Τα πρώτα τεθωρακισμένα οχήματα μάχης (ΤΟΜΑ) Marder 1A3 έφτασαν στη Θεσσαλονίκη, τα πρώτα BMP-1 έχουν ήδη παραδοθεί για αποστολή στην Ουκρανία, όμως τα ερωτήματα σχετικά με το περιεχόμενο και τη σκοπιμότητα της περιβόητης ελληνογερμανικής συμφωνίας ανταλλαγής συνεχίζουν να παραμένουν αναπάντητα.
- Από τον Περικλή Ζορζοβίλη
Την άφιξη των πρώτων έξι Marder 1A3 δημοσιοποίησε την περασμένη Τρίτη με ολιγόλογη ανακοίνωση Τύπου το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμυνας (ΓΕΕΘΑ), Σε αυτήν αναφέρεται ότι τα οχήματα μετά την ολοκλήρωση των εργασιών ένταξης θα προωθηθούν σε μονάδες του Δ’ Σώματος Στρατού «ΘΡΑΚΗ» και ότι η άφιξη οχημάτων του ίδιου τύπου θα συνεχιστεί το επόμενο χρονικό διάστημα, σύμφωνα με σχετικό προγραμματισμό (κατά τον υπουργό Εθνικής Αμυνας έως τα τέλη Νοεμβρίου θα αφιχθούν επιπλέον 10 οχήματα).
Ομως στις 14 Οκτωβρίου ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Νικόλαος Παναγιωτόπουλος, απαντώντας σε ερώτηση κοινοβουλευτικού ελέγχου που κατατέθηκε από τον βουλευτή Γιώργο Τσίπρα, αναπληρωτή τομεάρχη Εθνικής Αμυνας του ΣΥΡΙΖΑ, αποκάλυψε ενδιαφέροντα στοιχεία. Συγκεκριμένα, δήλωσε ότι στις 16 Σεπτεμβρίου υπεγράφη με το αντίστοιχο υπουργείο Αμυνας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας σχετικό Μνημόνιο Κατανόησης, διά του οποίου επικυρώθηκε η δωρεά των Marder 1A3 στην Ελλάδα.
Πρόσθεσε δε ότι, εκτός των οχημάτων, η δωρεά περιλαμβάνει πυρομαχικά 20 χιλιοστών (για τον κύριο οπλισμό τους), των ανταλλακτικών που αναλογούν, τη μεταφορά τους από τη Γερμανία στην Ελλάδα και την παροχή δωρεάν εκπαίδευσης στο ελληνικό προσωπικό. Ας σημειωθεί εδώ ότι στο πλαίσιο της ελληνογερμανικής αμυντικής συμφωνίας του 1978, που αποτελεί τη νομική βάση και η οποία μεταξύ άλλων διέπει και τη διακίνηση αμυντικού υλικού από τη Γερμανία στην Ελλάδα, ουδέποτε έχει υπογραφεί Μνημόνιο Κατανόησης σε αντίστοιχη περίπτωση.
Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος ήταν και η αναφορά του υπουργού για την παραχώρηση των BMP-1 στην Ουκρανία. «Ομοίως υπογράψαμε προσφάτως, πριν από δύο εβδομάδες περίπου, αντίστοιχο Μνημόνιο Κατανόησης με τους Ουκρανούς, ώστε να επικυρωθεί μέσω αυτού του Μνημονίου Κατανόησης. Δεν είναι μία σύμβαση, όπως καταλαβαίνετε, αλλά είναι ένα κείμενο το οποίο δηλώνει μία πρόθεση να προχωρήσουμε σε μία συγκεκριμένη, να το πω έτσι, ενέργεια βάσει μιας συμφωνίας. Επικυρώνει, λοιπόν, αυτό με τους Ουκρανούς την πρόθεσή μας να δωρίσουμε στους Ουκρανούς τα 40 BMP», είπε χαρακτηριστικά.
Ανακοίνωσε δε ότι τα πρώτα είκοσι BMP-1 που θα παραχωρηθούν στην Ουκρανία έχουν ήδη παραληφθεί από την ουκρανική πλευρά «σε βάση πέριξ της Θεσσαλονίκης» και ότι ήδη έχει γίνει τυπικά η παραλαβή τους. Σύμφωνα με πληροφορίες, η παραλαβή των οχημάτων έγινε από δύο Βρετανούς, οι οποίοι τα επιθεώρησαν εξονυχιστικά και κατέγραψαν σε πρωτόκολλο την ακριβή κατάσταση και τον εξοπλισμό τους. Σε ό,τι αφορά τη μεταφορά των οχημάτων στην Ουκρανία, ο υπουργός ανέφερε ότι η ευθύνη και το κόστος βαρύνουν την ουκρανική πλευρά.
Προσδιόρισε δε στο διήμερο 19-20 Οκτωβρίου την περίοδο κατά την οποία θα γίνει η μεταφορά «με μέριμνα τρίτης χώρας, αν δεν κάνω λάθος της Μεγάλης Βρετανίας, που παρέχει υπηρεσίες σε επίπεδο, αν θέλετε, logistics, δηλαδή της υπόθεσης μεταφοράς».
Δωρεά με «συνοπτικές διαδικασίες» σε χώρα που δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ
Το αξιοπερίεργο είναι ότι η δωρεά των οχημάτων στην Ουκρανία, χώρα που δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ και με την οποία δεν έχει υπογραφεί αμυντική συμφωνία-πλαίσιο ανάλογη αυτών που βρίσκονται σε ισχύ με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Γερμανία, γίνεται απλώς με την υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης, χωρίς μάλιστα αυτό να έχει κυρωθεί με νόμο.
