Άρθρο της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας Γουάσινγκτον Ποστ, Έγκυρη σοβαρότατα ερωτηματικά για το κατά πόσον η Ρωσία μπορεί να κατηγορηθεί για εγκλήματα πολέμου. Στο συγκεκριμένο ρεπορτάζ μάλιστα υπάρχει και η ανάλυση εμπειρογνώμονα της HRW ο οποίος βρίσκεται στην Ουκρανία και δίνει μία τελείως διαφορετική εικόνα αναφορικά με τα χτυπήματα στον αστικό ιστό.
Η έρευνα της εφημερίδας σημειώνει μεταξύ άλλων:
Η στρατηγική της Ουκρανίας να τοποθετεί βαρύ στρατιωτικό εξοπλισμό σε αστικές ζώνες θα μπορούσε να αποδυναμώσει τις προσπάθειες της Δύσης και της Ουκρανίας να θεωρήσουν τη Ρωσία νομικά υπεύθυνη για πιθανά εγκλήματα πολέμου, είπαν ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ειδικοί στο διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο. Την περασμένη εβδομάδα όμως, η κυβέρνηση Μπάιντεν δήλωσε επίσημα ότι η Μόσχα έχει διαπράξει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
«Εάν υπάρχει στρατιωτικός εξοπλισμός σε αστικές περιοχές και [οι Ρώσοι] λένε ότι στοχεύουμε αυτόν ακριβώς τον στρατιωτικό εξοπλισμό, υπονομεύεται ο ισχυρισμός ότι επιτίθενται σκόπιμα σε πολίτες», δήλωσε ο Richard Weir, ερευνητής της Human Rights Watch, ο οποίος εργάζεται στην Ουκρανία.
Τον περασμένο μήνα, δημοσιογράφοι της Washington Post έγιναν μάρτυρες ουκρανικών αντιαρματικών ρουκετών, αντιαεροπορικών πυροβόλων όπλων και τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού κοντά σε πολυκατοικίες. Σε ένα οικόπεδο, οι δημοσιογράφοι της Post εντόπισαν ένα φορτηγό που μετέφερε έναν εκτοξευτή πολλαπλών πυραύλων Grad. Σημεία ελέγχου με ένοπλους άνδρες, οδοφράγματα με σάκους άμμου και ελαστικά, και κουτιά με βόμβες μολότοφ είναι πανταχού παρόντα στους αυτοκινητόδρομους της πόλης και στους δρόμους εντός πόλης. Ο ήχος των εξερχόμενων ρουκετών και βολών πυροβολικού ακούγεται συνεχώς στο Κίεβο, την πρωτεύουσα, τα λευκά ίχνη των πυραύλων είναι ορατά στον ουρανό.
«Κάθε μέρα, είναι έτσι», είπε η Λούμποφ Μπούρα, 73 ετών, που στεκόταν έξω από την πολυκατοικία όπου έμενε, η οποία καταστράφηκε πριν από δύο εβδομάδες. Λίγες στιγμές αργότερα, καθώς το κτίριο εξακολουθούσε να καίγεται, ακούστηκε ξανά ο ήχος των ουκρανικών ρουκετών. «Μερικές φορές ακούγεται πιο κοντά, μερικές φορές φαίνεται μακριά. Το σκεφτόμαστε και, φυσικά, ανησυχούμε, ειδικά τη νύχτα».
Ο ουκρανικός στρατός έχει «την ευθύνη σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο» να απομακρύνει τις δυνάμεις και τον εξοπλισμό του από περιοχές κατοικημένες από πολίτες και, αν αυτό δεν είναι δυνατό, να απομακρύνει τους αμάχους από αυτές τις περιοχές, είπε ο Weir.
«Αν δεν το κάνουν αυτό, αυτό είναι παραβίαση των νόμων του πολέμου».
«Επειδή αυτό που κάνουν είναι ότι θέτουν σε κίνδυνο τους αμάχους. Γιατί όλος αυτός ο στρατιωτικός εξοπλισμός είναι νόμιμοι στόχοι».
Ο Andriy Kovalyov, στρατιωτικός εκπρόσωπος της 112ης Ταξιαρχίας Εδαφικής Άμυνας της Ουκρανίας, της οποίας οι δυνάμεις και ο εξοπλισμός βρίσκονται στην πρωτεύουσα, χλεύασε αυτό το σκεπτικό. «Αν ακολουθήσουμε τη λογική σας, τότε δεν πρέπει να υπερασπιζόμαστε την πόλη μας», είπε.
Απαντώντας σε γραπτές ερωτήσεις της The Post, ο Alexei Arestovich, σύμβουλος του επικεφαλής του γραφείου του Ουκρανού προέδρου Volodymyr Zelensky, είπε ότι το στρατιωτικό δόγμα της χώρας, που εγκρίθηκε από το κοινοβούλιο, προβλέπει την αρχή της «ολικής άμυνας».
Αλλά η γραμμή μεταξύ του τι συνιστά έγκλημα πολέμου γίνεται πιο θολή εάν οι κατοικημένες γειτονιές στρατιωτικοποιηθούν και γίνουν πεδία μάχης όπου οι θάνατοι αμάχων είναι αναπόφευκτοι.
«Η Ουκρανία δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τις αστικές γειτονιές ως «ανθρώπινες ασπίδες», είπε ο Σάμπας, προσθέτοντας ότι δεν υπαινίσσεται ότι αυτό συμβαίνει.
Μετά από κάθε ύποπτη ρωσική αεροπορική επιδρομή στην πρωτεύουσα και αλλού, οι Ουκρανοί έστειλαν ομάδες για να συγκεντρώσουν βίντεο και άλλα στοιχεία που θα χρησιμοποιήσουν σε μια πιθανή υπόθεση εγκλημάτων πολέμου κατά της Ρωσίας στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, αλλά πολλές από αυτές τις τοποθεσίες μπορεί να μην μπορούν να τα τεκμηριώσουν.
«Εάν υπάρχουν στρατιωτικοί στόχοι στην περιοχή, τότε θα μπορούσε να υπονομεύσει τον ισχυρισμό τους ότι ένα συγκεκριμένο χτύπημα ήταν έγκλημα πολέμου», δήλωσε ο Weir της Human Rights Watch.
Υπάρχουν πολλά μέρη στο Κίεβο όπου συνυπάρχουν στρατιωτικές δυνάμεις μέσα σε θύλακες πολιτών. Γραφεία, σπίτια ή ακόμα και εστιατόρια σε πολλές κατοικημένες γειτονιές έχουν μετατραπεί σε βάσεις για τις Δυνάμεις της Ουκρανίας, ένοπλες πολιτοφυλακές που αποτελούνται κυρίως από εθελοντές που έχουν δηλώσει συμμετοχή στον αγώνα κατά των Ρώσων.
Μέσα σε δημοτικά κτίρια και σε υπόγεια, συμπεριλαμβανομένου ενός κάτω από ένα καφενείο, οι Ουκρανοί φτιάχνουν βόμβες μολότοφ για να χρησιμοποιηθούν κατά των ρωσικών δυνάμεων εάν εισέλθουν στην πρωτεύουσα. Μέσα σε ένα μεγάλο εργοστασιακό συγκρότημα, μπροστά από έναν πολυσύχναστο κεντρικό αυτοκινητόδρομο με καταστήματα και πολυκατοικίες σε κοντινή απόσταση, μια παραστρατιωτική δύναμη εκπαιδεύει νεοσύλλεκτους προτού τους στείλει στην πρώτη γραμμή…