Δεν έγινε ποτέ μεγάλος πρωταγωνιστής. Ωστόσο όλοι τού αναγνωρίζουν ότι υπήρξε πιστός εργάτης του θεάτρου, του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, ερμηνεύοντας σπουδαίους ρόλους που κρατούσαν ολόκληρο σενάριο.
- Από τον Νίκο Νικόλιζα
Ισως για τις νεότερες γενιές το όνομα «Τέλης Ζώτος» να μη λέει σχεδόν τίποτα. Ομως, αν ανατρέξει κανείς στην ιστορία του θεάτρου, θα δει το όνομά του σε αρκετές παραστάσεις. Στον κινηματογράφο μόλις που πρόλαβε να παίξει σε ορισμένες ιστορικές ταινίες, όπως «Επαναστάτης Ποπολάρος», «Η Μεσόγειος φλέγεται», «Ο άγνωστος εκείνης της νύχτας», «Ο θαυματοποιός» και ορισμένες ακόμα. Επίσης μεγαλούργησε στην κρατική τηλεόραση, παίζοντας σε πολλά επεισόδια από το «Θέατρο της Δευτέρας», ερμηνεύοντας μοναδικούς ρόλους. Σήμερα, ο 82χρονος ηθοποιός από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου κάνει απολογισμό ζωής, από τα παιδικά του χρόνια στην Αίγυπτο έως σήμερα…
Κύριε Ζώτο, πού γεννηθήκατε;
Γεννήθηκα στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, τον Απρίλιο του 1941. Κάνοντας σχεδόν καθημερινά πλέον φλας μπακ στη ζωή μου (μια και έχω άπλετο χρόνο), μπορώ να σας πω ότι τα παιδικά μου χρόνια στην Αίγυπτο ήταν υπέροχα. Εκεί τελείωσα μέχρι και το λύκειο. Αρα έζησα πολλά χρόνια εκεί, με τον Ελληνισμό της Αλεξάνδρειας, ο οποίος ήταν πολύ μεγάλος πληθυσμός.
Ο μπαμπάς και η μητέρα σας τι δουλειά έκαναν;
Ο πατέρας μου είχε ποτοποιία. Ηταν μια οικογενειακή επιχείρηση μαζί με τους θείους μου και εκεί παρήγαγαν όλα τα ποτά που υπήρχαν στο εμπόριο.
Πώς σας κόλλησε το μικρόβιο της υποκριτικής τέχνης;
Στην Αλεξάνδρεια, λόγω του μεγάλου ελληνικού πληθυσμού, έρχονταν πάρα πολλοί θίασοι από την Ελλάδα. Και έμεναν μήνες ολόκληρους προκειμένου να τους δουν όλοι οι Ελληνες. Είχαμε μόνιμο ελληνικό θέατρο. Εκεί λοιπόν είδα στο θέατρο όλους τους μεγάλους ηθοποιούς να δίνουν παραστάσεις. Από τον Λογοθετίδη και τη Λαμπέτη μέχρι πολύ μεγάλους κωμικούς. Αξέχαστος φυσικά θα μου μείνει ο Λογοθετίδης. Απίστευτος ηθοποιός! Με είχε συγκλονίσει το παίξιμό του.
Στην ουσία, κατάγεστε από πλούσια οικογένεια.
Είχαμε τα πάντα στη ζωή μας. Ομως, εν μια νυκτί τα πάντα κατέρρευσαν… Ηταν τότε που ο Νάσερ πήρε τις περιουσίες και τα μεγάλα εργοστάσια, και τα έκανε κρατικά. Κι έτσι εμείς χάσαμε τα πάντα χωρίς να καταλάβουμε πώς έγινε. Ηρθαμε στην Αθήνα «πανί με πανί». Ελάχιστα μπόρεσε να κρατήσει ο πατέρας μου και με τις ελάχιστες αυτές οικονομίες πήρε ένα σπιτάκι στην πλατεία Αμερικής στην Αθήνα, για να μπορέσουμε να βάλουμε τα κεφάλια μας μέσα.
