Πραγματικός χείμαρρος ο Σταμάτης Κραουνάκης μιλάει στο newscenter.gr για τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, την ΔΕΘ, την Αριστερά, τον Μίκη Θεοδωράκη, την τέχνη.
- Συνέντευξη στη Χρυσούλα Παπαϊωάννου
Ο πονοκέφαλος και συγχρόνως η χαρά του δημοσιογράφου. Πονοκέφαλος γιατί άντε να απομαγνητοφωνήσεις τον χειμαρρώδη Σταμάτη Κραουνάκη. Ο λόγος του, όταν παίρνει φόρα είναι σαν αυτά τα ποτάμια που κατεβαίνουν με φόρα απ΄ το βουνό και τα παίρνουν όλα σβάρνα, από δέντρα και λουλούδια, μέχρι πέτρες βράχους. Αλλά και χαρά γιατί από τη στιγμή που πατήσεις record στο κασετοφωνάκι, ξεκινάει μια κουβέντα που έχει πάντοτε ενδιαφέρον. Γιατί με τον Σταμάτη Κραουνάκη, η συζήτηση ξεκινάει συνήθως ανάποδα.
Οι αφορμές της συνέντευξης, που δεν είναι ποτέ μονοθεματικές και λίγες (συνήθως κάνει ταυτόχρονα συναυλίες, παραστάσεις, δίσκους), έπονται στην κουβέντα μας. Εν αρχή ην … η ζωή, η κοινωνία, η πολιτική, το τώρα. Δεν γίνεται να μην μιλήσει ο Κραουνάκης για αυτό που κάθε μέρα είναι έξω από την πόρτα μας. Του σπιτιού μας και της χώρας. Άλλωστε οι θαμώνες του facebook γνωρίζουν ότι ξεκινάει τη μέρα του απ το χάραμα όταν ποστάρει στο facebook το «μικρό μοναστηράκι», κάτι σαν ημερολόγιο, κάτι σαν λεκτικό trailer όσων συμβαίνουν, λίγο χρονολόγιο και πολύ αίσθημα.
Έτσι και αυτή τη φορά. Ξεκινήσαμε από τις ημέρες και τα έργα της κυβέρνησης («Η ΝΔ θα ρίξει τον Μητσοτάκη») για να συνεχίσουμε με τα μεγάλα που ζήσαμε, την κηδεία του Μίκη Θεοδωράκη και ό,τι αυτή έφερε μαζί της, που μας θύμισε από πού ήρθαμε και ίσως μας έδειξε λίγο κατά πού να πάμε, για να καταλήξουμε στην υπενθύμιση ότι ό, τι και να λένε, η τέχνη είναι αριστερή, με τον λαό, με το μεροκάματο. Και εκεί κάπου, με την ανάκληση των εικόνων από την κηδεία του Μίκη, είναι που συγκινείται. Αλλά ο Κραουνάκης δεν είναι αυτός που έχει πλήρως απενοχοποιημένο το συναίσθημα στα τραγούδια του;
Εξομολογητικός; Σίγουρα. Αλλά και θαρραλέος. Δεν υπάρχει comme il faut, δεν υπάρχει «θα παρεξηγηθεί ο τάδε» στο δικό του σύμπαν. Αυτό που πιστεύει θα το ξεστομίσει. Κι ας πηγαίνει κόντρα, και στον άνεμο και στο ρεύμα. Να, και φέτος, κόντρα στα δυσοίωνα προγνωστικά για τον χώρο του πολιτισμού, αυτός θέλει να κάνει πενθήμερες εμφανίσεις.
Αλλά αυτό είναι από τα προσεχώς, όπως και ο δίσκος που ετοιμάζει με την Ελεονώρα Ζουγανέλη και δημιουργεί με ενθουσιασμό («ήθελα να ενοποιήσω με αυτή την ηρωίδα, την Ελεονώρα, μια αφήγηση για την επόμενη μέρα. Να δώσουμε ελπίδα αλλά και τρόπους για το αίσθημα της επόμενης μέρας ακόμα κι αν εμπεριέχει και θρήνο. Έχω εμπιστοσύνη στον θρήνο. Από εκεί θα ξαναγεννηθεί ο,τιδήποτε», μου λέει).
