Τις χειρότερες στιγμές της εξωτερικής πολιτικής των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ, επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον και υπουργίας Χίλαρι Κλίντον, αναβιώνουν διαδοχικοί διορισμοί «σκληροπυρηνικών» του Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε ευαίσθητες θέσεις της νέας αμερικανικής διοίκησης.
- Από τον Γιώργο Χαρβαλιά
Τα νέα πρόσωπα, άξιοι συνεχιστές της επεμβατικής «σχολής Ολμπράιτ», παραπέμπουν δυστυχώς σε αποφάσεις με τραγικές συνέπειες για τα Βαλκάνια και τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή, που, μεταξύ άλλων, πυροδότησαν την έκρηξη του μεταναστευτικού κύματος στην Ευρώπη.
Η αρχή έγινε με τον διορισμό του Τόνι Μπλίνκεν στο τιμόνι του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών. Μια επιλογή που υποδηλώνει, μεταξύ άλλων, ενίσχυση του ατλαντισμού και των δεσμών με τη Γερμανία, αλλά και σκληρό μπρα ντε φερ με τη Μόσχα σε όλα τα μέτωπα του πλανήτη. Μια αχρείαστη ανάλωση δυνάμεων, δηλαδή, για την αντιμετώπιση της ανύπαρκτης ρωσικής απειλής, την ώρα που ο κίνδυνος για τον πολιτισμένο κόσμο είναι το Ισλάμ και οι ριζοσπαστικές παραφυάδες του.
Ο Μπλίνκεν είναι ολοφάνερο ότι δεν το βλέπει έτσι. Έφτασε να επικρίνει τη μετριοπαθή Αίγυπτο, πραγματική όαση σταθερότητας υπό τη συνετή διακυβέρνηση του προέδρου Αλ Σίσι, για έλλειμμα δημοκρατίας και καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Προτιμά, φαίνεται, όπως η Χίλαρι Κλίντον, την επιστροφή των Αδελφών Μουσουλμάνων, στενών φίλων της Τουρκίας και του Ερντογάν. Άλλωστε, για την Τουρκία ο Μπλίνκεν δεν κρύβει τον σεβασμό του. Οταν, το 2015, προέκυψε το ζήτημα στήριξης των Κούρδων της Συρίας, ο σημερινός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ είχε δηλώσει ότι «δεν είναι θέμα καν προς συζήτηση», δεδομένου ότι «η Τουρκία είναι σημαντικός σύμμαχος των ΗΠΑ». Και σε άρθρο του δύο χρόνια αργότερα, στους «Νιου Γιορκ Τάιμς» (31/01/2017), είχε προειδοποιήσει ότι για να δοθεί αμερικανικός οπλισμός στους Κούρδους, προκειμένου να βοηθήσουν στην ανακατάληψη της πόλης Ράκα από το Χαλιφάτο, πρέπει πρώτα να καθησυχαστεί η Τουρκία, με εδαφικά οφέλη στη Συρία και ενεργό αμερικανική βοήθεια, ώστε να εξουδετερώσει την ηγεσία του PKK!
Ο Μπλίνκεν, που πρόσφατα τάχθηκε υπέρ μιας λύσης στο Κυπριακό, αλλά, σύμφωνα με το αντικαθεστωτικό τουρκικό ενημερωτικό site Αhval, «είναι ο πιο φιλότουρκος αξιωματούχος στο νέο επιτελείο του Μπάιντεν», ασκούσε σφοδρή κριτική για την αποχώρηση των αμερικανικών δυνάμεων από τη Συρία που αποφάσισε ο Τραμπ. Είναι φανερό ότι δεν θα καθίσει στα αβγά του… Θα κάνει ό,τι μπορεί για να περιορίσει τη ρωσική επιρροή και να ανατρέψει τον Σύρο ηγέτη Μπασάρ αλ Ασαντ, έστω κι αν αυτό σημαίνει αναβίωση του Ισλαμικού Κράτους. Τέλος, για να μην έχουμε καμιά ψευδαίσθηση, ο Mπλίνκεν είναι ο άνθρωπος που θα συνεργαστεί στενά με τους Γερμανούς, φροντίζοντας να παραμείνουν στο έδαφός τους τα αμερικανικά στρατεύματα που ήθελε να αποσύρει ο Τραμπ. Στα Ελληνοτουρκικά θα ακούει τις εισηγήσεις της νεαρής και φιλόδοξης Αμάντα Σλόατ, υπεύθυνης, όπως όλα δείχνουν, για τα Ευρωπαϊκά Θέματα και τις σχέσεις με την Αγκυρα, που παριστάνει την… τουρκολόγο στο Brookings και έχει δώσει πολύ άσχημα δείγματα γραφής στο Κυπριακό από την περίοδο Ομπάμα.