Πότε ξεκινήσατε το θέατρο;
Στην Ελλάδα ήρθα από το Λονδίνο, όπου είχα πάει για σπουδές, το 1964. Και από τότε σιγά σιγά άρχισα να μπαίνω στα βαθιά νερά. Εκανα αρχικά δύο ταινίες και ξαφνικά μού γίνεται πρόταση από τον Δημήτρη Ροντήρη να πάω δύο χρόνια περιοδεία σε όλο τον κόσμο με τις αρχαίες τραγωδίες «Ηλέκτρα» και «Μήδεια», δίπλα στην τεράστια τραγωδό Ασπασία Παπαθανασίου. Είναι κάτι που μέχρι να πεθάνω δεν θα ξεχάσω ποτέ. Σε όποια χώρα κι αν πηγαίναμε, ο κόσμος έκανε ουρές για να μας αποθεώσει. Πραγματικό παραλήρημα! Ο Ροντήρης κατάφερε να βγάλει την αρχαία τραγωδία και να τη μάθει όλη η υφήλιος. Είναι ο μόνος άνθρωπος που έκανε αυτό το τεράστιο άλμα και μας έμαθαν παντού. Το μόνο «κακό» είναι ότι με αυτόν τον θίασο δεν παίξαμε ποτέ στην Ελλάδα, κι έτσι οι Ελληνες εκείνης της γενιάς έχασαν την ευκαιρία να δουν κάτι ανεπανάληπτο. Τώρα που βρίσκομαι στη δύση της ζωής μου, αντιλαμβάνομαι πόσο σπουδαίο ήταν αυτό που έγινε σε μένα: Ενα παιδί 25 ετών να έχει σημαντικότατο ρόλο δίπλα στο ιερό τέρας που λέγεται «Ασπασία Παπαθανασίου».
Συνεργαστήκατε και με την Ελλη Λαμπέτη…
Θρύλος! Ανεπανάληπτη! Η φωνή της αντηχεί ακόμα στα αυτιά μου. Αυτό που θυμάμαι είναι πως ήταν πολύ συμπονετική με τους νέους ηθοποιούς. Μας πρόσεχε και μας φρόντιζε λες και ήμασταν οικογένεια. Στη σκηνή ήταν ένα αερικό. Σε μάγευε!
Ωστόσο παίξατε και με την Αλίκη…
Επαιξα και με το Αλικάκι στην παράσταση «Βασίλισσα Αμαλία». Με την Αλίκη και τον Δημήτρη είχαμε πολύ στενή φιλία. Θυμάμαι πολύ τα γλέντια που κάναμε στον Θεολόγο. Η Αλίκη, όταν βρισκόταν με φίλους, ήταν άλλος άνθρωπος. Ο πιο απλός άνθρωπος της Γης! Σου ανοιγόταν και ήθελε να δώσει λύσεις στα προβλήματά σου!
Αλήθεια, ενώ παίξατε πολύ στο θέατρο, δεν γυρίσατε πολλές ταινίες. Γιατί αυτό;
Οταν ήρθα από το Λονδίνο έκανα δύο ταινίες και αμέσως μετά με πήρε ο Ροντήρης στον θίασό του. Εκτός του ότι γυρίζαμε από χώρα σε χώρα με αρχαίες τραγωδίες, ο Ροντήρης απαγόρευε στους δικούς του ηθοποιούς να παίξουν και στον κινηματογράφο. Κι ενώ μου έκαναν πολλές προτάσεις εκείνο το διάστημα, λόγω του Ροντήρη αρνιόμουν στους σκηνοθέτες. Οταν τελείωσα με τον θίασο του Ροντήρη, είχε ήδη ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για τον κινηματογράφο. Ετσι, έχασα την ευκαιρία να παίξω σε πολλές ταινίες.
Αν σας έλεγα «θέατρο», «τηλεόραση» ή «κινηματογράφος», τι προτιμάτε;
Το θέατρο είναι μαγεία. Ο κινηματογράφος βοηθούσε τότε να γίνεις ευρέως γνωστός. Η τηλεόραση σήμερα σε απογειώνει. Γενικά και τα τρία είδη καλύπτουν όλο το φάσμα που λέγεται «υποκριτική τέχνη».
Αν και όλοι σάς θεωρούσαν και σας θεωρούν από τα δυνατά χαρτιά ως ηθοποιό, δεν γίνατε ποτέ μεγάλο όνομα. Γιατί αυτό;
Ενας από τους κύριους λόγους είναι ότι, τον καιρό που ο κινηματογράφος έβγαζε μεγάλα ονόματα, εγώ ήμουν με τον Ροντήρη σε αρχαία τραγωδία διασχίζοντας όλη την υφήλιο.