Πίσω στα εδώ και τώρα: Η συναυλία του σήμερα Δευτέρα στο Θέατρο Βράχων, «Έξοδος 21» (με ωραίους καλεσμένους, ανάμεσα τους ο Μιθριδάτης και η Μαρίζα Ρίζου), και η παράσταση «Ιχνευταί» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού στο Ηρώδειο την Πέμπτη, όπου υποδύεται, παίζει, ερμηνεύει τον Γέρο Σειλινό. Σκέφτομαι ότι ο Κραουνάκης είναι περισσότερο φιγούρα αριστοφανική. Είναι και πού έπαιξε τον Δικαιόπολη στους «Αχαρνής» πριν λίγα χρόνια στην Επίδαυρο. Αλλά δεν του το λέω…
Οκτώ το πρωί συνέντευξη δεν έχω κάνει ούτε με Αμερική που έχουμε τη διαφορά
ώρας…
«Εμένα μου αρέσει το πρωί γιατί το μυαλό είναι καθαρό και μπορεί να τα πει σωστά».
Ενώ τι , το βράδυ το μυαλό θολώνει;
«Το βράδυ έχεις φορτώσει όλη την ημέρα, έχεις την αναμονή της επόμενης, νεύρα, κούραση.Το πρωί είναι όλα φρέσκα… όλα ελπίζουνε».
Άρα το βράδυ είναι η κατάλληλη ώρα να τα … χώσεις;
«Δεν έχει νόημα πλέον να τα χώσεις γιατί κατά τη γνώμη μου είναι όλα απολύτως ορατά.
Πράγματα που έλεγα εδώ και καιρό. Έχω βρίσει τόσο πολύ τον Μητσοτάκη, την Μενδώνη και αυτή την κυβέρνηση που ειλικρινά πια καταντάει… δεν ξέρω. Έκαναν τα πάντα για να με εξαφανίσουν. Μου κόψανε συναυλίες, έπεσαν τηλέφωνα με εντολή «μην τον πάρετε», έκοψαν τα τραγούδια μου από την ΕΡΤ. Για μένα ο στόχος ήταν ένας: να φτιάξουμε την Εδέμ, τον οργανισμό συλλογικής διαχείρισης. Έπαιξα τον ρόλο της ντουντούκας σε αυτή τη μάχη».
«Αυτά τα παιδιά δεν είναι πολιτικοί, εντεταλμένοι ντίλερς είναι. Πήραν εντολές. Όλα, τα νομοσχέδια, έχουν στόχο την εκποίηση της χώρας».
Άκουσες την ομιλία του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ; Πώς σου φάνηκε;
«Μου είναι αδιάφορο ο,τιδήποτε πει. Δεν με ενδιαφέρει να τον δω».
Γιατί; Επειδή δεν τον πιστεύεις;
«Επειδή δεν υπάρχει. Έχει τελειώσει η χρήση του Μητσοτάκη. Δεν ασχολούμαι με σκιά πρωθυπουργού. Ένας πρωθυπουργός που βγαίνει από τη Μητρόπολη και ρωτάει τον Κουτσούμπα «γιατί τους έβαλες να με κράξουνε» είναι εκτός. Δεν είναι στη θέση του. Έχει ρίξει το κόμμα του πολύ χαμηλά. Και είναι η ΝΔ αυτή που θα τον ρίξει».
Πώς σου φάνηκε το γιουχάισμα; Νομίζω το περίμενες κιόλας γιατί είχες γράψει πρώτη μέρα λαΐκού προσκυνήματος και ο πρωθυπουργός δεν έχει εμφανιστεί. Να πάει κι ας γιουχαιστεί.
«Το ευχαριστήθηκα πάρα πολύ. Και τα δύο γιουχαίσματα. Και της νεολαίας και της
Μητρόπολης. Και τα περίμενα πολύ καιρό. Αυτά τα παιδιά δεν είναι πολιτικοί, εντεταλμένοι ντίλερς είναι. Πήραν εντολές, επαγγελματίες ντίλερς. Έχω ένα πολύ ωραίο μαγαζί έλα να δούμε πώς θα το αγοράσεις…»
Το μαγαζί είναι η χώρα μας…
«Ναι. Εντεταλμένοι ντίλερς. Κι αυτό είναι ολοφάνερο. Αυτή τη στιγμή τα «αφεντικά» τους είναι πολύ δυσαρεστημένα. Με τα δόντια κρατιούνται. Αλλά κακή είναι και η αντιπολίτευση.
Εντάξει, κάποιοι λένε «δεν υπάρχει αντιπολίτευση», κτλ, αλλά πού θα ακουστεί η φωνή της αντιπολίτευσης; Σε ποιά μέσα; «Γιατί η αντιπολίτευση δεν έχει μέσα δικά της; Είναι μέσα αυτά που έχει; Να τα ενοποιήσει, με βάση ένα web tv. Τα μέσα της Αριστεράς δεν ήταν ποτέ τα επίσημα μέσα».
