θα υπάρχουν πολλά πρόσωπα γνωστά από το παρελθόν για τη φιλοτουρκική στάση τους, ενώ έχουν χαρακτηριστεί ως «φιλότουρκοι», εξαιτίας των θέσεων που έχουν λάβει ανοιχτά υπέρ της Τουρκίας. Για παράδειγμα, ο άνθρωπος που είχε λάβει ανοιχτά θέση υπέρ της Τουρκίας σε ενεργειακά ζητήματα ήταν ο πρώην υφυπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, αρμόδιος για τα ενεργειακά ζητήματα Ευρώπης και πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν Μάθιου Μπράιζα.
Ο Μπράιζα, παντρεμένος με Τουρκοκύπρια, οργάνωσε τη μεγαλύτερη ελληνική οικονομική και γεωστρατηγική ήττα όταν απέτρεψε τη διέλευση αγωγών από τη χώρα μας για να μην καταστεί κρίκος στα ενεργειακά συμφέροντα της Μόσχας.
Ο Μάθιου Μπράιζα σήμερα δηλώνει τον ενθουσιασμό του για την εκλογή Μπάιντεν στις ΗΠΑ, αλλά στη συνέχεια αναφωνεί με θαυμασμό ότι «τα τουρκικά στρατεύματα θα βρίσκονται στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν».
Ο Μάθιου Μπράιζα συνέδεσε το όνομά του με την υπονόμευση και τελικά την ακύρωση του ρωσικού αγωγού South Stream που θα μετέτρεπε τη χώρα μας σε ενεργειακό κόμβο, όχι όμως όπως θα τον ήθελαν οι ΗΠΑ.
Η διέλευση του συγκεκριμένου αγωγού από ελληνικό έδαφος θα προσέφερε εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ετησίως, υπό μορφήν «τελών διέλευσης», αλλά κυρίως θα τη μετέτρεπε σε ενεργειακό κόμβο στην Ευρώπη, αφού ο αγωγός θα κατέληγε στην Ιταλία και από εκεί θα διακλαδιζόταν στην κεντρική Ευρώπη.
Βεβαίως ο South Stream δεν εξυπηρετούσε τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Ηταν προτεινόμενος αγωγός αερίου για τη μεταφορά φυσικού αερίου της Ρωσίας μέσω της Μαύρης Θάλασσας στη Βουλγαρία, στη Σερβία, στην Ουγγαρία, στην Ιταλία και την Αυστρία. Το εν λόγω εγχείρημα σχεδιάστηκε για να αντικαταστήσει την επέκταση του Blue Stream από την Τουρκία, μέσω Βουλγαρίας και Σερβίας, στην Ουγγαρία και την Αυστρία, αλλά λόγω οικονομικών και πολιτικών παραγόντων, σχετικών με τον έλεγχο του κοιτάσματος προμήθειας του αερίου, από το πεδίο Σαχ Ντενίζ του Αζερμπαϊτζάν, ατόνησε.
Ο Μπράιζα πρωτοστάτησε στην κατάρρευση του έργου εκπροσωπώντας την κυβέρνηση των ΗΠΑ επί προεδρίας Ομπάμα και πέτυχε επί κυβέρνησης Γ. Παπανδρέου να ακυρώσει τον South Stream, ενώ στη συνέχεια επί κυβέρνησης Α. Σαμαρά πέτυχε τη συμμετοχή της Ελλάδας στον ΤΑP, ο οποίος περνά από το ελληνικό έδαφος χωρίς οι Αζέροι, βάσει όσων δέχτηκε η κυβέρνηση Σαμαρά, να καταβάλουν ούτε ένα ευρώ τέλη διέλευσης.
Αυτήν την περίοδο ο πλέον φιλότουρκος Αμερικανός πολιτικός ετοιμάζει τη συμμετοχή του στην κυβέρνηση Μπάιντεν, ενώ δηλώνει για τον 78χρονο νικητή των αμερικανικών εκλογών: «Ο Τζο Μπάιντεν είναι πολύ έμπειρος πολιτικός με στρατηγική νοοτροπία. Υπό τη νέα ηγεσία η Ουάσινγκτον θα ακολουθήσει μια συνεκτική πολιτική σχετικά με την περιοχή του Νότιου Καυκάσου». Ακόμη εμφανίζεται ιδιαίτερα συγκινημένος από τις επιτυχίες του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. «Ο Μπάιντεν γνωρίζει πολύ καλά τη στρατηγική σημασία τόσο του Αζερμπαϊτζάν όσο και του Νότιου Καυκάσου» λέει ο Μπράιζα και αναλόγως συμβουλεύει…
Εξωφρενική δήλωση
«Εξωφρενική» χαρακτηρίζεται η δήλωση του Μπράιζα για τις εξελίξεις στον Καύκασο: «Είναι φανταστικό που τα τουρκικά στρατεύματα θα βρίσκονται στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν. Για τους δύο τελευταίους αιώνες, από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η Τουρκία ήθελε να έχει τα στρατεύματά της στον Νότιο Καύκασο. Αλλά αυτό ήταν αδύνατο. Τώρα ακόμα και οι Ρώσοι αναγκάστηκαν να το δεχτούν αυτό».
Σε μια βαθυστόχαστη ανάλυση της πρόσφατης σύγκρουσης στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ και της ήττας των Αρμενίων, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «SalamNews» του Αζερμπαϊτζάν ο Αμερικανός διπλωμάτης τόνισε: «Θα ήθελα να τονίσω ότι τις τελευταίες εβδομάδες το Αζερμπαϊτζάν έχει αποδείξει σε ολόκληρο τον κόσμο την αποτελεσματική χρήση των νέων στρατιωτικών τεχνολογιών από την Τουρκία και το Ισραήλ, καθώς και τις τακτικές δεξιότητες όσον αφορά τη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων στα βουνά. Ο στρατός του Αζερμπαϊτζάν χρησιμοποίησε επίσης την τακτική του αμερικανικού στρατού στο Αφγανιστάν. Η εμπειρία που έχει εφαρμοστεί στον κόσμο επέτρεψε στο Αζερμπαϊτζάν να χρησιμοποιήσει με επάρκεια και αποτελεσματικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, ειδικές δυνάμεις και πυροβολικό για να προσφέρει ακριβείς επιθέσεις εναντίον του εχθρού».
Στη συνέχεια ο Μπράιζα πρόσθεσε: «Τώρα επιτέλους στον Καύκασο θα υπάρξει ισορροπία. Τεράστια γεωστρατηγική ισορροπία. Πιστεύω ότι η Αγκυρα δεν άσκησε καμιά πίεση, ότι το ίδιο το Μπακού ήθελε να κερδίσει τον πόλεμο και μπόρεσε να πείσει την Τουρκία να διαδραματίσει τον διπλωματικό και στρατιωτικό ρόλο που ποτέ δεν μπορούσε να παίξει η Αγκυρα στο Αζερμπαϊτζάν».
Τώρα που εξυφαίνονται διεργασίες για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό ο Μάθιου Μπράιζα διαθέτει τα κατάλληλα ερείσματα στην Αγκυρα και στα Κατεχόμενα. Οι απόψεις του θα βαρύνουν άραγε στις θέσεις που θα λάβει ο γηραιός νεοεκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ και φίλος του Νίκου Αναστασιάδη, Τζο Μπάιντεν, ή θα επικρατήσουν η λογική και το Διεθνές Δίκαιο;
