Ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα, ο μόνος στην ιστορία της χώρας που κέρδισε τρεις διαδοχικές βουλευτικές εκλογές, εργάστηκε σκληρά για να δημιουργήσει μια προσωπική φιλία με τον αυταρχικό ηγέτη της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.
Η απόφαση της αλβανικής κυβέρνησης να κλείσει σχολεία που συνδέονται με το θρησκευτικό κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν, προκάλεσε έκπληξη και αποτελεί σαφή ένδειξη ότι ο Ράμα δεν μπόρεσε να αντισταθεί στις δελεαστικές προσφορές του Ερντογάν.
Όπως γράφει ο Τούρκος δημοσιογράφος Türkmen Terzi στην ανάλυσή του, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) του Τούρκου Προέδρου, πέτυχε να πείσει πολλές κυβερνήσεις σε διαφορετικές ηπείρους να κλείσουν τα σχολεία που συνδέονται με τον Γκιουλέν. Ο Ράμα αρχικά απέρριψε το αίτημα του Ερντογάν που ζητούσε καταστολή των οπαδών του Τούρκου κληρικού στην Αλβανία.
«Δεν έχουμε χρέος απέναντι στον πρόεδρο της Τουρκίας και στην Τουρκία, όπως και ο πρόεδρος της Τουρκίας και η Δημοκρατία της Τουρκίας δεν μας χρωστάνε τίποτα γιατί δεν μπορεί να υπάρξει χρέος μεταξύ φίλων και μιας αδελφικής φιλίας», είπε ο Ράμα κατά τη διάρκεια ομιλίας στη έδρα του Σοσιαλιστικού Κόμματος, μετά την επίσκεψη Ερντογάν στα Τίρανα στις 17 Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Αλβανία, ο Ερντογάν επέκρινε σκληρά το κίνημα Γκιουλέν σε ομιλία του στο αλβανικό κοινοβούλιο. Ο Ερντογάν κατηγορεί μέλη του κινήματος Γκιουλέν (FETO) για ενορχήστρωση της απόπειρας πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 2016, αν και το κίνημα αρνείται κατηγορηματικά οποιαδήποτε ανάμειξη.
Η ομιλία του Ερντογάν έγινε αντιληπτή στη συνέλευση ως απόπειρα ανάμειξης ενός ξένου ηγέτη και ο Ράμα δήλωσε στην αλβανική τηλεόραση ότι η κυβέρνησή του δεν είχε στοιχεία ότι οι υποστηρικτές του Γκιουλέν αποτελούσαν απειλή για την Αλβανία, ανέφεραν τότε αλβανικές εφημερίδες.
Από την άλλη πλευρά, ο Ράμα και ο Ερντογάν συμμετείχαν στην τελετή υπογραφής μιας σειράς συμφωνιών μεταξύ των δύο χωρών που αφορούν τη διαχείριση καταστροφών και εκτάκτων αναγκών, τα μέσα ενημέρωσης, τα κρατικά αρχεία, τον πολιτισμό και την τέχνη, την ασφάλεια και τη νεολαία και τον αθλητισμό.
Επιπλέον, ο Ράμα παρευρέθηκε στην τελετή έναρξης των 5ων Ισλαμικών Αγώνων Αλληλεγγύης στην κεντρική επαρχία Ικόνιο της Τουρκίας στις 9 Αυγούστου ως ειδικός καλεσμένος του Ερντογάν μαζί με τους ομολόγους του από το Αζερμπαϊτζάν, την Παλαιστίνη, την Αλγερία και τον κατοχικό ηγέτη του ψευδοκράτους.
Λέγε-λέγε το κοπέλι…
Την επόμενη μέρα, ο Ράμα και ο Ερντογάν είχαν μια συνάντηση κεκλεισμένων των θυρών που σύμφωνα με πληροφορίες διήρκεσε πάνω από μία ώρα στο προεδρικό συγκρότημα στην Άγκυρα. Η τουρκική προεδρία δεν αποκάλυψε λεπτομέρειες για τη συνάντηση. Ο Αλβανός πρωθυπουργός συναντήθηκε επίσης με τον Ερντογάν στο περιθώριο του Φόρουμ Διπλωματίας της Αττάλειας τον Μάρτιο.