Άρα να κοιτάξει πρώτα τα του οίκου της…
«Τα του δρόμου της. Στον δρόμο παιζόταν το παιχνίδι πάντοτε. Εσωστρέφεια. Κομψότης και
facebook…».
Ε καλά είναι εργαλείο πια τα social media. Εδώ έχουμε δει ότι η κυβέρνηση έχει πάρει πίσω νόμους επειδή ένα θέμα έσκασε και σηκώθηκε στο διαδίκτυο.
«Ναι αλλά δεν είναι το μόνο εργαλείο. Είναι μόνο η αφορμή. Είναι σαφές ότι η μάχη ήταν να φύγει ο Τσίπρας από την κυβέρνηση, να αναλάβει ένα γραφείο μεταπρατικό. Όλα, τα νομοσχέδια, έχουν στόχο την εκποίηση της χώρας. Θέλουν να εκπποιήσουν τα πνευματικά δικαιώματα, τα αρχαία. Αυτός ακριβώς είναι ο ρόλος και της Μενδώνη, για αυτό δεν μετακινείται από το Υπουργείο Πολιτισμού. Άλλο είναι το ερώτημα: είναι πρόσωπο πολιτικό ή πολιτισμού η Μενδώνη, αυτός ο καναπές ξεροτήγανο;»
Πάντως, ότι και να λέμε εμείς, είναι δεν είναι, σφάχτηκαν στην ποδιά της. Την είχε το ΠΑΣΟΚ χρόνια Γενική Γραμματέα, η ΝΔ την υπουργοποίησε, σώζεται στους ανασχηματισμούς…
«Φαίνεται λοιπόν ότι έχει ταλέντο στη λοβιτούρα. Και επειδή ο πολιτισμός είναι το πρώτο πράγμα το οποίο εκποιείται εύκολα, κατσικώθηκε για να το διεκπειραιώσει. Την έφτυσαν και αυτήν κάτι οικοδόμοι έξω από την Μητρόπολη».
Πάντως, εάν ζητούσες δικαιώματα και για το προσωνύμιο «στέκα» στη Μενδώνη θα είχες πλουτίσει.
«Αυτό έγινε την πρώτη εβδομάδα. «Στέκα φύγε, κρατάω τραγούδι».
Στον πολιτισμό υπάρχει ανακύκλωση προσώπων; Ισχύει αυτό που ορισμένοι καταγγέλλουν ότι δηλαδή οι ίδιοι άνθρωποι μοιράζονται θέσεις, επιχορηγήσεις;
«Ισχύει. Δεν με πειράζει όμως, τίποτα από όλα αυτά γιατί είναι σχεδόν αυτονόητα. Το θέμα μου είναι άλλο και θα το πω με θάρρος. Αυτοί, οι μη στηριζόμενοι τι μας δώσανε που να μείνουμε ξεροί και να μας ξεσηκώσει; Εκτός από τον Μιθριδάτη, άλλος ουδείς».
Οι στηριζόμενοι μας έδωσαν;
«Αυτοί δεν έδιναν ποτέ. Δεν μπορεί να δώσει ο στηριζόμενος ποτέ. Σκέψου… Ο Δημήτρης Παπαιωάννου είναι στην Ευρώπη και θερίζει. Ο Λάνθιμος επίσης. Ο Τερζόπουλος, άλλος σημαντικός που είναι έξω».
Δηλαδή τι μου λες; Ότι όποιος μένει εδώ δεν είναι σημαντικός;
«Όποιος μένει εδώ, αντί να κάνει τη δουλίτσα του κλαίγεται για τα επιδόματα του Υπουργείου. Το «Άξιον Εστί» και οι «Όρνιθες» δεν έγιναν με επιδόματα του Υπουργείου. Έχει βγει κάτι να πέσουμε ξεροί; Θέλεις να σου πω κάτι για την παράσταση «Ιχνευταί»; Ενώ ερχόντουσαν να «σκοτώσουν» γιατί ο Μαρμαρινός πήρε τον Κραουνάκη, έφευγαν με το πρόσωπο κρυμμένο στη μάσκα γιατί το προΐόν νίκησε. Τα μαθαίνω αλλά αδιαφορώ γιατί έχω τον κόσμο. Όταν έγινε η μεγάλη φασαρία στο Μαξίμου προσπαθούσαν να κινητοποιήσουν κόσμο εναντίον μου. Και τι δεν άκουσα. Ότι με μισούσε η Μοσχολιού, ότι δεν έχω ταλέντο, ότι ο Δήμος Αθηναίων μου έδωσε 800 ευρώ. Ερώτημα: Τελικά τι; Με εξαφάνισαν; Όχι. Την κάνω την δουλειά μου; Ναι. Ο Γεραπετρίτης το είπε. Όταν τσίριξε η Παναγιωταρέα «ποιός είναι αυτός ο Κραουνάκης, ποιός τον στηρίζει;». Της απάντησε ο Γεραπετρίτης: «Τον στηρίζει η κοινωνία».
