Το αξίωμα πως «μια εβδομάδα είναι πολύ μεγάλο διάστημα στην πολιτική» φαίνεται ότι επιβεβαιώνεται για πολλοστή φορά στις ελληνικές πολιτικές εξελίξεις και ειδικότερα στα πλάνα της κυβέρνησης, η οποία είδε να έρχονται «τα πάνω, κάτω» μέσα σε λίγες μόλις ημέρες, με αποτέλεσμα ολόκληρος ο πολιτικός της σχεδιασμός να βρίσκεται στον αέρα και να εξαρτάται κυρίως από παράγοντες πέραν της λειτουργίας της.
Πράγματι, τρεις νέες μεταβλητές όχι μόνο έχουν παρεισφρύσει στον κυβερνητικό σχεδιασμό, όχι μόνο είναι ανεξάρτητες των κυβερνητικών προσπαθειών, αλλά και επηρεάζουν, πλέον, καθοριστικά τις κεντρικές αποφάσεις του πρωθυπουργού, όπως ο ανασχηματισμός και η ημερομηνία διεξαγωγής των επόμενων εκλογών. Οι τρεις μεταβλητές είναι:
Ο εφιάλτης της «Όμικρον»
Πρώτον, η μετάλλαξη «Όμικρον» του κορωνοϊού, η οποία επελαύνει στην ελληνική κοινωνία, αναμένεται να την κατακυριεύσει έως το τέλος των εορτών κι επιτείνει την ήδη διαμορφωμένη δυσθυμία των πολιτών για τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Στην τελευταία δημοσκόπηση που είδε το φώς της δημοσιότητος περίπου 2 στους 3 κρίνουν αρνητικά τους κυβερνητικούς χειρισμούς, ενώ ακόμα δεν έχουν φτάσει στο απόγειό τους οι οδυνηρές επιπτώσεις από την κυριαρχία της «Όμικρον». Βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος παρατηρούν με έκδηλη ανησυχία ότι, ενώ η κυβέρνηση στην πρώτη φάση της πανδημίας είχε δράσει με ταχύτητα κι αποφασιστικότητα κι είχε περιορίσει σε μεγάλο βαθμό τη διάδοση του ιού, τώρα καθυστερεί, αμφιρρέπει και περιμένει τις εξελίξεις παραπέμποντας την λήψη πρόσθετων μέτρων για μετά τις εορταστικές ημέρες, ενώ άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ολλανδία, η Γερμανία, η Πορτογαλία κλπ σπεύδουν από τώρα να λάβουν προληπτικά μέτρα απέναντι στην εξαιρετικά μεταδοτική «Όμικρον». Αντίθετα η ελληνική κυβέρνηση υπαναχώρησε στα αναγκαία rapid tests μετά τις αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν στο εσωτερικό της Νέας Δημοκρατίας, αποκλείει ρητώς νέο lockdown παρά τις επισημάνσεις επιστημόνων και την φορά των πραγμάτων σε όλη την Ευρώπη και, γενικότερα, δείχνει πλέον να αντιμετωπίζει την διαχείριση της πανδημίας με περισσότερο εκλογικά-πολιτικά κριτήρια, παρά με καθαρά διαχειριστικά.
Το μαρτύριο της ακρίβειας
Δεύτερον, η ακρίβεια που έχει ενσκήψει (και) στην ελληνική οικονομία, έχει προφανώς διεθνείς αναφορές αλλά εξίσου αναπότρεπτα επηρεάζει καθοριστικά τον τρόπο που οι πολίτες αντιμετωπίζουν την κυβέρνηση. Στα μέσα της εβδομάδος έγινε γνωστό ότι το ενεργειακό κόστος θα παραμείνει εξωφρενικά υψηλό ακόμα και στους πρώτους μήνες του 2023, αν λάβει κανείς υπόψιν του ότι οι τιμές των προθεσμιακών συμβολαίων έως τότε κινούνται «στα ουράνια». Στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν επενδύσει πάρα πολλά στην καλή πορεία της οικονομίας η οποία θα άρχιζε να φαίνεται στην τσέπη του πολίτη το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και, σε συνδυασμό με τις (αναμενόμενες αλλά ως τώρα άφαντες) αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους αξιολογήσεως, που θα μας έφερναν κοντά στην επενδυτική βαθμίδα, θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα ελκυστικό πακέτο για την λεγόμενη «κυμαινόμενη ψήφο». Τώρα, όμως, η επερχόμενη ακρίβεια η οποία αναμένεται να εκταθεί σε όλο το 2022 ανατρέπει αυτά τα σχέδια της κυβερνήσεως και κάνει την εμβληματική φράση του Bill Clinton «it’s the economy, stupid», μπούμεραγκ εναντίον της κυβερνήσεως. Ο εκνευρισμός των κυβερνώντων είναι έκδηλος, καθώς δεν υπάρχουν πλέον οι δυνατότητες να ασκήσουν την επιδοματική πολιτική του αμέσου παρελθόντος και στο ζήτημα της ακριβείας, ενώ (όσο τα σημεία δείχνουν ότι το διάστημα της εξωφρενικής ανόδου των τιμών ακόμα και σε είδη πρώτης ανάγκης, παρατείνεται) οι πολίτες ήδη από τώρα αισθάνονται ότι πιέζονται. Κι ακόμα, λένε στις μεταξύ τους συνομιλίες οι κυβερνώντες, είμαστε στην αρχή!
