Η επιχειρηματολογία μας υποστηρίζει ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι παράνομο επειδή δεν κυρώθηκε από το Kοινοβούλιο της χώρας αυτής και άρα δεν κατέστη εσωτερικό της δίκαιο, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη Συνθήκη της Βιένης. Πολύ σωστά.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Ωστόσο, εδώ υπάρχει ένα ερώτημα: Κατά τα λοιπά, συμπεριφερόμαστε ωσάν το μνημόνιο να είναι παράνομο ή ωσάν να είναι νόμιμο;
Οι διαπιστώσεις μας είναι δυσάρεστες. Ο πρωθυπουργός συμπεριφέρεται ωσάν να είναι νόμιμο. Εάν το θεωρούσε παράνομο, θα το κατήγγελλε και ως παράνομο στη χθεσινή του ομιλία στη Βουλή, και δεν θα έδιδε εντολή στο επίσημο Κρατικό Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων (που ανήκει στην αρμοδιότητά του) να το χαρακτηρίσει «αμφιλεγόμενο»! Εάν το θεωρούσε παράνομο, θα πρόφερε χθες κατά την ομιλία του στην Κ.O. της Ν.Δ. δύο λεξούλες: «Κυριαρχικά δικαιώματα».
Αυτά προσβάλλει το μνημόνιο! Αυτές τις λεξούλες, όμως, τις έχει σχεδόν διαγράψει από το λεξιλόγιό του. Αν το θεωρούσε παράνομο, θα έλεγε μια φράση από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Εφόσον το μνημόνιο έχει στόχο να αποκόψει την πρόσβαση της Ελλάδας στη θάλασσα της Μεσογείου και να καταστήσει το Λιβυκό Πέλαγος «τουρκική λίμνη», θα έπρεπε να είναι στην κορυφή της ατζέντας μας. Εάν ο πρωθυπουργός θεωρούσε παράνομο το μνημόνιο, θα είχε δεχθεί τις εισηγήσεις του υπουργού Εξωτερικών να αυξήσει τα χωρικά μας ύδατα σε 12 μίλια εντός της οριοθετημένης ΑΟΖ με την Αίγυπτο.
Εάν ο πρωθυπουργός θεωρούσε παράνομο το μνημόνιο, θα έθιγε το ζήτημα κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο του Λιβυκού Συμβουλίου, Μένφι, στη Νέα Υόρκη και θα ανέφερε κάτι σχετικώς στο δελτίο Τύπου που εξέδωσε το Μαξίμου.
Εάν θεωρούσε το μνημόνιο παράνομο, θα περιελάμβανε στο λεξιλόγιό του τη φράση «οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών», κάτι που απέφυγε να πράξει επιμελώς από το βήμα του ΟΗΕ. Του οργανισμού ο οποίος είναι αποδέκτης των τουρκικών επιστολών, σύμφωνα με τις οποίες η στρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου σημαίνει απώλεια κυριαρχίας και των «συναφών θαλάσσιων δικαιωμάτων».
Εάν, τέλος, ο πρωθυπουργός θεωρούσε παράνομο το μνημόνιο, θα ασκούσε ήδη πιέσεις στον πρόεδρο Μόρσι για την έναρξη διαπραγματεύσεων που θα οδηγήσουν στην ολοκλήρωση της οριοθέτησης της ΑΟΖ με την Αίγυπτο στις θαλάσσιες περιοχές που διεκδικεί η Τουρκία κάτω από το Καστελόριζο και στην Κρήτη.
Με κυρωμένες τις συμφωνίες αυτές από τα Κοινοβούλια Ελλάδας και της Αιγύπτου πράγματι θα είχαμε κατοχυρωμένους νόμιμους τίτλους έναντι της διεθνούς Δικαιοσύνης, κατά πολύ ισχυρότερους από το παράνομο μνημόνιο.
Γιατί όμως ο κύριος Μητσοτάκης δεν λέει τις δύο λέξεις «κυριαρχικό δικαίωμα» και διακηρύσσει ότι κόκκινη γραμμή είναι η «κυριαρχία» μας, που ως έννοια δεν περιλαμβάνει την προσβολή δικαιωμάτων μας στην ΑΟΖ και την υφαλοκρηπίδα; Τρελάθηκε;
Όχι, αγαπητοί. Δεν τρελάθηκε. Ξέρει τι θέλει. Με τη διαφορά ότι αυτό που θέλει συνιστά εγκατάλειψη πάγιων θέσεων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής για δεκαετίες, η οποία στην πράξη θα σημάνει τη δραματική υποχώρηση του Ελληνισμού σε θάλασσες στις οποίες ιστορικά είναι πρωταγωνιστής. Και η δραματική υποχώρησή μας στις θάλασσες θα ανοίξει μελλοντικά τεράστια ζητήματα εθνικής ασφαλείας για την ηπειρωτική Ελλάδα. Ζητήματα που ίσως απαιτήσουν μόνιμη παρουσία του Στόλου στα νέα μέτωπα της Κρήτης και του Ιονίου.