«Στα κλαμπ και στις ντισκοτέκ, στις συνάξεις και στον ΠΑΟΚ, η νεολαία χοροπηδά με το «Μητσοτάκη γ@μ@σ@». Αυτό με πόσους επικοινωνιολόγους νικιέται;».
Το κενό από τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη καλύπτεται;
«Τα πράγματα προχωράνε, το έργο παραμένει. Η αποχώρηση αυτή στη ζωή του καθενός μας, ανάλογα την ηλικία μας, ξύπνησε αυτό που ζήσαμε μαζί με αυτόν τον καλλιτέχνη. Κι αυτό ήταν κάτι πεθαμένο. Για αυτό έγινε αυτή η ανόρθωση. Είδαμε έξω από την Μητρόπολη, άντρες και γυναίκες με άσπρα μαλλιά να λένε τα επαναστατικά, γυρνώντας στη στιγμή που οι ζωές τους είχαν αίτημα, που πάλευαν για κάτι. Αυτό με συγκλόνισε…(συγκινείται). Και το περίμενα ότι θα γίνει. Μόλις ανακοινώθηκε ο θάνατος είπα σε φιλικό μου πρόσωπο «θα ξεσηκωθεί δημόσιο αίσθημα μεγάλης δύναμης». Και το πιο παρήγορο για εμένα ήταν η νεολαία. Οι νέοι, οι οποίοι στη Νέα Σμύρνη ξεσκίστηκαν. Τα ξεχνάμε γιατί προσπαθούν αυτές οι σκούπες οι επικοινωνιολόγοι, που μισή ατάκα σωστή δεν έχουν βάλει στο στόμα του Μητσοτάκη. Το υπόγειο ποτάμι θα σηκωθεί και θα σας πνίξει καημένοι, όπως γινόταν πάντα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Στα κλαμπ και στις ντισκοτέκ, στις συνάξεις και στον ΠΑΟΚ, η νεολαία χοροπηδά με το «Μητσοτάκη γ@μ@σ@». Αυτό με πόσους επικοινωνιολόγους νικιέται; Τα ανέκδοτα για τον Παπαδόπουλο έριξαν τη Χούντα. Πώς δε θα ξεσηκωθεί το «Μητσοτάκη κάθαρμα;».
«Ο πρωθυπουργός που ξεστομίζει “εσείς πτώματα, εμείς στρέμματα” είναι δολοφόνος. Τέλος»
Εγώ είχα την αίσθηση με το θάνατο του Μίκη ότι σαν να βγήκαμε από έναν βάλτο, πέρα από τις προσωπικές πληγές που έξυσε στον καθένα και ξεσήκωσε αυτό που είπες το δημόσιο αίσθημα, νοιώθω ότι αποκτήσαμε πάλι μνήμη. Ποιοί είμαστε, με τι μεγαλώσαμε, τι ακούμε, πώς φτάσαμε εδώ πολιτικά. Αλλά είμαστε ένας λαός που έχει μνήμη χρυσόψαρου ειδικά όταν πηγαίνει στις κάλπες.
«Ξαναέβαλα φέτος στις συναυλίες μου ένα μικρό κομματάκι ενάμιση λεπτού, ένα τραγούδι που είχαμε γράψει με την Νικολακοπούλου στη Λυσιστράτη. «Ξεχνάτε και ξεχνώ, της ιστορίας το δωμάτιο αδειανό νοικιάζεται, κι η μνήμη καθενός, σαν μεροκάματο στο τέλος του μηνός παντού μοιράζεται». Και μου το έφερε η ανάγκη. Το θέμα δεν είναι ότι έχουμε μνήμη χρυσόψαρου. Εγώ θα πάρω το μέρος της κοινωνίας χωρίς να λαϊκίσω. Τί να πρωτοθυμηθείς, τί να πρωτοκάνεις… σκέψου γονείς, νέοι, γυναίκες… ζούνε με τον φόβο της πανδημίας, με τις μάσκες μπροστά στα μούτρα τους, να μην μπορεί να φανεί χαμόγελο, να μην μπορείς να βρίσεις… Τι παράστημα να σε ξεσηκώσει; Σε αυτή την ηττοπάθεια ποντάρισε το μαγαζί του Μητσοτακιστάν».
