Μητσοτάκης και Ερντογάν στη Μαδρίτη μπορεί να μην αντάλλαξαν ούτε ένα βλέμμα και λέξη λόγω της έκδηλης πολιτικής αγένειας του Τούρκου προέδρου, παρά ταύτα με τις κινήσεις και τις δηλώσεις τους δημιούργησαν χώρο για ήσυχο καλοκαίρι και πιθανό δίαυλο επικοινωνίας μεταξύ τους.
- Της Κύρας Αδάμ
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη μετέβη στη Μαδρίτη, με απώτερο στόχο να εξασφαλίσει απαραιτήτως την… καλοκαιρινή μπουνάτσα στο Αιγαίο, προκειμένου να βαδίσει το φθινόπωρο στην κρίσιμη προεκλογική περίοδο. Προκειμένου να εξυπηρετηθεί το μέγιστο κομματικό συμφέρον, ο Κ. Μητσοτάκης ήταν υποχρεωμένος να δείξει ότι μπορεί να ηρεμήσει το εξαγριωμένο θηρίο Ερντογάν, ο οποίος μετά την αποτυχημένη συνάντησή τους στην Κωνσταντινούπολη, με συνεχείς δηλώσεις και επιθετικές ενέργειες στο Αιγαίο, έχει βάλει στόχο την αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νήσων που περιλαμβάνονται στις συνθήκες και τη μοιρασιά ελληνικών νήσων, νησίδων και βραχονησίδων, που δεν περιλαμβάνονται στις συνθήκες.
Προκλητικός
Ο Τ. Ερντογάν συνεχώς και αδιακόπως προκλητικά δηλώνει ότι θύμωσε με τον Μητσοτάκη, διότι κατά τη συνάντησή τους στην Κωνσταντινούπολη συμφωνήσαν να κουβεντιάσουν όλα τα θέματα μόνοι τους, χωρίς ανάμειξη τρίτων και τη συμφωνία αυτή ο Έλληνας πρωθυπουργός την καταπάτησε στην Ουάσινγκτον, στο Νταβός, στην Ε.Ε. κ.λπ.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, παρά τις συνεχείς προκλήσεις Ερντογάν, ουδέποτε ξεκαθάρισε μέχρι στιγμής αν όντως υπήρξε ή δεν υπήρξε τέτοια συμφωνία στην Κωνσταντινούπολη. Αν, δηλαδή, η ελληνική πλευρά δέχτηκε να κουβεντιάσει αποκλειστικά διμερώς όλα τα προβλήματα που θέτει η Άγκυρα στο Αιγαίο, σε βάρος των ελληνικών συμφερόντων, για την εξεύρεση πολιτικής λύσης, στη βάση του δούναι και λαβείν της ελληνικής κυριαρχίας στο Αιγαίο. Αν, δηλαδή, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει αποδεχτεί ως διμερείς διαφορές τα θέματα που θέτει η Τουρκία στο Αιγαίο και έχει απομακρυνθεί οριστικώς από τη θέση της επίλυσης του ενός και μοναδικού θέματος της οριοθέτησης ΑΟΖ/ΥΦ.
Στη Μαδρίτη ο Κ. Μητσοτάκης έκανε όλες εκείνες τις απαραίτητες υποχωρήσεις απέναντι στην Τουρκία ώστε «να δημιουργηθεί χώρος» για ήσυχο καλοκαίρι και διαύλους επικοινωνίας.
Ο πρωθυπουργός υποβάθμισε ενσυνείδητα το γεγονός ότι το τριμερές μνημόνιο Τουρκίας, Σουηδίας, Φινλανδίας περιέχει δεσμεύσεις σε διμερές επίπεδο των σκανδιναβικών χωρών εναντίον των ελληνικών συμφερόντων:
- Η αναγκαστική πλήρης υποστήριξη της Τουρκίας σε απειλές εναντίον της τουρκικής εθνικής ασφάλειας, με την Άγκυρα να έχει κατονομάσει επισήμως την Ελλάδα ως εξωτερική απειλή.
