Στη «Δίκη στο Open» φιλοξενήθηκε ο δικηγόρος Νίκος Λαγαρίας και μίλησε για την υπόθεση των χειραγωγημένων αγώνων.
«Στην ΕΠΟ, επειδή βλέπω ότι έχουν ένα πολύ μεγάλο έλλειμα τεχνογνωσίας, είτε να απευθυνθούν στην UEFA για να ζητήσουν βοήθεια να τους μάθουν πώς γίνεται αυτή η δουλειά είτε να ζητήσουν βοήθεια από εξειδικευμένα δικηγορικά γραφεία στο εξωτερικό γιατί βλέπω ότι έχουν πολύ μεγάλο πρόβλημα στο πώς το αντιμετωπίζουν. Έχω απόφαση του CAS του Απριλίου του 2023 που λέει συγκεκριμένα πράγματα. Λέει ότι οι εκθέσεις της Sportradar είναι αφ’ ενός ικανό αποδεικτικό μέσο και αφ’ ετέρου οι εκθέσεις των πραγματογνωμόνων που δείχνουν την αφύσικη αγωνιστική δραστηριότητα αρκούν για να επιβάλλεις πειθαρχική κύρωση. Και για να τελειώνουμε με αυτήν την ιστορία, γιατί έχει τραβήξει πολύ αυτό το ανέκδοτο, θα πω την απόφαση, άλλη μία φορά είναι καινούρια, είναι η CAS 2021-Α-7866 «Τάρας Ντουράι κατά της Ουκρανικής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου». Πρέπει να πω ορισμένα πράγματα για τις εκθέσεις της Sportradar. Έχω μαζί μου επίσημα στατιστικά στοιχεία της εταιρίας με πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Για το έτος 2022 να δούμε τα στατιστικά, τι συμβαίνει. Έρχονται στην Ελλάδα. Αλλού πάνε; Πόσες πάνε; Για πόσες υποθέσεις μιλάμε; Χάσαμε τα πρωτεία, ερχόμαστε δεύτεροι. Κλάμα στους στοιχηματζήδες! Υπάρχουν 1212 αναφορές της Sportradar για χειραγωγημένα παιχνίδια, εξ’ αυτών τα 775 ποδοσφαιρικά. Είναι προφανές ότι όλες αυτές οι αναφορές και οι εκθέσεις δεν οδηγούν σε πειθαρχικές ή ποινικές κυρώσεις. Θα δούμε στατιστικά πόσες καταλήγουν. Από αυτές οι 630 αφορούν στην Ευρώπη. Είναι 10 οι χώρες στον κόσμο που έχουν σχεδόν τις μισές αναφορές της Sportradar. Μέσα σε αυτές, προφανώς είναι και η Ελλάδα. Βραζιλία, Αργεντινή, Φιλιππίνες, Ταϊλάνδη, Κίνα, Ελλάδα, Τσεχία, Πολωνία, Καζακστάν, Ρωσία. Έχω κουραστεί να μου λένε ότι κάνεις διαλέξεις, θα μιλήσω μόνο με νούμερα. Η Ελλάδα έχασε τα πρωτεία από τους Τσέχους όπου πρόεδρος είναι ο κ. Φούσεκ. Πέρασε από την Ελλάδα αυτός, έχει γούστο; Η Ελλάδα έχει 40 αναφορές το 2022, η Τσεχία 56 και η τρίτη Πολωνία 36. Κυρώσεις επί των 1212 αγώνων: 154 πειθαρχικές και 15 ποινικές, σύνολο 169. Στην Ελλάδα είναι 0% αλλά ανγίνει σοβαρή δουλειά με τεχνογνωσία αυτό το ποσοστό από το 14% που είναι παγκοσμίως να γίνει 54%». Συνεχίζοντας, ο κ. Λαγαρίας είπε: «Αυτά είναι πράγματα λυμένα στα νομικά. Αυτά που λέει το CAS τα λέμε κι εδώ στην Ελλάδα στα δικαστήρια. Είναι η έμμεση απόδειξη, δικαστικά τεκμήρια, λυμένα πράγματα. Είναι