Στην ηττοπάθεια σαν αίσθημα του ελληνικού λαού.
«Ναι για αυτό πούλησε ψέμμα πολύ. Ο πρωθυπουργός που ξεστομίζει “εσείς πτώματα, εμείς στρέμματα” είναι δολοφόνος. Τέλος».
Restart με τους εαυτούς μας
Πώς θα κάνουμε restart σαν λαός, σαν κοινωνία; Με ποιούς;
«Με τους εαυτούς μας καταρχήν. Και κάτι που τα κόμματα πρέπει να το καταλάβουν γρήγορα. Ιδού το μέγα ΚΚΕ πώς όρθωσε τον εαυτό του. Η μνημειώδης ομιλία του Κουτσούμπα (συγκινείται) μέσα στον ιερό ναό είναι ποίηση. Την ώρα που σηκώνεται η αλήθεια όρθια δεν μπορεί να την σταματήσει τίποτα. Υπάρχει κάτι πολύ σοβαρό αυτή τη στιγμή που πρέπει να το κοιτάξουμε. Η λειτουργία, η χρήση λόγου και το εσωτερικό διαδικαστικό των κομμάτων είναι άκρως ντεμοντέ».
Εάν σε ρωτούσαν επικοινωνιολόγοι του ΣΥΡΙΖΑ τι συμβουλές θα έδινες; Σε ένα φιλικό τραπέζι πες ότι σε ρωτούσε ο Τσίπρας…
«Ρε μιλήστε στον κόσμο. Χτυπήστε αληθινά. Εγώ σαν Τσίπρας κάθε πρωί θα ετοίμαζα την ατζέντα της ημέρας και θα έβγαινα στον κόσμο. Αλλά τα μυαλά είναι πουρές απ ́ την κομματίλα».
Η τέχνη είναι αριστερή υπόθεση;
«Και δεξιός να την κάνει την τέχνη, η τέχνη είναι αριστερή από μόνη της. Αυτός είναι ο ρόλος της από αρχαιοτάτων χρόνων, από τον Όμηρο, τον Αισχύλο, τον Σέξπιρ. Ο ρόλος της τέχνης είναι με την κοινωνία, με το μεροκάματο, με τον άνθρωπο που παλεύει. Ακόμα κι από δεξιούς καλλιτέχνες έχουμε πάρει. Ο Γκάτσος, για παράδειγμα, ούτε δεξιός ούτε αριστερός. Μου λένε «μα είναι δεξιός ο Ξαρχάκος». Ποιός έχει γράψει το «Πρωτομαγιά με το σουγιά;». Και την «Χοντρομπαλού» (Γκάτσος, Ξαρχάκος) που είπε η Δέσπω Διαμαντίδου. Λένε η Μοσχολιού ήταν ΝΔ. Ε και; Ο Μητοστάκης δεν είναι ΝΔ. Για μένα η ΝΔ σαν κόμμα λαΐκής δεξιάς θα ταλαιπωρηθεί πολύ να ξαναβρεί τον εαυτό της».
Να πάμε αλλού; Τον θάνατο σου τον σκέφτεσαι ποτέ;
«Δεν με απασχολεί καθόλου απλώς δεν θέλω να ταλαιπωρήσει ανθρώπους. Ποιός γλιτώνει από αυτό; Είναι δυνατόν να με τρέχει από πίσω η σκέψη «μην πεθάνω;». Να πούμε και κάτι που δεν είδα να συζητάμε αυτές τις ημέρες; Πόσο επαγγελματικά μεθόδευσε, με την καλή έννοια, τη χρήση του θανάτου αυτός ο μεγάλος καλλιτέχνης, αυτή η μεγάλη ψυχή, ο Μίκης. Έβαλε το καλύτερο κόμμα, εκεί που έδωσε το μεγάλο μέρος της ζωής του, και που έχει όλη την τεχνογνωσία να το πούμε έτσι να κάνει περιφρούρηση. Εκεί που έσπασε η καρδιά μου
(συγκινείται) ήταν το αυτοκίνητο στα Χανιά. Πίσω ήταν ο Κουτσούμπας και η Παπαρήγα και τρεις συγγενείς του, η Μάρω και δύο άνθρωποι ακόμα. Η εικόνα αυτή με τσάκισε. Ήταν η στιγμή που έκλαψα».