Επίσης ο υπουργός δήλωσε ότι η ελληνογερμανική συμφωνία ανταλλαγής αφορά μόνο 40 οχήματα, αριθμός που υπολείπεται κατά ένα των απαιτούμενων για τον εξοπλισμό ενός μηχανοκίνητου τάγματος πεζικού, σύμφωνα με την ισχύουσα οργάνωση (41 οχήματα). Με αυτόν τον τρόπο διέψευσε όλες τις πληροφορίες που είχαν δει το φως της δημοσιότητας τους προηγούμενους μήνες και οι οποίες αναφέρονταν στην ανταλλαγή 100 οχημάτων, αριθμός που θα επαρκούσε για τον εξοπλισμό δύο πλήρων ταγμάτων (2×41=82) και τη δημιουργία υπομονάδας εκπαίδευσης (τα υπόλοιπα 18).
Αυτονοήτως, λοιπόν, δημιουργούνται ερωτήματα για τη σκοπιμότητα εισαγωγής ενός νέου οπλικού συστήματος σε τόσο μικρό αριθμό, καθώς μπορεί μεν το σκάφος του Marder 1A3 να έχει υψηλό βαθμό ομοιοτυπίας με αυτό του άρματος μάχης Leopard 1A5 που βρίσκεται σε υπηρεσία και το πυροβόλο του να είναι γνωστό στον Ελληνικό Στρατό, αλλά δεν παύει να απαιτείται η δημιουργία υποδομής συντήρησης – επισκευής και υποστήριξης στη μονάδα που θα τα επιχειρεί και στα ανώτερα κλιμάκια συντήρησης.
Η απευθείας ανάθεση στη Rheinmetall για την προμήθεια των 205 ΤΟΜΑ Lynx
Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι, σύμφωνα με τα λεγόμενα του υπουργού Εθνικής Αμυνας, η περιβόητη ελληνογερμανική συμφωνία ανταλλαγής δεν αποτελεί παρά το προοίμιο για την απευθείας ανάθεση στη γερμανική βιομηχανία της εκτιμώμενου κόστους περί τα 2 δισ. ευρώ σύμβασης για την προμήθεια 205 ΤΟΜΑ Lynx, κατασκευής της εταιρίας Rheinmetall.
Οπως είχε αναφέρει η «κυριακάτικη δημοκρατία» στις 11 Σεπτεμβρίου, ο Αρμιν Πάπεργκερ, διευθύνων σύμβουλος της Rheinmetall, σε τηλεδιάσκεψη στις 5 Αυγούστου με οκτώ εκπροσώπους χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, με αντικείμενο τις οικονομικές επιδόσεις της γερμανικού ομίλου στο δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους και τις μελλοντικές προοπτικές, είχε δηλώσει, χαρακτηρίζοντάς τες «μία καλή παραγγελία», ότι «η Ελλάδα αναζητεί αυτή τη στιγμή 30 Marder 1A3, εκτιμώμενης αξίας μεταξύ 30.000.000-40.000.000 ευρώ, η οποία δεν περιλαμβάνει τα πυρομαχικά τους» και ότι «συνολικά επιθυμεί μέχρι το τέλος του έτους να έχει αποκτήσει 100 οχήματα του τύπου». Επίσης σημείωσε ότι τον Σεπτέμβριο θα ήταν «έτοιμα» (δηλαδή θα έχει ολοκληρωθεί η εργοστασιακή αξιοποίησή τους) 30 Marder 1A3 και ότι μέχρι τέλους θα είναι έτοιμα 60 οχήματα.
Ομως ο υπουργός Εθνικής Αμυνας στην απάντηση προσδίδει άλλη διάσταση. «Τα σαράντα Marder είναι βάση αυτού του σχεδίου ανταλλαγής. Διαβάσατε στο σάιτ της Rheinmetall, της κατασκευάστριας, για παραχώρηση εκατό. Δηλαδή εκατό οχημάτων Marder. Αυτό είναι άλλη υπόθεση που έχει να κάνει με τη δυνητική -θα το εξετάσουμε κι αυτό- είσοδό μας στο πρόγραμμα πρόσκτησης του νέου Τεθωρακισμένου Οχήματος Μάχης, του LINKS (λανθασμένη αναγραφή της ονομασίας), κατασκευής της Rheinmetall».
Και συμπλήρωσε: «Είναι κι αυτό, αν θέλετε, κάτι το οποίο αυτή τη στιγμή προσπαθούμε να αποφασίσουμε, να σχεδιάσουμε, να δούμε κατά πόσο μπορεί να σχεδιαστεί από πλευράς οικονομικής κάλυψης. Και στη βάση αυτού του προγράμματος προσφέρονται από τη Rheinmetall, αν συμφωνήσουμε, και εκατό Marder. Δεν έχουν να κάνουν όμως με αυτό το σχέδιο ανταλλαγής, είναι μια άλλη υπόθεση, θα ενημερωθεί το Σώμα σίγουρα εν ευθέτω χρόνω και γι’ αυτό στο πλαίσιο της εξοπλιστικής προσπάθειας που γίνεται στη χώρα».
Με βάση τα ανωτέρω, δεν καθίσταται επιτακτική η απάντηση στο ερώτημα που διατύπωσε ο αναπληρωτής τομεάρχης Εθνικής Αμυνας του ΣΥΡΙΖΑ «αν τα 40 “δωρεάν” είναι το τυράκι για τα υπόλοιπα 60 που δεν θα είναι δωρεάν -θυμίζουμε, οχήματα 40ετίας– ή αν όλα μαζί τα 100 θα είναι το τυράκι για μια νέα μεγάλη αγορά αμφίβολης αναγκαιότητας, αλλά γερμανικής προέλευσης»;
