Είναι πραγματική απειλή η νέα παραλλαγή του κορωνοϊού; Το ερώτημα αυτό φαίνεται πως διχάζει τις τελευταίες ώρες την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα, αλλά και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι οποίες υπό τον φόβο μιας νέας έξαρσης του κορωνοϊού σπεύδουν να λάβουν έκτακτα μέτρα για τη Κίνα.
Ακολουθώντας τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, χθες ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε μια δέσμη προληπτικών μέτρων για τους ταξιδιώτες που έρχονται από τη Κίνα. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται τα υποχρεωτικά PCR τεστ 48 ωρών για τους ταξιδιώτες πριν από την αναχώρησή τους από την Κίνα, η χρήση μάσκας υψηλής προστασίας σε αεροσκάφη και αερολιμένα, αλλά και η γονιδιωματική επιτήρηση στα λύματα των αεροπλάνων από την Κίνα και του αερολιμένα Αθηνών. Οι μεταλλάξεις, ωστόσο, θα ελέγχονται και στην κοινότητα, για τον έγκαιρο εντοπισμό τους.
Τα συγκεκριμένα μέτρα, ωστόσο, δεν αφορούν μόνο την έξαρση της Κίνας, αλλά και γενικότερα τους ταξιδιώτες από ξένες χώρες που εισέρχονται στη χώρα μας. Κι αυτό καθώς στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής επεκτείνεται με ταχύτητα φωτός η νέα «mega» παραλλαγή του κορωνοϊού XBB.1.5, η οποία έχει πάρει το όνομα του σαρκοβόρου θαλάσσιου τέρατος Kraken από τη σκανδιναβική μυθολογία.
Πηγή της ανησυχίας είναι η παραλλαγή ΧΒΒ.1.5 που κάνει θραύση στις Ηνωμένες Πολιτείες και θεωρείται, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), το δεύτερο πιο μεταδοτικό στέλεχος του κορωνοϊού μετά το αρχικό Ομικρον. Οπως αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης, υπάρχει πιθανότητα να έχει αυξανόμενη επίπτωση στην Ευρώπη, αλλά όχι μέσα στον επόμενο μήνα, καθώς η παραλλαγή αυτή τη στιγμή κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Το XBB.1.5 είναι μία υποκατηγορία του XBB, με μια πρόσθετη μετάλλαξη RBD S486P. Εντοπίστηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ, με ημερομηνία συλλογής δειγμάτων στις 22 Οκτωβρίου 2022, και από τότε αυξάνεται σταθερά. Η παραλλαγή έχει, επίσης, εντοπιστεί και στις εξής ευρωπαϊκές χώρες: Ηνωμένο Βασίλειο, Δανία, Γαλλία, Αυστρία, Ολλανδία, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία, Ισλανδία, Βέλγιο, Τσεχία, Πορτογαλία και Ιρλανδία.
«Υπερβολικά» μέτρα»
Οι απόψεις ωστόσο των ειδικών για τους κινδύνους της νέας παραλλαγής διίστανται. Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και μέλος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, Γκίκας Μαγιορκίνης, χαρακτήρισε «υπερβολικά» τα μέτρα που λαμβάνονται. «Τα μέτρα που λαμβάνονται για τους ταξιδιώτες από την Κίνα είναι περισσότερο για ψυχολογικούς – πολιτικούς λόγους, παρά για αντικειμενικούς – επιστημονικούς. Πρόκειται για μέτρα κάπως υπερβολικά», τόνισε, «με απώτερο σκοπό να διαλευκανθεί η κατάσταση στην Κίνα, δεδομένου ότι τα στοιχεία εκεί δεν είναι τόσο διαφανή όσο θα θέλαμε».
«Δεν υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για τη χώρα μας» τόνισε και ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας Ηλίας Μόσιαλος, ξεκαθαρίζοντας πως «τα μέτρα που λαμβάνονται δεν βασίζονται σε επιστημονικά κριτήρια, αλλά έχουν πολιτικές και ψυχολογικές στοχεύσεις».
Στον αντίποδα, ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης τόνισε πως τα μέτρα στα αεροδρόμια είναι επιβεβλημένα. «Θα προσφέρουν σίγουρα μια ασφάλεια, αλλά θα χρειαστεί και μεγαλύτερη επιτήρηση σε επίπεδο τεστ και συγκεκριμένα στην αλληλούχιση των δειγμάτων. Τουλάχιστον στα σύνορα, αλλά και στο εσωτερικό των χωρών. Και βεβαίως στους πιο ευπαθείς πληθυσμούς της Ευρώπης -που είναι οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά- θα πρέπει να υπάρχει αντίστοιχο εμβόλιο προστασίας. Αυτός ο εφησυχασμός που υπάρχει μέχρι στιγμής αυτή τη χρονιά θα πρέπει λίγο να αρχίσει να σταματάει» σημειώνει.