Πάντως για να τα λέμε όλα, επικρίθηκε η επιστροφή του Μίκη στο ΚΚΕ.
«Μπορούν να μας αφήσουν ήσυχους όλες αυτές οι μέτριες ζωές που δεν έχουν κανένα ανάστημα, δεν έχουν ξεσηκώσει ποτέ ούτε τον εαυτό τους, ούτε την οικογένεια τους, και σήκωσαν τα αριστερόμετρα; Τον σκασμό. Μέτριοι. Δεν λέω να μην κριτικάρεις. Και εγώ όταν
δέχτηκε τον Μητσοτάκη σπίτι του, έγραψα ότι θα προτιμούσα να μην τον είχε δεχτεί.
Τελοσπάντων, το έργο και η δράση του Μίκη είναι αρκετά για να βουλώσουν στόματα».
Περί «Ιχνευτών» και άλλων δαιμονίων
Όταν δουλεύεις για μια παράσταση, ξέρω ότι χάνεσαι στο διάβασμα, το ένα βιβλίο σε πάει στο άλλο, βρίσκεις στα κείμενα θησαυρούς που καμιά φορά είναι εκεί αλλά τους ανακαλύπτεις εκ νέου, πες μου στους «Ιχνευταί» του Σοφοκλή τί ανακάλυψες; Πού σε πήγε ο γερό Σειλινός που υποδύεσαι;
«Σε μια ξεχασμένη μου πειθαρχία και ταυτόχρονα σε μια αποδέσμευση ενέργειας που με οδήγησε σε επικοινωνία, τρομερά άμεση και βουβή, με τον χώρο. Όταν μπήκα στην Επίδαυρο κατάλαβα ότι είμαι εκεί χρόνια. Είχα γίνει κομμάτι από το έργο μέσα στους αιώνες. Είχα τρομερή επαφή με τους συναδέλφους μου και με εκείνο το σπάνιο πλάσμα που λέγεται Χάρης Φραγκούλης και τον ευχαριστώ πολύ γιατί με βοήθησε να πιάνω τα νήματα των τόνων από το ταλέντο του».
Το αρχαίο δράμα έχει πιάτσα;
«Ναι. Χαζή,κουλή, ελλαδέξ. Και για αυτό έχω μεγάλη χαρά γιατί εμείς δεν την παίξαμε αυτή την πιάτσα. Δεν πήραμε το εργάκι να το πάμε γύρα. Είμαστε ακριβοθώρητοι. Έχουμε μια έγνοια με τον Μιχαήλ και τους συναδέλφους για το πώς θα μεταφερθεί αυτό το αίσθημα στο Ηρώδειο, αλλά νομίζω θα τα καταφέρουμε».
Είσαι πολύ γενναιόδωρος με τους ανθρώπους που αγαπάς, τους ανθρώπους που
κάνεις παρέα, τους συνεργάτες σου και σκεφτόμουν πόσο γενναιόδωρα αγκάλιασες την συνάντηση της Νικολακοπούλου με την Τσανακλίδου, είπες πολλές φορές τα καλά σου λόγια. Με την Τσανακλίδου δεν μιλάγατε κάποια χρόνια. Τελικά αυτές οι παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο;
«Ούτε δεν μιλάγαμε, ούτε μιλάγαμε. Είχαμε ψιλοαπόσταση. Τα τελευταία χρόνια όμως, τα χρόνια του ΣΥΡΙΖΑ να το πω έτσι, η επαφή μας είναι συνεχής».
Δηλαδή μου λες ότι ο ΣΥΡΙΖΑ σας έφερε κοντά;
«Η στάση μας απέναντι στα πολιτικά. Η Τάνια αυτή τη στιγμή είναι η πιο καθαρή πολιτικά ενεργή παρουσία από τον χώρο του τραγουδιού. Κράτησε πολύ ψηλά τον πήχυ. Τα τελευταία 5- 6 χρόνια, από τότε με τους Αγανακτισμέους, η στάση και ο λόγος της, και οι δημόσιες εμφανίσεις της, που διαθέτει τον εαυτό της, είναι πολύ ψηλά. Αυτή η συνεργασία λοιπόν ήρθε τη σωστή ώρα. Η κοινωνία πήγε ενσώματη και ακούμπησε απάνω τους. Έκαναν sold out ακόμα και σε θέατρα που είναι δύσκολο αυτό. Όταν δίνεις το σήμα για μια λειτουργία και λες, «εδώ είναι το εκκλησίασμα ελάτε» κατά κάποιο τρόπο σιωπηλά μετακινείται η μάζα προς τα εκεί. Γιατί διαισθάνονται ότι εκεί θα πάρουν το αντίδωρο».
