«Πρὸς ταῦτα κρύπτε μηδέν· ὡς ὁ πάνθ’ ὁρῶν καὶ πάντ’ ἀκούων πάντ’ ἀναπτύσσει χρόνος». Σοφοκλέους, Fragmenta (αποσπάσματα), απ. 301, στ. 2, Tragicorum Graecorum fragmenta, vol. 4, Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht, 1977.
- Από τον Παναγιώτη Λιάκο
Ο Σοφοκλής στο εισαγωγικό απόσπασμα προτρέπει: «Μην κρύβεις τίποτε. Ο παντεπόπτης και παντ’ ακούων χρόνος ξεδιαλύνει τα πάντα». Ο Ελευθέριος Βενιζέλος είχε περισσότερα να κρύψει απ’ όσα επιδίωκε να φανερώνει. Όμως δεν τα κατάφερε και τόσο καλά. Ηδη από την εποχή της κυριαρχίας του οι Ελληνες γνώριζαν το ποιόν του και τον εθισμό του στα λαδώματα από τον μεγαλέμπορο όπλων και πράκτορα των Αγγλογάλλων Μπάζιλ Ζαχάρωφ.
Χαρακτηριστικά είναι όσα αποκαλύπτει σε επιστολή του προς τον Μπάζιλ Ζαχάρωφ ο Γεώργιος Αβέρωφ, ανιψιός και βασικός κληρονόμος του ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ. Ηταν επίσης και κομματάρχης του Ελευθερίου Βενιζέλου και υπουργός Δημοσίας Εκπαιδεύσεως στην Προσωρινή Κυβέρνηση Θεσσαλονίκης. Στα κομματικά του καθήκοντα περιλαμβάνονταν και οι συνεννοήσεις για την είσπραξη… δωρεάν προς το κόμμα των Φιλελευθέρων..
Στην επιστολή του ο Αβέρωφ ευχαριστεί για τα άφθονα χρήματα που διέθεσε ο Ζαχάρωφ στο κόμμα των Φιλελευθέρων και τον ενημερώνει ότι θα αγοράσουν και οίκημα που θα στεγάσει γραφεία του κόμματος και στο οποίο θα κατοικούσε ο ίδιος ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Η επιστολή σώζεται στο Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο του Μορφωτικού Ιδρύματος της Εθνικής Τραπέζης (ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ), στο Αρχείο Γ. Αβέρωφ. Κωδικός αναγνώρισης GR ELIA-MIET Α.Ε. 426
«Αξιότιμε φίλε κ. Ζαχάρωφ
Συμφώνως με την εκφρασθείσαν προς με επιθυμίαν σας κατά την εν Μόντε Κάρλο συνάντησίν μας, σπεύδω σήμερον μετά πάροδον τριών μηνών από της στιγμής εκείνης ν’ αποστείλω υμίν εσωκλείστως συνοπτικήν κατάστασιν της διαχειρίσεως των ποσών τα οποία τόσον γενναιοφρόνως εθέσατε εις την διάθεσιν της επιτροπής του κόμματος των Φιλελευθέρων. Εκ της καταστάσεως ταύτης θέλετε ιδεί τα μέχρι τέλους Απριλίου πεπραγμένα.
Τα αποτελέσματα είναι πράγματι ικανοποιητικότατα, διότι αι τελευταίαι εκλογικαί επιτυχίαι και η λαμπρά στάσις του Τύπου μέχρι σήμερον και η εν γένει ευχάριστος θέσις του κόμματος των Φιλελευθέρων οφείλονται εν μέρει τουλάχιστον εις την υλικήν ταύτην υποστήριξιν.
Εντούτοις το μέχρι σήμερον δαπανηθέν ποσόν δεν είναι υπέρογκον και τούτο διότι η διαχείρισις εγένετο μετά πολλής φειδούς και νοικοκυροσύνης και διότι η επιτροπή έχει υπ’ όψιν της διά του γενναίου ποσού το οποίον εθέσατε εις την διάθεσίν της να επαρκέση εις όλας τας ανάγκας και υποχρεώσεις του κόμματος μέχρι του τέλους 1916 και εις την αγοράν ακόμη της οικίας ήτις συμφώνως προς τας επιθυμίας σας θα δωρηθή εκ μέρους υμών προς τον Πρόεδρόν μας κ. Βενιζέλον.