Παιδί της μοιραίας Μάντλεν Ολμπράιτ είναι και η προοριζόμενη για «νούμερο δύο» στην ηγεσία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Ουέντι Σέρμαν, που επίσης έχει επικρίνει τον Τραμπ για «φλερτ» με τη Ρωσία, ωστόσο δεν αναμένεται να παίξει σημαίνοντα ρόλο σε αποφάσεις γεωστρατηγικού προσανατολισμού. Εκεί θα έχει καθοριστική φωνή η «νούμερο τρία» Βικτόρια Νούλαντ, μια γνώριμη από τα παλιά, «μικρή Ολμπράιτ», γνήσια εκπρόσωπος της ψυχροπολεμικής σχολής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Δεν χρειάζεται να πούμε πολλά εμείς. Τα λέει η ίδια, όχι με το «Fuck the European Union» που είχε ξεστομίσει στον Πάιατ (και ο ίδιος είχε συγκατανεύσει, απαντώντας δουλικά… «Εxactly!», όταν ανεβοκατέβαζαν προέδρους στην Ουκρανία), αλλά με το τελευταίο άρθρο της στο «Foreign Affairs». Έχει τίτλο «Καθηλώνοντας τον Πούτιν:
Πώς μια Αμερική με αυτοπεποίθηση πρέπει να διαχειριστεί τη Ρωσία» και μια απλή ανάγνωση αρκεί για να σε πείσει ότι το έχει γράψει παρανοϊκός που κοιμάται και ξυπνά με την… κόκκινη αρκούδα. Με τέτοια μυαλά, αυτή η γυναίκα μπορεί να γίνει πολύ επικίνδυνη ακόμη και για τη διεθνή ειρήνη.
Εμμονικοί με τον Πούτιν είναι και άλλοι στη νέα ιεραρχία του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ανθρωποι που αντλούν λόγο ύπαρξης, ενδεχομένως και προσωπικά οφέλη, από την κόντρα με τη Ρωσία και που αναμένεται να κατευθύνουν προς τα εκεί την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Εδώ υπάρχει κι ένα ιστορικό παράδοξο: Ενώ τα πρώτα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου μονοπωλούσαν τη ρωσοφοβία οι Ρεπουμπλικάνοι με τους περιβόητους αδελφούς Ντάλες (στο τιμόνι του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και της CIA, αντίστοιχα), σήμερα, που δεν υφίσταται σοβιετική απειλή, τον άχαρο αυτόν ρόλο έχουν πάρει στις πλάτες τους πρόθυμα οι Δημοκρατικοί.
Ένα τυπικό τέτοιο παράδειγμα είναι ο διπλωμάτης καριέρας Ουίλιαμ Μπερνς, που αποτέλεσε το… κερασάκι στην τούρτα των προβληματικών επιλογών Μπάιντεν, αναλαμβάνοντας το κρίσιμο πόστο της CIA. O τύπος αυτός, όταν βρέθηκε πρέσβης στη Μόσχα, το 2005, νόμιζε ότι αναβιώνει τον ρόλο του διάσημου προκατόχου του, Τζορτζ Κέναν, συντάκτη του «μακρού τηλεγραφήματος» με το οποίο εισηγήθηκε το 1946 την «πολιτική ανάσχεσης» της επιρροής της ΕΣΣΔ και έδωσε το έναυσμα για την έναρξη του Ψυχρού Πολέμου. Μόνο που τότε οι εποχές ήταν εντελώς διαφορετικές και γρήγορα ο Κέναν μετάνιωσε για αυτές τις απόλυτες τοποθετήσεις του. Λίγο πριν από τον θάνατό του ομολόγησε ότι ο Ψυχρός Πόλεμος ήταν αχρείαστος και καθυστέρησε τον εκδημοκρατισμό της Ρωσίας, ενώ τάχθηκε εναντίον του βομβαρδισμού της Σερβίας και της επέκτασης του ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι αυτές οι πολιτικές δυσχεραίνουν τις σχέσεις με τη Ρωσία, χωρίς να υπάρχει πλέον κανένας λόγος.
Στον αντίποδα, ο Mπερνς (καμία σχέση με τον επίσης Δημοκρατικό «ανθύπατο» Νίκολας Μπερνς, που είχε περάσει από την πρεσβεία της Αθήνας) εμμένει στην άποψη ότι ο Πούτιν… αναβιώνει τη ρωσική απειλή για τις ΗΠΑ και πρέπει να αντιμετωπιστεί δυναμικά. Στο βιβλίο του «Τhe Back Channel», που εκδόθηκε το 2019 και περιλαμβάνει τις αναμνήσεις του ως διπλωμάτη, έχει εκατοντάδες αναφορές στη Ρωσία, στο ΝΑΤΟ και στον Πούτιν. Όμως, στις 500 πυκνογραμμένες σελίδες του δεν υπάρχει ούτε μία αναφορά σε Ελλάδα και Κύπρο! Μια μικρή ένδειξη του τι μας περιμένει…