Η Γεωργία Ζώη καταφέρνει να συνδυάζει αρμονικά από την αρχή της καριέρας της το επάγγελμα της ηθοποιού με αυτό της αρχιτέκτονα. Μιλώντας στην «Εspresso» εξομολογείται τη δικαστική διαμάχη που είχε με τον Φαίδωνα Γεωργίτση, τη σεξουαλική παρενόχληση που δέχτηκε από δήμαρχο, αλλά και το σοβαρό τροχαίο ατύχημα που της κόστισε την καριέρα της ως ηθοποιός.
- Από τον Βαγγέλη Καράλη
Η δυναμική Γεωργία Ζώη αυτή την περίοδο πρωταγωνιστεί στις πετυχημένες παραστάσεις «Εγώ η Λένγκω» και «Σοφία Βέμπο… σε θυμάμαι».
Σπουδάσατε ηθοποιός στο Εθνικό Θέατρο, αλλά και αρχιτέκτονας στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Πώς τα συνδυάσατε;
Προηγήθηκε η Αρχιτεκτονική, ενώ μέσα μου σιγόκαιγε άσβεστο το πάθος μου για το θέατρο. Αυτό το πάθος καλλιεργήθηκε και μέσα στη Σχολή Αρχιτεκτόνων, μια και μετείχα ως σολίστ από την πρώτη μέρα στη Χορωδία του Πολυτεχνείου, που είχε έντονη δραστηριότητα. Ενας άλλος σπουδαίος καθηγητής μου στη Ζωγραφική τότε, ο μεγάλος Νίκος Εγγονόπουλος, είχε διαγνώσει αυτή την έφεσή μου για το θέατρο. Θυμάμαι του άρεσε να απαγγέλλω στίχους του στη χορωδία. «Είστε πολύ καλή αρχιτέκτονας, αλλά πρέπει να γίνετε και ηθοποιός» μου έλεγε. Σημειωτέον ότι στη διπλωματική που έκανα στο μάθημά του είχα πάρει άριστα 10! Την κράτησα αυτή την παραίνεση σαν φυλαχτό και μόλις αποφοίτησα από τη Σχολή Αρχιτεκτόνων έδωσα εξετάσεις στη Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, ενώ ταυτόχρονα, με τις υποτροφίες του Πολυτεχνείου που τις μάζευα, άνοιξα το πρώτο μου αρχιτεκτονικό γραφείο στο Κολωνάκι. Πάντα η αρχιτεκτονική βοηθούσε το θέατρο, που δεν το ξεπούλησα ποτέ. Αλλωστε και στα δύο ενυπάρχουν η τέχνη, η αισθητική, το μέτρο, η αρμονία.
Από τις συνεργασίες σας στο θέατρο ξεχωρίζουν αυτές με τον Μάνο Κατράκη και τον Φαίδωνα Γεωργίτση. Τι θυμόσαστε;
Οι συνεργασίες μου με τον Κατράκη και τον Γεωργίτση ήταν τα δύο πρώτα χρόνια της πορείας μου ως ηθοποιού! Οντως ήταν εντυπωσιακό το ξεκίνημά μου. Ο Κατράκης ήταν μεγάλος δάσκαλος και άνθρωπος με Α κεφαλαίο. Εχω γράψει επτά μικρές καθημερινές ιστορίες για τον Μάνο Κατράκη, που μου ζήτησαν να τις εκδώσω σε ένα αφιέρωμα γι’ αυτόν τον ογκόλιθο. Ισως κάποια στιγμή στο μέλλον. Οσο για τον Γεωργίτση, σπουδαίος ηθοποιός, εξαιρετικός σκηνοθέτης, αλλά δύσκολος άνθρωπος!
