Ο Oυμπέρτο Έκο υποστήριζε ότι τον Αύγουστο δεν υπάρχουν ειδήσεις. Δεν είχε δίκιο ο αείμνηστος. Τον ξεγελούσε η φαινομενική «άπνοια» στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Στην πραγματικότητα τον Αύγουστο κυοφορούνται και γεννιούνται μεγάλες ειδήσεις: οι ειδήσεις του χειμώνα. Όλο το καλοκαίρι φέτος η πολιτική, η επιχειρηματική, η εκδοτική και η διπλωματική μας τάξη εργάζεται εντατικά στα ντεκ των θαλαμηγών και στις επαύλεις των Κυκλάδων για να φέρει το νέο σχήμα εξουσίας της χώρας στα μέτρα της. Και ως «εξουσία», βεβαίως, δεν εννοώ τη διακυβέρνηση (αυτή είναι Μητσοτάκης), αλλά τους νέους συσχετισμούς.
Η χώρα ξεθαρρεύει σιγά σιγά. Νέες δυνάμεις αναδύονται, παλαιές επανέρχονται, σταθερές επιμένουν. Το νέο σχήμα εξουσίας διαμορφώνεται στον επιχειρηματικό τομέα, στους θεσμούς (Προεδρία Δημοκρατίας, Εκκλησία, διπλωματικές Αρχές) και, βεβαίως, στο εσωτερικό της συντηρητικής παράταξης: ο πρωθυπουργός επιχειρεί να μετατρέψει τη νίκη του σε κυριαρχία.
Αρχίζω την περιγραφή της νέας εξουσίας από το ελληνικό επιχειρείν. Διακρίνω κινούμενες τρεις κατηγορίες επιχειρηματιών: Τους «πειρατές» με δικαστικές εκκρεμότητες, οι οποίοι βλέπουν την κυβερνητική μεταβολή ως μια ευκαιρία για να εκδικηθούν τους ανταγωνιστές τους. Τους παλαιούς «συστημικούς» παίκτες, που θέλουν να παραμείνουν με τους όρους τους στο παιχνίδι. Τινές εξ αυτών εμφανίζονται ως επενδυτές. Στην πραγματικότητα, όμως, είτε σχεδιάζουν επενδύσεις με δανεικά είτε περιμένουν να πουλήσουν το μερίδιό τους σε μεγάλες επιχειρήσεις κοινής ωφελείας για να χρηματοδοτήσουν με δημόσιο χρήμα τις δουλειές τους. Υπάρχει και μία τρίτη κατηγορία επιχειρηματιών γνωστής δυναμικότητας, που αποφάσισε να αφήσει το παρασκήνιο και να βγει στο προσκήνιο.
Πρόκειται για ανθρώπους της ναυτιλίας, οι οποίοι κέρδισαν τα σκήπτρα από την παλαιά διαπλοκή μέσα στην κρίση και τώρα αναλαμβάνουν δράση. Τους ονομάζω «ευεργέτες». Δεν έχουν σκελετούς στις ντουλάπες, δεν έχουν media, δεν εκβιάζονται.
Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών σε περιοχές όπως το Ελληνικό ή και το κέντρο των Αθηνών, σε συνδυασμό με τον αναβαθμισμένο ρόλο της ναυτιλίας στη μεταφορά LNG, δημιουργεί ευκαιρίες και τους καθιστά υπολογίσιμους παίκτες. Στο μέτρο όμως που το παλαιό σύστημα είναι πανίσχυρο στα ΜΜΕ, οι «ευεργέτες» μπαίνουν στο γήπεδο της αναμέτρησης χωρίς δύναμη πυρός, με μειονέκτημα έδρας. Η Ελλάς είναι περίεργη χώρα. Το cash δεν φτάνει, όπου κυριαρχεί η διαβολή. Απαιτούνται άμυνες. Δυστυχώς, όμως, οι ενδείξεις του θέρους δείχνουν ότι οι «πειρατές» των ΜΜΕ δεν θα διστάσουν να πυροβολήσουν τους ευεργέτες, αν χρειαστεί να τους χαλάσουν τις δουλειές.
