Ο «σουλτάνος», στο όνομα της πανδημίας, παίρνει σκληροπυρηνικά μέτρα, βάζοντας ταφόπλακα στις ελευθερίες των Τούρκων
- Από τον Μιχάλη Ψύλο
Δύο πράγματα δεν ευδοκιμούν στη χώρα μου: το ένα είναι το δέντρο του καφέ και το άλλο η δημοκρατία. Και τα δύο μάς έρχονται από το εξωτερικό» έγραφε πριν από πολλά χρόνια ο μεγάλος Τούρκος συγγραφέας Αζίζ Νεσίν στο περίφημο βιβλίο του «Ο καφές και η δημοκρατία».
«Αν δεν υπάρχει καφές, του ανθρώπου το κεφάλι γυρίζει, αν δεν υπάρχει δημοκρατία, του ανθρώπου το κεφάλι δεν γυρίζει. Ο καφές μοσκοβολάει, η δημοκρατία ούτε καν έχει μυρουδιά. Τον καφέ τον βάζεις στο φλιτζάνι, τον πίνεις. Η δημοκρατία ούτε τρώγεται ούτε πίνεται. Σε τι χρειάζεται αυτή η δημοκρατία, μπορείτε να μου πείτε;» διερωτάται στο βιβλίο του ο Αζίζ Νεσίν, σατιρίζοντας την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία. Ο διάσημος συγγραφέας, αν ζούσε σήμερα -έχουν περάσει 26 χρόνια από τον θάνατό του-, θα είχε πολύ υλικό ώστε να γράψει για τη «δημοκρατία» στην πατρίδα του.
Από πού να αρχίσουμε; Από τις εκδηλώσεις για την Εργατική Πρωτομαγιά, κατά τις οποίες η τουρκική αστυνομία συνέλαβε διά της βίας εκατοντάδες πολίτες που ήθελαν να πραγματοποιήσουν συγκεντρώσεις; Υποτίθεται ότι η απαγόρευση επιβλήθηκε λόγω των μέτρων προστασίας από την πανδημία. Αν και τα μέτρα αυτά δεν εμπόδισαν τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν να παραστεί την ίδια μέρα, μαζί με χιλιάδες ανθρώπους, σε μια νεκρώσιμη τελετή!
«Σε τι χρειάζεται αυτή η δημοκρατία;» θα έγραφε και σήμερα πικρόχολα ο Αζίζ Νεσίν μαθαίνοντας την απόφαση του γενικού διευθυντή Ασφαλείας Μεχμέτ Ακτάς να απαγορεύσει με εγκύκλιό του στους δημοσιογράφους, στους φωτορεπόρτερ και στα τηλεοπτικά συνεργεία να βιντεοσκοπούν ή να ηχογραφούν τη… δράση των δυνάμεων ασφαλείας εναντίον των διαδηλωτών. «Τα βίντεο που δείχνουν τους αστυνομικούς να επιβάλλουν τον νόμο δημοσιεύονται σε διάφορες ψηφιακές πλατφόρμες με τρόπο που είναι επιβλαβής για τα προσωπικά δικαιώματα του προσωπικού της αστυνομίας και βλάπτει την ασφάλειά τους» δήλωσε κυνικά ο γενικός διευθυντής Ασφαλείας, για να προσθέσει εξοργιστικά: «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η εγγραφή και η δημοσιοποίηση μη εξουσιοδοτημένων ηχογραφήσεων και βίντεο παραβιάζουν το δικαίωμα στην… ιδιωτικότητα»!
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά τα «δημοκρατικά» μέτρα, η κυβέρνηση Ερντογάν απαγόρευσε από την περασμένη Πέμπτη και για 17 μέρες την πώληση αλκοόλ στη χώρα, στο πλαίσιο της επιβολής καραντίνας για την προστασία από την πανδημία, η οποία σαρώνει την Τουρκία. Τα κρούσματα έφτασαν πρόσφατα ακόμα και τα 60.000 σε μία μέρα!
Ο σκληροπυρηνικός υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού, που προαλείφεται για διάδοχος του Ερντογάν, ισχυρίστηκε ότι το μέτρο δεν αποσκοπεί στον περιορισμό των δικαιωμάτων των πολιτών, αλλά εντάσσεται στα υγειονομικά μέτρα, όπως οι περιορισμοί στις μετακινήσεις.
Μια απόφαση, βέβαια, που δεν μπορεί να πείσει κανέναν. Η αντιπολίτευση και πολλοί Τούρκοι πολίτες που ζουν στα παράλια του Αιγαίου εκτιμούν ότι η απαγόρευση αυτή δεν έχει καμία σχέση με την καταπολέμηση της πανδημίας, αλλά συνδέεται με τη συντηρητική θρησκευτική ιδεολογία που προσπαθεί να επιβάλει ο Ερντογάν. Μάλιστα, ο δικηγορικός σύλλογος της Σμύρνης σε ανακοίνωσή του τονίζει ότι πρόκειται για μια αντισυνταγματική απόφαση.
Ο πρώην υπουργός Πολιτισμού Φικρί Σαγκλάρ κατήγγειλε ότι η κυβέρνηση χρησιμοποίησε την πανδημία ως πρόσχημα για την απαγόρευση του αλκοόλ. Μάλιστα, ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο του Βοσπόρου Εζγκιούν Εμρέ Κοτς υπενθυμίζει: «Η κυβέρνηση Ερντογάν αύξησε αρχικά τον φόρο για το αλκοόλ, στη συνέχεια απαγόρευσε την πώλησή του μετά τις 10 μ.μ. και στη συνέχεια εισήγαγε απαγόρευση πωλήσεων τα Σαββατοκύριακα, για να ακολουθήσει τώρα η πλήρης απαγόρευση πώλησης». Ο δημοσιογράφος Μεχμέτ Γιλμάζ γράφει στην ιστοσελίδα T24 ότι η κυβέρνηση Ερντογάν θα επεκτείνει την απαγόρευση αλκοόλ στην επόμενη ευκαιρία.
Υπάρχει, βέβαια, και η οικονομική διάσταση του προβλήματος. Οπως λέει ο Εζγκιούρ Αϊμπάς, επικεφαλής της ομοσπονδίας εμπόρων αλκοολούχων ποτών, «πολλά από τα 160.000 καταστήματα θα χρεοκοπήσουν εάν πρέπει να παραμείνουν κλειστά επί δυόμισι εβδομάδες. Οι έμποροι δεν μπορούν, άλλωστε, να περιμένουν καμία υποστήριξη από το κράτος».
