Στα ψηφιακά κανάλια αγορών στρέφονται ολοένα και πιο συστηματικά οι Έλληνες, με το 89% των εγχώριων καταναλωτών να παραγγέλνει online τα είδη παντοπωλείου, την ώρα που 6 στους 10 πολίτες σκοπεύουν να βάλουν με τον ίδιο τρόπο στο «καλάθι» τους τις απαραίτητες προμήθειες για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι.
Δεν χρειάζεται να κοιτάξουμε πιο μακριά από το χαλάκι στην είσοδο του σπιτιού μας, προκειμένου να αντιληφθούμε ότι τα online κανάλια των σούπερ μάρκετ έχουν πάρει «φωτιά» εν μέσω πανδημίας. Το 89% των Ελλήνων δηλώνει ότι παραγγέλνει είδη παντοπωλείου μέσω διαδικτύου, το 74% επιλέγει την αγοραστική αυτή τάση για να εξοικονομήσει χρόνο, ενώ το 57% σχεδιάζει να αγοράσει online τρόφιμα για το χριστουγεννιάτικο τραπέζι.
Η νέα αυτή κατάσταση δεν σημαίνει πάντως ότι τα ψώνια στα φυσικά καταστήματα διέρχονται κρίση: στο άμεσο μέλλον διακρίνεται ένα υβριδικό μοντέλο, όπου οι αγορές των νοικοκυριών εντός και εκτός διαδικτύου αλληλοσυνδυάζονται άνετα και απρόσκοπτα.
Η PayPal διεξήγαγε μία έρευνα σε 12 ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, με σκοπό να κατανοήσει πόσο έχουν διαφοροποιηθεί οι συνήθειες στη διαδικασία αγοράς τροφίμων και έτοιμου φαγητού. Τα αποτελέσματα της έρευνας, η οποία διεξήχθη στα μέσα Σεπτεμβρίου 2021 από τη Maru/Matchbox για λογαριασμό της PayPal, αποτυπώνουν το γεγονός ότι οι ηλεκτρονικές αγορές παντοπωλείων έχουν αυξηθεί σημαντικά — με το 89% των Ελλήνων να ισχυρίζεται ότι έχει κάνει αγορές τροφίμων και προϊόντων παντοπωλείου online και ένα εντυπωσιακό ποσοστό (της τάξης του 40%) των Ελλήνων e-shoppers να κάνουν χρήση PayPal για τις εν λόγω συναλλαγές. Ωστόσο, ειδικά όσον αφορά στα φρέσκα προϊόντα, εξακολουθεί να υπάρχει η όρεξη για παραλαβή παραγγελίας από το κατάστημα, αλλά και για τα παραδοσιακά ψώνια δια ζώσης.
Εξοικονόμηση κόπου και χρόνου: τα βασικά πλεονεκτήματα του online shopping
Κάθε φορά που οι Έλληνες ψωνίζουν τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης για το νοικοκυριό τους, η ευκολία και η άνεση αναδεικνύονται σε ολοένα και πιο αδιαπραγμάτευτα κριτήρια. Αυτό και μόνο αποτελεί ένα ισχυρό επιχείρημα υπέρ των αγορών από ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ – τα οποία και προτιμούν οι εγχώριοι καταναλωτές για να κερδίσουν πρωτίστως χρόνο (74%). Καθώς στις μέρες μας έχουμε όλο και λιγότερες ώρες διαθέσιμες για τις άχαρες δουλειές του σπιτιού και τις διάφορες οικιακές υποχρεώσεις, η επιλογή να παραδοθούν τα ψώνια απευθείας στην πόρτα μας, χωρίς ουρές και κουβάλημα, φαντάζει όντως ως μια ιδιαίτερα βολική και ελάχιστα χρονοβόρα λύση.
«Η εξοικονόμηση χρόνου είναι ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους σχεδόν 6 στους 10 Έλληνες ερωτηθέντες σχεδιάζουν να κάνουν online τουλάχιστον ένα μέρος των προμηθειών τους για την επερχόμενη εορταστική περίοδο. Τα γιορτινά ψώνια αποτελούσαν ανέκαθεν την αφορμή για ατελείωτες βόλτες στα μαγαζιά. Τώρα όμως βλέπουμε ένα σημαντικό μέρος αυτής της κίνησης να μετατοπίζεται από τους διαδρόμους των καταστημάτων προς τα ράφια του εικονικού κόσμου, ακόμη και όταν πρόκειται για τρόφιμα από το σούπερ μάρκετ. Καθώς ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι εξοικειώνονται με το online shopping, είναι λογική η εκτίμηση ότι η εν λόγω τάση θα συνεχίσει να κερδίζει έδαφος τα επόμενα χρόνια», αναφέρει ο Efi Dahan, Γενικός Διευθυντής της PayPal για την Κεντρική-Ανατολική Ευρώπη, τη Ρωσία και το Ισραήλ.
Προκλήσεις και ευκαιρίες
Οι κόσμοι των online και των offline αγορών είναι συμπληρωματικοί και κάθε άλλο παρά «ξένοι» μεταξύ τους. Η έρευνα υπογραμμίζει μια υβριδική προσέγγιση για την αγορά νωπών προϊόντων έναντι των μη ευπαθών ειδών στο Διαδίκτυο. Για παράδειγμα, παρόλο που ο αριθμός των Ελλήνων που ισχυρίζεται ότι αγόρασε τρόφιμα online είναι εντυπωσιακός, μόλις το 10% αγόρασε φρέσκα προϊόντα. Έχει ενδιαφέρον να αναφέρουμε ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο τουλάχιστον τρεις φορές περισσότεροι άνθρωποι (31%) αγόρασαν φρούτα και λαχανικά στο διαδίκτυο, γεγονός που υποδηλώνει χαμηλότερο βαθμό ανησυχίας σχετικά με την παράδοση ευπαθών ειδών σε άριστη κατάσταση.
