Θα περίμενε κανείς ότι η δολοφονία Φιλόπουλου, τον Μάρτιο του 2007, σε ραντεβού θανάτου στη Λαυρίου πριν από αγώνα βόλεϊ γυναικών Παναθηναϊκού – Ολυμπιακού, θα λειτουργούσε ως καμπανάκι, προκειμένου να ληφθούν μέτρα απ’ όλους για να μη θρηνήσουμε άλλον νεκρό.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Τίποτα τέτοιο δεν συνέβη. Ή, μάλλον, συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Μέσα στο γενικό χάος της καταρρέουσας Ελλάδας στα χρόνια των Μνημονίων, οι συμπλοκές έγιναν ακόμα πιο βίαιες κι αιματηρές.
Αρχισαν πλέον να έρχονται ενισχύσεις και από ακραίους χούλιγκαν του εξωτερικού, όπως συνέβη με την πρόσφατη κάθοδο στην Ελλάδα των Κροατών φονιάδων της Ντιναμό Ζάγκρεμπ, σε συνεννόηση με τη νεοναζιστική πτέρυγα των οπαδών του Παναθηναϊκού.
Μαχαιριές, νεκροί, εκρήξεις τόσο ισχυρές που γκρεμίζουν μπαλκόνια, επιθέσεις με μολότοφ σε τηλεοπτικά βαν, ακόμα και ξύλο μέρα μεσημέρι έξω από τη ΓΑΔΑ μεταξύ οπαδών συνέθεσαν τα τελευταία 15 χρόνια ένα ολοένα πιο μαύρο σκηνικό για τον αθλητισμό και την κοινωνία.
Τα επεισόδια δεν γίνονται πλέον, όπως παλιά, μόνο εντός αγωνιστικών χώρων, αλλά και σε ραντεβού θανάτου μεταξύ οπαδών και άλλων ακραίων στοιχείων μακριά από τα γήπεδα. Ενίοτε, τα διακριτικά ομάδων αποτελούν φερετζέ για απόκρυψη του ξεκαθαρίσματος λογαριασμών για άλλους λόγους.
Ειδικά στα μνημονιακά χρόνια, που ακολούθησαν τη στυγερή δολοφονία Φιλόπουλου, παρατηρήθηκε σημαντική έξαρση των περιστατικών βίας που συνάδει με τις γενικότερες παρακμιακές καταστάσεις τις οποίες βίωσε ο τόπος:
- Στις 30/8/2011 τραυματίστηκαν αρκετοί οπαδοί στα Πετράλωνα, εκ των οποίων τρεις από μαχαιρώματα, ύστερα από επίθεση ολυμπιακών σε σύνδεσμο του Παναθηναϊκού.
- Τον Σεπτέμβριο του 2011 σκοτώθηκε ένας 21χρονος οπαδός στο Ηράκλειο, σε ραντεβού θανάτου. Εξω από το Παγκρήτιο Στάδιο έγιναν επεισόδια μεταξύ οπαδών τριών ομάδων: του ΟΦΗ, του Παναθηναϊκού και του… Ηροδότου.
- Τον Μάιο του 2012 υπήρξε «ραντεβού» οπαδών μεγάλων ομάδων σε αγώνα μπαράζ ερασιτεχνικών συλλόγων. Πήγαν χωρίς διακριτικά για ξεκαθάρισμα λογαριασμών.
- Τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς έγιναν συμπλοκές οπαδών Παναθηναϊκού και ΑΕΚ στου Γκύζη. Μαρτυρίες έκαναν λόγο και για παρουσία οπαδών από ομάδες εξωτερικού.
- Τον Μάρτιο του 2013, στη Δράμα έγιναν επεισόδια στον σιδηροδρομικό σταθμό μεταξύ αρειανών και παοκτζήδων. Τρεις μαχαιρωμένοι νοσηλεύτηκαν στο νοσοκομείο. Ανάλογα επεισόδια έγιναν και στην Αλεξάνδρεια Ημαθίας.