Πώς ήταν ως άνθρωπος ο Γεωργίτσης;
Τον Φαίδωνα Γεωργίτση τον γνώρισα ενώ ήμουν μόλις δύο χρόνια ηθοποιός, ύστερα από μία μεγάλη ταινία του Κέντρου Κινηματογράφου, τον «Ηλιο του θανάτου» του Πρεβελάκη, σε σκηνοθεσία Ντίνου Δημόπουλου, με τον Μάνο Κατράκη, και μία τηλεοπτική επιτυχία, την «Ετυμηγορία», σε σκηνοθεσία Πωλ Σκλάβου, όπου υποδυόμουν την κατηγορουμένη. Ο Γεωργίτσης ήρθε στο γραφείο μου στην πλατεία Μαβίλη το καλοκαίρι του 1980 και μου πρότεινε να ανεβάσουμε μαζί τον «Συλλέκτη» του Τζον Φόουλς, αρχικά στο θέατρο Αυλαία στη Θεσσαλονίκη και γενικά στη βόρεια Ελλάδα και στη συνέχεια στην Αθήνα, στο θέατρο Βρετάνια. Η παράσταση είχε μεγάλη επιτυχία και έτσι συνεχίσαμε άλλον έναν μήνα στο θέατρο Χατζώκου της Θεσσαλονίκης. Εξι παραστάσεις την εβδομάδα τότε… Δυστυχώς, στην περιοδεία διεκόπη η συνεργασία μας λόγω διαφορών στην οικονομική διαχείριση και αναθεώρησης από τη μεριά του όλων όσα είχαμε συμφωνήσει. Κατέφυγα τότε στα δικαστήρια, αλλά έπειτα από πολλές αναβολές της δίκης απέσυρα την αγωγή και την κατηγορία, γιατί αφενός ήταν μεγάλο το οικονομικό και ψυχικό κόστος, αφετέρου δεν μπορούσα να ταλαιπωρώ άλλο τους μάρτυρες που έρχονταν από Νευροκόπι, Δράμα, Σέρρες και Θεσσαλονίκη. Τέσσερα χρόνια μετά ήρθε στην παράσταση που έπαιζα με τον Κώστα Καρρά στο θέατρο Φλορίντα, με συνεχάρη, με φίλησε και μου ζήτησε συγγνώμη. Του είπα κι εγώ ότι τον έχω συγχωρήσει και δεν έχω καμία οικονομική απαίτηση. Τον ξανασυνάντησα πριν από 10-12 χρόνια στην Πολεοδομία Μαρκοπούλου, όπου είχε πάει να λύσει κάποια πολεοδομικά προβλήματα που είχαν ανακύψει με το θέατρο Κεκρωπία που είχε στο Κορωπί. Προσφέρθηκα μάλιστα να τον βοηθήσω με τις αρχιτεκτονικές μου γνώσεις και την εμπειρία μου. Από όλα όσα έζησα σε αυτή την επαγγελματική σχέση κρατάω μόνο τα καλά! Θα θυμάμαι το σπινθηροβόλο πνεύμα του, το πάθος του για το θέατρο, το χιούμορ του και το βλέμμα του.
Αποτελούσατε μία από τις πιο εντυπωσιακές γυναίκες του ελληνικού θεάτρου. Τι ρόλο έπαιξε αυτό στην καριέρα σας;
Δυστυχώς στην Ελλάδα, τουλάχιστον εκείνη την εποχή, επέλεγαν τις όμορφες ή τους όμορφους με μοναδικό κριτήριο την εξωτερική εμφάνιση. Και αίφνης είχα κάθε μέρα δεκάδες προτάσεις να πρωταγωνιστήσω σε επιδερμικούς ρόλους σέξι νεαρής γυναίκας χωρίς κανένα περιεχόμενο. Αισθανόμουν ότι απαξίωναν και μείωναν την προσωπικότητά μου με τέτοιες προτάσεις. Εγώ είχα σπουδάσει με περγαμηνές στο Εθνικό Θέατρο για να παίξω στην Επίδαυρο. Σημειωτέον ότι μέχρι σήμερα ούτε στο Εθνικό Θέατρο έπαιξα ούτε στην Επίδαυρο. Είπα πολλά «όχι», ιδιαίτερα σε αποκαλυπτικές εμφανίσεις και γυμνά. Ακολούθως είπα πολλά «όχι» στις βιντεοκασέτες που με ήθελαν επίσης για τέτοιους ρόλους. Ετσι έθεσα εαυτ’ον εκτός κυκλώματος. Πολλοί από τους σκηνοθέτες αυτών των ταινιών πρωτοστάτησαν αργότερα στα σίριαλ της ιδιωτικής τηλεόρασης. Κι εγώ ήμουν εκτός. Ετσι από το 2000, όταν η ομορφιά δεν ήταν πλέον το τρανταχτό χαρακτηριστικό μου, ξανάρχισα από την αρχή τη θεατρική μου πορεία. Με τα πραγματικά μου όπλα. Τη δουλειά, τις σπουδές, την εμπειρία, την αγάπη μου για το θέατρο, την αλήθεια μου και αυτό το ταλέντο που μου έδωσε η φύση.
