Υπάρχει μια ταινία με πρωταγωνιστή τον Νίκο Κούρκουλο που, πιθανότατα, να αγνοούν και οι πιο φανατικοί θαυμαστές του. Δεν ήταν τυχαία. Ήταν συμπαραγωγή της αμερικανικής «Παραμάουντ» και του Ιταλού Ντίνο ντε Λαουρέντις, δύο κινηματογραφικών γιγάντων.
Η ταινία όμως αυτή έχει και μια ελληνική πρωτιά. Είναι η πρώτη που μεταγλωττίστηκε με επαγγελματικό τρόπο στα ελληνικά. Μόνο που εκεί η φωνή του Κούρκουλου δεν ακούγεται. Τον ντούμπλαρε άλλος ηθοποιός!
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο 34χρονος το 1968 Νίκος Κούρκουλος, χρονιά που γυρίστηκε η ταινία, είχε πίσω του μια αξιόλογη καριέρα στο Μπρόντγουεϊ όπου εμφανίστηκε δίπλα στην Μελίνα Μερκούρη στο «Ίλια Ντάρλιγκ» του Ζιλ Ντασέν σε μουσική του Μάνου Χατζιδάκι. Ίσως να είδε τη συμμετοχή του στην αμερικανοϊταλική παραγωγή δίπλα στον ελληνοαμερικανό Τζον Κασσαβέτη ως διαβατήριο για διεθνή καριέρα.
Ο τίτλος της ταινίας ήταν «Το Σικάγο στη Ρώμη» και ήταν αστυνομική. Ο Κούρκουλος υποδυόταν ένα… κάθαρμα που μετά από μια αναίμακτη ληστεία στο ταχυδρομείο, όταν συνελήφθη ο συνεργός του, άρχισε να σκοτώνει κόσμο, ενώ προσπάθησε να… κλέψει ακόμα και τη γυναίκα του κρατούμενου φίλου του που υποδυόταν η πανέμορφη Σουηδή Ανίτα Σάντερς, λαμπερή στα 28 της χρόνια.
Αν και σε ιταλικό περιβάλλον η ταινία έφερνε τη βία του Σικάγο στην «αιώνια πόλη». Με γοργούς ρυθμούς, αρκετές θεαματικές καταδιώξεις θύμιζε κλασικό αμερικάνικο φιλμ δράσης. Μόνο που το κοινό, στην Ιταλία κι όπου αλλού προβλήθηκε, προτίμησε τις αυθεντικές αμερικάνικες εκδοχές που ήταν και πιο εντυπωσιακές.
Πρεμιέρα της έγινε στη Ρώμη στις 20 Νοεμβρίου του 1968 με σχετική επιτυχία.
Και στην Ελλάδα; Οι περιπέτειες ήταν διαφορετικές. Η τηλεόραση το 1969 άρχισε να… κόβει εισιτήρια από τις σκοτεινές αίθουσες. Οι εισαγωγείς κινηματογραφικών ταινιών σκέφτηκαν τη λύση της μεταγλώττισης, ευρέως διαδεδομένη στο εξωτερικό, αλλά σχετικά άγνωστη στην Ελλάδα. Οι πρώτες προσπάθειες, εντελώς ερασιτεχνικές, είχαν φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα.
Ο Μαξ Ρομάν ανέλαβε τον συντονισμό της προσπάθειας να μιλούν… ελληνικά οι ξένοι ηθοποιοί. Όπως και στο εξωτερικό διάλεξε άγνωστους, αλλά με «καθαρή φωνή» καλλιτέχνες για το δύσκολο έργο. Η ηχοληψία γινόταν στα στούντιο «ERA» και η τελική επεξεργασία στο εξωτερικό.
Πρώτη ταινία που προβλήθηκε στους κινηματογράφους με… ελληνικό ήχο ήταν «Το Σικάγο στη Ρώμη». Ο Σάββας Πυλαρινός της «Σάββας Φιλμ» πίστευε ότι με τον τρόπο αυτό το κοινό θα επέστρεφε στις κινηματογραφικές αίθουσες που προσέφεραν έγχρωμες ταινίες, σινεμασκόπ, δηλαδή σε τεράστια οθόνη που έδινε άλλη αίσθηση στην παρακολούθηση σε σχέση με τις μικρές ασπρόμαυρες τηλεοπτικές συσκευές που η μεγαλύτερη οθόνη τους ήταν 26 ίντσες. Θα τον ακολουθούσε στην προσπάθεια αυτή και η «Δαμασκηνός Μιχαηλίδης». Οι άλλοι εισαγωγείς ήταν επιφυλακτικοί υπολογίζοντας και το κόστος της μεταγλώττισης που ανέβαζε επικίνδυνα τον προϋπολογισμό.
Η κριτική δεν ενθουσιάστηκε ούτε με το «πείραμα» να μιλούν… ελληνικά οι ξένοι ηθοποιοί, ούτε από το τελικό αποτέλεσμα της ίδιας της ταινίας. Απόδειξη η… υποδοχή από την εφημερίδα «Έθνος»…
… αλλά και στη «Βραδυνή» δεν ενθουσιάστηκαν
Στις 13 Οκτωβρίου 1969 προβλήθηκε για πρώτη φορά σε έξι αθηναϊκές αίθουσες, αλλά γρήγορα αποσύρθηκε.
Απόδειξη ότι λίγους μήνες μετά τον Απρίλιο του 1970 φιλοξενήθηκε μόνο σε μια αίθουσα Β’ προβολής στη Θεσσαλονίκη όχι μόνη της, αλλά με μια ακόμα ταινία με το ίδιο εισιτήριο…
Είναι άγνωστο το ποιος ηθοποιός μιλούσε ελληνικά ντουμπλάροντας τον Κούρκουλο από τα αγγλικά στα ελληνικά. Ίσως κάπου να υπάρχει η κόπια. Όσο για την αυθεντική ταινία με λίγη προσπάθεια τη βρίσκει κανείς στο YouΤube.
Η αποτυχία της διεθνούς καριέρας μάλλον βγήκε σε καλό στον ίδιο τον ηθοποιό που το 1969 είχε δύο μεγάλες κινηματογραφικές επιτυχίες με τη Finos Film. Ήταν τα:
*«Γυμνοί στο δρόμο» δίπλα στη Ζωή Λάσκαρη σε σενάριο Ιάκωβου Καμπανέλλη και σκηνοθεσία Γιάννη Δαλιανίδη, και το
*«Ορατότης μηδέν» του Νίκου Φώσκολου.
Ένα χρόνο αργότερα πήρε το βραβείο Α‘ Ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του στον «Αστραπόγιαννο» στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης!