Πέντε μυστικά που οδηγούν σε μεγαλύτερα ποσά έως 120 ευρώ (ή και περισσότερα, ανάλογα την κάθε περίπτωση) για τους δυνάμει δικαιούχους δίνει η «κυριακάτικη δημοκρατία» με την αρωγή ειδικευμένων στη δαιδαλώδη ασφαλιστική νομοθεσία.
Ο πρώην γραμματέας Κοινωνικών Ασφαλίσεων Γιώργος Ρωμανιάς επεξηγεί για ποιον λόγο όσοι βρίσκονται στη διαδικασία ετοιμασιών για την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης θα πρέπει να μη βιαστούν και να κάνουν λίγη… υπομονή (!) δεδομένου ότι προ των πυλών βρίσκεται ένα νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο με βελτιώσεις επί των ποσοστών αναπλήρωσης.
Από την πλευρά του, το ειδικευμένο στο ασφαλιστικό πρώην συνδικαλιστικό στέλεχος με συμμετοχή στη Διοικούσα Επιτροπή του ΚΕΠΕΑ της ΓΣΕΕ Κώστας Νικολάου δίνει συμβουλές σε σχέση με όσα πρέπει να προσέξουν όσοι και όσες είναι κοντά στην «έξοδο» προς τη σύνταξη για να λάβουν τα μεγαλύτερα δυνατά ποσά που δικαιούνται.
1) Για ποιον λόγο όσοι ετοιμάζονται δεν πρέπει να βιαστούν να υποβάλουν τη σχετική αίτηση (του Γιώργου Ρωμανιά):
Ένα θέμα το οποίο απασχολεί πολλούς ασφαλισμένους σήμερα που πλησιάζει στη λήξη του το 2019 είναι αν ενδείκνυται η κατάθεση αίτησης για συνταξιοδότηση τώρα. Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι επί του παρόντος αρνητική!
Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να σεβαστεί τις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ, κυρίως τις αποφάσεις 1890-1891/2019. Με τις αποφάσεις του αυτές το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικές συγκεκριμένες διατάξεις του ν. 4387/2016 που αναφέρονται τόσο στην κύρια όσο και στην επικουρική σύνταξη.
Ειδικότερα, με την απόφασή του 1891/2019 το ΣτΕ έκρινε δυσανάλογα χαμηλούς τους προβλεπόμενους από τον ν. 4387/2016 «δείκτες αναπλήρωσης», κυρίως για όσους έχουν πολλά χρόνια ασφάλισης και, συνεπώς, έχουν καταβάλει περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές. Η κυβέρνηση, επομένως, οφείλει να αλλάξει τους δείκτες αναπλήρωσης και να τους ανεβάσει σε υψηλότερα επίπεδα.
«Δείκτης αναπλήρωσης» ονομάζεται το ποσοστό του μέσου συντάξιμου μισθού που γίνεται σύνταξη. Συνεπώς, αύξηση των δεικτών αναπλήρωσης σημαίνει μεγαλύτερο ύψος της απονεμόμενης σύνταξης.
Το συμπέρασμα που προκύπτει, λοιπόν, είναι ότι είναι προτιμότερο να κατατεθεί η αίτηση συνταξιοδότησης μετά την ψήφιση του νέου νόμου που θα αυξάνει τους δείκτες αναπλήρωσης και θα βελτιώνει το ποσόν της απονεμόμενης σύνταξης.
Βέβαια, ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης έχει δηλώσει ότι η ισχύς του νέου νόμου θα αρχίζει από τις 4 Οκτωβρίου 2019. Όμως υπάρχει ερωτηματικό αν αυτή η δέσμευση καλύπτει όλες τις διατάξεις του νέου νόμου ή περιορίζεται μόνο στη λήψη των αναδρομικών.
Σε κάθε περίπτωση, για να είναι σίγουροι όσοι ενδιαφέρονται ότι θα υπαχθούν στον νέο νόμο και θα δικαιούνται υπολογισμό της σύνταξής τους με τους αυξημένους δείκτες αναπλήρωσης, είναι προτιμότερο να περιμένουν να ψηφιστεί και μετά να καταθέσουν την αίτηση συνταξιοδότησης.
Υπογραμμίζεται ότι με τους νέους δείκτες αναπλήρωσης οι συντάξεις θα αυξηθούν κατά περίπου 10 έως 120 ευρώ ανά μήνα. Με βάση την απόφαση 1891/2019 του ΣτΕ, η μεγαλύτερη αύξηση θα δοθεί σε αυτούς που έχουν πολλά χρόνια ασφάλισης. Πάντως δεν προβλέπεται η χορήγηση αναδρομικών.
2) Έως 35% μεγαλύτερη σύνταξη με τη χρήση χρόνου ΒΑΕ ή παράλληλη ασφάλιση (του Κώστα Νικολάου):
Οι ασφαλισμένοι στα Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα έχουν την επιλογή να μην κάνουν χρήση των διατάξεων των ΒΑΕ και να συνταξιοδοτηθούν με τις κοινές διατάξεις. Έτσι, λόγω καταβολής μεγαλυτέρων (3,6%) εισφορών, τυγχάνουν ειδική προσαύξηση που αναλογεί στο 0,27% ανά ένα έτος στα βαρέα.