Παράλληλα, μεγάλη μερίδα Ελλήνων αναγνωρίζει και εκτιμά τα πλεονεκτήματα των διαδικτυακών αγορών, όταν πρόκειται για τη δυνατότητα πρόσβασης σε μια ευρύτερη γκάμα επιλογής ειδών υγιεινής διατροφής. Το 68% ανέφερε ότι η online αγορά τροφίμων επιτρέπει να επιλέξουν «βιώσιμα και φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα», ενώ το 52% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έτσι έχουν πρόσβαση σε μεγαλύτερη ποικιλία βιολογικών τροφίμων. Το εύρημα αυτό δείχνει ότι οι ηλεκτρονικές αγορές που προσφέρουν ένα πιο διευρυμένο και ποικίλο φάσμα προϊόντων σε σχέση με τα φυσικά καταστήματα είναι ιδιαίτερα ελκυστικές για όσους καταναλωτές δίνουν τη δέουσα σημασία στις υγιεινές επιλογές διατροφής.
Η πανδημία έχει επηρεάσει εξίσου την άποψη του καταναλωτικού κοινού, αναφορικά με τις διαφορές ανάμεσα στην επίσκεψη φυσικών και ηλεκτρονικών καταστημάτων. Εξυπακούεται ότι η νέα αντίληψη συνδέεται άμεσα με τη σημαντική πτυχή της προσωπικής ασφάλειας των αγοραστών, η οποία έχει αποκτήσει εντελώς καινούργιο νόημα από τις αρχές του περασμένου έτους. Το 36% των Ελλήνων ομολόγησε ότι θα εξακολουθεί και στο μέλλον να μη νιώθει άνετα κάνοντας ψώνια σε πολυσύχναστα σημεία.
Το μέλλον της αγοράς προϊόντων είναι υβριδικό
Η πανδημία της Covid-19 έχει αλλάξει σημαντικά τις αγοραστικές μας συνήθειες. Σήμερα οι πελάτες κινούνται απρόσκοπτα μεταξύ διαφόρων τρόπων αγορών – στο διαδίκτυο, εντός φυσικών σημείων πώλησης και με τη μέθοδο του click-and-collect για την παραλαβή παραγγελιών. Η τάση των υβριδικών λύσεων στο λιανεμπόριο τροφίμων, με γνώμονα την ασφάλεια, την ευκολία και τις λοιπές διευκολύνσεις, μπορεί να σημείωσε ταχεία ανάπτυξη κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά είναι βέβαιο ότι «ήρθε για να μείνει».
Το 56% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα πραγματοποίησε διαδικτυακές πληρωμές -μέσα από πλατφόρμες όπως η PayPal- πιο συχνά μετά την πανδημία, ενώ το 36% δεν αισθάνεται άνετα πλέον να χρησιμοποιεί μετρητά ή να αγγίζει πληκτρολόγια για την εισαγωγή PIN. Ό,τι ξεκίνησε ενδεχομένως από ανάγκη, έχει πλέον κυριολεκτικά ενσωματωθεί στις καθημερινές αγοραστικές συνήθειες.
«Είμαστε ενθουσιασμένοι με το υβριδικό αυτό μέλλον αγορών, ένα μοντέλο που σημαίνει ότι οι πελάτες είναι σε θέση να πληρώνουν και να παραλαμβάνουν τα προϊόντα όπως και όπου οι ίδιοι το επιθυμούν», επισημαίνει ο Efi Dahan. Και μάλιστα προσθέτει ότι «η πανευρωπαϊκή έρευνα που διεξάγαμε δείχνει πώς έχουν αλλάξει οι συμπεριφορές τα τελευταία δύο χρόνια: οι καταναλωτές θέλουν να κάνουν αγορές, συνδυάζοντας πληθώρα online τρόπων με τις δια ζώσης συναλλαγές, επομένως στόχος μας είναι να τους παρέχουμε μια βολική, ασφαλή και ταχεία μέθοδο πληρωμής».
Καίριο χαρακτηριστικό ενός υβριδικού μοντέλου του λιανικού εμπορίου είναι η τεχνολογία και οι κωδικοί QR αποτελούν ένα εξαιρετικό παράδειγμα καινοτομίας που υποκινεί μακροπρόθεσμες αλλαγές στη συμπεριφορά. Η τεχνολογία κωδικών QR υφίσταται εδώ και καιρό, αλλά βίωσε μια θεαματική αναθέρμανση εν καιρώ πανδημίας, χάρη στο πόσο διευκολύνει τις γρήγορες και ανέπαφες συναλλαγές.
Στο πλαίσιο των μέτρων της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της τήρησης συγκεκριμένων κανόνων υγιεινής, η PayPal είχε εγκαινιάσει από τον Μάιο του 2020 τις πληρωμές μέσω QR Code, υποστηρίζοντας τις συναλλαγές χωρίς καμία φυσική επαφή και ενισχύοντας ταυτόχρονα την τοπική κοινωνία.
Στην Ελλάδα, το 18% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι έκανε χρήση κωδικών QR περισσότερο από τότε που ξέσπασε η πανδημία και το ίδιο ποσοστό είπε ότι τους χρησιμοποίησε για πρώτη φορά, σημειώνοντας το υψηλότερο αντίστοιχο ποσοστό μεταξύ των δώδεκα χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα, υποδεικνύοντας έτσι τη δυναμική των QR Codes στη χώρα μας.