Ο αστάθμητος παράγων «Ανδρουλάκης»
Η αλλαγή σελίδας στο ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ έχει ήδη μοχλεύσει τις πολιτικές ισορροπίες που ο πρωθυπουργός με επιμονή κι επιμέλεια είχε σφυρηλατήσει επί πολύ καιρό και που οδηγούσαν -εκτός σπουδαίου απροόπτου- στην νέα εκλογική του επικράτηση στις πρώτες, και στον σχηματισμό αυτοδυνάμου κυβερνήσεως μετά τις δεύτερες εκλογές. Η Νέα Δημοκρατία ευλόγως ευρίσκεται σε περίοδο αναμονής, προκειμένου να δει τα πρώτα απτά δείγματα γραφής του πολιτεύεσθαι του νέου προέδρου, Νίκου Ανδρουλάκη, πριν λάβει τις οριστικές της αποφάσεις. Ήδη οι πρώτες μετρήσεις μετά την εκλογή νέου προέδρου στο ΠΑΣΟΚ δείχνουν μεγαλύτερη δυσκολία του Κυριάκου Μητσοτάκη να διεισδύσει εις τον αγαπημένο του κεντρώο χώρο. Προς ώρας δεν δυσκολεύεται από την πανσπερμία κομματιδίων της πέραν της Νέας Δημοκρατίας δεξιά, ωστόσο τέτοιες εξελίξεις δεν αργούν να «αλλάξουν ρότα». Σήμερα η κυβέρνηση δεν έχει εναλλακτική λύση στην αύξηση της δυσαρέσκειας από το εκρηκτικό μείγμα πανδημίας- ακριβείας, και το τελευταίο που θα ήθελε είναι να ευρεθεί ενώπιον νέων εμποδίων και στην συνεπή στρατηγική διευρύνσεως προς το κέντρο που επιχειρεί ο κ. Μητσοτάκης εδώ και καιρό. Το αισιόδοξο σενάριο που ευρίσκεται πάνω στα κυβερνητικά τραπέζια είναι ότι μόλις ο Νίκος Ανδρουλάκης αρχίσει να παίρνει θέσεις, αυτή η ευφορία που εκτόξευσε το ΠΑΣΟΚ στο 13,5% στις τελευταίες μετρήσεις των διαθέσεων της κοινής γνώμης, θα υποχωρήσει. Ωστόσο υπάρχει και το απαισιόδοξο σενάριο, που αναμένει επίταση των δυσκολιών της Νέας Δημοκρατίας να εκταθεί προς το Κέντρο, λόγω της αμφίπλευρης διευρύνσεως την οποία θα επιχειρήσει ο κ. Ανδρουλάκης.
Τα όπλα του κ. Μητσοτάκη
Ο πρωθυπουργός ενώπιον αυτού του σκηνικού που διαμορφώνεται ερήμην του και παρά τις προσπάθειες των κυβερνώντων επί δυόμιση χρόνια, θεωρεί ότι -πέραν της κυβερνητικής πολιτικής- διαθέτει δυο όπλα: Πρώτον, την ευρύτατη συμφωνία με τις πολιτικές που η κυβέρνησίς του εφαρμόζει, της μεγάλης πλειοψηφίας της πολιτικής βάσεως του ΠΑΣΟΚ, όπως αυτή η συμφωνία έχει καταγραφεί σε αρκετές δημοσκοπήσεις. Και δεύτερον, τα κλασικά όπλα ενός πρωθυπουργού: Τον ανασχηματισμό και τον αιφνιδιασμό των εκλογών. Ο κ. Μητσοτάκης δεν πρόκειται να σπαταλήσει την πολιτική του αξιοπιστία προκηρύσσοντας εκλογές πριν το τέλος της συνταγματικής τους προθεσμίας, εάν δεν θεωρεί ότι περαιτέρω παράτασις θα αποβεί εις βάρος της κυβερνήσεως -και της χώρας, όπως θα προσθέσει. Ωστόσο στον υπό διαμόρφωσιν νέο σχεδιασμό του, προφανώς θα χρησιμοποιήσει το πλεονέκτημα του ανασχηματισμού (κάποιοι λέγουν στις αρχές του 2022) προκειμένου να αναδιατάξει τις κομματικές και κυβερνητικές του δυνάμεις με το βλέμμα στις κάλπες που θα στηθούν. Ως τότε, όμως, πρέπει να διαχειριστεί τα τρία μεγάλα εμπόδια που αίφνης μπήκαν στον δρόμο της επανεκλογής του: Την «Όμικρον», την ακρίβεια διαρκείας και τον παράγοντα Ανδρουλάκη, δηλαδή τον «κωδικό Ο-Α-Α».