- Συχνές και οι επιθέσεις σε συνδέσμους οπαδών το ίδιο διάστημα. Τις εκρήξεις έξω από τον σύνδεσμο του Ολυμπιακού στην Υμηττού, στο Παγκράτι το 2013, ακολούθησε η ισχυρή έκρηξη σε σύνδεσμο του Παναθηναϊκού στα Πετράλωνα με μεγάλες ζημιές στην περιοχή.
Ο χάρτης της βίας
Το 2015 δημοσιεύθηκαν στατιστικά των επίσημων Αρχών για τον χάρτη της βίας στην «αθλητική» Ελλάδα. Τα ευρήματα ήταν σοκαριστικά:
1. Επεισόδια γίνονται στο 5%-10% των αγώνων που διεξάγονται σε όλα τα γήπεδα της χώρας.
2. Υπάρχουν χρονιές που γίνονται σοβαρά επεισόδια ακόμα και σε 600 αγώνες συνολικά, σε όλες τις κατηγορίες και σε όλα τα σπορ.
3. 50-100 «ραντεβού» χούλιγκαν κλείνονται κάθε χρόνο προκειμένου να λύσουν τις διαφορές τους, συνήθως μακριά από τα γήπεδα.
4. Από το 2010-2015 σημειώθηκαν τουλάχιστον 20 βομβιστικές επιθέσεις σε συνδέσμους οπαδών στη χώρα μας, ακόμα και συμπλοκές με καλάσνικοφ (το 2011).
5. Μέχρι το 2015 είχαν καταγραφεί περισσότερα από 10.000 περιστατικά αθλητικής βίας στην Ελλάδα.
6. Το 2014, η ΕΛΑΣ εντόπισε, σε 5.840 αθλητικές εκδηλώσεις, περισσότερα από 4.900 βεγγαλικά, φωτοβολίδες, ειδικά «πιστόλια» κ.λπ.
Από τους 13 θανάτους, οι μισοί έχουν προκληθεί μέσα σε μόλις 12 χρόνια
Είναι χαρακτηριστικό ότι, από τους συνολικά 13 νεκρούς της «γηπεδικής» βίας τα τελευταία 40 χρόνια, με το πρώτο θύμα να καταγράφεται το 1983, οι έξι είναι από το 2011 και μετά (Ρουσάκης 2011, Κατσούλης 2014, Κωνσταντίνου 2017, Μποζατζίσκι 2020, Καμπανός 2022, Κατσουρής 2023). Δηλαδή, οι μισοί θάνατοι έχουν προκληθεί από τους χούλιγκαν σε μόλις 12 χρόνια, ενδεικτικό ότι η βιαιότητα της εγκληματικής δράσης έχει αλλάξει επίπεδο. Οι μαχαιροβγάλτες των ελληνικών γηπέδων, συνεπικουρούμενοι συχνά κι από άλλους του εξωτερικού, είναι πιο οργανωμένοι, πιο εξοπλισμένοι και πιο αποφασισμένοι από ποτέ να σκοτώσουν. Εκμεταλλευόμενοι ασφαλώς και την ανικανότητα των ελληνικών Αρχών και κυβερνήσεων, όπως αποδείχθηκε και στην τραγική δολοφονία του Μιχάλη στη Ν. Φιλαδέλφεια.
Ξεκαθάρισμα με καλάσνικοφ
Στις 7 Μαΐου 2011, το πανελλήνιο σοκαρίστηκε. Η είδηση ότι υπήρξε αιματηρή συμπλοκή με καλάσνικοφ μεταξύ οπαδών του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού στην Κόρινθο ήταν πρωτοφανής ακόμα και για τα ελληνικά δεδομένα άγριας βίας.
Τρεις οπαδοί του Ολυμπιακού πυροβόλησαν επτά οπαδούς του Παναθηναϊκού, με αποτέλεσμα να τραυματίσουν στα πόδια δύο από αυτούς, ηλικίας 27 και 28 ετών.
