Αποκαλυπτει ο Λεβέντ Κένεθ
Nordic Monitor
Πρωτόκολλο συνεργασίας υπογράφηκε μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν την περασμένη εβδομάδα για τη διευκόλυνση των κοινών προσπαθειών στα διάφορα στάδια παραγωγής του KAAN, του τουρκικού εθνικού και εγχώριου μαχητικού αεροσκάφους που σχεδιάστηκε για την τουρκική Πολεμική Αεροπορία.
Η συμμετοχή βρετανικής εταιρείας στην ανάπτυξη του μαχητικού, αλλά και το ενδιαφέρον της βρετανικής ROLLS ROYCE μαζί με μία ουκρανική εταιρεία για την ανάπτυξη του κινητήρα, συνιστούν άλλη μία πρόκληση κατά της Ελλάδας.
Η τουρκική πλευρά στοχεύει επίσης να εξασφαλίσει οικονομική υποστήριξη για το έργο μέσω της συμμετοχής του Αζερμπαϊτζάν, σύμφωνα με το Nordic Monitor.
Η τελετή υπογραφής της National Fighter Jet Development Collaboration πραγματοποιήθηκε στην 16η Διεθνή Έκθεση Αμυντικής Βιομηχανίας, IDEF’23, με τη συμμετοχή αξιωματούχων από την Προεδρία της Αμυντικής Βιομηχανίας (SSB), το Υπουργείο Άμυνας του Αζερμπαϊτζάν και την Τουρκική Αεροδιαστημική Βιομηχανία (TUSAŞ, ή TAI).
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, πρωταρχικός στόχος του πρωτοκόλλου είναι η καθιέρωση των θεμελιωδών αρχών και διαδικασιών συνεργασίας μεταξύ Τουρκίας και Αζερμπαϊτζάν, με ιδιαίτερη έμφαση στις κοινές παραγωγικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των συνεχιζόμενων προσπαθειών για την ανάπτυξη του KAAN.
Το πρωτόκολλο στοχεύει επίσης να εντοπίσει και να αξιολογήσει τις δυνατότητες του Αζερμπαϊτζάν στο πλαίσιο του έργου KAAN, να προετοιμαστεί για παραγωγή σε κατάλληλες εγκαταστάσεις και με εταιρείες που κρίνονται κατάλληλες, να ενισχύσει τις παραγωγικές δυνατότητες και να προωθήσει την ανταλλαγή εμπειριών.
Ως μέρος του πρωτοκόλλου, το Αζερμπαϊτζάν θα συμβάλει επίσης στο έργο στέλνοντας προσωπικό με αριθμό 200 ατόμων στην Τουρκία για να συμμετάσχει ενεργά στο έργο KAAN.
Κατά την επίσκεψή του στο IDEF, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χαρακτήρισε το πρωτόκολλο με το Αζερμπαϊτζάν ως νέο σύμβολο αλληλεγγύης μεταξύ των δύο χωρών. Ανέφερε επίσης ότι η πρώτη δοκιμαστική πτήση του KAAN θα πραγματοποιηθεί μέχρι το τέλος του 2023.
Το KAAN παρουσιάστηκε αρχικά στο κοινό κατά τη διάρκεια της εκστρατείας επανεκλογής του Ερντογάν τον Μάιο, όταν παρουσιάστηκε και πραγματοποίησε μια δοκιμή τροχοδρόμησης στον διάδρομο απογείωσης. Η αντιπολίτευση εκείνη την εποχή επέκρινε τη διοργάνωση τελετής για ένα μη ιπτάμενο αεροσκάφος, υποστηρίζοντας ότι ήταν μια πολιτική τακτική που αποσκοπούσε στη συγκέντρωση υποστήριξης κατά τη διάρκεια των εκλογών. Ισχυρίζονται επίσης ότι το έργο KAAN δεν προχωρά τόσο γρήγορα όσο η κυβέρνηση έχει παρουσιάσει, με οικονομικές προκλήσεις να τίθενται επίσης ως ζητήματα.
Το TAI KAAN, γνωστό και ως TF-X ή Τουρκικό μαχητικό, που αναφέρεται ως Milli Muharip Uçak (Εθνικό Αεροσκάφος Μάχης) στα τουρκικά και συντομογραφία MMU, είναι ένα προηγμένο, δικινητήριο, stealth, παντός καιρού μαχητικό που βρίσκεται υπό ανάπτυξη αυτή τη στιγμή. από την TAI, με τη βρετανική BAE Systems να λειτουργεί ως υπεργολάβος. Οι πρωταρχικοί στόχοι του KAAN είναι να αντικαταστήσει τα υπάρχοντα και γερασμένα αεροσκάφη F-16 σε υπηρεσία με την τουρκική Πολεμική Αεροπορία και να είναι διαθέσιμα για εξαγωγή σε άλλες χώρες.
Η πρώτη παράδοση του KAAN στην τουρκική Πολεμική Αεροπορία έχει προγραμματιστεί για το 2028 και οι προσπάθειες για την εύρεση του κατάλληλου κινητήρα βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη. Τα τρέχοντα πρωτότυπα είναι εξοπλισμένα με κινητήρες F110 αμερικανικής κατασκευής και αυτοί οι κινητήρες θα συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται για την αρχική παραγωγή των πρώτων 20-25 μονάδων KAAN.
Μέχρι στιγμής, δύο εταιρείες έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για την παραγωγή ενός εξειδικευμένου κινητήρα για την KAAN. Η βρετανική εταιρεία Rolls-Royce έχει δημιουργήσει συνεργασία με τον τουρκικό όμιλο Kale για να συμμετάσχει στον αγώνα, ενώ η ουκρανική εταιρεία Ivchenko Progress έχει επίσης υποβάλει προσφορά για τον κινητήρα του αεροσκάφους.
Σε μια δήλωση στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης τον Μάιο, ο πρόεδρος της TAI Temel Kotil είπε ότι η TAI σχεδιάζει να παραδώσει 20 αεροσκάφη KAAN Block-10 στην τουρκική Πολεμική Αεροπορία μέχρι το έτος 2028. Ανέφερε επίσης ότι από το 2029, η παραγωγή αναμένεται να είναι δύο τζετ το μήνα. Ο Kotil ανέφερε ότι αν και δεν είναι σίγουρο, προβλέπουν ότι η τιμή πώλησης του αεροσκάφους θα είναι περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο, δεν μοιράστηκε λεπτομέρειες σχετικά με το συνολικό κόστος του έργου.
Εν τω μεταξύ, κατά την ομιλία του στο IDEF, ο Πρόεδρος Ερντογάν τόνισε ότι η Τουρκία πέτυχε μια ιστορία επιτυχίας σε έναν στρατηγικό και προκλητικό τομέα όπως η άμυνα και τόνισε ότι λειτουργεί ως έμπνευση για άλλες χώρες. Σύμφωνα με τον Ερντογάν, η επιτυχία της Τουρκίας στον αμυντικό τομέα έχει σπάσει τη μακροχρόνια κυριαρχία ορισμένων δυνάμεων στις τεχνολογίες όπλων, οδηγώντας σε κάποια άσχημα συναισθήματα που στρέφονται προς την Τουρκία από εκείνους που συνήθιζαν να ελέγχουν τον τομέα. Επέκρινε επίσης τα κόμματα της αντιπολίτευσης που ενεργούν υπό την επιρροή αυτών των δυνάμεων και ρίχνουν λάσπη στις πρωτοβουλίες της αμυντικής βιομηχανίας της Τουρκίας.