απλά πράγματα, αν δεν μπορούν να τα κάνουν, ας ζητήσουν βοήθεια. Έχει πολύ ωραία γραφεία στην Ελβετία, ας πάνε όπου θέλουν. Η UEFA και η FIFA αναφέρονται στο θέμα των χειραγωγημένων αγώνων και λένε zero tolerance, δηλαδή μηδενική ανοχή. Μια κι έξω. Έχουν αποβάλλει ομάδες από τις διοργανώσεις, με αυτά περί της αφαίρεσης βαθμών εγώ δεν συμφωνώ, δεν υπάρχει αυτό. Δείτε τους κανονισμούς του Champions League και του Europa League τι υπάρχει μέσα. Αποβολή από τη διοργάνωση, τελειωμένες υποθέσεις. Θα ανεχθεί ποτέ η UEFA χειραγώγηση σε διοργάνωσή της; Ξέρετε τι ποσά διακυβεύονται; Θα παίξει το Champions League στα ζάρια; Έφυγες, σου λένε. Δεν πέταξε έξω την Σκεντερμπέου, τον Ολυμπιακό Βόλου; Κατευθείαν, με τη μία. Δείτε την ελληνική μηδενική ανοχή. Αυτός είναι ο Κώδικας Δεοντολογίας της ΕΠΟ, του Αυγούστου. Κοιτάξτε τι κάνανε οι κύριοι αυτοί. Νομίζετε ότι ο επικεφαλής της νομικής υπηρεσίας της ΕΠΟ φτιάχνει κανονισμούς; Η ΕΠΟ τους φτιάχνει, η διοίκηση, η γενική συνέλευση. Αν υπαίτια είναι ομάδα ΠΑΕ, αν στήσει παιχνίδι, τιμωρείται με ένα πρόστιμο και με αφαίρεση τουλάχιστον τριών βαθμών! Αυτή είναι η μηδενική ανοχή της ΕΠΟ όταν FIFA και UEFA απορώ πώς το επέτρεψαν αυτό το πράγμα. Δείτε τι έλεγε ο προηγούμενος Κώδικας Δεοντολογίας που ίσχυσε τρία χρόνια. Αποβολή από το πρωτάθλημα, υποβιβασμός! Υπάρχει κάτι πολύ σοβαρό. Θα θέσω ένα ζήτημα και θα βάλω ένα ερώτημα. Υπάρχει ένα άρθρο στον αθλητικό νόμο, το άρθρο 27 που λέει ότι «για την κατάρτιση των παραπάνω κανονισμών από τις αθλητικές ομοσπονδίες, λαμβάνονται υπόψιν οι ισχύοντες διεθνείς κανονισμοί». Και ερωτώ: Αυτοί είναι οι διεθνείς κανονισμοί της FIFA και της UEFA για χειραγωγημένο παιχνίδι; Το μείον τρία; Για να μας πάρει τηλέφωνο ο κ. Μπαλτάκος να μας πει, αυτά προβλέπει η FIFA; Πρέπει να πω την αλήθεια. Λέει να λαμβάνεις υπόψιν τους διεθνείς ισχύοντες κανονισμούς. Αυτό δε λέει και η FIFA: «Μη μου παραβιάζετε τα καταστατικά και τους κανονισμούς, να τα κάνετε ίδια». Εμ δεν τα κάνετε όμως. Και λέει: «Η αθλητική ομοσπονδία οφείλει να τηρεί κανονισμούς 1,2,3, δεοντολογίας. Οι κανονισμοί του 4ου εδαφίου υπόκεινται σε έλεγχο νομιμότητας από τον αρμόδιο για τον αθλητισμό υπουργό. Τους οποίους κανονισμούς πρέπει να τους υποβάλει η Ομοσπονδία για έγκριση νομιμότητας. Υπέβαλε ποτέ η ΕΠΟ, σε εφαρμογή της διάταξης αυτής του αθλητικού νόμου, τους κανονισμούς της στον υπουργό για έλεγχο νομιμότητας; Η πληροφορία που είχα εγώ σήμερα είναι ότι ποτέ δεν υπέβαλε. Μπορεί να κάνω λάθος, να μας το απαντήσει η ΕΠΟ. Ξέρετε τι ποινή προβλέπει ο νόμος