Παίξατε δύο μοναδικούς ρόλους σε δύο ιστορικές ταινίες: «Επαναστάτης Ποπολάρος» και «Η Μεσόγειος φλέγεται»…
Ηταν δύο ρόλοι που με καθιέρωσαν στη συνείδηση του κόσμου. Αμέσως μετά ήρθε το τέλος του ελληνικού κινηματογράφου…
Στην τηλεόραση κάνατε θραύση στη θρυλική σειρά «Η γειτονιά μας»…
Επαιξα για δύο χρόνια στη σειρά αυτή και πραγματικά ο κόσμος με αποθέωνε όπου κι αν βρισκόμουν. Δεν θα ξεχάσω που σταματούσαν αυτοκίνητα στον δρόμο για να με χαιρετήσουν. Βλέπετε, τότε τα πράγματα ήταν πολύ πιο αθώα από ό,τι σήμερα. Ο απλός κόσμος ταυτιζόταν με τα είδωλα της τηλεόρασης. Η τηλεόραση τότε ήταν κάτι εντελώς καινούργιο και ο κόσμος το αγκάλιασε με θέρμη. Βέβαια, η τηλεόραση δεν έχει τη δύναμη ούτε του θεάτρου ούτε του κινηματογράφου. Μπορεί να γίνεσαι γνωστός μέσα από αυτή, όμως φίρμα γίνεσαι στο σανίδι ή στο πανί!
Κάποτε είχατε πει για τον Βοσκόπουλο πως «όταν σπάσει αυτό το καλούπι, δεν πρόκειται να ξαναβγεί κάτι αντίστοιχο». Παίξατε σε ταινίες μαζί του. Ηταν όντως σταρ;
Επαιξα σε δύο ταινίες μαζί του και κάναμε και παρέα. Το πιο υπέροχο παιδί με τα περισσότερα ταλέντα από κάθε άλλον Ελληνα καλλιτέχνη! Ηταν ηθοποιός, ήταν τραγουδιστής, ήταν συνθέτης. Και όλα τα έκανε τέλεια. Ο Τόλης δεν ήταν απλός σταρ, ήταν ένα αστέρι που δεν πρόκεται να ξαναβγεί κάτι αντίστοιχο. Σκεφτείτε ότι για μισό αιώνα κυριάρχησε σε όλα όσα καταπιανόταν. Ηταν τόσο υπέροχο άτομο, που ήταν εύκολα εκμεταλλεύσιμος. Η καρδιά του ήταν μικρού παιδιού! Παρόλο που είχε γίνει ζωντανός θρύλος εδώ και πολλά χρόνια, ποτέ δεν είχε ψηλά τη μύτη. Παρέμεινε ταπεινός μέχρι τον θάνατό του!
Οταν έφυγε από τη ζωή πώς νιώσατε;
Εκλαψα γοερά, όπως δεν έχω κάνει για άλλους καλλιτέχνες. Και έκλαψα όχι γιατί χάσαμε έναν μοναδικό καλλιτέχνη, αλλά έναν υπέροχο άνθρωπο.
Θεωρείτε πως η παλαιότερη ή η νεότερη γενιά είναι καλύτερη στο υποκριτικό ταλέντο;
Πιστεύω πολύ στη νέα γενιά. Εχει απίστευτο ταλέντο και είναι σίγουρα καλύτεροι από εμάς τους παλαιότερους! Το κακό στην Ελλάδα είναι ότι έχουμε πολλά θέατρα, τα οποία στο τέλος δεν δουλεύουν. Ευτυχώς, η νέα γενιά ηθοποιών εργάζεται και σε άλλες δουλειές προκειμένου να επιβιώσει.
Από την καριέρα που κάνατε αποκτήσατε χρήματα;
Τόσα ώστε να ζήσω καλά!
Η δική σας γενιά έχει σχεδόν «φύγει». Πώς νιώθετε;
Μόνος. Εχει λιγοστέψει επικίνδυνα η γενιά μου και οι περισσότεροι φίλοι μου δεν υπάρχουν πια. Ευτυχώς ζω το τώρα και αφήνω πίσω το παρελθόν!
Δεν παντρευτήκατε ποτέ. Δεν σας λείπει η οικογένεια;
Δεν μπορώ την εξάρτηση. Δεν μου αρέσει να εξαρτώνται από εμένα, ούτε εγώ από άλλους. Θέλω να νιώθω ελεύθερος!
