Στο μυαλό του Μητσοτάκη κάθε υπηρεσία που υπάγεται στο Δημόσιο είναι υποχρεωμένη να εξυπηρετεί το δικό του αφήγημα. Από την πρώτη του απόφαση ως πρωθυπουργού το 2019 να θέσει υπό την απόλυτη εξουσία του την «Πληροφορία», δηλαδή ΕΡΤ, ΑΠΕ και κυρίως ΕΥΠ, έχουν περάσει τέσσερα χρόνια. Τώρα θέλει να ορίσει και την «Επιστήμη», αλώνοντας το Αστεροσκοπείο. Ο Μητσοτάκης καταλαμβάνει κάθε μέρα που περνάει όλο και περισσότερο χώρο μέσα στο κράτος.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Τις μέρες των μεγάλων πυρκαγιών του καλοκαιριού, το Μαξίμου και ο επικοινωνιακός μηχανισμός του εκτόξευαν συστηματικά βολές κατά του Εθνικού Αστεροσκοπείου. Ο Πέτσας, της γνωστής… λίστας, έφτασε να το κατηγορεί ότι έχει «πολιτικοποιημένο ρόλο». Τον ίδιο δρόμο απαξίωσης ακολούθησαν κι άλλοι «γαλάζιοι».
Αφορμή για να βρεθεί το Αστεροσκοπείο στο στόχαστρο ήταν τα στοιχεία που διαπίστωναν το μέγεθος της καταστροφής στον Εβρο, δεδομένα που συμφωνούσαν απόλυτα με αυτά της Κομισιόν. «Βλέπω μια πολιτικοποίηση του Αστεροσκοπείου και στο θέμα των πυρκαγιών, όπως τον χειμώνα στο θέμα των πλημμυρών και των χιονοπτώσεων» δήλωσε στις αρχές Σεπτεμβρίου ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος, με πολιτικό λόγο… Μεσαίωνα.
Ο ίδιος ο Πέτσας παραδέχθηκε πως δεν ήταν η πρώτη φορά που το Αστεροσκοπείο «χαλούσε» το κυβερνητικό αφήγημα. Είχε προηγηθεί ο προηγούμενος χειμώνας, όπως είπε. Ομως, ο πρώτος πάγος του Μητσοτάκη στο Αστεροσκοπείο μπήκε στις μεγάλες φωτιές του 2021, όταν το Αστεροσκοπείο κατέρριπτε το κυβερνητικό -ψευδές- άλλοθι περί ισχυρών ανέμων στο Τατόι και στην Εύβοια.
Η κυβέρνηση έψαχνε εδώ και καιρό τον τρόπο να βάλει στο χέρι και την επιστημονική ομάδα του Εθνικού Αστεροσκοπείου, του αρχαιότερου ερευνητικού κέντρου στη χώρα, με λειτουργία από το 1842. Το Αστεροσκοπείο αποτελεί Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου.
Το περασμένο Σαββατοκύριακο στη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός αιφνιδίασε τους πάντες ανακοινώνοντας, με αφορμή τις πλημμύρες, ότι «μία από τις πρώτες πρωτοβουλίες μας θα είναι η μεταφορά στην Πολιτική Προστασία και της ΕΜΥ αλλά και του Εθνικού Αστεροσκοπείου, έτσι ώστε κάτω από έναν φορέα να βρίσκεται όλο το επιστημονικό δυναμικό της χώρας». Δήλωσε ότι «οι επιστήμονες δεν συμφωνούν πάντα σε όλα μεταξύ τους, αλλά είναι πολύ σημαντικό να συνομιλούν όλοι στην Πολιτική Προστασία, ώστε να μπορούμε και εμείς να κρίνουμε τα επιστημονικά δεδομένα, τα οποία θέτουν στη διάθεσή μας».
Ολοκληρώθηκε η φίμωση της επιστήμης
Πίσω από τις λέξεις του πρωθυπουργού κρύβεται η πεισματική τιμωρία της διαφωνίας απέναντι στην κυβέρνηση. Κανείς επιστήμονας δεν έχει δικαίωμα να αντιλέγει, ακόμα και με ατράνταχτα επιχειρήματα, και να εκθέτει μια κυβέρνηση που συστηματικά διαστρεβλώνει τα γεγονότα προκειμένου να επιβιώνει από τις κρίσεις. Με την εξαγγελία του Μητσοτάκη στην ΔΕΘ ο δρόμος της επιστημονικής φίμωσης για τα φυσικά φαινόμενα, ολοκληρώθηκε. Το ίδιο είχε γίνει και επί πανδημίας, με την κυβερνητική χειραγώγηση της «Επιτροπής Ειδικών για την Covid-19».