Επί του ζητήματος τούτου οφείλω να σας γνωρίσω τα εξής. Μόνον προ τριών ημερών, κατόπιν πολλών διαπραγματεύσεων, κατόρθωσα να υπογράψω προκαταρκτικόν συμβόλαιον (option) το οποίον λήγει την 30ήν Μαΐου V.J. (με το παλιό ημερολόγιο) ή 12 Ιουνίου N.J. (με το νέο ημερολόγιο), δι’ ου δυνάμεθα ν’ αγοράσωμεν την οικίαν αντί 400 χιλ. δραχμών. Το ποσόν είνε αληθώς υπέρογκον: κατά την εν Μόντε Κάρλο δε συνάντησίν μας υπελόγιζα τούτο εις δρ. 280 χιλιάδας.
Η απότομος όμως υπερτίμησις των οικιών και οικοπέδων ενταύθα καθιστά την τιμήν των 400 χιλ. και πάλιν συμφέρουσαν. Επειδή όμως πρόκειται πάντοτε περί διαθέσεως μεγάλου ποσού, επροτίμησα την υπογραφήν μόνον προκαταρκτικού συμβολαίου option, δεν θα προβώ δε εις το οριστικόν συμβόλαιον αγοράς επ’ ονόματί σας ή μη μόνον όταν λάβητε την καλοσύνην να μοι γνωρίσητε την έγκρισίν σας τηλεγραφικώς διά των λέξεων va bien προ της λήξεως της option ήτοι 12 Juin N.J. [12 Ιουνίου με το νέο ημερολόγιο].
Η μεγάλη δυσχέρεια εις το ζήτημα τούτο προέρχεται από την επίμονον άρνησιν του Προέδρου μας κ. Βενιζέλου να δεχθή προσωπικώς μίαν τόσον μεγάλην δωρεάν, καίτοι αναγνωρίζει την μεγάλην χρησιμότητα και απόλυτον ανάγκην της εγκαταστάσεως των γραφείων του κόμματος και των εφημερίδων μας εις ευπρεπές οίκημα, εις διαμέρισμα του οποίου και να κατοική.
Κατά την εμήν γνώμην η δυσχέρεια αύτη δύναται να αρθή ευκόλως εάν την δωρεάν κάμητε υμείς ή προς το κόμμα των Φιλελευθέρων ή κάλλιον προς τον κ. Βενιζέλον ως αρχηγόν του κόμματος των Φιλελευθέρων: τοιουτοτρόπως ο κ. Βενιζέλος θα έχει την χρήσιν της οικίας εφ’ όσον ζη, κατόπιν δε θα περιέρχεται αύτη εις το κόμμα.
Μίαν ταύτην λύσιν προτεινομένην παρ’ ημών, έχω την εντύπωσιν ότι θ’ αποδεχθή ο κ. Βενιζέλος, λύεται δε ούτω το σπουδαίον τούτο ζήτημα, μεγίστης δι’ ημάς σημασίας διότι εδραιούται πλέον και οργανούται οριστικώς, συμφώνως με τα εν Αγγλία κρατούντα, το μέγα τούτο κόμμα των Φιλελευθέρων, του οποίου υμείς θα είσθε ο μέγας ευεργέτης».
Διαβάστε επίσης: Η αλήθεια για τον Ελευθέριο Βενιζέλο
Διαβάστε επίσης: Η αλήθεια για τον Ελευθέριο Βενιζέλο ΙΙ
Διαβάστε επίσης: Η αλήθεια για τον Ελευθέριο Βενιζέλο ΙΙΙ
Διαβάστε επίσης: Η αλήθεια για τον Ελευθέριο Βενιζέλο V
