Ένα άρθρο – κόλαφος της Wall Street Journal έρχεται να αποκαλύψει άλλη μία πτυχή του σκοτεινού ρόλου της Τουρκίας στον πόλεμο της Ουκρανίας. Μέχρι σήμερα, γνωρίζαμε ότι η Τουρκία αλλά και το Κατάρ χρηματοδοτούσαν αρκετά αμερικανικά θινκ τανκ, τα οποία καλλιεργούσαν το κλίμα για μία γενικευμένη σύγκρουση με την Ρωσία. Γεγονός απόλυτα φυσιολογικό, και κατανοητό, διότι όσο η Ρωσία αποτελεί εχθρό της Δύσης, τόσο η Τουρκία καθίσταται απαραίτητη.
Το συγκεκριμένο αφιέρωμα όμως της κορυφαίας αμερικανικής εφημερίδας, είναι καταπέλτης, αφού για πρώτη φορά αποκαλύπτει τον ύποπτο ρόλο της Τουρκίας, που πιθανόν να συμπαρασύρει και κάποιους «δυτικούς» πολεμοκάπηλους: Η Τουρκία ενδιαφέρεται μόνο για την διαιώνιση του πολέμου στην Ουκρανία!
Αν και η Άγκυρα έχει παράσχει βοήθεια στο Κίεβο, ο πραγματικός της στόχος είναι να παρατείνει μια σύγκρουση που επεκτείνει την περιφερειακή επιρροή και τη διπλωματική της επιρροή
Την τελευταία στιγμή, η Τουρκία έδωσε ένα δώρο στο ΝΑΤΟ, τα μέλη του οποίου συγκεντρώθηκαν στο Βίλνιους αυτή την εβδομάδα για την πολυαναμενόμενη σύνοδο κορυφής. Η Τουρκία απέσυρε τις αντιρρήσεις της για την είσοδο της Σουηδίας στη συμμαχία, επιβεβαιώνοντας τη μεταμόρφωση του ΝΑΤΟ μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022. Τα κράτη – μέλη του ΝΑΤΟ έχουν δώσει ένα αξιοσημείωτο ποσό στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία. Η ίδια η συμμαχία δε, έχει μεγαλώσει και περιλαμβάνει τη Φινλανδία και σύντομα θα περιλαμβάνει τη Σουηδία, δύο εύπορες χώρες που θα ενισχύσουν το ΝΑΤΟ.
Η Τουρκία, ένας σημαντικός προμηθευτής drones στην Ουκρανία καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου, στέλνει πρόσφατα μηνύματα ενθάρρυνσης στην Ουκρανία. Μόλις φιλοξένησε τον Ουκρανό Πρόεδρο Volodymyr Zelensky στην Κωνσταντινούπολη, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η Ουκρανία αξίζει να είναι στο ΝΑΤΟ μόλις τελειώσει ο πόλεμος. Προς εκνευρισμό της Ρωσίας, η Τουρκία επέτρεψε στους διοικητές της αμφιλεγόμενης ταξιαρχίας του Αζόφ να επιστρέψουν στην Ουκρανία αφού είχαν απελευθερωθεί από τη ρωσική αιχμαλωσία σε μια ανταλλαγή αιχμαλώτων. Εν τω μεταξύ, η Baykar, τουρκική εταιρεία, έχει ξεκινήσει την κατασκευή εργοστασίου παραγωγής drone στην Ουκρανία.
Ωστόσο, θα ήταν λάθος να ερμηνευθούν οι ενέργειες της Τουρκίας ως εμφατική υποστήριξη προς την Ουκρανία. Οι ΗΠΑ και οι πιο σημαντικοί σύμμαχοί τους στην Ουκρανία—Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία και Πολωνία—πιστεύουν ότι η εισβολή της Ρωσίας ήταν εντελώς άδικη. Ελπίζουν είτε σε πλήρη αποκατάσταση της κυριαρχίας και του εδάφους της Ουκρανίας είτε στη Ρωσία να χάσει τη βούληση να πολεμήσει λόγω του αυξανόμενου κόστους της εισβολής.
Η Τουρκία δεν συμμερίζεται αυτήν την προσέγγιση. Πριν από την εισβολή της Ρωσίας τον Φεβρουάριο του 2022, η Τουρκία είχε ατελείς αλλά λειτουργικές σχέσεις με την Ευρώπη. Οι φιλοδοξίες της για την ΕΕ είχαν σταματήσει για λίγο. Ενώ η ΕΕ ήθελε τον τερματισμό του εμφυλίου πολέμου στη Συρία, η Τουρκία συμμετείχε στον πόλεμο στοχεύοντας στην ανάσχεση της κουρδικής επιρροής. Ωστόσο, η Τουρκία βοήθησε στην επίτευξη συμφωνίας για τη μεταναστευτική κρίση του 2015, σύμφωνα με την οποία οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πλήρωσαν την Τουρκία για να στεγάσει πρόσφυγες.
