H χώρα πρέπει να αλλάξει τρόπο σκέψης. Με πρώτα τη διπλωματική μας υπηρεσία, το πολιτικό μας προσωπικό, εμάς τους δημοσιογράφους και, βεβαίως, τους διανοουμένους.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Οι Ενοπλες Δυνάμεις μας εξαιρούνται της ανάγκης αυτής, χαίρουν «άκρας υγείας». Ευτυχώς…
Αργά το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, όταν η κυριακάτικη έκδοση της εφημερίδας μας όδευε προς το τυπογραφείο και ο ίδιος είχα ολοκληρώσει το σημείωμά μου για την ήττα εντυπώσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας στο ζήτημα του Turkaegean, συνειδητοποίησα (μελετώντας τα στοιχεία του ρεπορτάζ) ότι ο μηχανισμός των τουρκικών υπουργείων Εξωτερικών και Αμυνας είναι σε διαρκή εγρήγορση με στόχο να μας ανοίγει με κάθε αφορμή νομικά θέματα με αναθεωρητικές διαστάσεις.
Χρόνια τώρα παίζει φουλ επίθεση, σκέψη για άμυνα καμία! Ξεκίνησε με τις γκρίζες ζώνες το 1996, συνέχισε με το τουρκολιβυκό μνημόνιο, τη «Γαλάζια Πατρίδα» και την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάννης τα έτη 2017, 2019, 2020, επέμεινε να καθοριστούν νέα όρια έρευνας και διάσωσης το 2021, κορύφωσε με το ζήτημα της διασύνδεσης της κυριαρχίας των νήσων μας με την αποστρατιωτικοποίηση το 2022 και στο τέλος μάς κρατούσε ως κερασάκι στην τούρτα το ζήτημα της κατοχύρωσης του όρου «Turkaegean» στην Επιτροπή Πνευματικής Ιδιοκτησίας της Ε.Ε.
Οι άνθρωποι εκπαιδεύονται εδώ και δύο δεκαετίες να μας ανοίγουν θέματα διαρκώς, και εμείς συνηθίσαμε στον παθητικό ρόλο: αυτόν της διαρκούς άμυνας. Συνηθίσαμε να μας κλείνουν στη μικρή μας περιοχή και να μας πολιορκούν. Πέραν, δε, αυτού, με ευθύνη συγκεκριμένων τηλεοπτικών σταθμών και δημοσιογράφων, έχει τουρκοποιηθεί και έχει ερντογανοποιηθεί ο δημόσιος βίος στην πατρίδα μας.
Η Αθήνα έχει συνεχώς, αγωνιούσα, τον νου της στην Αγκυρα. Η Ελλάς ετεροπροσδιορίζεται καθημερινώς, αντί να αυτοπροσδιορίζεται. Βήχει ο «Σουλτάνος» στο παλάτι και τρέχουν μερικοί μερικοί εδώ να του δώσουν μαντίλι να σκουπιστεί. Αυτός ο τρόπος σκέψης έχει διαπεράσει όλους τους μηχανισμούς και στις δύο χώρες. Ο τουρκικός πολιτικός κόσμος και ο τουρκικός Τύπος καλόμαθαν στα γιουρούσια, ο ελληνικός πολιτικός κόσμος και ο ελληνικός Τύπος συνήθισαν στο κατενάτσιο.
Κατά τούτο ήταν μαθηματικώς βέβαιον ότι θα συμβεί: Θα ερχόταν η στιγμή που είτε από ανικανότητα είτε από χαλάρωση ή και από πρόθεση, ίσως, ο μηχανισμός μας θα υπέκυπτε στην πίεση και θα έτρωγε το γκολ. Οπως συνέβη με την περίπτωση της κατοχύρωσης του τουρκικού σήματος, για την πραγματοποίηση της οποίας -στην καλύτερη περίπτωση για εμάς- κοιμήθηκε όλος ο κρατικός μηχανισμός επί επτά ολόκληρους μήνες, και έχασε τρεις ευκαιρίες να καταθέσει ένσταση και να μπλοκάρει την κατοχύρωση του σήματος.