Το επεισόδιο ήταν συνέχεια άλλης συμπλοκής, που είχε γίνει νωρίτερα έξω από τον σύνδεσμο φιλάθλων του Ολυμπιακού στην Κόρινθο. Οπως έγινε γνωστό από την Αστυνομία, μετά την πρόκριση του Παναθηναϊκού στον τελικό του φάιναλ φορ της Βαρκελώνης στο μπάσκετ, μια ομάδα οπαδών του Παναθηναϊκού επιτέθηκε στον σύνδεσμο του Ολυμπιακού, με αποτέλεσμα να συμπλακεί με τους αντίπαλους οπαδούς. Στο σημείο έφτασαν αστυνομικές δυνάμεις που έτρεψαν σε φυγή τους νεαρούς, οι οποίοι όμως έκλεισαν «ραντεβού» για αργότερα στη διασταύρωση των οδών Καλλιθέας και Αϊδινίου. Εκεί πήγαν οι επτά οπαδοί του Παναθηναίκού οι οποίοι δέχθηκαν τους πυροβολισμούς από τρεις άλλους, οι οποίοι είχαν σπεύσει για τον ίδιο σκοπό.
Οι δύο τραυματίες διακομίστηκαν στο Νοσοκομείο Κορίνθου. Στον τόπο του επεισοδίου από τους αστυνομικούς βρέθηκαν 12 κάλυκες των 7,62 χιλιοστών.
Ενας εκ των δραστών συνελήφθη ύστερα από 12 μέρες στα σύνορα, προσπαθώντας να περάσει στα Σκόπια με Ι.Χ.
Πύργος: Ξηλώθηκε μπαλκόνι από την έκρηξη
Οι περισσότεροι σύνδεσμοι των μεγάλων ομάδων ανά την επικράτεια είναι σε κατοικημένες περιοχές, συχνά και σε πολυκατοικίες. Οι εκρήξεις που γίνονται από επιθέσεις αντιπάλων προκαλούν τον τρόμο αλλά και φθορές σε κοντινά σπίτια και μαγαζιά.
Τον Δεκέμβριο του 2011, εκρηκτικός μηχανισμός μεγάλης ισχύος εξερράγη στις 5.20 τα ξημερώματα στο κέντρο του Πύργου. Η βόμβα τοποθετήθηκε στα γραφεία του συνδέσμου φίλων του Ολυμπιακού, 10 μέτρα από την κεντρική πλατεία του Πύργου, στην οδό Αγίου Νικολάου. Αποτέλεσμα της έκρηξης ήταν να διαλυθούν τα τσιμέντα της πλάκας του μπαλκονιού.
Εσπασαν οι σιδερένιες πόρτες του συνδέσμου και προκλήθηκαν λόγω της έκρηξης σοβαρές ζημιές τουλάχιστον σε 10 καταστήματα και σε τρία σταθμευμένα αυτοκίνητα. Ακόμα, έσπασαν τα τζάμια από τις μπαλκονόπορτες πολλών γειτονικών διαμερισμάτων και έπεσαν αντικείμενα από έπιπλα.
Εισαγόμενοι τραμπούκοι με μαχαίρια στην πεζογέφυρα του Πανθεσσαλικού
Οσο τα ανακλαστικά της Αστυνομίας ατονούν, οι ελληνικές κυβερνήσεις αποδεικνύονται όλο και πιο άβουλες να τα βάλουν με το τέρας και οι νόμοι γίνονται λάστιχο, τα πράγματα στον χουλιγκανικό κόσμο εξελίσσονται.
Οι αδελφοποιήσεις με οπαδούς του εξωτερικού και οι εύκολες συνεννοήσεις μέσω social media έχουν ως συνέπεια να έρχονται πλέον ολοένα περισσότεροι μαχαιροβγάλτες από το εξωτερικό για να συνασπιστούν με τους εγχώριους χούλιγκαν. Τα οπλισμένα τάγματά τους γίνονται όλο και πιο ισχυρά και δύσκολα αντιμετωπίσιμα.
