Η πρόσφατη (22 Ιουλίου) ευρεία επιχείρηση έρευνας και διάσωσης 45 αλλοδαπών που επέβαιναν σε ιστιοφόρο σκάφος στη θαλάσσια περιοχή περί τα 60 ναυτικά μίλια νοτιοανατολικά της Κρήτης, που διεξήχθη από το Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή, και η με 17 ώρες καθυστέρηση απόπειρα της Τουρκίας να εκμεταλλευτεί το συμβάν αποτελoύν την πιο πρόσφατη περίπτωση ελληνικής επικοινωνιακής υστέρησης. Δυστυχώς, η Τουρκία κερδίζει ακόμα κι όταν… χάνει!
Μια σύντομη έρευνα στο διαδίκτυο διαπιστώνει ότι η ανακοίνωση Τύπου στα αγγλικά που εξέδωσε το Υπουργείο Άμυνας της Τουρκίας στις 23 Ιουλίου και οι συνοδευτικές φωτογραφίες (το κείμενο και οι φωτογραφίες αναρτήθηκαν επίσης στον λογαριασμό του υπουργείου στο twitter, 1.02 μ.μ.) αναπαράχθηκαν από πολλά ψηφιακά μέσα επικοινωνίας σε όλο τον κόσμο. Εξαίρεση αποτέλεσαν μόνο τα μέσα που αναπαρήγαγαν την ανταπόκριση του διεθνούς ειδησεογραφικού πρακτορείου Associated Press από την Αθήνα, στην οποία γίνεται αναφορά στην ανακοίνωση Τύπου του Αρχηγείου Λ.Σ. που εκδόθηκε στις 22 Ιουλίου και ώρα 8.29 μ.μ.
Εδώ πρέπει να σημειωθεί ότι την 23η Ιουλίου και ώρα 5.55 μμ. το Αρχηγείο του Λιμενικού εξέδωσε νέα ανακοίνωση Τύπου, όπου περιγράφονται τα πραγματικά περιστατικά και αποκαλύπτεται η τουρκική μεθόδευση: «…Επιπλέον και περί τις 23.00 της 22ας Ιουλίου προσέγγισαν την περιοχή αρχικά η τουρκική φρεγάτα “Gelibolu” και ακολούθως η φρεγάτα “Gokova” που είχε αποπλεύσει από το Ακσάζ για άλλη δραστηριότητα, οι οποίες κάλεσαν τα παραπλέοντα πλοία να μεταπέσουν στη συχνότητά τους για να αναλάβουν τον συντονισμό της επιχείρησης. Καθ’ όλη τη διάρκεια της επιχείρησης τα παραπλέοντα εμπορικά πλοία αγνόησαν τις κλήσεις των τουρκικών φρεγατών και ενήργησαν σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΚΣΕΔ, το οποίο καθόρισε ως συντονιστή (On Scene Commander) αρχικά το εμπορικό πλοίο “Hansa Limburg” σημαίας Λιβερίας, ακολούθως το εμπορικό πλοίο “Marvea” σημαίας Μάλτας και από πρωί της σήμερον το “Ishizucki Star” σημαίας νησιών Μάρσαλ. Διασώθηκαν συνολικά 37 άτομα από τους 45 επιβαίνοντες, κατά δήλωση των διασωθέντων, εκ των οποίων 32 αποβιβάστηκαν στην Ιεράπετρα από το εμπορικό πλοίο “Aral” σημαίας Μάλτας και 5 στην Κάρπαθο από ημέτερο Ελικόπτερο Super Puma».
Συμπεράσματα: Από τα ανωτέρω προκύπτουν αβίαστα τα κάτωθι:
* Οι τουρκικές φρεγάτες άρχισαν την ψευδο-επιχείρηση έρευνας και διάσωσης πολλές
ώρες αργότερα μετά το συμβάν.
* Ουδένα ναυαγό περισυνέλλεξαν.
* Αποκλειστικός σκοπός της εμπλοκής τους ήταν να… υφαρπάξουν τον συντονισμό της
επιχείρησης από το Ενιαίο Κέντρο Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης (ΕΚΣΕΔ) ώστε να
ακυρώσουν την αρμοδιότητα των ελληνικών Αρχών.
* Παρά το γεγονός ότι ο ανωτέρω σκοπός δεν επιτεύχθηκε, εντούτοις καταγράφηκε επιτυχία στο επίπεδο της αντίληψης της παγκόσμιας κοινής γνώμης.
Ευρεία δημοσιότητα
Και όμως η με 17 ώρες καθυστέρηση τουρκική ανακοίνωση γνώρισε ευρεία δημοσιότητα στα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Μάλιστα εκούσιος… αναμεταδότης της τουρκικής προπαγάνδας ήταν (μερικές ώρες αργότερα αποκατέστησε τα γεγονότα) και το κρατικό Αθηναϊκό – Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων στις πηγές του οποίου προφανώς περιλαμβάνεται και η ροή ειδήσεων στα αγγλικά από το τουρκικό κρατικό πρακτορείο Anadolu.
Πώς πέτυχε η Τουρκία την ευρεία δημοσιότητα μιας ανακοίνωσης Τύπου η οποία ουδεμία σχέση είχε με τα πραγματικά γεγονότα; Κατά την άποψή μας, με τη συστηματική εκμετάλλευση των μηχανισμών διακίνησης – διανομής ειδήσεων, των δυνατοτήτων που προσφέρουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και φυσικά την έκδοση της ανακοίνωσης Τύπου του υπουργείου Αμυνας της Τουρκίας και την ανάρτηση στον λογαριασμό του στο twitter στην αγγλική γλώσσα και την ικανοποιητική «οπτικοποίηση» (συνοδευόταν από φωτογραφίες).