Ο πρωθυπουργός, κατ’ αρχάς, προσεγγίζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ως υποσύνολο των αμερικανοτουρκικών. Ο,τι συμβαίνει στη Λιβύη συνδέεται με τον ρόλο που θα επιφυλάξουν οι ΗΠΑ για την Τουρκία στη Μεσόγειο, μετά τη σταδιακή επαναπροσέγγιση του Ερντογάν με τη Δύση. Και, με βάση αυτή την οπτική, ο κύριος Μητσοτάκης άφησε επίτηδες το Καστελόριζο και περιοχές κάτω από την Κρήτη εκτός οριοθέτησης με την Αίγυπτο.
Με στόχο να διαπραγματευτεί το τελικό «ντιλ»: την κατοχύρωση των τίτλων θαλάσσιας κυριαρχίας μας νοτίως της Κρήτης, έναντι της εγκατάλειψης της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας κάτω από το Καστελόριζο. Κάποιοι ξεχνούν, αλλά εγώ όχι: Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε την περιοχή του Καστελόριζου, με άρθρο του τον Οκτώβριο του 2020 στο τότε αγαπημένο του «Politico», περιοχή «αμφισβητούμενης δικαιοδοσίας». Με το επιχείρημα ότι δεν υπάρχει συμφωνία οριοθέτησης.
Όποιος διαβάσει μάλιστα το άρθρο που έγραψα τον Σεπτέμβριο του 2020 -και προκάλεσε την εναντίον μου και άλλων τριών συναδέλφων κατάθεση μήνυσης από τον πρόεδρο Ερντογάν- θα διαπιστώσει ότι αυτό ακριβώς το θέμα έθιγα.
Και ότι, εκτός από τον πρόεδρο της Τουρκίας, απευθυνόμουν κυρίως προς το Μαξίμου, που έκτοτε έχει κάνει τον όρο «διαφιλονικούμενα ύδατα» (disputed) καραμέλα στο στόμα του. Σε σημείο μάλιστα που ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Ευρώπη έχουν χαρακτηρίσει ποτέ «παράνομο» το μνημόνιο.
Ξέρει, λοιπόν, πολύ καλά τι θέλει ο πρωθυπουργός. Ξέρει καλά τι παραλείπει να πει. Δεν γίνεται κατά λάθος! Θεωρεί ότι με τη βοήθεια των ΗΠΑ μπορεί να εξασφαλίσει έναν καλό συμβιβασμό με τους Τούρκους, οι οποίοι όμως ιστορικά έχει αποδειχθεί ότι δεν σταματούν να διεκδικούν και ύστερα από συμβιβασμό.
Γι’ αυτό στον ΟΗΕ, αντί να απαντήσει στον Ερντογάν για την ανήκουστη κατηγορία ότι η Ελλάς διαπράττει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, θύμισε το Σύμφωνο Ελληνοτουρκικής Φιλίας του 1930.
Γι’ αυτό χθες, αντί να καταγγείλει το νέο μνημόνιο, διακήρυξε ότι οι «Τούρκοι είναι φίλοι μας». Φίλοι «σου», κύριε πρόεδρε – φίλοι «μας» από πού κι ως πού; Βρείτε μας έναν Τούρκο καθηγητή, διπλωμάτη, απόστρατο, δημοσιογράφο,πολιτικό της αντιπολίτευσης, διανοούμενο που να έχει δώσει ποτέ δίκιο στην Ελλάδα για κάτι και εμείς θα διακηρύξουμε ότι κάποιοι Τούρκοι είναι φίλοι μας. Αλλά δεν θα βρείτε.
Κάτι τελευταίο: Παρακαλούμε θερμά τον κύριο πρωθυπουργό να μην κάνει στο μέλλον χρήση του ονόματος του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Ο ιδρυτής της Ν.Δ. θεωρούσε παραπλανητικές τις ετικέτες Αριστερά, Κέντρο, Δεξιά, όταν υπηρετούνται «τα αληθινά συμφέροντα του έθνους». Μόνον.
