Τεράστιο πέπλο αδιαφάνειας καλύπτει και την πολυδιαφημισμένη καμπάνια εμβολιασμού, μέσω της οποίας η κυβέρνηση μοίρασε σε μέσα ενημέρωσης συνολικά 19.740.000 ευρώ προκειμένου να προωθήσουν το εμβολιαστικό πρόγραμμα κατά του κορωνοϊού στη χώρα μας, το οποίο, έτσι κι αλλιώς, δεν έχει δρέψει δάφνες επιτυχίας, καθώς παραμένουμε στον πάτο της ευρωπαϊκής λίστας στην εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού.
- Από τη Μαρία Παναγιώτου
Θεωρητικά στη συγκεκριμένη καμπάνια, την οποία ανακοίνωσε και κλήθηκε να πραγματοποιήσει το Υπουργείο Υγείας τον περασμένο Δεκέμβριο, η κυβέρνηση είχε εξαγγείλει ότι θα αποφευχθούν φαινόμενα της αμαρτωλής λίστας Πέτσα (που εν πλω έγιναν πολλές λίστες Πέτσα), όπου η διανομή των χρημάτων έγινε από το media shop Initiative Media, χωρίς κριτήρια, χωρίς διαφάνεια, αλλά κυρίως χωρίς λογική. Έτσι, αν και δόθηκε σε ανάδοχο εταιρία, και συγκεκριμένα σε κοινοπραξία εταιριών (Tempo OMD/Wavemaker), ο σχεδιασμός της καμπάνιας αλλά και η διαχείριση του media budget, δηλαδή η κατανομή του ποσοστού που θα πάρει κάθε μέσο, αποφασίστηκε οι πληρωμές να πραγματοποιηθούν από το Υπουργείο Υγείας.
Ωστόσο, μήνες μετά την ανακοίνωση της εμβολιαστικής καμπάνιας πολλά πέπλα μυστηρίου πλανώνται πάνω από τις συγκεκριμένες πληρωμές κι όχι μόνο για τον άγνωστο ακόμη τρόπο με τον οποίο διανεμήθηκαν και αυτά τα χρήματα. Όπως φαίνεται, κάποια μέσα, κυρίως αντιπολιτευόμενα, δεν έχουν πληρωθεί ακόμη για διαφημιστικές ενέργειες που έχουν ήδη υλοποιήσει, γεγονός που μπορεί και να αποτελεί έναν ακόμη κυβερνητικό μοχλό πίεσης εναντίον τους, ενώ παράλληλα κανείς δεν γνωρίζει εάν κάποια άλλα μέσα, μάλλον συμπολιτευόμενα, έχουν πληρωθεί, ακόμη και με το σκανδαλώδες σύστημα προκαταβολών, που προβλέπονταν σε σχετική ΚΥΑ, αλλά και το ακριβές ύψος των ποσών που έχουν εκταμιεύσει.
Το σύστημα των προκαταβολών
Για την εμβολιαστική καμπάνια εκδόθηκαν τρεις ΚΥΑ. Η πρώτη, η οποία δημοσιεύτηκε στην «Εφημερίδα της Κυβέρνησης» στις 24 Δεκεμβρίου του 2020, προέβλεπε τη σύσταση τριμελούς επιτροπής οργάνωσης της εθνικής εκστρατείας, η οποία θα είχε, μεταξύ άλλων, την ευθύνη επιλογής του αναδόχου, αλλά και την παρακολούθηση της ορθής εκτέλεσης της σύμβασης που θα υπογραφόταν με τον ανάδοχο. Προέβλεπε, όμως, και τη σύσταση μιας επιτροπής παραλαβής, η οποία θα βεβαίωνε τόσο την καλή εκτέλεση των υπηρεσιών από τα μέσα, εάν δηλαδή είχαν παράσχει τις επικοινωνιακές υπηρεσίες που είχαν συμφωνήσει, όσο και το πληρωτέο ποσό ανά μέσο. Μάλιστα, σύμφωνα με την πρώτη ΚΥΑ, οι πληρωμές πάσης φύσεως θα πραγματοποιούνταν αποκλειστικά από τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών (ΓΔΟΥ) του υπουργείου Υγείας, ενώ τα μέσα θα είχαν ακόμη δικαίωμα και τμηματικής παράδοσης. Το οικονομικό ύψους της εκστρατείας ορίστηκε αρχικώς στα 18.500.000 ευρώ.
Σχεδόν δύο μήνες αργότερα, συγκεκριμένα στις 16 Φεβρουαρίου 2021, δημοσιεύεται η πρώτη τροποποίηση της κανονιστικής, με αρκετές προσθήκες σε ό,τι αφορά τις πληρωμές των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Τα νέα δεδομένα προέβλεπαν, μεταξύ άλλων, πως το Αυτοτελές Τμήμα Προμηθειών του υπουργείου Υγείας θα έπρεπε να συνάψει απευθείας συμβάσεις με τα μέσα ενημέρωσης για τη διενέργεια των πληρωμών τους από τη ΓΔΟΥ του υπουργείου Υγείας, ενώ οι πληρωμές θα αφορούσαν κάθε φάση τμηματικής παραλαβής που αποδεικνύεται με πρωτόκολλο από την ειδική επιτροπή παραλαβής.