Συχνά, οι «εισαγόμενοι» καταφέρνουν να περνούν απαρατήρητοι από την ΕΛ.ΑΣ. ή αντιμετωπίζονται με αδιαφορία, όπως φάνηκε κι από το πρόσφατο περιστατικό. Η διαφυγή τους δεν αποδεικνύεται δύσκολη, αφού έχουν βοήθεια από τους Ελληνες χούλιγκαν κι έτοιμο σχέδιο.
Στα σφοδρά επεισόδια στο Πανθεσσαλικό, στον τελικό Κυπέλλου ΠΑΟΚ – ΑΕΚ το 2017, η ΕΛ.ΑΣ. είχε στείλει στον Βόλο τουλάχιστον 30 διμοιρίες ΜΑΤ, αριθμός πρωτοφανής.
Ομως, στην πεζογέφυρα αρχικά δεν εστάλησαν αστυνομικές δυνάμεις, αφού συνεκτιμήθηκε ότι δεν θα υπήρχε πρόθεση σύγκρουσης των χούλιγκαν εκεί. Ενα μοιραίο λάθος…
Οι αστυνομικοί πιάστηκαν απροετοίμαστοι, αν και υπήρχαν εξαγγελίες στο διαδίκτυο από φανατικούς οπαδούς των δύο ομάδων. Σύμφωνα με την Αστυνομία, «ένας από τους χούλιγκαν που κρατούσε μαχαίρι ήταν αλλοδαπός, ανήκε σε φανατικούς αδελφοποιημένου σωματείου και είχε έλθει στην χώρα μας τις τελευταίες ώρες».
Αρχικά έγιναν μόνο τέσσερις συλλήψεις και 22 προσαγωγές, ενώ υπήρχαν 20 τραυματίες και τέσσερα ακόμα άτομα που μπήκαν στο χειρουργείο. Υστερα από εκείνο το ματς έγινε γνωστό ότι το «αρχείο» της Αστυνομίας περιελάμβανε περίπου 2.000 σεσημασμένους οπαδούς.
Στη συνέχεια έγιναν κι άλλες συλλήψεις, και έξι χρόνια μετά ολοκληρώθηκε η δίκη με τους συνολικά 36 κατηγορουμένους, εκ των οποίων μόνο οι 8 οδηγήθηκαν στη φυλακή.
Καιγόταν η Αθήνα δύο μέρες στον τελικό Κυπέλλου του 2018
Ενας από τους πιο επεισοδιακούς αγώνες των τελευταίων χρόνων ήταν ο τελικός Κυπέλλου του 2018 στο ΟΑΚΑ. Λόγω των σκηνικών που είχαν γίνει την περασμένη χρονιά στο Πανθεσσαλικό του Βόλου, η τότε κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ διαφήμιζε ότι θα λάβει δρακόντεια μέτρα, έτσι ώστε οι οπαδοί της ΑΕΚ και του ΠΑΟΚ να μην έρθουν σε επαφή.
Μπήκαν συρματοπλέγματα, οι αστυνομικές δυνάμεις ήταν σε επίπεδα-ρεκόρ, όμως από την προηγούμενη μέρα μέχρι το φινάλε του τελικού έπεφτε ξύλο σε όλη την Αθήνα.
Οι οπαδοί των δύο ομάδων είχαν σύμπραξη από χούλιγκαν τουλάχιστον τριών τεσσάρων χωρών ακόμα. Την παραμονή του τελικού «κάηκε» η Αθήνα με μπαράζ επεισοδίων και συγκρούσεων στην πλατεία Καραϊσκάκη, στην Κάνιγγος, στην Πατησίων και στα Εξάρχεια. Οι συμπλοκές ήταν ανάμεσα σε οπαδούς του ΠΑΟΚ, του Ολυμπιακού και της ΑΕΚ, συν τους ξένους ταραχοποιούς, κυρίως από βαλκανικές χώρες! Συγκρούσεις έγιναν και με την Αστυνομία.
