Το άγγελμα της Αναστάσεως αποτελεί εορτασμό της αθανασίας και ανυψώνει τη ζωή στην ύψιστη αξιοπρέπεια της. Ανοίγει τους ορίζοντες εκείθεν του θανάτου, εκεί όπου ο υπερ-χρόνος και ο υπερ-τόπος συνορχούνται.
- Του Απόστολο Αποστόλου
Καθηγητής πολιτικής και κοινωνικής φιλοσοφίας.
Μπορεί όμως ο άνθρωπος σήμερα να ψηλαφίσει το νόημα της Αναστάσεως;
Είναι ένα ερώτημα δίχως απάντηση και αυτό γιατί ο άνθρωπος εισέρχεται στο κατώφλι της μετεξέλιξης του, σ’ εκείνο το στάδιο που μεταμορφώνεται σε μετα-άνθρωπο.
Σήμερα είναι περισσότερο όσο ποτέ άλλοτε ο άνθρωπος στο τίποτε της μεγάλης λησμονιάς και πολύ κοντά στους αστερόεντες απλοκαμούς της νέας εποχής που του υπόσχονται τις συνθετικές αναγωγές της σάϊμποργκ κατασκευής του. Γίνεται ένα τεχνολογικό προσάρτημα, ένας ξενιστής του σώματός του και του εαυτού του.
Οι θεωρητικοί του υπερ-ανθρωπισμού, οι διανθρωπιστές, μας μιλούν για την είσοδό μας στο δυσκατάληπτο συμβάν της ανθρώπινης μετα-ιστορίας. Στην καινούργια αυτοψία μας. Μια αυτοψία όμως που μεταποιείται διαρκώς σε τυφλότητα.
Τι μας λένε λοιπόν; Να γίνουμε αυτό που ποτέ δεν ήμασταν και που πάντα θέλαμε να είμαστε κάτι μεταξύ zombies και cyborgs, ένα movatar μια τεχνολογική οντότητα. Η σωρευτική επίδραση των νέων τεχνολογιών, διαταράσσει τον τρόπο ζωής μας, τις σχέσεις μας με την υγεία, την εργασία, τη δημιουργία, την κατάρτιση, την ενημέρωση κ.λπ. Πάνω απ’ όλα όμως αναστατώνει τη σχέση του ανθρώπου με τον κόσμο και με τον εαυτό του.
Οι υπερανθρωπιστές υποστηρίζουν το ηθικό δικαίωμα, για όσους το επιθυμούν, να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για να αυξήσουν τις σωματικές, διανοητικές ή αναπαραγωγικές ικανότητες τους και να έχουν περισσότερο τον έλεγχο της ζωής τους. Η νέα επιθυμία είναι να ευδοκιμήσουμε υπερβαίνοντας τους τρέχοντες βιολογικούς μας περιορισμούς. Απαιτείται έτσι η ευρεία ελευθερία επιλογής όσον αφορά τις δυνατότητες ατομικών βελτιώσεων, μια ελευθερία που μετατρέπεται σε αίτημα και σε καθολική προσταγή προς το επερχόμενο που θα κληθούμε να το ακολουθήσουμε.
Το αίτημα σήμερα είναι να παραδοθούμε στην τεχνητή ανοσία υπερ-προστατευμένοι αλλά τραγικά καταδικασμένοι να πεθάνουμε από την ελάχιστη επαφή μας με τον κόσμο.
Σε μια τέτοια πορεία όλα πρέπει να αλλάξουν. Η ιστορία ξεκόβει την ιδεολογία του ιστορικισμού και θέτει σε κίνηση το φάντασμα του τέλους της ιστορίας. Παλιά αντίληψη που ξεκινούσε από τον Χέγκελ και κατέληγε στους Μαρξ και Κοντ. Σήμερα όλες αυτές οι ιδεοληπτικές αφυπνίσεις συναντούν τον Φουκουγιάμα και γενούν τον ύπνο της λογικής που γεννά τέρατα. Ο Μπερντιάεφ υποψιασμένος δήλωνε πως έτσι θα φθάσουμε στις δυστοπικές εικόνες μιας δια-ιστορικής τελικής φάσης που δεν θα συμβαίνει τίποτα.