- Η πλήρης άρση της πώλησης όπλων στην Τουρκία, τα οποία, αν χρειαστεί, θα χρησιμοποιηθούν εναντίον της Ελλάδας,
- Η απόλυτη υποστήριξη της Τουρκίας στην εμπλοκή της στον επιχειρησιακό τομέα της ευρωπαϊκής Κοινής Πολιτικής Άμυνας και Ασφάλειας, που θιγεί πρωτίστως τη Λευκωσία. Το μνημόνιο, δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης, δεν θίγει συμφέροντα της Ελλάδας, κάνοντας την πρώτη πλήρη υποχώρηση στην Τουρκία.
Η πλήρης υποχώρηση της κυβέρνησης ήρθε με την πρωτοφανή δήλωση Μητσοτάκη ότι «η Συμμαχία δεν είναι ούτε μπορεί να είναι πεδίο επίλυσης διμερών διαφορών μεταξύ κρατών-μελών».
Δι’ αυτού του τρόπου ο Κ. Μητσοτάκης επιχείρησε να βγάλει από τη μέση την «ανάμειξη τρίτων» στην επικοινωνία Αθήνας – Άγκυρας, όπως ισχυρίζεται ο Τούρκος πρόεδρος ότι συμφωνήθηκε στη συνάντησή τους στην Κωνσταντινούπολη. Το τίμημα όμως για τα ελληνικά συμφέροντα είναι πολύ βαρύ. Και τούτο διότι οι επιθετικές ενέργειες της Άγκυρας στο Αιγαίο θα πάψουν να διεθνοποιούνται και επομένως, η Αθήνα δεν θα μπορεί να επικαλείται συνδρομή των συμμάχων στο πλευρό της απέναντι στην Τουρκία. Παράλληλα η Αγκυρα θα έχει όλη την άνεση να χρησιμοποιεί μόνον προς όφελός της τις ήδη σε εφαρμογή από τη δεκαετία του 1980 παράνομες αποφάσεις του ΝΑΤΟ περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών, με την Αθήνα να έχει κόψει τα χέρια της, αν ποτέ αποφασίσει να επιβάλει την κατάργηση αυτών των νατοϊκών αποφάσεων.
Επιπροσθέτως, με την πρωτοφανή αυτή δήλωση η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποδέχεται ότι ο μόνος τρόπος επίλυσης των ελληνοτουρκικών θεμάτων είναι η αυστηρά διμερής πολιτική διαπραγμάτευση του συνόλου ων θεμάτων που θέτει η Αγκυρα στο τραπέζι για τη μοιρασιά του Αιγαίου.
Δεν έκανε το χατίρι
Ο Ερντογάν στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ δεν έκανε το χατίρι στην Αθήνα να αναφερθεί στην αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, τηρώντας έτσι την πρότασή του να μην αναμειγνύει τρίτους στη διαπραγμάτευση με την Αθήνα. Το ίδιο έκανε και στη συνάντησή του με τον πρόεδρο Μπάιντεν, ο οποίος μόνον στη γραπτή ανακοίνωση αναφέρθηκε σε μια χλομή ανάγκη σταθερότητας στο Αιγαίο.
Στις συνεντεύξεις του όμως μετά τη Μαδρίτη ο Ερντογάν… ξεσάλωσε, θέτοντας και την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών αλλά και την πλήρη αμφισβήτηση της ελληνικότητας ελληνικών νησιών, νησίδων και βραχονησίδων που δεν ανήκουν στις συνθήκες, κατηγορώντας την Αθήνα για παραβιάσεις τουρκικού εναέριου χώρου, θεωρώντας εκ προοιμίου ότι ορισμένα από αυτά τα ελληνικά νησιά ανήκουν στην Τουρκία.
Πρώτη φορά, όμως, το τελευταίο διάστημα άφησε ανοιχτή χαραμάδα επικοινωνίας με την Αθήνα, «αν αυτή συμμαζευτεί».