Την ημέρα του τελικού πυρπολούνταν Ι.Χ. και βανάκια με οπαδούς και στήνονταν ενέδρες από ροπαλοφόρους στην Κηφισίας. Εντός γηπέδου, οι οπαδοί ξήλωναν τα συρματοπλέγματα κι έρχονταν σε μάχες σώμα με σώμα. Επεφταν καπνογόνα και αντικείμενα από και προς κάθε κατεύθυνση. Η Αστυνομία επιστράτευσε τόνους χημικών. Εξω από το γήπεδο, μετά το τέλος του αγώνα υπήρχαν παντού φωτιές.
Οι πρώτοι συναγερμοί για τις αδελφοποιήσεις οπαδών ΠΑΟΚ – Παρτιζάν και ΠΑΟ – Ραπίντ
Από τις πρώτες φορές που σήμανε συναγερμός στις ελληνικές Αρχές για τις «αδελφοποιήσεις» χούλιγκαν ήταν το καλοκαίρι του 2012. Η αυστριακή αστυνομία είχε στείλει επείγον σήμα στην ΕΛ.ΑΣ. για τη ρεβάνς του ΠΑΟΚ με τη Ραπίντ Βιένης. Αιτία; Οι οπαδοί της Παρτιζάν!
Τα επεισόδια που είχαν γίνει στο γήπεδο της Τούμπας, αλλά και γενικά στην πόλη της Θεσσαλονίκης μία εβδομάδα πριν, στο πρώτο ματς, είχαν κινητοποιήσει τις Αρχές των δύο χωρών. Οι Αυστριακοί είχαν πληροφορίες ότι στις εξέδρες του γηπέδου τους, εκτός από τους Ελληνες οπαδούς, θα βρίσκονταν και Σέρβοι, προερχόμενοι από την αδελφοποιημένη ομάδα της Παρτιζάν.
Στο πρώτο παιχνίδι στην Τούμπα, οι οπαδοί της Ραπίντ είχαν την υποστήριξη των «αδελφοποιημένων» χούλιγκαν του Παναθηναϊκού. Τα αντεθνικά συνθήματα που φώναζαν οι Αυστριακοί, ο τρόπος δράσης τους και τα επεισόδια που προκάλεσαν το προηγούμενο βράδυ του αγώνα στα Λαδάδικα και το μεσημέρι του αγώνα στην περιοχή του Λευκού Πύργου δεν ήταν μόνο δικής τους επινόησης. Το ίδιο επαναλήφθηκε μέσα στο γήπεδο της Τούμπας.
Η αδελφοποίηση των συνδέσμων φίλων του «Δικεφάλου του Βορρά» με αυτούς της Παρτιζάν είχε κεντρίσει έγκαιρα τότε το ενδιαφέρον της Ελληνικής Αστυνομίας, η οποία διαπίστωνε αναβάθμιση της επιχειρησιακής δραστηριότητας των χούλιγκαν του ΠΑΟΚ μετά την αδελφοποίηση.
Το 2007, μάλιστα, όταν ο Ερυθρός Αστέρας αγωνιζόταν με τον Αρη στη Θεσσαλονίκη, λίγες ώρες πριν από την έναρξη του αγώνα φίλαθλος του Ερυθρού Αστέρα μαχαιρώθηκε σε καφετέρια στην παραλία της Θεσσαλονίκης. Ο δράστης ήταν Σέρβος, οπαδός της Παρτιζάν, ενώ το στιλ εκείνης της επίθεσης με τη μηχανοκίνητη ομάδα είχε υιοθετηθεί και στις περισσότερες επιθέσεις χούλιγκαν του ΠΑΟΚ το επόμενο διάστημα, σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής. Υπήρχαν κι αναφορές για ανταλλαγή τεχνογνωσίας και ότι «Ελληνες χούλιγκαν είχαν εκπαιδευτεί στο Βελιγράδι».
