Το βράδυ της επίσκεψης Δένδια στην Αγκυρα και του θερμού επεισοδίου που ακολούθησε με τον ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, μετά την απαράδεκτη απόφασή του να ανοίξει ενώπιόν του ζήτημα «τουρκικής μειονότητας», στον δεύτερο όροφο του Μεγάρου Μαξίμου υπήρχε εκνευρισμός. Διάχυτος!
Ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης σχεδόν ωρυόταν στα τηλέφωνα: «Κατέστρεψε μέσα σε λίγα λεπτά όσα οικοδομούσαμε έναν χρόνο τώρα!» Η ατάκα του εναντίον του Νίκου Δένδια διαδόθηκε τόσο γρήγορα εντός του Μεγάρου και αυτονοήτως σε ορισμένα μέσα ενημέρωσης (όλες οι κυβερνήσεις υποφέρουν από… υδραυλικούς και… διαρροές), ώστε το Γραφείο Πρωθυπουργού αισθάνθηκε την ανάγκη να καταστήσει γνωστό ότι ο κύριος Δένδιας δεν αυτοσχεδίαζε αλλά ήταν σε συνεννόηση με τον κύριο Μητσοτάκη.
Πράγμα που σε μεγάλο βαθμό ίσχυε. Απλώς ο πρωθυπουργός δεν πίστευε ότι ο υπουργός θα ενεργοποιήσει το σχέδιο των τεσσάρων σημείων που είχαν συζητήσει και προέβλεπε κλιμάκωση αναλόγως του βαθμού προκλήσεων του Τούρκου ομολόγου του. Αλλά ο Δένδιας το ενεργοποίησε. Δεν χρειάστηκε να εξαντλήσει το escalation και να καταγγείλει την Τουρκία για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ατομικών ελευθεριών, αλλά πάτησε ελαφρώς το γκάζι από το σημείο 2 στο σημείο 3.
Το πρόβλημα ήταν όμως ότι στο Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών μια ομάδα κυβερνητικών αξιωματούχων, διπλωματικών συμβούλων, τέως νομικών συμβούλων του ΥΠΕΞ, πρέσβεων (μεταξύ των οποίων και η Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου), καθηγητών Διεθνούς Δικαίου και βεβαίως υπουργών εργαζόταν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Με την ανοχή του πρωθυπουργού. Ακόμα και οι τοποθετήσεις πρέσβεων και οι προαγωγές στο υπουργείο περνούσαν από κανάλια εκείθεν του γραφείου του υπουργού. Καμιά φορά και πολύ μακριά από αυτό,
στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού. Ο Δένδιας είχε ήδη «χαλάσει» μια φορά τις μυστικές διαπραγματεύσεις που διεξάγονταν υπό την καθοδήγηση του Βερολίνου στην πλάτη του (επί Σουρανή) και είχαν φθάσει σε… μνημόνιο αρχών, όταν κατέληξε σε συμφωνία με τους Αιγυπτίους για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και αμφισβήτησε μερικώς το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο (Ο Ερντογάν δήλωσε αναστατωμένος – «upset» στου συνεργάτες του, όπως αυτοί δήλωσαν με γραπτά μηνύματα σε Ελληνες φίλους τους).
Δεύτερη φορά πήγαινε πολύ. Το Μαξίμου ενημέρωσε τότε το Παλάτι, και αυτό το γνωρίζουμε από αρίστη πηγή, ότι όσα λέει ο υπουργός Εξωτερικών δεν εκφράζουν απολύτως τον πρωθυπουργό. Unfair, αλλά συνέβη. Το τουρκικό ΥΠΕΞ κάθισε και μέτρησε πόσες επικριτικές δηλώσεις έκανε ο Ελλην υπουργός κατά της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής και τις βρήκε… 362! Παράνοια μεγαλείου.
Ωστόσο ο Ερντογάν δεν τα χάλασε ποτέ με τον Δένδια. Επειδή ο Κερκυραίος πολιτικός τού έδειχνε σεβασμό στα πρώτα χρόνια της θητείας του ως πρωθυπουργού της Τουρκίας, όταν τον έβλεπε στο Στρασβούργο (ο Δένδιας ήταν εκπρόσωπος της Βουλής στο Συμβούλιο της Ευρώπης και εκεί έγινε φίλος με τον Τσαβούσογλου), ποτέ δεν αντιδίκησε μαζί του. Στο περίφημο ταξίδι της Αγκυρας τον κάλεσε σε ιδιαίτερη συνάντηση στο Παλάτι και μίλησαν μόνο για ζητήματα θρησκείας. Τον ενδιέφεραν η εκλογή του μουφτή στη Θράκη, η αποκατάσταση του τεμένους Βαγιαζήτ στο Διδυμότειχο και η επαναλειτουργία των τζαμιών της Θεσσαλονίκης, της Δράμας και των Σερρών. Στο Βίλνιους ο Ερντογάν φώναξε στα ελληνικά στις κάμερες: «Χωρίς τον Δένδια;»
Ο νυν υπουργός Αμυνας αποχώρησε τον Ιούλιο από το ΥΠΕΞ με τη «ρετσινιά» ότι τίναξε στον αέρα την προσέγγιση Ελλάδος – Τουρκίας και Ελλάδος – Λιβύης (επειδή αρνήθηκε να συναντήσει στην Τρίπολη τη Λίβυα υπουργό Εξωτερικών που είχε υπογράψει το παράνομο μνημόνιο, και έφυγε). Υποτίθεται ότι είχε ενοχλήσει τις ΗΠΑ. Τη θέση του ανέλαβε ο Γιώργος Γεραπετρίτης και υφυπουργός ανέλαβε η αόρατη μέχρι τότε στο ΥΠΕΞ πρέσβειρά μας στις ΗΠΑ Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.
