Πληθαίνουν τα δυσμενή σενάρια για την πορεία της ελληνικής οικονομίας, που μιλούν ακόμα και για επιστροφή σε υφεσιακό καθεστώς εντός του 2023. Πρόκειται για εφιαλτικά σενάρια τα οποία έρχονται ως απόρροια της ενεργειακής κρίσης και των πληθωριστικών πιέσεων που ασκούνται για 15ο συνεχή μήνα.
Την ίδια ώρα στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι η Ελλάδα θα βρεθεί εκτός κάδρου, ακόμα κι αν δεν επιτευχθεί η πρόβλεψη για άνοδο του ελληνικού ΑΕΠ κατά 2,1%, όπως καταγράφεται στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού. Ωστόσο, κατά τις τελευταίες ημέρες έχουν υπάρξει εκτιμήσεις οι οποίες κάνουν λόγο είτε για ισχνή ανάπτυξη κατά το 2023 είτε ακόμα και για πέρασμα σε ύφεση.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΔΝΤ, περίπου το 1/3 της διεθνούς οικονομίας θα καταγράψει τουλάχιστον δύο συναπτά τρίμηνα συρρίκνωσης φέτος και το 2023, ενώ μέχρι το 2026 το παγκόσμιο ΑΕΠ θα έχει μειωθεί κατά 4 τρισ. δολάρια. Παράλληλα, οι προβλέψεις αναφέρουν ότι ένα αντίστοιχο ποσοστό θα περάσει ξεκάθαρα σε ύφεση την επόμενη χρονιά. Την ίδια ώρα εκτιμάται πως μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, όπως της Γερμανίας και της Γαλλίας, αναμένεται να έχουν ύφεση το 2023, κάτι που θα επηρεάσει και τις υπόλοιπες οικονομίες, κυρίως του ευρωπαϊκού Νότου.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά ότι όχι μόνο θα πετύχει σημαντική ανάπτυξη, της τάξεως του 2,1%, αλλά θα βρεθεί -ίσως- και στην καλύτερη θέση απ’ όλες τις χώρες της Ευρώπης, μιλώντας, στην ουσία, για ένα οικονομικό «θαύμα».
Δεν είναι λίγοι οι διεθνείς οίκοι που αναθεωρούν τις εκτιμήσεις τους προς το χειρότερο για την ελληνική οικονομία. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία προβλέπουν πως όχι μόνο θα υπάρξει μεγάλη «καθίζηση» της ανάπτυξης, αλλά η χώρα θα περάσει και σε ύφεση το 2023.
Οι δυσμενείς προβλέψεις εδράζονται σε μία σειρά από κρίσιμους παράγοντες, όπως είναι:
– Η εκτόξευση του πληθωρισμού για περισσότερους μήνες από τις αρχικές εκτιμήσεις. Ηδη οι προβλέψεις για το 2022 έχουν αναθεωρηθεί, από το 0,7% στο 5,5%, και πλέον στο 8,8%, ενώ για το ερχόμενο έτος έχει τοποθετηθεί στο 3%.
– Το ενδεχόμενο ύφεσης σε μεγάλες οικονομίες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, που θα επηρεάσουν ακόμα και τον ελληνικό τουρισμό την ερχόμενη σεζόν. Η καθίζηση της κατανάλωσης σε αυτές τις χώρες θα φέρει λιγότερους τουρίστες στη χώρα μας.
– Το βάρος θα μεταφερθεί στις επενδύσεις, που θα είναι προσδιοριστικός παράγοντας για την ανάπτυξη του 2023. Ομως, υπάρχει έντονη ανησυχία να μην «τρέξει» με τον δέοντα ρυθμό και το Ταμείο Ανάκαμψης, στο οποίο το οικονομικό επιτελείο έχει ποντάρει όλον το σχεδιασμό αλλά και τις προβλέψεις για την πορεία της οικονομίας.
Οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης που «βλέπουν» limit down στην οικονομία τις χώρας μας
Υφεση στην Ελλάδα το 2023 «βλέπουν» η DZ Bank, η ING και η Fitch. Ο Moody’s εκτιμά ότι η ανάπτυξη θα πατήσει «φρένο» το 2023, η Capital Economics εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία θα έχει μηδενική ανάπτυξη το επόμενο έτος και η S&P ότι θα «φρενάρει» σημαντικά το 2023. Πρόκειται για εφιαλτικές εκτιμήσεις που διαλύουν το αφήγημα της κυβέρνησης ότι η ελληνική οικονομία θα έχει σημαντική ανάπτυξη και το 2023.
Αναλυτικά, ο Moody’s εκτιμά ότι η ανάπτυξη θα πατήσει «φρένο» το 2023 και θα διαμορφωθεί στο 1,8%, καθώς οι εκρηκτικές τιμές ενέργειας θα ωθήσουν συνολικά τις τιμές των αγαθών υψηλότερα, περιορίζοντας την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών, ενώ τα αυξανόμενα επιτόκια θα θέσουν εμπόδια στις επενδύσεις. Μεσοπρόθεσμα βλέπουν τους ρυθμούς ανάπτυξης να είναι κοντά στο 1,2%.
Υφεση στην Ελλάδα το 2023 «βλέπει» και η DZ Bank. Σύμφωνα με σχετική ανάλυση, υποβαθμίζει σημαντικά την εκτίμησή της για την πορεία του ελληνικού ΑΕΠ το επόμενο έτος και, από την ανάπτυξη της τάξεως του 3,9% που ανέμενε αρχικά, πλέον εκτιμά ότι θα συρρικνωθεί κατά 0,7%, έπειτα από μια «εκρηκτική» ανάπτυξη φέτος, της τάξεως του 6,9%.
Πρόσφατα ο οίκος αξιολόγησης Fitch εκτίμησε πως η Ελλάδα θα περάσει το 2023 σε ύφεση, εκτιμώντας συρρίκνωση 0,2% του ΑΕΠ, ενώ αντίστοιχη (0,2%) ήταν και η εκτίμηση της ING, η οποία για φέτος προβλέπει ανάπτυξη κατά 5,5%.
Σύμφωνα με την Capital Economics, η ελληνική οικονομία θα «φρενάρει» το 2023, καθώς προβλέπεται να σημειώσει μηδενική ανάπτυξη το 2023, αφού τόσο η εξωτερική όσο και η εγχώρια ζήτηση θα συρρικνωθούν.
Στον αντίποδα, ο αμερικανικός οίκος S&P εκτιμά ότι η Ελλάδα δεν θα περάσει σε ύφεση, ωστόσο εκφράζει ανοιχτά της ανησυχία του για το ερχόμενο έτος. O οίκος βλέπει ισχυρή ανάπτυξη 5,8% για τη χώρα μας το 2022, η οποία, όμως, θα επιβραδυνθεί στο 1,7% το επόμενο έτος, καθώς η ενεργειακή κρίση και οι επιπτώσεις θα σκιάζουν τις προοπτικές. Σημειώνει ότι οι ισχυρές δημοσιονομικές επιδόσεις θα οδηγήσουν σε σημαντική μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος φέτος, σε περίπου 4% του ΑΕΠ, από 7,4% το 2021.
Τέλος, σημαντική για καθίζηση της ανάπτυξης μιλούν τόσο το ΔΝΤ όσο και η Κομισιόν, προβλέποντας ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα μειωθεί στο 1,8% και το 2,4% αντίστοιχα (ΒΛΕΠΕ ΠΙΝΑΚΑ).