Η επιστήμη υιοθέτησε το συνθετικό χαρακτήρα του θεολογικού στοχασμού, δηλαδή την ανάγκη να εφαρμόσουμε μια νόηση αμετακίνητη σ’ ένα κόσμο εξαιρετικά πολύπλοκο. Τώρα πια η επιστήμη μιλάει με ιδιώματα, εγκαταλείποντας τις αξιώσεις της επιστημονικότητας δίνοντας περιεχόμενο στην επιστημονικοφάνεια. Δηλαδή θέτοντας το θέμα των κριτηρίων ως θέμα διάκρισης. Προχωρά έτσι στη δια-επιστημονική υποθετικότητα.
Το δίκαιο γίνεται κανονιστική επιστήμη αυτοπεριγραφής και αυτοποιητικό σύστημα. Με τον απροσμέτρητο διασταλτικό του χαρακτήρα περιορίζεται σε ένα δια-δικαστικό μετα-επίπεδο κινούμενων συμφερόντων και αναγκών υπό τη διεύθυνση του κρατικού ελέγχου.
Η πολιτική λειτουργεί πέραν των ίδιων των τελικοτήτων της, μ’ ένα τρόπο απολύτως μη αναφορικό. Όλα αυτονομούνται σε μια σφαίρα κυμαινόμενη έξω από τις σχέσεις της παραγωγής, των κοινωνικών και πολιτικών αποφάσεων. Καθίσταται δια-πολιτική, δηλαδή αποφεύγει τον ίδιον της το σκοπό. Όπως και η αισθητική που κινείται πέρα από το ωραίο και το άσχημο και γίνεται διαισθητική κινούμενη στο πεδίο της προσομοίωσης.
Ο Homo cyberneticus είναι ο άνθρωπος του σώματος ως συμπλήρωμα. Ο Ντιντιέ Ρενάρντ θα γράψει: «Σύντομα θα μπορούμε να αποθηκεύσουμε τη μνήμη του εγκεφάλου μας. Θα φτιάξουμε έτσι ένα θησαυροφυλάκιο της ταυτότητάς μας που ωστόσο δεν θα είναι απαραβίαστο γιατί θα το διαχειρίζονται τράπεζες πληροφοριών που εύκολα θα παρέχουν υλικό στις εξουσίες. Έχουμε όμως το δικαίωμα, να απαιτήσουμε να διαφυλαχθεί αυτό το προσωπικό καταφύγιο. Τα κράτη οφείλουν να ορίσουν τι είναι αποδεκτό, ηθικό και υπεύθυνο, σε επίπεδο νομοθετικών πλαισίων που θα συμπεριλάβουν όλους και τους ελευθεριακούς και τους διανθρωπιστές. Δηλαδή και εκείνους που θέλουν να διατηρήσουν το δικό τους όραμα και την αποστασιοποίηση τους αλλά και εκείνους που υπερασπίζονται την πρόοδο στον ορίζοντα του κυβερνητικού μετα-ανθρωπισμού.»
Κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις πως μπορεί να κατανοηθεί η Ανάσταση ως πνευματική ζωή; Πώς να ψηλαφισθεί η διαλεύκανση της ύπαρξης στο άκτιστο φως; Όλες αυτές οι ανησυχίες που τίθενται ως ερωτήματα λαμβάνουν τη μορφή της παραμυθητικής αφήγησης ή μιας ερωτηματοθεσίας άδειας από περιεχόμενο και αυτό γιατί ο κόσμος αδιαφορεί σήμερα για το πάθος που γίνεται πνεύμα, για την επιθυμία που γίνεται αναγγελία ελπίδας στο ξάγναντο υπερ χωροχρόνο.