αν δεν υποβάλεις τους κανονισμούς για έγκριση; Έκπτωση της διοίκησης! Αυτά θέλω να τα ακούσουν στο υπουργείο Αθλητισμού και να μας δώσουν απαντήσεις. Ελέγξανε το μείον τρία;» Κλείνοντας, ο κ. Λαγαρίας ανέφερε: «Ακούστε τι έχουν κάνει με αυτόν τον κανονισμό. Επειδή αυτό στα νομικά λέγεται lex mitior, αλλά επειδή ίσχυσε αυτή η διάταξη για λίγο, αυτή θα εφαρμόζεται για πάντα. Δηλαδή ακόμα και αν αλλάξουν αύριο τον κανονισμό και πουν αποβολή από το πρωτάθλημα, είναι lex mitior, η ευμενέστερη διάταξη. Εκτός αν ο υπουργός Αθλητισμού κάνει αυτό που λέει το άρθρο 27 και αναπέμψει και πει «πάρτε τα πίσω αυτά» και δεν ίσχυσε ποτέ. Και θα περιμένουμε να δούμε τι θα κάνει εδώ η κυβέρνηση. Στο CAS θα ρωτήσουν και θα πουν φέρτε τον κανονισμό σας και θα δουν το μείον τρία».
«Η FIFA έχει δικαίωμα να διερευνήσει η ίδια το ελληνικό σκάνδαλο»
Ο καθηγητής αθλητικού δικαίου Γρηγόρης Ιωαννίδης μίλησε στη «Δίκη στο Open» για την υπόθεση των χειραγωγημένων αγώνων και τη διαδικασία που ακολουθείται στα δικαστήρια. «Αν αισθάνεται ότι δεν τρέχει η πειθαρχική διαδικασία στην Ελλάδα: Έτσι ακριβώς είναι, δεν τρέχει η πειθαρχική διαδικασία. Από αυτά που μαθαίνω κι εγώ δεν βλέπω να έχει ξεκινήσει κάποια πειθαρχική διαδικασία. Και αυτό είναι πολύ σοβαρό διότι όπως γίνεται σε όλες τις πολιτισμένες χώρες του κόσμου, συνήθως υπάρχει ταυτόχρονη έναρξη της πειθαρχικής διαδικασίας με αυτήν της ποινικής. Δηλαδή μπορεί να υπάρξει μία άψογη συνεργασία μεταξύ της πειθαρχικής και της ποινικής διαδικασίας, να ανταλλαχτούν στοιχεία, πληροφορίες κλπ. ούτως ώστε να μπορέσει να τελειώσει και πιο γρήγορα και άμεσα η πειθαρχική διαδικασία». Αν μπορεί η FIFA να μας πάρει την υπόθεση και αν προβλέπεται σε κάποιον κανονισμό της: «Ναι βεβαίως, εμπεριέχεται στον νέο πειθαρχικό κώδικα της FIFA ο οποίος μπήκε σε εφαρμογή τον Μάρτιο του 2023. Βέβαια η κύρια και πάγια πολιτική της FIFA είναι να μην επεμβαίνει σε εθνικά θέματα και ζητήματα. Όμως, επειδή υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα από όλον τον κόσμο, και ο κ. Λαγαρίας έδωσε μία λίστα με χώρες στις οποίες έχει εξετάσεις φακέλους η FIFA, η Παγκόσμια Ομοσπονδία έχει αναγκαστεί να δημιουργήσει έναν πειθαρχικό κώδικα ο οποίος της δίνει τη δικονομική και ουσιαστική δυνατότητα να επεμβαίνει στα εσωτερικά μιας ομοσπονδίας και να αναλαμβάνει την πειθαρχική διαδικασία». Αν θα πρέπει να υπάρχει αναλογικότητα στις ποινές: «Οι κανόνες είναι ξεκάθαροι. Και η φύση των ποινών που μπορεί να εφαρμοστούν έχουν διάφορες πτυχές, δηλαδή μπορεί να είναι πειθαρχικές, διοικητικές, αστικές