Θα ήθελα να αναφερθούμε στις αποκαλύψεις αναφορικά με τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις στο θέατρο. Ποια είναι η άποψή σας και εάν σας έχει συμβεί κάποιο περιστατικό…
Οχι, προσωπικά ποτέ δεν είχα μία τέτοια εμπειρία. Ισως γιατί και λόγω της αρχιτεκτονικής, ποτέ δεν ήμουν σε σχέση εξάρτησης με κανέναν σκηνοθέτη ή παραγωγό. Και ποτέ δεν είχα καμία συνεργασία με αυτούς που κατηγορούνται. Αλλωστε εγώ για μία δεκαετία περίπου, 1990-2000, έμεινα σχεδόν στα… αζήτητα. Αντίθετα υπέστην σεξουαλική παρενόχληση, μόλις 23 χρόνων, στην αρχή της πορείας μου ως αρχιτέκτονας και μάλιστα στην έδρα μου, μέσα στο γραφείο μου, γωνία Πλουτάρχου και Πατριάρχου Ιωακείμ. Από δήμαρχο επαρχιακής πόλης που είχε έρθει να δει και να συζητήσουμε τα σχέδια για τη μελέτη διαμόρφωσης μίας δημοτικής πλαζ. Αποτέλεσμα; Εφυγε κακήν κακώς και εγώ βέβαια δεν πήρα το έργο. Ευτυχώς που δεν υπήρχαν κλειδιά πάνω στην πόρτα για να με κλειδώσει μέσα. Επιπλέον επικαλέστηκα το επόμενο ραντεβού μου. Επομένως οι σεξουαλικές παρενοχλήσεις δεν ευδοκιμούν μόνο στον χώρο του θεάτρου.
Αλλάζοντας κλίμα, θα ήθελα να αναφερθούμε στο σοβαρό τροχαίο ατύχημα που είχατε. Τι είχε συμβεί και πώς επηρέασε αυτό τη ζωή σας; Θεωρείτε ότι επηρέασε την καριέρα σας;
Την καριέρα μου στο θέατρο την επηρέασε. Οπως την επηρέασε και η «ομορφιά» μου, στην οποία αναφερθήκατε προηγουμένως. Οπως την επηρέασε και η ίδια η αρχιτεκτονική για κάποιον λόγο. Επειδή δεν ήμουν οικονομικά εξαρτημένη από το θέατρο και ίσως δεν μου άφηνε πολύ ελεύθερο χρόνο για να διεισδύσω πιθανόν σε παρέες και κυκλώματα. Και ποτέ δεν με κάλεσε κάποιος ισχυρός παράγοντας, ίσως γιατί δεν θα ήμουν του χεριού του. Ενα ατύχημα στην αρχή της καριέρας ενός ηθοποιού που βρίσκεται σε μία ιλιγγιώδη ανοδική πορεία έτσι κι αλλιώς είναι μεγάλο φρένο στη ζωή του. Εσπασα τη λεκάνη μου γυρίζοντας Μεγάλη Πέμπτη και Πρωτομαγιά από τη Θεσσαλονίκη, όπου είχα πάει με δύο συνεργάτες του γραφείου μου να παραδώσω την πρώτη φάση της μελέτης του Δημοτικού Θεάτρου Καλαμαριάς. Εμεινα σχεδόν έναν χρόνο σε ακινησία στο νοσοκομείο. Στη συνέχεια έμεινα σε ακινησία στο σπίτι με τη βοήθεια ενός μηχανήματος (έλξη) και μετά ακολούθησαν φυσικοθεραπείες και πατερίτσες. Ταυτόχρονα απόκτησα τρεις μεγάλες ουλές στο πρόσωπο. Το πρώτο σχόλιο που κυκλοφόρησε χαιρέκακα μετά το ατύχημα ήταν «αυτή σακατεύτηκε και παραμορφώθηκε». Ως διά μαγείας σταμάτησαν όλες οι προτάσεις. Και ακολούθησαν