Η έκδοση τροποποιήσεων, όμως, δεν σταμάτησε εδώ, γεγονός που κάνει την υπόθεση ακόμη πιο περίεργη, καθώς στις 11 Μαΐου δημοσιεύτηκε μία νέα με επιπλέον προσθήκες, αυτή τη φορά σκανδαλώδεις. Εκτός από το γεγονός πως το συνολικό ποσό διανομής αυξήθηκε από 18.500.000 σε 19.740.000 ευρώ, ορίστηκε ταυτόχρονα πως τα μέσα μαζικής ενημέρωσης θα μπορούσαν να πληρωθούν προκαταβολικά, δηλαδή πριν καν προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, «κατά τη διαδικασία της προκαταβολής του άρθρου 114 του ν. 4270/2014 από την αρμόδια διεύθυνση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους σε συνεργασία με την ΓΔΟΥ του υπουργείου Υγείας». Ήταν η πρώτη φορά που γινόταν αναφορά στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Και για να εξηγήσουμε ακριβώς πόσο περίεργη είναι αυτή η προσθήκη, αρκεί να πούμε πως το άρθρο 114 του ν. 4270/2014 δίνει μόνο στον υπουργό Οικονομικών το δικαίωμα να διατάσσει την ενέργεια προκαταβολών από τον λογαριασμό του Δημοσίου, σε περιπτώσεις όπως «για υποχρεώσεις της χώρας μας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους διεθνείς οργανισμούς» ή «για υποχρεώσεις του Ελληνικού Δημοσίου που προκύπτουν από καταπτώσεις εγγυήσεων σε πιστωτικά ιδρύματα του εσωτερικού ή εξωτερικού από δάνεια που χορηγήθηκαν σε δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς, καθώς και σε ιδιωτικές επιχειρήσεις ή σε φυσικά πρόσωπα». Υπάρχει, άραγε, κάποιο ή κάποια μέσα που καρπώθηκαν το 1.240.000 ευρώ, που προστέθηκε στη συνολική δαπάνη ή και ακόμη περισσότερα, με τη μέθοδο της προκαταβολής και ακόμη δεν το ξέρουμε; Κι όλα αυτά τη στιγμή που άλλα μέσα δεν έχουν λάβει καν τα ποσά που αντιστοιχούν στις υπηρεσίες που έχουν από καιρό προσφέρει.
Ο Πλεύρης ανακοίνωσε νέο διαφημιστικό πρόγραμμα!
Λίγες ημέρες μετά και τη δεύτερη τροποποίηση της ΚΥΑ, η αξιωματική αντιπολίτευση κατέθεσε ερώτηση για το θέμα στη Βουλή με αποδέκτες το Υπουργείο Υγείας και το υπουργείο Οικονομικών, όπου, μεταξύ άλλων, η πολιτική ηγεσία των υπουργείων καλείτο να απαντήσει γιατί στις δύο πρώτες ΚΥΑ δεν φαινόταν να υπάρχει εμπλοκή στις πληρωμές του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Απάντηση υπήρξε μόνο από το υπουργείο Οικονομικών στις 29 Μαΐου, ειδικά όμως για τις προκαταβολές, όπου υπογραμμιζόταν πως περνούν από το Γενικό Λογιστήριο με βάση το σχετικό νόμο. Το υπουργείο Οικονομικών απάντησε ακόμη πως έως εκείνη τη στιγμή δεν είχε πραγματοποιηθεί καμία πληρωμή με αυτό τον τρόπο. Είχαν, ωστόσο, περάσει μόλις λίγες ημέρες από την έκδοση της τελευταίας τροποποίησης που εισήγαγε τη μέθοδο των προκαταβολών.
Άραγε, τι έχει συμβεί μέχρι σήμερα; Καθώς ο νέος Υπουργός Υγείας Θανάσης Πλεύρης ανακοίνωσε μόλις πριν από λίγες ημέρες πως θα υπάρξει και νέα καμπάνια για το εμβολιαστικό πρόγραμμα, μήπως θα ήταν χρήσιμο νωρίτερα να μάθουμε μερικές πληροφορίες για την παλιά;
- Θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να μας ενημερώσουν τα αρμόδια υπουργεία για το ποια μέσα προσέφεραν τις υπηρεσίες τους και πόσα χρήματα πήραν;
- Για το πόσοι πληρώθηκαν με τη μέθοδο της προκαταβολής, με ποια ποσά και τι υπηρεσίες προσέφεραν;
- Για το πόσα μέσα πληρώθηκαν με τη μέθοδο της τμηματικής παράδοσης;
- Για το πόσα μέσα έχουν προσφέρει υπηρεσίες, έχουν ολοκληρώσει το έργο τους, αλλά δεν έχουν πληρωθεί ακόμη και γιατί;
- Θα μπορούσε, επίσης, το υπουργείο Υγείας να μας ενημερώσει γιατί δεν σύναψε τελικά συμβάσεις με τα μέσα όπως προβλεπόταν στη δεύτερη τροποποίηση ή εάν σύναψε μόνο με κάποια;
- Μήπως γιατί αυτό θα ήταν μία δέσμευση πληρωμής, που προσπάθησε να αποφύγει σε κάποιες περιπτώσεις;
- Μήπως η πολιτική ηγεσία του υπουργείου αναφώνησε τελικά «εμπρός στον δρόμο που χάραξε ο Στέλιος Πέτσας;».