Φαίνεται ότι μετά από όλες αυτές τις κεκλεισμένων των θυρών συναντήσεις, ο Ερντογάν κατάφερε τελικά να πείσει τον Ράμα να κλείσει τα σχολεία που συνδέονται με τον Γκιουλέν, επειδή λιγότερο από δύο μήνες αργότερα, στις 23 Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Παιδείας του Ράμα, Εβίς Κούσι, ανακοίνωσε το κλείσιμο του Κολλεγίου Mehmet Akif.
Οι αντιδράσεις
Μετά από δημόσια κατακραυγή και διαμαρτυρίες φοιτητών, ο Κούσι επιβεβαίωσε στο Facebook ότι «ξεκίνησαν το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023 σε άλλη τοποθεσία και περιβάλλον που δεν έχει εγκριθεί από το Υπουργείο Παιδείας και Αθλητισμού, το οποίο δεν έχει σχετική νομική πιστοποίηση από άποψη των οικοδομικών προτύπων».
Ωστόσο, σύμφωνα με δήλωση του Κολλεγίου, η διεύθυνση του σχολείου έμαθε για την εντολή κλεισίματος από τα μέσα ενημέρωσης και σχεδιάζει να λάβει νομικά μέτρα για να την αμφισβητήσει.
«Το μη δημόσιο Λύκειο «Μεχμέτ Ακίφ» είναι μέρος του Ιδρύματος Γκιουλενιστών για 26 χρόνια στην Αλβανία, εφαρμόζοντας σχολαστικά το νομικό πλαίσιο της χώρας, ενώ απολαμβάνει μεγάλη ιστορία επιτυχίας, καθώς κατατάσσεται σταθερά στην κορυφή της λίστας με τα καλύτερα σχολεία», ανέφερε το Balkan Insight μεταφέροντας δήλωση του σχολείου.
Ο Ράμα εξέφρασε επίσης οργή μετά τις φοιτητικές διαμαρτυρίες, λέγοντας ότι «οι μαθητές θα πρέπει να διαμαρτυρηθούν ενάντια στους ιδιοκτήτες που πούλησαν το σχολικό κτίριο και μετακόμισαν αλλού χωρίς να λάβουν άδεια».
Αλισβερίσι
Η Τουρκία χρηματοδότησε την κατασκευή ενός συγκροτήματος 522 διαμερισμάτων με κόστος 42 εκατομμυρίων ευρώ, για Αλβανούς που έμειναν άστεγοι από τον σεισμό των 6,4 Ρίχτερ το 2019.
Ο Ερντογάν και ο Ράμα παρευρέθηκαν στην τελετή παράδοσης των διαμερισμάτων στη βορειοδυτική πόλη Lac τον Ιανουάριο.
Ο Αλβανός Πρωθυπουργός τον περασμένο Αύγουστο επέκρινε δριμύτατα την Ευρωπαϊκή Ένωση για τη διαχείριση της διανομής εμβολίων για τον COVID-19, καθώς η Αλβανία δεν έλαβε εμβόλια στην κορύφωση της πανδημίας και αντ’ αυτού έλαβε τα εμβόλια από την Τουρκία (σ.σ. και λαθραία από την Ιταλία όπως αποκάλυψε προσφάτως ο Ράμα).
Οι αστείες δικαιολογίες του Ράμα για το κλείσιμο του πρώτου ιδιωτικού σχολείου της χώρας του στη μετακομμουνιστική Αλβανία έχουν δεχθεί κριτική από πολλούς Αλβανούς, καθώς αυτά τα σχολεία είναι γνωστά για την υψηλής ποιότητας εκπαίδευσή τους στα αλβανικά, αγγλικά και τουρκικά εδώ και δεκαετίες.
Ο καθηγητής Δημοσιογραφίας στο Πανεπιστήμιο των Τιράνων Ervin Goci είπε ότι «η εκπαίδευση έχει πολιτικοποιηθεί» και ένας άλλος καθηγητής, ο Erlis Cela, είπε ότι το κολέγιο έκλεισε «επειδή το ζήτησε ο Τούρκος Πρόεδρος», σύμφωνα με το Balkan Insight.
