«Θολό» παραμένει το τοπίο για τις επιπτώσεις που δέχεται η ελληνική οικονομία από το πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Κι αυτό γιατί κυβέρνηση και Κομισιόν δεν συμφωνούν για τον βαθμό των επιπτώσεων, παρά το γεγονός ότι το θέμα συζητήθηκε στην ίδια αίθουσα στις αρχές της περασμένης εβδομάδας, κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών.
«Δεν είναι καθόλου δεδομένο πως το εμπάργκο θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των καυσίμων. Η Ευρώπη έχει την υποχρέωση να αξιοποιήσει όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, γνωρίζουμε πως κάθε πακέτο κυρώσεων έχει κόστος, αλλά θα είναι μικρότερο για εμάς, παρά για τη Ρωσία» υποστήριξε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής.
Ωστόσο, περισσότερο ειλικρινείς φαίνεται πως είναι οι Ευρωπαίοι, καθώς, όπως παραδέχθηκε στον ιστότοπο του EURACTIV εκπρόσωπος της Ε.Ε., η Κομισιόν ουσιαστικά δεν έχει διενεργήσει αξιολόγηση των οικονομικών επιπτώσεων που θα έχει η προσπάθειά της να μειώσει κατά δύο τρίτα τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έως το τέλος του έτους.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η διεθνής τιμή του πετρελαίου Brent μπορεί να υποχώρησε ελάχιστα από την περιοχή των 117 δολαρίων το βαρέλι, στην πορεία της εβδομάδας όμως ξεπέρασε και πάλι τα 120 δολάρια. Ωστόσο, αυτή η απόφαση της Κομισιόν έρχεται την ώρα που υπάρχουν τρεις καταλυτικοί παράγοντες:
- Η Κίνα επιστρέφει από τα lockdowns και αναμένεται να προχωρήσει σε αύξηση της παραγωγής, επαναλειτουργώντας τα εργοστάσια και τις βιομηχανίες της.
- Οι πολίτες σε όλο τον κόσμο θα θελήσουν να ταξιδέψουν ύστερα από δυόμισι χρόνια αποκλεισμού, λόγω της πανδημίας, είτε με αεροπλάνο είτε με αυτοκίνητο, αυξάνοντας τις ανάγκες για καύσιμα.
Χώρες της Ασίας έχουν στραφεί στο ρωσικό πετρέλαιο, καθώς δεν συμμετέχουν στο εμπάργκο της Δύσης, ενώ το αγοράζουν με σημαντικές εκπτώσεις, με την τιμή να φτάνει έως και τα 50 δολάρια το βαρέλι. Τα ινδικά διυλιστήρια αγόρασαν πάνω από 40.000.000 βαρέλια ρωσικού πετρελαίου από τα τέλη Φεβρουαρίου έως τις αρχές Μαΐου. Πρόκειται για μια ποσότητα κατά 20% μεγαλύτερη από αυτήν που είχε αγοράσει η Ινδία όλο το 2021, σύμφωνα με υπολογισμούς του Bloomberg που βασίζονται σε στοιχεία του υπουργείου Εμπορίου.
Η τιμή του Brent μπορεί να ξεπεράσει τα 150 δολάρια
Η τιμή του πετρελαίου brent μπορεί να ξεπεράσει τα 150 δολάρια ανά βαρέλι, αν υπάρξει έντονη πτώση των ρωσικών εξαγωγών, προειδοποιεί η Bank of America σε νέα έκθεσή της. «Με τον στόχο για 120 δολάρια πλέον να έχει επιτευχθεί, θεωρούμε ότι μια έντονη συρρίκνωση των ρωσικών εξαγωγών θα ωθούσε το brent πέρα από τα 150 δολάρια» ανέφερε σχετικά. Για το σύνολο του 2022 η τράπεζα αναμένει μια μέση τιμή στα 104,48 δολάρια και στα 100 δολάρια για το 2023.