Για να πάψουν οι αντίπαλοι να περνούν την μπάλα κάτω από τα πόδια μας και να μας αιφνιδιάζουν επείγει να αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας. Πρέπει να αφήσουμε στην άκρη το σύστημα της ηρωικής άμυνας που μας αφήνει ικανοποιημένους, αν καταφέρνουμε να αναχαιτίσουμε εννέα επιθέσεις στη σειρά και αποτυγχάνουμε να σταματήσουμε τη μία.
Η χώρα πρέπει να βγει μπροστά. Πρέπει να βγει από τη μικρή της περιοχή. Διπλωμάτες, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, διανοούμενοι πρέπει να εκπαιδεύσουμε τους εαυτούς μας -αφού έτσι θα ζήσουμε με τους γείτονες τα επόμενα χρόνια, ανεξαρτήτως ηγεσίας- εις τρόπον ώστε να τους ανοίγουμε εμείς θέματα. Όχι απαραιτήτως στο γήπεδο που θέλουν αυτοί, καθώς έχουν στόχο να μας παρασύρουν σε μία εφʼ όλης της ύλης συζήτηση για τις μεταξύ μας «διαφορές» και την επίλυσή τους, αλλά στο γήπεδο που θέλουμε εμείς. Εκεί που πονάνε.
Σας βεβαιώ, υπάρχουν πολλά τέτοια, δεν είναι της στιγμής! Πολύ φοβάμαι ότι η διπλωματική μας υπηρεσία είναι ευνουχισμένη. Δεν είναι εκπαιδευμένη να ανοίγει θέματα.
Η μιντιακή ηγεσία μας είναι υποτεταγμένη σε ένα αφήγημα που δεν βγάζει πουθενά. Και οι στρατιωτικοί μας νιώθουν ότι βρίσκονται στο στόχαστρο, όταν φέρουν σε πέρας την αποστολή τους. Καλή ώρα ο κυβερνήτης της φρεγάτας μας «Λήμνος», που με… παρεκούμβηση έβγαλε νοκ άουτ τον αλαζόνα συνάδελφό του της φρεγάτας «Κεμάλ Ρέις». Τον μάλωσαν στην αρχή! Η χώρα οφείλει να σηκώσει κεφάλι και να πάψει να παριστάνει το καλό παιδί. Πρώτον, γιατί τα καλά παιδιά και στη ζωή και στη διπλωματία και στη γεωπολιτική δεν τα αγαπούν και δεν τα σέβονται γενικώς. Αυτά που τυγχάνουν σεβασμού είναι τα κακά παιδιά.
Δεύτερον, διότι δεν είναι δυνατόν να είμαστε τα κακά παιδιά στην Ουκρανία (τέταρτοι σε αποστολή οπλισμού στον Ζελένσκι) και τα καλά παιδιά στην αυλή του σπιτιού μας! Δεν γίνεται! Πρέπει να σταματήσει αυτό το βιολί! Είναι ώρα για αντεπίθεση. Διεργασία που είναι, όμως, πρωτίστως πνευματική και έπειτα όλα τα άλλα. Η πατρίδα καλείται να εγκαταλείψει την ηττοπάθεια και να αισθανθεί την αυτοπεποίθηση που της αξίζει.
Αντί να κοιμόμαστε και να ξυπνάμε με την αγωνία για το τι σχεδιάζει ο Ερντογάν για εμάς και αντί να παραδίδουμε δωρεάν μαθήματα Διεθνούς Δικαίου μόνον, καλόν είναι να κοιμάται και να ξυπνά ο Ερντογάν με την αγωνία για το τι ετοιμάζουμε εμείς. Τι διεκδικούμε εμείς. Ποια αχίλλειο πτέρνα του σημαδεύουμε εμείς. Το μισό της νίκης είναι η αποφασιστικότητα που εκπέμπεις. Πόσο γυαλίζει το μάτι σου.