Αντίθετα, τόσο η ανακοίνωση της 22ας Ιουλίου όσο και η ανακοίνωση της 23ης Ιουλίου
του Αρχηγείου του Λιμενικού εκδόθηκαν μόνο στην ελληνική γλώσσα. Εδώ θα πρέπει να αναφερθεί ότι οι διαδικτυακές πύλες του Λιμενικού, του υπουργείου Ναυτιλίας, του υπουργείου Εθνικής Αμυνας και των Γενικών Επιτελείων (ΓΕΕΘΑ, ΓΕΣ, ΓΕΝ και ΓΕΑ) διαθέτουν έκδοση στην αγγλική γλώσσα και ειδική σελίδα για την ανάρτηση των «νέων», αλλά ο βαθμός ενημέρωσης (ανανέωσης) ποικίλλει (η πιο μεγάλη χρονική υστέρηση καταγράφεται στο Λιμενικό Σώμα και το υπουργείο Ναυτιλίας). Επίσης όλοι σχεδόν οι προαναφερόμενοι φορείς διαθέτουν λογαριασμούς στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter, You Tube, Flickr, Instagram).
Ομως η πληρότητα και ο βαθμός ενημέρωσης ποικίλλει, με τη μεγαλύτερη υστέρηση να
παρουσιάζεται στην αγγλική έκδοση της διαδικτυακής πύλης του Λιμενικού (η πιο πρόσφατη ενημέρωση στα «νέα» χρονολογείται από τις 16 Απριλίου 2021) και την αντίστοιχη του υπουργείου Ναυτιλίας (η πιο πρόσφατη χρονολογείται από τις 28 Μαΐου 2021).
Το «κενό» επικοινωνίας πλήττει τα εθνικά ζωτικά συμφέροντα
Για την ελληνική πλευρά, η επιτυχία στο πεδίο (η επιτυχής διεξαγωγή της επιχείρησης έρευνας και διάσωσης υπό τον συντονισμό των ελληνικών Αρχών στο πλαίσιο της δικαιοδοσίας του, που βασίζεται σε διεθνείς οργανισμούς – συνθήκες και η περισυλλογή όσο το δυνατόν περισσότερων ναυαγών), δυστυχώς, δεν επιτεύχθηκε και στο επικοινωνιακό επίπεδο. Με απλά λόγια, δηλαδή, το Λιμενικό Σώμα αντέδρασε άμεσα, εκτέλεσε επιτυχώς την αποστολή του, αλλά τα εύσημα που θα έπρεπε να του αποδοθούν δεν τα έλαβε, αφού στην παγκόσμια δημοσιότητα «επικράτησε» η τουρκική ανακοίνωση.
Γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι αυτή η υστέρηση είναι βλαπτική για τα εθνικά ζωτικά συμφέροντα, καθώς επιτρέπει στην Τουρκία να καλλιεργήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη, αντίληψη την οποία σε δεδομένη στιγμή θα αξιοποιήσει για την υλοποίηση των αναθεωρητικών σχεδιασμών της, και για αυτό θα πρέπει να θεραπευτεί το ταχύτερο
δυνατόν.
Η παγκόσμια επικοινωνιακή διαχείριση και εκμετάλλευση δραστηριοτήτων που άπτονται των εθνικών ζωτικών συμφερόντων υπερβαίνει κατά πολύ τις εκ των ενόντων δυνατότητες που διαθέτουν τα υπουργεία και οι φορείς που προαναφέρθηκαν, ενώ απαιτεί την εκπόνηση στρατηγικής επικοινωνίας και τη διάθεση ανθρώπινων, οικονομικών και τεχνολογικών πόρων. Η στρατηγική επικοινωνίας, αναπόσπαστο τμήμα της εθνικής στρατηγική, θα πρέπει να ορίζει τους αντικειμενικούς σκοπούς και να αξιοποιεί το σύνολο των επικοινωνιακών δυνατοτήτων της χώρας.
Οι υφιστάμενες δομές (διευθύνσεις ενημέρωσης – επικοινωνίας, γραφεία Τύπου), που πρωτίστως είναι προσανατολισμένες στην εσωτερική σκηνή, δεν διαθέτουν την επάρκεια ανθρώπινων πόρων, τεχνολογικών μέσων, δεξιοτήτων και τεχνογνωσίας ώστε να «επιχειρήσουν» στο πεδίο της παγκόσμιας ενημέρωσης, που -ας σημειωθεί- απαιτεί
δραστηριοποίηση 24 ώρες την ημέρα, επτά ημέρες την εβδομάδα. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο θα πρέπει να ενισχυθούν σημαντικά και ίσως η ταχύτερη και αποδοτικότερη προσέγγιση είναι η υποστήριξή τους από ελληνικές ή και ξένες εταιρίες που εξειδικεύονται σε αντικείμενα άμεσα ή έμμεσα σχετικά με την επικοινωνία.
Δεν απαιτείται μόνο η βελτιστοποίηση της υπάρχουσας υποδομής (διαδικτυακές πύλες, λογαριασμοί σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τρόπος παρουσίασης της πληροφορίας, παραγωγή της σε ξένες γλώσσες κ.λπ.) αλλά και η δημιουργία όλων εκείνων των τεχνολογικών ή μη μηχανισμών -διεπαφών- σχέσεων που θα καταστήσουν δυνατή την άμεση διακίνηση της πληροφορίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Η εξουδετέρωση της τουρκικής προπαγάνδας και η ενημέρωση της παγκόσμιας κοινής γνώμης με έγκυρες πληροφορίες που θα περιλαμβάνουν τα αληθή περιστατικά είναι πλέον εξίσου σημαντικές με τις ενέργειές μας επί του πεδίου.