Τα φιλαράκια
Από την επίσκεψη του Ερντογάν στην Αλβανία τον Ιανουάριο, ο Ράμα αποκαλεί τον Ερντογάν «φίλο» του, προχωρώντας ακόμη παραπέρα λέγοντας ότι είναι κάτι περισσότερο από φιλία και ότι είναι «αδελφότητα». Η στενή σχέση του Ράμα αποδίδει καρπούς επειδή η Αλβανία παρήγγειλε τα τουρκικής κατασκευής drones Bayraktar.
Ο γαμπρός του Ερντογάν Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ, είναι ο επικεφαλής τεχνολογίας της Baykar Makina, η οποία κατασκευάζει τα μαχητικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar. Ο Ράμα είπε ότι η συμφωνία για το drone είναι αξίας 6 εκατομμυρίων δολαρίων.
«Αυτούς τους δορυφόρους θα ακολουθήσουν πολύ σύντομα drones [Bayraktar]. Σύμφωνα με τις νέες εξελίξεις, αποφασίσαμε να τις ολοκληρώσουμε και να αγοράσουμε μαχητικά drones», είπε ο Ράμα κατά την υπογραφή σύμβασης δορυφορικής υπηρεσίας μεταξύ της Αλβανικής Εθνικής Υπηρεσίας Πολιτικής Άμυνας και της Satellogic USA για την παρακολούθηση της χώρας με προηγμένη τεχνολογία άμυνας και ασφάλειας, ανέφερε το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT.
Ο Ράμα έχει δεχθεί επίμονα δεχθεί ισχυρισμούς για διαφθορά. Ο ηγέτης της αλβανικής αντιπολίτευσης Λουλζίμ Μπάσα τον κατηγόρησε ότι δώρισε παράνομα 50 εκατομμύρια ευρώ στον ιδιοκτήτη του διυλιστηρίου ARMO της Αλβανίας μέσω απλήρωτων φόρων. Μαζί με αυτό, ένας από τους στενότερους συνεργάτες του Ράμα εκτίει ποινή κάθειρξης 12 ετών με κατηγορίες διαφθοράς, διακίνησης ναρκωτικών και συμμετοχής σε εγκληματική ομάδα.
Ο Ερντογάν και ο Ράμα έχουν κατηγορηθεί και οι δύο για διαφθορά. Η Αλβανία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και σημαντικός σύμμαχος για την Τουρκία -επίσης μέλος του ΝΑΤΟ- στη νοτιοανατολική Ευρώπη, με την περιοχή να είναι στρατηγικής σημασίας για την Άγκυρα λόγω ιστορικών και οικονομικών δεσμών.
Αλλά η προσωπική φιλία του Ράμα με τον αυταρχικό Ερντογάν, δεν θα βοηθήσει τη διαδικασία ένταξης της Αλβανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αντίθετα, ο Αλβανός πρωθυπουργός έχει ήδη αμαυρώσει την εικόνα της χώρας του στον δημοκρατικό κόσμο, κλείνοντας ένα από τα καλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα στην Αλβανία.
Οι Οθωμανοί Τούρκοι κυριάρχησαν στην Αλβανία για 527 χρόνια και πολλοί σημαντικοί πασάδες και μεγάλοι βεζίρηδες ήταν εθνικά Αλβανοί. Κατά ειρωνικό τρόπο, ο Mehmet Akif, το όνομα που δόθηκε στα τουρκικά κολέγια στην Αλβανία, ήταν εθνοτικά Αλβανός.
Ο Akif θεωρείται ο «εθνικός ποιητής» της Τουρκίας, ο συνθέτης των στίχων του τουρκικού εθνικού ύμνου, της «Πορείας της Ανεξαρτησίας».
Φαίνεται ότι ο Έντι Ράμα είναι λιγότερο πρόθυμος να γίνει μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από ότι να γίνει ο πασάς του «σουλτάνου» Ερντογάν.