και ποινικές. Αλλά στις πειθαρχικές ποινές, και ακολουθούμε πάντοτε την νομολογία του CAS, βλέπουμε μπορεί να υπάρξει μικρότερη ποινή που μπορεί να είναι ένα μικρό πρόστιμο και μπορεί να φτάσει μέχρι τον ισόβιο αποκλεισμό. Πάντοτε εφαρμόζεται η αναλογικότητα και όταν υπάρχει μία εξέλιξη διαδικασίας στο δικαστήριο της Λωζάνης, το CAS, στο κλείσιμο πάντοτε οι δικηγόροι αναφέρονται στην αρχή της αναλογικότητας. Είναι πολύ σημαντικό». Ποιος είναι ο βαθμός απόδειξης ενός χειραγωγημένου αγώνα μέσω μιας έκθεσης της Sportradar: «Ο βαθμός απόδειξης είναι λίγο πιο κάτω από του ποινικού βαθμού απόδειξης, που είναι πέραν κάθε λογικής αμφιβολίας, και λίγο πιο πάνω από τον νόμο των πιθανοτήτων ο οποίος εφαρμόζεται στο αστικό δίκαιο. Υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, π.χ. συνήθως κοιτάζουμε τους αλγόριθμους και μαθηματικές πράξεις, κοιτάζουμε καταθέσεις μαρτύρων και παραδοχές, υπάρχουν ειδικοί μάρτυρες που αναλύουν στοιχηματικές κινήσεις σε συνδυασμό με την εξέλιξη αγώνων μέσα στο γήπεδο, συνομιλίες οι οποίες έχουν καταγραφεί από κοριό, ακόμα και συνομιλίες που είναι σε γλώσσα με κωδικό, βίντεο, στοιχεία. Επίσης κοιτάζουμε αναφορές συντασσόμενες από διαιτητές για συγκεκριμένους αγώνες και πάντοτε κοιτάζουμε τον ξαφνικό πλουτισμό ομάδων και παραγόντων». Θα μπορούσε να είναι απόδειξη για χειραγωγημένο παιχνίδι όσα βλέπουμε στο γήπεδο σε συνδυασμό με μια έκθεση της Sportradar και αρκετό για πειθαρχική καταδίκη: «Είναι ένα ξεκίνημα. Όμως για πειθαρχική καταδίκη μόνο αυτό που αναφέρετε, όχι. Θα πρέπει να υπάρξει κάτι παραπάνω. Αλλά εξαρτάται και ποια είναι η κατηγορία. Χωρίς να ξέρω ποια είναι η κατηγορία δεν μπορώ να πω ποιο είναι το στοιχείο που θα την αποδείξει». Κλείνοντας, ο κ. Ιωαννίδης τόνισε: «Πρέπει να υπάρξει αυστηρότητα αλλά πρέπει να εμπεριέχεται στους κανονισμούς. Και συμφωνώ ότι αυτά που περιέγραψε ο κ. Λαγαρίας στον Κώδικα Δεοντολογίας της ΕΠΟ αποτελούν δικονομικές κουτοπονηριές και έχουν γίνει φυσικά για να μπορέσουν να πέσουν οι κατηγορούμενοι πιο ελαφρά. Σε κάθε περίπτωση η FIFA τα γνωρίζει όλα αυτά γι αυτό και έχει διαμορφώσει έτσι τον πειθαρχικό της κώδικα ούτως ώστε όταν φτάσει στο απροχώρητο το θέμα, να μπορεί να κάνει παρέμβαση. Γιατί η δικονομική τελειότητα του κανονιστικού πλαισίου της FIFA έγκειται στο γεγονός από τη στιγμή που θα ξεκινήσει η πειθαρχική διαδικασία θα βγάλει απόφαση το δικαστικό της όργανο που σημαίνει ότι πρώτο ρόλο παίζουν οι κανόνες της FIFA και επικουρικό ρόλο παίζουν οι κανόνες της ΕΠΟ και το εθνικό δίκαιο».