Πριν από τον Φεβρουάριο του 2022, το πραγματικό πρόβλημα της Τουρκίας ήταν με τις ΗΠΑ, καθώς όπως το έβλεπε η Άγκυρα, οι Αμερικανοί είχαν αποσταθεροποιήσει την περιοχή γύρω από την Τουρκία διεξάγοντας πόλεμο στο Ιράκ. Για την αντιμετώπιση της επακόλουθης εξάπλωσης της τρομοκρατίας, οι ΗΠΑ συνεργάζονταν με διάφορες κουρδικές ομάδες, περνώντας την τουρκική κόκκινη γραμμή. Προς τεράστια δυσαρέσκεια του Ερντογάν, η Ουάσιγκτον αρνήθηκε επίσης να παραδώσει τον Φετουλάχ Γκιουλέν, μια πολιτική προσωπικότητα που ζει εξόριστος στις ΗΠΑ και συνδέεται με την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 στην Τουρκία. Ο Ερντογάν δεν είχε απλώς μια χούφτα πολιτικές διαφωνίες με τις ΗΠΑ, αλλά ένιωθε ότι ήταν σε απόλυτη σύγκρουση με την Ουάσιγκτον.
Η τουρκική και η ρωσική οικονομία συνδέονται μέσω έργων, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής του πυρηνικού σταθμού Akkuyu της Ουκρανίας από τη ρωσική Rosatom.
Η Τουρκία έχει αφοσιωθεί στο να αποτρέψει μια ρωσική νίκη. Μια επιτυχημένη επεκτατική Ρωσία θα απειλούσε την Τουρκία. Η Τουρκία έχει ταυτόχρονα υπονομεύσει τις προοπτικές μιας αποφασιστικής ουκρανικής νίκης, καθώς μπορεί να οδηγήσει στην πτώση του Πούτιν, στερώντας τον Ερντογάν από έναν κρίσιμο εταίρο. Μια Ρωσία που αποσπάται η προσοχή στην Ουκρανία είναι όλο και λιγότερο ικανή να πλήξει οικονομικά την Τουρκία ή να ασκήσει «σιδηρά πολιτική» της στη γειτονιά της Τουρκίας. Μια αποδυναμωμένη Ρωσία έχει λιγότερα χαρτιά να παίξει εναντίον της Τουρκίας στη Συρία και περιορισμένη ικανότητα να ενισχύσει την Αρμενία εναντίον του Αζερμπαϊτζάν, του συμμάχου της Τουρκίας. Αυτό είναι το είδος της Ρωσίας που θέλει ο Ερντογάν. Ελπίζει σε έναν μακρύ, ατελέσφορο πόλεμο στην Ουκρανία.
Αντί να πληρώσει ένα τίμημα για την παράταση και την εκμετάλλευση του πολέμου της Ρωσίας για τους δικούς της σκοπούς, ο Ερντογάν έκανε τη συμμαχία του ΝΑΤΟ να χορεύει για μήνες γύρω από τις προτιμήσεις του. Το πώς οι ΗΠΑ κατάφεραν να αποσπάσουν την υποστήριξή τους για την ένταξη της Σουηδίας θα αποσαφηνιστεί με την πάροδο του χρόνου. Χωρίς αμφιβολία, όμως, ήταν δίνοντας κάτι στην Τουρκία, και αυτό είναι το προηγούμενο που δημιούργησε ο Ερντογάν στο Βίλνιους. Ούτε οι ΗΠΑ και άλλα μέλη του ΝΑΤΟ που στηρίζουν πραγματικά την Ουκρανία θα μπορούσαν να έχουν κάνει διαφορετικά. Έπρεπε να υποκύψουν στα τουρκικά συμφέροντα για να μπει η Σουηδία στη συμμαχία, κάτι που θα είναι ευλογία για τη Σουηδία και ευλογία για τη συμμαχία. Όσον αφορά τα μέλη του ΝΑΤΟ, η Ευρώπη θα γίνει πιο ασφαλής.
Ο χαμένος σε αυτή την εξέλιξη των γεγονότων είναι η Ουκρανία. Ο πόλεμος έδειξε ότι όταν το ΝΑΤΟ το επιθυμεί, μπορεί να φέρει νέα μέλη, αλλά αυτά τα νέα μέλη είναι η Σουηδία και η Φινλανδία. Η πορεία της Ουκρανίας προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ, όπως κατέστησε και πάλι σαφές η συμμαχία, θα είναι μακρά και επίπονη. Η διαδικασία θα αποφύγει να παρασύρει το ΝΑΤΟ πιο βαθιά σε αυτό που θα μπορούσε να είναι ένα μακρύ αδιέξοδο με τη Ρωσία. Από την πλευρά της, η Τουρκία έχει χειραγωγήσει το διεθνές τοπίο με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει πιο ισχυρή. Είναι η μόνη χώρα στον κόσμο που έχει ουσιαστική μόχλευση εντός του ΝΑΤΟ, μια ισχυρή σχέση με την Ουκρανία και μια ισχυρή σχέση με τη Ρωσία. Κατέχει προνομιακή θέση.
Επειδή η Τουρκία αποκτά μεγαλύτερο διεθνές ανάστημα από τον πόλεμο, είναι ακόμη πιο σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη θέση της στον πόλεμο. Η Τουρκία δεν είναι φίλος των ΗΠΑ και δεν είναι φίλος της Ρωσίας. Και την ώρα της ανάγκης της Ουκρανίας, δεν είναι επίσης αληθινός φίλος της Ουκρανίας. Θα συνεχίσει να χρησιμοποιεί την διευρυνόμενη περιφερειακή επιρροή και τη διπλωματική της επιρροή για να παρατείνει τη σύγκρουση και να περιπλέξει την πορεία του Κιέβου προς τη νίκη.