Ηταν και στη ΜΕΑ Βρυξελλών, στις διαπραγματεύσεις επί ΣΥΡΙΖΑ, το πρώτο οκτάμηνο του 2015, και ο θρύλος λέει ότι στην προσπάθειά της να ενημερώνει τον στενό συνεργάτη του Αντώνη Σαμαρά, Σταύρο Παπασταύρου, για τις κινήσεις του Τσίπρα, καλούσε στο κινητό καμιά φορά τον λάθος Παπασταύρου! Εναν συνεπώνυμο διπλωμάτη της αντιπροσωπίας μας. Γεραπετρίτης, λοιπόν!
Στους δυόμισι μήνες θητείας του ο νέος υπουργός, τον οποίο σέβομαι απεριόριστα ως καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου που έφθασε στην κορυφή χωρίς να είναι πορφυρογέννητος (καταγωγή Κάρπαθος, γέννημα θρέμμα Πειραιώς και Ιωνιδείου Σχολής), έζησε δύο ενδιαφέρουσες εμπειρίες. Πρώτον, είδε τη Λίβυα υπουργό που αρνήθηκε να δει ο Δένδιας να καταφεύγει στην… Τουρκία (!), μόλις έγινε γνωστό ότι έπαιζε με το Ισραήλ πίσω από την πλάτη του πρωθυπουργού της. Δεύτερον, ήταν η σειρά του να πάει στην Αγκυρα.
Εμπειρία σαφώς ανώτερη. Θα προσπεράσουμε το γεγονός ότι η ελληνική διπλωματία διεμήνυσε στην τουρκική ότι, αν ο Φιντάν κάνει το ίδιο με τον Τσαβούσογλου και μιλήσει για «τουρκική μειονότητα» -άρα καλώς χάλασε τον κόσμο ο Δένδιας-, θα υπάρξει πρόβλημα. Και ως προς αυτό ο Φιντάν «συμμορφώθηκε».
Θα επικεντρωθούμε στην εικόνα και μόνο και στις δηλώσεις. Από την οποία προκύπτει ξεκάθαρα ότι τώρα κατάλαβε ο κύριος Γεραπετρίτης πάνω σε τι ύφαλο κάθισε. Η γλώσσα του σώματός του ήταν αποκαλυπτική. Το κατάλαβε και ο τελευταίος στα καφενεία που το συζητούν! Ευθυτενής και αγέρωχος ο «αϊτός των μυστικών υπηρεσιών» Φιντάν, γυρτός, σκυφτός και αμυντικός ο υπουργός μας.
Κοφτός ο Φιντάν, μίλησε ξεκάθαρα για «διαφορές στο Αιγαίο», για «δίκαιο διαμοιρασμό του πλούτου της Μεσογείου», για «διάλογο άνευ προϋποθέσεων», για «λύση με βάση το Διεθνές Δίκαιο, τα αμοιβαία συμφέροντα και δικαιώματα», για «αποκατάσταση των οθωμανικών μνημείων και σεβασμό της πολιτιστικής κληρονομιάς». Είπε σε τίτλους σε επτά λεπτά συζητήσεις τριών ωρών. Δεν κρύφτηκε.
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης εμφανώς αγχωμένος μίλησε διπλάσιο χρόνο. Αλλο να κάνεις τον μεταρρυθμιστή πίσω από τις πόρτες του Μαξίμου και άλλο στο φως της δημοσιότητος. Ειδικώς αν κατάγεσαι από την ακριτική Κάρπαθο. Από τις δηλώσεις του φαίνεται ότι προσπάθησε να κρατήσει «πισινή» για τον εαυτό του. Και το έκανε.
Δεχόμενος καλές συμβουλές (ευτυχώς έχει σοβαρούς ανθρώπους γύρω του) προνόησε να πει ότι «τα πάθη του παρελθόντος δεν σβήνονται μονοκονδυλιά». Και να υπογραμμίσει ότι «την ευθύνη για τον πολιτικό διάλογο θα τον έχει η υφυπουργός Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου». Την οποία στο ΥΠΕΞ αποκαλούν «Μαντλίν Ολμπράιτ» – δεδομένου ότι η συγχωρεμένη ήταν αντιπαθής στην Ελλάδα, δεν ξέρω αν το λένε για καλό ή για κακό.
Επαναλαμβάνω, «την ευθύνη». Αξιόπιστες πληροφορίες μας υποστηρίζουν ότι ο κύριος καθηγητής, όταν κατεβαίνει στον Πειραιά, απελευθερώνεται και γίνεται αποκαλυπτικός. Δεν του αρέσει το καπέλωμα από την υφυπουργό. Γιατί ό,τι αποτέλεσμα φέρει εκείνη σε συνεννόηση με το Μαξίμου θα κληθεί να το υπερασπιστεί ο ίδιος! Εκτός αν μας σώσουν οι Τούρκοι με τον μαξιμαλισμό τους.
Ο Δένδιας, που «ένιωσε» την Παπαδοπούλου στα πόδια του αλλά χειρίστηκε το θέμα κερκυραϊκά, θα του έλεγε «εκεί που είσαι ήμουνα». Ο λαός σε τέτοιες περιπτώσεις λέει ευγενικά «όπως στρώσεις» και δηκτικά πως «αν σκάβεις τον λάκκο του άλλου, στο τέλος πέφτεις μέσα».