Από την πρώτη μέρα το Εθνικό Αστεροσκοπείο διαμήνυσε με τον τρόπο του ότι δεν επιθυμεί να γίνει ακόμα ένα κυβερνητικό «εργαλείο». Η δήλωση του καθηγητή Μανώλη Πλειώνη, διευθυντή και προέδρου Δ.Σ. του Εθνικού Αστεροσκοπείου, δεν άφησε περιθώρια για παρερμηνείες: «Κάθε φορέας από το δικό του μετερίζι, αλλιώς είναι πιθανόν να οδηγηθούμε πάλι σε αναποτελεσματικότητα, ανεξάρτητα από τις προθέσεις».
Ο κ. Πλειώνης γνωστοποίησε: «Θα επιδιώξω να συναντηθώ με τον πρωθυπουργό το ταχύτερο δυνατόν για να τον ενημερώσω για τις επανειλημμένες προσπάθειές μου να υπογραφεί μνημόνιο συνεργασίας με το υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ήδη από τις αρχές του 2022, χωρίς να χρειάζεται η υπαγωγή του Αστεροσκοπείου στο υπουργείο αυτό».
Προχθές εκδόθηκε και απόφαση Δ.Σ. του Αστεροσκοπείου με το ίδιο νόημα, επιμένοντας στη συνάντηση με τον Μητσοτάκη και στην αυτονομία του ερευνητικού κέντρου. Χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ρωτήθηκε ευθέως αν θα δεχτεί τελικά την αντιπροσωπία των επιστημόνων ο πρωθυπουργός. Ο Παύλος Μαρινάκης επέμεινε στην πρόθεση της κυβέρνησης να εντάξει το Αστεροσκοπείο στο Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας. Δεν απάντησε για τα περί συνάντησης, κάτι που εύκολα ερμηνεύεται ότι ο πρωθυπουργός δεν σκοπεύει να δεχτεί στο γραφείο του τους επιστήμονες. Αποφάσισε, δηλαδή, ο Μητσοτάκης ερήμην των επιστημόνων και το Αστεροσκοπείο είναι υποχρεωμένο να ακολουθήσει τις διαταγές του.
Στην «Ελλάδα 2.0» της… ανάκαμψης και της… ανθεκτικότητας, στην Ελλάδα που θέλει να φέρει πίσω τα μυαλά που έφυγαν μέσα στην κρίση για το εξωτερικό, ο πρωθυπουργός δεν ζητά καν τη γνώμη του επιστημονικού δυναμικού της χώρας για τις πλημμύρες ή τις πυρκαγιές, όπως επιβεβαιώνεται από την απαξίωσή του για τις σημαντικές συμβουλές του Αστεροσκοπείου στις πρόσφατες αλλά και σε παλαιότερες θεομηνίες. Αντίθετα, για να κάμψει την οποιαδήποτε «άλλη» επιστημονική φωνή την παίρνει με το ζόρι κάτω από τη φτερούγα της κυβέρνησης-πατερούλη προκειμένου να την ευθυγραμμίσει με όσα θέλει κάθε φορά το Μαξίμου.
Είναι ακριβώς η ίδια πατέντα που εφαρμόστηκε με την πανδημία, με τη χώρα μας να γίνεται παράδειγμα προς αποφυγήν σε όλη την Ευρώπη λόγω των μαζικών θανάτων. Αν την κυβέρνηση τη βολεύει να αναγγέλλει ότι ο άνεμος είναι 8 μποφόρ για να δικαιολογήσει την ανικανότητά της σε μια πυρκαγιά, θα πρέπει και οι επιστήμονες να λένε το ίδιο. Κι ας έχει έξω 2 μποφόρ, όπως στις πυρκαγιές του 2021…
Βιογραφικό
Διευθυντής και πρόεδρος Δ.Σ. του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών
Γεννήθηκε το 1960 στην Αθήνα και έλαβε πτυχίο στα Μαθηματικά από το Πανεπιστήμιο Κρήτης, με διδακτορικό στο πανεπιστήμιο Sussex της Αγγλίας. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Αστρονομικής Εταιρείας και της Ελληνικής Εταιρείας για τη Βαρύτητα και την Κοσμολογία. Είναι καθηγητής του τμήματος Φυσικής στο ΑΠΘ, επισκέπτης καθηγητής στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου και συντονιστής του Εθνικού Δικτύου για την Κλιματική Αλλαγή. Από το 2017 είναι διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ. του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, με αναμενόμενη λήξη της θητείας του τον Φεβρουάριο του 2025.