Η κυβέρνηση θεωρεί ότι ελέγχει το τοπίο, αλλά, αν ξεφύγει η κατάσταση και έχει να επιλέξει μεταξύ των υγιών δυνάμεων που θέλουν να επενδύσουν, και φίλιων δυνάμεών της, που θέλουν να υπονομεύσουν τις επενδύσεις, θα βρεθεί σε δύσκολη θέση. Ο τόπος είναι μικρός για να αντέξει πάλι το γινάτι των ανεύθυνων. Οι Έλληνες ζητούν δουλειές, όχι ξεκαθαρίσματα λογαριασμών. Θα κριθεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης από την αποφασιστικότητα και την αντικειμενικότητά του σε αυτό το μέτωπο. Το νέο σχήμα εξουσίας διαμορφώνεται επίσης στο εσωτερικό της κυβέρνησης. Ο πρωθυπουργός είναι αδιαμφισβήτητος. Αλλά για να είναι ήσυχος, φρόντισε να κοντύνει τους wannabe μελλοντικούς δελφίνους, είτε στέλνοντάς τους σε υπουργεία καθημερινότητας είτε σε κρίσιμα υπουργεία-παγίδα, με ανοιχτά εθνικά θέματα. Ο Μητσοτάκης δεν δείχνει να ενοχλείται ιδιαίτερα από την παράταση της δικαστικής ομηρίας κορυφαίων υπουργών του, γιατί ίσως ξέρει ότι αυτή η εκκρεμότης αποτρέπει κορυφαίους «δεινόσαυρους» να βγουν πρόωρα στο αντάρτικο και να του επιτεθούν. Δεν φαίνεται πρόθυμος επίσης να εγκλωβιστεί σε παιχνίδια ρεβανσισμών, παρά τις επιθυμίες τρίτων. Σε μεγάλο βαθμό, η εμπέδωση της ηγεσίας του περνά από το πώς θα επιβληθεί στη διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, ανεξαρτήτως προσώπου. Η εκλογή Προέδρου με 151 ψήφους μπορεί είναι εκ πρώτης όψεως ευλογία, αλλά μπορεί να εξελιχτεί και σε πρόβλημα. Θα δούμε τι θα γίνει και με την αναθεώρηση. Τέλος, δεν μπορεί να μην επισημάνει κανείς την κινητικότητα στην Εκκλησία, στις διπλωματικές Αρχές και σε άλλους θεσμούς σε αυτή τη μεταβατική περίοδο της συγκρότησης του νέου σχήματος εξουσίας. Η Εκκλησία (που αναγκαστικά εμπλέκεται στο οικονομικό παιχνίδι ισχύος, λόγω των φιλέτων που έχει στην ιδιοκτησία της στο νότιο μέτωπο) ορίζεται από την προσπάθεια του Αρχιεπισκόπου να κατοχυρώσει την υστεροφημία του.
Ο εκκλησιαστικός χρόνος έχει βεβαίως τους δικούς του ρυθμούς, αλλά η κούρσα της διαδοχής (αργεί, βεβαίως) είναι σε πλήρη εξέλιξη και επηρεάζει τις συμμαχίες των ενδιαφερομένων με πολιτικά πρόσωπα, διπλωμάτες, μιντιάρχες, τραπεζίτες κ.λπ.
Η εικόνα της νέας εξουσίας στη χώρα μας συμπληρώνεται από τις αλλαγές στις διπλωματικές Αρχές. Οι Γερμανοί έχουν νέο πρέσβη, οι Γάλλοι το ίδιο, οι Κινέζοι μια δυναμική πρέσβειρα, σειρά παίρνουν και άλλες μεγάλες δυνάμεις. Την άνοιξη το αργότερο και μετά την εκλογή Προέδρου θα έχουμε, αναπόφευκτα, και άλλες αλλαγές πρέσβεων. Όλη η σημερινή ανάλυση θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι κινείται στο επίπεδο του γνωστού αθηναϊκού «κουτσομπολιού», αν πίσω από τα νέα πρόσωπα, τους νέους συσχετισμούς και το νέο σχήμα εξουσίας, που εγκαθιδρύεται σταδιακά, δεν εξαρτώντο σημαντικές αποφάσεις για το μέλλον εκατομμυρίων Ελλήνων. Αν το νέο σύστημα δεν βρει το απαραίτητο σημείο ισορροπίας και ξαναδούμε το γνωστό έργο με την «κατσίκα του γείτονα», ο τόπος δεν θα έχει μέλλον. Θα σέρνεται όμηρος στα καπρίτσια του καθενός. Εάν όμως η πολιτική επιβληθεί στην αγορά, δεν καταστεί υπάλληλός της και εγγυηθεί την οικονομική ανάπτυξη, τότε ναι, θα ανοίξει μια νέα σελίδα για την Ελλάδα.
Το «τόπι» και οι ευθύνες είναι στα πόδια του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη. Για να πετύχει οφείλει να «στεγνώσει» την καρδιά του. Αυτοί που φαινομενικά είναι μαζί του στην πράξη αντικειμενικά εργάζονται εναντίον του. Και αυτοί που μοιάζουν εναντίον του ίσως αποδειχτούν οι καλύτεροι σύμμαχοί του. Στο μέτρο, βεβαίως, που μοιράζονται τις ίδιες αγωνίες και έχουν τις αυτές αρχές.