Να σε ρωτήσω κάτι άλλο. Στις μεγάλες κρίσεις τις κοινωνικές, που ζούμε πολλές τα τελευταία χρόνια, βγαίνουν δημοσιογράφοι και αναρωτιούνται πού είναι οι καλλιτέχνες γιατί δεν μιλάνε, γιατί κρύβονται. Μόλις όμως, βγει κάποιος και μιλήσει θα πούνε οι άλλοι μισοί ότι δεν μας νοιάζει η άποψη του τάδει για το χ θέμα, εμείς τα τραγούδια του θέλουμε. Τελικά τι; Οι καλλιτέχνες πρέπει να μιλάνε ή να το βουλώνουν;
«Να κοιτάξατε το επάγγελμα σας που έχει γίνει κ@λος. Να κοιτάξετε το πετσοταϊσμένο επάγγελμα σας. Εγώ είμαι του Μαρξ. Κάνε την δουλειά σου και άσε τους άλλους να τρέχουνε. Από το 2010, τότε που συμμετείχα στους Αχαρνής ως Δικαιόπολις, βήμα βήμα είτε μόνος μου είτε με την Σπείρα βάζω τον ευατό μου συνειδητά στην υπηρεσία στήριξης των ιδεών. Ντάριο Φο, Αριστοφάνης, Σωκράτης… Ακόμα και την ώρα που μας κλειδώσανε έκανα την γιορτή στα σπίτια με τρία χοντρά πολιτικά τραγούδια μέσα. Και να σου πω κάτι; Κάθε βήμα μου πλούτιζε και την προσωπική μου εγκυκλοπαίδεια. Ο Ντάριο Φο ήταν τεράστιο μάθημα για το πώς αυτός ο τύπος ύψωσε με την γυναίκα του ανάστημα στην ιταλική αριστερά. Και όχι καμώματα να πω τη γνώμη μου, ξύλο, βιασμοί… Ξανάρχομαι στο θέμα…Με σκίσανε. Και; Έγινε τίποτα; Ένα χρόνο μετά υπάρχουν άνθρωποι σε εξουσιούλες που μου ζήτησαν συγγνώμη. Μετά τον Πορτοκάλογλου, που πήγα στην εκπομπή του, έγινε χαμός. Ότι δήθεν τα βρήκε ο Συριζαίος με τον δεξιό. Είναι και ηλίθιοι τι να τους πεις…Είδα ολόκληρα άρθρα. Και ξεχνάνε το εξής: όταν βρεθούν δυό καλλιτέχνες, όπου κι αν ανήκουν, η τέχνη είναι αυτή που θα νικήσει. Όχι το κόμμα τους».
Σταμάτη θέλω να μου προτείνεις κάτι να δω στο netflix, μια σειρά σε μα πλατφόρμα. Κάτι που είδες ή βλέπεις με τρέλα…
«Στην πρώτη καραντίνα είδα πολύ πράγμα. Στη δεύτερη δεν άντεξα τίποτα. Για μένα το κορυφαίο ήταν το «Call my agent». Είχε πλάκα, είχε κοινωνία, είχε θέαμα, τρομερό σενάριο, καταπληκτικούς ηθοποιούς και ένα θέμα που αφορά τους καλλιτέχνες γιατί η ιστορία είναι γύρω από ένα γραφείο καλλιτεχνών».
Πάντως, στην πραγματικότητα σε εσένα χρωστάω το «Mindhunter» του Ντέιβιντ Φίντσερ, εντάξει έχουν γραφτεί ύμνοι από τους κριτικούς, αλλά με πίεσες σε ένα μεταμεσονύχτιο τηλεφώνημα να το δω. Τι σειρά!
«Α ναι, με αυτόν τον τεράστιο ηθοποιό που γίναμε φίλοι. Τον Χολτ Μακ Κάναλι, που έπαιζε έναν από τους δύο πρωταγωνιστές πράκτορες του FBI».
Πώς γίνατε φίλοι; Πλάκα κάνεις.
«Τον βρήκα στο Facebook. Ηθοποιάρα. Του είπα ότι τον ονειρεύομαι σε Αριστοφάνη και σε Σέξπιρ και πιάσαμε συζήτηση. Και είναι μιούζικαλ man. Έχουμε τακτικά επικοινωνία. Όπως και με έναν υπέροχο τραγουδιστή από την Γεωργία που θα τον φέρω οπωσδήποτε, έχουμε επαφή, είναι συγκλονιστικός. Αυτά είναι από τα καλά της καραντίνας».