τα σχεδόν 10 πέτρινα χρόνια που λέγαμε. Φυσικά η κίνησή μου αποκαταστάθηκε και οι ουλές, αν και παραμένουν, απαλύνθηκαν. Είναι πλέον τα παράσημά μου. Μάλιστα ένας σπουδαίος ζωγράφος, ο Δήμος Σκουλάκης (αυτές τις μέρες, στις 10 Δεκεμβρίου, συμπληρώθηκαν επτά χρόνια από τον θάνατό του) φιλοτέχνησε 10, νομίζω, καταπληκτικά πορτρέτα μου, δίνοντας έμφαση στα σημάδια του προσώπου μου, όταν ήταν ακόμη έντονα. Είχε εντυπωσιαστεί που μία ηθοποιός δεν προσπαθούσε να τα καλύψει. Ενα από αυτά μάλιστα εκτέθηκε σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση του Σκουλάκη στο Μουσείο Μπενάκη. Τίτλος: «Η ηθοποιός με το σημάδι στο πρόσωπο».
Κλείνοντας, μιλήστε μας για τις δύο σπουδαίες παραστάσεις που πρωταγωνιστείτε. «Εγώ η Λένγκω» στο θέατρο Βικτώρια και «Σοφία Βέμπο… σε θυμάμαι» στο θέατρο Χυτήριο…
Αυτές οι δύο παραστάσεις είναι το παρόν μου και είμαι περήφανη και για τις δύο. Η πρώτη, «Εγώ η Λένγκω» του Βασίλη Γιαννόπουλου, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Μαντέλη, είναι και η πρώτη μου ουσιαστικά παραγωγή με την Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία «Διώνης Αίνιγμα», την οποία ίδρυσα μέσα στη δεύτερη καραντίνα. Είναι μία παράσταση που γράφτηκε για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Μία παράσταση διαχρονική, καθόλου επετειακή, που ευελπιστώ ότι θα παίζεται για πολλά χρόνια. Είναι μία παράσταση που εμπνεύστηκε ο συγγραφέας και από την ηπειρώτικη καταγωγή μου! Ισως και από το γεγονός ότι τραγουδάω ηπειρώτικα… Μία παράσταση με πολύ πρωτότυπη μουσική, επηρεασμένη από την ηπειρώτικη πεντατονία, αλλά και με διασκευασμένα ηπειρώτικα μοιρολόγια, με νέους υπέροχους στίχους του συγγραφέα, που σημειωτέον είναι από τους πιο σημαντικούς σύγχρονους στιχουργούς. Μία παράσταση γεμάτη εξαίσια ζωντανή μουσική, με ήχους φυσικούς, χωρίς μικρόφωνα. Η παράσταση «Σοφία Βέμπο… σε θυμάμαι» της Τάνιας Χαροκόπου, σε σκηνοθεσία Μενέλαου Τζαβέλλα, παίζεται κάθε Παρασκευή στις 20.30 στο θέατρο Χυτήριο. Με μία ευφάνταστη σκηνοθεσία, με τελείως καινούργια ματιά του Μενέλαου Τζαβέλλα, με έναν σημαντικό νέο ηθοποιό, τραγουδιστή, μουσικό και συνθέτη, τον Μαυρίκιο Μαυρικίου, με τα σκηνικά της Μαρίας Φιλίππου και τα εξαίσια κοστούμια της Αθηνάς Τρανούλη, του οίκου υψηλής ραπτικής Τρανούλη, η παράσταση φιλοδοξεί να είναι ένας σταθμός στα μουσικοθεατρικά δρώμενα. Τέλος, η παραγωγή της άξιας Βάσιας Παναγοπούλου εγγυάται ένα άρτιο αποτέλεσμα.
