Οι Ισπανοί διανομείς που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε εφαρμογές όπως η Deliveroo ή η UberEats θα θεωρούνται πλέον αυτόματα ως μισθωτοί: η Ισπανία ανακοίνωσε σήμερα την αλλαγή του κώδικα εργασίας προκειμένου να διασφαλίσει την κοινωνική προστασία αυτών των επισφαλώς εργαζομένων, η πρώτη στην Ευρώπη.
Όλοι «θα είναι στο εξής μισθωτοί και θα μπορούν να επωφεληθούν κάθε προστασίας που απορρέει από το καθεστώς αυτό», ανακοίνωσε η υπουργός Εργασίας Γιολάντα Ντίαθ, υπογραμμίζοντας πως η Ισπανία είναι «η πρώτη χώρα της ΕΕ που νομοθετεί στο θέμα αυτό».
Οι εργαζόμενοι αυτοί, με ποδήλατο ή με μοτοσικλέτα, ο αριθμός των οποίων έχει εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια, έχουν καταγγείλει κατ΄επανάληψη την επισφάλεια των συνθηκών εργασίας τους στην Ισπανία, στον δρόμο αλλά και ενώπιον των δικαστηρίων.
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε ανάμεσα στην κυβέρνηση, τα κυριότερα ισπανικά συνδικάτα και τους εργοδότες, προβλέπει την αλλαγή του κώδικα εργασίας ώστε να προστεθεί «το τεκμήριο του μισθωτού για τους εργαζομένους, οι οποίοι παρέχουν αμειβόμενες υπηρεσίες παράδοσης μέσω εταιριών που επιτελούν αυτό το εντεταλμένο έργο χάρη σε έναν αλγόριθμο που διαχειρίζεται την υπηρεσία ή τις συνθήκες εργασίας, μέσω μιας ψηφιακής πλατφόρμας», αναφέρει το υπουργείο.
«Έχω πει πολλές φορές ότι ένας εργαζόμενος που διασχίζει τους δρόμους μας με το ποδήλατο με μια εφαρμογή δεν είναι επιχειρηματίας», υπογράμμισε η Ντίαθ και πρόσθεσε: «Στο εξής θα είναι υπάλληλοι, οι εταιρίες θα καταβάλλουν εισφορές για αυτούς και θα έχουν δικαίωμα σε κάθε κοινωνική προστασία την οποία δεν έχουν σήμερα».
Το κείμενο προβλέπει, εξάλλου, πως τα συνδικάτα «θα πρέπει να ενημερώνονται για τους κανόνες που διέπουν τους αλγόριθμους και τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που μπορούν να έχουν μια επίδραση στις συνθήκες εργασίας».
Η απόδοση των ωρών εργασίας ανάλογα με τα προφίλ που δημιουργούνται με αδιαφανή τρόπο από τους αλγόριθμους επικρίνεται πολύ από τους διανομείς. Η μεταρρύθμιση θα εγκριθεί από το υπουργικό συμβούλιο τις ερχόμενες εβδομάδες και οι επιχειρήσεις θα έχουν τρεις μήνες προκειμένου να συμμορφωθούν, διευκρίνισε η Ντίαθ.
Η κυβέρνηση της αριστεράς βασίζεται σε μια απόφαση του ισπανικού Ανώτατου Δικαστηρίου τον Σεπτέμβριο που αναγνώριζε τη ύπαρξη μιας «σχέσης εργασίας« ανάμεσα σε έναν διανομέα φαγητού και την ισπανική εταιρία Glovo.
Σε κοινή ανακοίνωση, οι Deliveroo, Stuart, Glovo και UberEats βλέπουν σε αυτή τη μεταρρύθμιση τη δημιουργία ενός «κατ΄ανάγκην μισθωτού (…) που θέτει σε κίνδυνο έναν τομέα που προσφέρει 700 εκατ. ευρώ στο εθνικό ΑΕΠ», καταφερόμενες εναντίον «της υποχρέωσης αποκάλυψης των αλγορίθμων».
Η συλλογικότητα διανομέων Riders X Derechos εξέφρασε ικανοποίηση για τη μεταρρύθμιση με ανάρτησή της στο Twitter, σημείωσε όμως με λύπη ότι «επικεντρώνεται μόνο στους ‘riders’».
Άλλα είδη ψηφιακών πλατφορμών, «εργοδοτούν πολλοί περισσότερα άτομα χωρίς ρύθμιση», υπογραμμίζει η Άνα Χίνες, ειδική στο εργατικό δίκαιο στη σχολή Esade.
Η Ισπανία παραμένει ωστόσο πρωτοπόρα, γιατί καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει μέχρι τώρα παρόμοια νομοθεσία.