Σκέφτομαι τόσην ώρα με την κουβέντα που κάνουμε ότι είναι σαν να είμαστε στη
γειτονιά μας, στον Άδωνη και να πίνουμε καφέ…
«Με κάλεσε ο άνθρωπος αυτός που έχει τον πάλαι ποτέ Άδωνη και του υποσχέθηκα να πάω.
Να τελειώσει το Ηρώδειο, να κανονίσω και τα του χειμώνα… Λέμε να πάμε σε ένα ωραίο στέκι. Να πάμε να κάνουμε πενθήμερο σαν θέατρο. Να σταματήσει αυτή η βλακεία του 1 ή 2 φορές την εβδομάδα».
Συγγνώμη, ενόψει του χειμώνα που έρχεται όπου παραγωγοί και καλλιτέχνες τρέμουν για το τι θα γίνει με τους κλειστούς χώρους, τα υγειονομικά μέτρα, το κοινό, κτλ, εσύ θα πας να κάνεις 5ημερο;
«Καταρχάς θέλω να δώσω στον κόσμο το δικαίωμα της εξόδου. Και να μπορούν να βγαίνουν ακόμα και μια καθημερινή με την παρεούλα τους, να έρθουν να τσιμπήσουν κάτι και να πιούνε το ποτάκι τους χωρίς να τους φύγει το πορτοφόλι. Θέλω να κάνω ένα πρόγραμμα αφιερωμένο στις ουσίες. Που λείπουν πια από τη ζωή μας. Τα αλκοόλια και τα τσιγάρα».
Ουσίες εννοείς και τα ναρκωτικά;
«Όχι. Τσιγάρα και αλκόολ, αφού δεν καπνίζουμε πια στους χώρους. Ένα πράγμα οικτίρω… έπρεπε να είχαμε φύγει από την Ευρωπαΐκή Ένωση και να έχουμε σηκώσει αυτή την χώρα που έχει τα πάντα και θέλει να ξεπουλήσει ο Μητσοτάκης. Αλλά δεν μπορώ και την κομματίλα του ΣΥΡΙΖΑ. Θα σου πω όμως, ποιούς αγαπώ Κουτσούμπα, Παφίλη, Αλέξη, Πολάκη, Σπίρτζη (φίλος μου), Σία Αναγνωστοπούλου, Κώστας Στρατής, δικά μας παιδιά, ιδιαιτέρως την Τζάκρη και λατρεύω την Μπέτυ Μπαζιάνα. Άλλοι στον ΣΥΡΙΖΑ να πάνε στον αγύριστο. Να σου πω όμως κάτι άλλο; Όταν βρίζω τον Μητσοτάκη, τα περισσότερα μηνύματα που παίρνω ειναι από νεοδημοκράτες».
Που σου λένε τι; Να αγιάσει το στόμα σου;
«Ε Ναι». Την ώρα που γίνονται τα μεγάλα ξεσηκώματα, η Νέα Σμύρνη, η καθίζηση των χρυσαυγιτών… Αυτές ήταν οι μεγάλες ήττες του Μητσοστακιστάν. Ο κόσμος όταν είναι να σηκωθεί, σηκώνεται».
Αρκεί να θυμηθεί να πάει στην κάλπη.
«Θέλω να πω την αλήθεια. Δεν ξέρω εάν θα πάω στην κάλπη. Και το λέω με βαριά καρδιά».
Πάντως, δεν μπορώ να πιστέψω ότι οποτεδήποτε γίνουν εκλογές, αύριο, τον άλλο
μήνα, σε δύο χρόνια, εσύ, ειδικά εσύ, δεν θα πας. Νομίζω μιλάει τώρα το θυμικό…
«Όντως. Ο θυμός μου μιλάει. Να πούμε την αλήθεια; Το ΚΚΕ με αυτή την συμπεριφορά έχει πάρει ένα 2%. Είναι το ΚΚΕ που όλοι αγαπήσαμε».
Δεν υπάρχει το διακύβευμα αριστερά ή δεξιά, ΣΥΡΙΖΑ ή ΝΔ;
«Μην μου λες τη λέξη «διακύβευμα», την βαριέμαι (τραγουδάει) … φρύδι και τουπέ ο Τσίπρας, να μαζέψει τα πασόκια, όρμα φίλε μου Πολάκη, βάρα εσύ τα πανωπρόκια».
Να βάλουμε μία άνω τελεία εδώ μέχρι την επόμενη συνέντευξη;
«Ναι».
*πηγή: newscenter.gr