Η αύξηση της προσφοράς του ΟΠΕΚ+ δεν θα ήταν αρκετή για να εξισορροπήσει μια αγορά που μεταβάλλεται σε έλλειμμα λόγω της ανάκαμψης της ζήτησης στην Κίνα, ανέφερε σε σημείωμα η Goldman Sachs. Επανέλαβε δε την πρόβλεψή της για την τιμή του brent, κατά μέσο όρο στα 125 δολάρια το βαρέλι κατά το δεύτερο εξάμηνο.
Ερχεται νέα έκρηξη τιμών σε καύσιμα και τρόφιμα
Φαίνεται πως οι νέες κυρώσεις δεν θα αφήσουν ανέγγιχτη την ελληνική οικονομία, τόσο σε επίπεδο ακρίβειας σε καύσιμα και τρόφιμα όσο και στον τομέα της ναυτιλίας.
Η Ευρώπη εισάγει από τη Ρωσία το 27% των αναγκών της σε πετρέλαιο και μετά την εφαρμογή του εμπάργκο θα πρέπει να αναζητήσει εναλλακτικές λύσεις. Η Ελλάδα εισάγει από το 24% έως και το 29% των αναγκών της σε πετρέλαιο από τη Ρωσία. Ενδεικτικά, τον Νοέμβριο του 2021 η χώρα μας εισήγε 683.000 βαρέλια την ημέρα, εκ των οποίων τα 200.000 από τη Ρωσία (περίπου το 29%).
Παράλληλα, σύμφωνα με τη Moody’s, η απαγόρευση των εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου από την Ε.Ε. θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην Ελλάδα, επειδή, πρώτον, το ενεργειακό της μείγμα κυριαρχείται από πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου (51%) και από φυσικό αέριο (22%), που και τα δύο εξαρτώνται πλήρως από τις εισαγωγές, και, δεύτερον, περίπου το 40% των εισαγωγών φυσικού αερίου της Ελλάδας, το 11% των εισαγωγών αργού πετρελαίου και το 49% των εισαγωγών διυλισμένου πετρελαίου προέρχονται από τη Ρωσία. Επιπλέον, οι υψηλές τιμές ενέργειας θα διόγκωναν σημαντικά την αξία αυτών των εισαγωγών. Αυτό ισχύει και για το σιτάρι, καθώς πάνω από το 25% των εισαγωγών σιταριού στην Ελλάδα προέρχεται από την Ουκρανία και τη Ρωσία.
Την ίδια ώρα, η μία ανάλυση μετά την άλλη ρίχνει τον πήχη για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, ενώ αυξάνεται ο πληθωρισμός. Σε έκθεσή της η Eurobank προβλέπει ανάπτυξη μόλις 1,4% στο δυσμενές σενάριο για το 2022, με τον πληθωρισμό να εκτοξεύεται στο 8,2%.
Σύμφωνα με όσα καταγράφονται στη μελέτη, το δυσμενές σενάριο υποθέτει παράταση του πολέμου και οικονομικές κυρώσεις που οδηγούν σε μεγαλύτερο σοκ προσφοράς, το οποίο εκδηλώνεται με υψηλότερες τιμές ενέργειας. Με τη σειρά του, αυτό σημαίνει υψηλότερο και πιο επίμονο πληθωρισμό (και επακόλουθη διάβρωση των εισοδημάτων), παρατεταμένη αναβολή των επενδύσεων, χαμηλότερη εξωτερική ζήτηση, αλλά και περισσότερα μέτρα δημοσιονομικής στήριξης.
Μια άνοδος των τιμών του πετρελαίου θα οδηγούσε την αμόλυβδη πάνω από τα 2,5 ευρώ το λίτρο, κάνοντας ακόμα πιο ακριβά τα καύσιμα στη χώρα μας, ενώ δεν αποκλείεται να αγγίξει ακόμα και τα 3 ευρώ το λίτρο. Με αυτές τις τιμές, όμως, αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω τα μεταφορικά κόστη και κατ’ επέκταση οι τιμές σε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης. Πρόκειται για μια αυτοτροφοδοτούμενη διαδικασία άκρατου πληθωρισμού που εκτιμάται ότι θα ενταθεί μετά το καλοκαίρι, «ροκανίζοντας» ακόμα περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών.
