«Φρένο» στα σχέδια οικοδόμησης δασικών εκτάσεων που προωθούνταν με υπουργική απόφαση, έβαλε το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Μόλις ένα μήνα μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές, το ανώτατο ακυρωτικό διοικητικό δικαστήριο ακύρωσε δύο διατάξεις υπουργικής απόφασης που αφορούν εκδοθείσες οικοδομικές άδειες εντός δασικών εκτάσεων.
Το ΣτΕ πρόλαβε την ανέγερση ακινήτων που σχεδίαζαν στην κυβέρνηση, μόλις ένα μήνα μετά τις πυρκαγιές στην Αττική, την Εύβοια και την Ηλεία.
Οι δυο επίμαχες διατάξεις της υπουργικής απόφασης εξαιρούσαν από τη δασική νομοθεσία εκτάσεις για τις οποίες είχαν εκδοθεί οικοδομικές άδειες, εφόσον αυτές δεν είχαν ακόμη υλοποιηθεί, δηλαδή δεν είχαν κατασκευαστεί ακίνητα.
Σύμφωνα με τους δικαστές, αν εφαρμοστεί αυτή η διάταξη, τότε θα επέλθει εκχέρσωση δασικών εκτάσεων, ώστε να ανεγερθούν κτήρια, κάτι που αντίκειται στις συνταγματικές επιταγές περί προστασίας των δασών!
Επίσης, ακυρώθηκε διάταξη της υπουργικής απόφασης που προβλέπει εξαίρεση από τη δασική νομοθεσία περιοχών εντός οικισμών, που είχαν οριοθετηθεί με απρόσφορες ρυθμίσεις ή διοικητικές εγκυκλίους και όχι σύμφωνα με την πάγια σχετική νομοθεσία.
«Πράσινο φως» στους νέους δασικούς χάρτες
Πάντως, η πλειοψηφία η μείζονα Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας έκρινε πως το νέο σύστημα που καθορίζει τους δασικούς χάρτες όλης της χώρας, είναι συνταγματικό.
Με τις 1364 και 1365/2021 αποφάσεις απεφάνθη ότι η βασική φιλοσοφία του νέου αναθεωρημένο συστήματος για τους δασικούς χάρτες δεν αντίκειται στα άρθρα 24 παρ. 1 και 2 και 117 παρ. 3 του Συντάγματος.
Σύμφωνα με το σκεπτικό των αποφάσεων, η αποτύπωση των δασικών εκτάσεων στους δασικούς χάρτες πρέπει να είναι αξιόπιστη και να μην περιλαμβάνει εκτάσεις, στις οποίες δεν μπορεί να βρει εφαρμογή η δασική νομοθεσία. Δηλαδή δεν επιτρέπεται να κηρυχθούν ως αναδασωτέες για να ανακτήσουν τη χαμένη δασική τους βλάστηση, διότι η βλάστηση αυτή απομακρύνθηκε για κάποιο νόμιμο λόγο.
Όπως αναφέρουν οι ανώτατοι δικαστές, η ύπαρξη τέτοιων εκτάσεων καλλιεργουμένων ή άλλων ως δασικών, θα προκαλούσε σύγχυση και θα αποτελούσε εμπόδιο στη χάραξη αποτελεσματικής πολιτικής για τη σωτηρία των δασών.
«Η εμφάνιση αυτών των εκτάσεων ως δασικών θα ναρκοθετούσε και την ανάπτυξη των γεωργικών δραστηριοτήτων, οι οποίες, ιστορικά, συνέβαλαν στη μεταπολεμική ανόρθωση της χώρας και στον επισιτισμό του πληθυσμού της, τα οποία είχε υπόψη του το Σύνταγμα και γι’ αυτό, άλλωστε, επιτρέπει την κατ’ εξαίρεση μεταβολή του προορισμού των δασών για γεωργικές χρήσεις» αναφέρει το ΣτΕ.
Οι αποφάσεις του ΣτΕ προβλέπουν πως με το νέο σύστημα για τους δασικούς χάρτες, δασικές είναι οι εκτάσεις που καλύπτονται από δασική βλάστηση και σήμερα και κατά το παρελθόν, αρκεί να μην έχει εκδοθεί διοικητική πράξη που να αλλάζει τη χρήση τους, κατά βάση, πριν από το Σύνταγμα του 1975.
Εκτάσεις που έχουν γεωργική χρήση πριν από το Σύνταγμα του 1975, αποσυνδέονται από τη δασική νομοθεσία, εάν έχουν την ίδια χρήση, δηλαδή καλλιεργούνται.
Επίσης, ορίζεται ότι στους χάρτες δεν εμφανίζονται ως δασικές, οι περιοχές όπου έχουν εγκατασταθεί βιομηχανικές εγκαταστάσεις, ακόμη και μετά το Σύνταγμα του 1975, μόνον, όμως, εφόσον η ίδρυσή τους έχει επιτραπεί βάσει διοικητικών πράξεων.
Εξάλλου, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας επικύρωσε την υπάρχουσα νομολογία περί χρονικής προτεραιότητας του Δασολογίου έναντι του Κτηματολογίου, προκειμένου η κτηματογράφηση να στηρίζεται σε αξιόπιστους δασικούς χάρτες, ώστε το Δημόσιο να αποκρούσει αποτελεσματικά κακόπιστες διεκδικήσεις δασικών εκτάσεων από τρίτους.