Επίσης, όσοι και όσες είχαν παράλληλη ασφάλιση, δηλαδή υπάγονταν υποχρεωτικά έως το 2016 σε δύο ή περισσότερα ταμεία κύριας ασφάλισης και κατέβαλαν δύο ή περισσότερες ασφαλιστικές εισφορές κύριας σύνταξης, ενώ από την 1η Ιανουαρίου 2017 ανήκουν σε έναν φορέα (ΕΦΚΑ), μπορούν να χρησιμοποιήσουν τον χρόνο ασφάλισης του νέου Υπερταμείου
- είτε για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος του ενός πρώην φορέα,
- είτε για τη λήψη προσαύξησης (0,075% για καθεμία ποσοστιαία μονάδα επιπλέον εισφοράς δηλαδή 1,5% για καθένα έτος),
- είτε για να θεμελιώσουν δικαίωμα σύνταξης και στους δύο φορείς όπου υπάγονταν.
3) Γιατί η ηλικία των 57 ετών αποτελεί «διαβατήριο» για τη σύνταξη:
Πέραν των ευρύτερων ορίων ηλικίας, απαιτούνται κι άλλες προϋποθέσεις, τις οποίες οι ασφαλισμένοι πρέπει να προσέξουν αρκετά πριν από τη συμπλήρωση των απαιτούμενων ηλικιακών ορίων για να διασφαλίσουν ότι θα λάβουν σύνταξη. Για τον λόγο αυτόν κρίσιμα θεωρούνται η ηλικία των 57 ετών και ο χρόνος ασφάλισης των 3.000 ημερών.
Η ηλικία αυτή αποτελεί κρίσιμο «σταυροδρόμι» για όσους αποσκοπούν στη λήψη μειωμένης σύνταξης, όπως θα φανεί στη συνέχεια, ενώ οι 3.000 ημέρες ασφάλισης είναι «κλειδί» για όσους χρειάζονται να αυτασφαλιστούν ούτως ώστε να κατορθώσουν να συνταξιοδοτηθούν.
4) Έγκαιρη καταγραφή ασφαλιστικού βίου:
Επισημαίνεται ότι για όσους ετοιμάζονται να συνταξιοδοτηθούν η πρώτη κίνηση στην οποία απαιτείται έγκαιρα να προβούν είναι η καταγραφή του ακριβούς χρόνου ασφάλισης. Ο χρόνος ασφάλισης έχει καταγραφεί ηλεκτρονικά για τα έτη μετά το 2002. Για τα προηγούμενα χρόνια υπάρχουν στις υπηρεσίες τα χειρόγραφα στοιχεία. Για τον λόγο αυτόν οι ενδιαφερόμενοι πρέπει από νωρίς να απευθυνθούν στον ή στους ασφαλιστικούς φορείς όπου ασφαλίζονται και να αιτηθούν την επίσημη καταμέτρηση του συνολικού χρόνου ασφάλισής τους. Έτσι, με τα πλήρη στοιχεία αυτά έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν τον ευνοϊκότερο και ασφαλέστερο δρόμο που θα ακολουθήσουν.
Τι ισχύει για χορήγηση μειωμένης πέντε έτη πριν από την πλήρη
5) Διασφάλιση λήψης μειωμένης σύνταξης πέντε χρόνια πριν από την πλήρη:
Για τη λήψη μειωμένης σύνταξης απαιτείται η συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας και τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης (δεκαπενταετία). Παράλληλα, όμως, χρειάζεται και ο ασφαλιστικός δεσμός.
Ταυτόχρονα με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας και των 4.500 ημερών ασφάλισης ο εργαζόμενος ή η εργαζόμενη χρειάζεται να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος την τελευταία πενταετία, δηλαδή από τα 57 έως το 61ο έτος της ηλικίας, που προηγούνται της υποβολής αίτησης συνταξιοδότησης.
Ειδάλλως ο ασφαλισμένους δεν θα καταφέρει να λάβει μειωμένη σύνταξη. Συγκεκριμένα, εφόσον δεν πληροί τον όρο της συμπλήρωσης 100 ημερών ασφάλισης ανά έτος, την πενταετία πριν από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης, χάνει το δικαίωμα αυτό και η δυνατότητα λήψης σύνταξης μετατίθεται κατά πέντε έτη!
Σημειώνεται ότι ο χρόνος για τη συμπλήρωση των 100 ημερών δεν εξαγοράζεται, ισχύει μόνο του Ταμείου ανεργίας ή της προαιρετικής ασφάλισης (αυτασφάλιση).
Το δικαίωμα αυτασφάλισης ασκείται μέχρι τρεις φορές. Η αίτηση υποβάλλεται μέσα σε έναν χρόνο από τη διακοπή της εργασίας ή οποτεδήποτε όταν υπάρχουν 3.000 ημέρες στην ασφάλιση.
Η μείωση της σύνταξης είναι 0,5% για καθέναν μήνα που υπολείπεται του 67ου έτους (6% ανά έτος ή 30% για πέντε έτη) επί του ποσού εθνικής σύνταξης.