«Υπέγραψα στην Ελβετία τη σύμβαση για τα χειραγωγημένα, έφυγα από το υπουργείο και έκανε 6 χρόνια για να εφαρμοστεί»!
H πρώην γενική γραμματέας αθλητισμού Κυριακή Γιαννακίδου μίλησε στη «Δίκη στο Open» για τη σύμβαση Macolin για τα χειραγωγημένα παιχνίδια. «Γιατί πέρασαν 6 χρόνια μέχρι η σύμβαση Macolin να κυρωθεί στη Βουλή: «Το 2014 εκπροσωπώντας την Ελλάδα βρέθηκα στην Ελβετία στις 17-18 Σεπτεμβρίου όπου υπέγραψα τη σύμβαση Macolin. Ήμασταν 14 χώρες και η Ελλάδα ήταν από τις πρώτες χώρες που το πήρε το θέμα, δούλεψε πάνω σε αυτό, συνεργάστηκε με 14 άλλες χώρες, το υπέγραψε, η 15η ήταν η Γαλλία η οποία δεν ήταν έτοιμη και το υπέγραψε αμέσως μετά. Η Μάλτα είχε κάποιες αντιρρήσεις και κάποιες άλλες χώρες το υπέγραψαν αργότερα. Η διαβούλευση είχε τελειώσει στα μέσα Οκτωβρίου του 2019 και τον επόμενο μήνα κυρώθηκε στη Βουλή. Η πολιτεία έχει συνέχεια, εγώ τον Δεκέμβριο του 2014 έφυγα από το υπουργείο και έγιναν οι εκλογές του 2015». Αν σταμάτησαν τα χειραγωγημένα παιχνίδια: «Όχι βέβαια. Η σύμβαση είναι ένα διεθνές εργαλείο αλλά εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι δεν εφαρμόστηκε. Όταν υπογράφτηκε η σύμβαση, εγώ ένα μήνα μετά έφυγα από το υπουργείο». Για την επιείκεια που προβλέπει ο Κώδικας Δεοντολογίας της ΕΠΟ για τους χειραγωγημένους αγώνες: «Όσες συνθήκες κι αν υπογράψουμε, είτε στη χώρα είτε διεθνείς, αν η υπερκείμενη αρχή, που είναι η πολιτεία, δεν φροντίσει με τις ομοσπονδίες, τους αθλητικούς οργανισμούς, τους διοργανωτές των αγώνων, να διασφαλίσει αυτό το προϊόν, τότε θα έχουμε τέτοια προβλήματα. Και δεν μπορώ να πω ότι εγώ είμαι υπέρ της επιείκειας, θεωρώ ότι πρέπει να επιβληθούν αυστηρότατες ποινές έτσι ώστε κάποια στιγμή να αλλάξει κάτι. Και δεν μπορώ να δεχτώ, επίσης, ότι έρχονται υποθέσεις του 2017, του 2018, του 2019 και όσο και αν οι δικαστές έχουν πολύ φόρτο εργασίας, σήμερα, στο 2023, να μην έχουν ασχοληθεί με αυτές. Θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει περισσότερη αυστηρότητα, δεν είμαι υπέρ της επιείκειας».