Τρεις μεγάλους κινδύνους στις ευρωπαϊκές τράπεζες και το σύνολο του χρηματοπιστωτικού κλάδου από την έκθεση σε εμπορικά ακίνητα (με τις πρώτες ανησυχίες να εκδηλώνονται και για τα οικιστικά ακίνητα) στην Ευρώπη, βλέπει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRB).
Τους αυξημένους κινδύνους εντόπισε το Συμβούλιο στην τελευταία συνεδρίασή του και πηγάζουν από την αδύναμη ανάπτυξη, το κόστος δανεισμού των τραπεζών και τη μείωση των δανείων σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Αν και η ανακοίνωση των συμπερασμάτων του Συμβουλίου αφορά κυρίως τους κινδύνους στα εμπορικά ακίνητα και η ανάλυση για τα οικιστικά ακίνητα θα δημοσιοποιηθεί στις αρχές του 2024, υπάρχει ήδη αναφορά καθώς συμπεραίνεται ότι η αγορά οικιστικών ακινήτων στην Ευρώπη έχει επιβραδυνθεί, τα χρέη των νοικοκυριών είναι μεγάλα, όπως και η υπερτίμηση των ακινήτων επίσης στις περισσότερες χώρες.
Σύμφωνα με το Συμβούλιο η αβεβαιότητα και οι καθοδικοί κίνδυνοι για τις προοπτικές ανάπτυξης έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες, κυρίως λόγω των αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων. Όπως αναφέρεται «το δύσκολο μακροοικονομικό περιβάλλον θα μπορούσε να προκαλέσει πιέσεις στα νοικοκυριά και τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, καθώς η ικανότητα της δημοσιονομικής πολιτικής να στηρίξει αυτούς τους τομείς είναι πιο περιορισμένη από ότι στο παρελθόν».
Επίσης, το ESRB βλέπει «την υψηλή αστάθεια στις αγορές ομολόγων και την πιθανότητα άτακτης προσαρμογής στις χρηματοπιστωτικές αγορές, η οποία θα μπορούσε να ενισχυθεί από το υψηλό πιστωτικό ρίσκο και τον κίνδυνο ρευστότητας στον τομέα της μη τραπεζικής χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης».
Επιπλέον, το Γενικό Συμβούλιο συζήτησε τις πρόσφατες πιέσεις στον τομέα των εμπορικών ακινήτων σε αρκετές χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και τόνισε τη σημασία των συστάσεων που έχει ήδη κάνει από τον Ιανουάριο του 2023, για τα ανοίγματα στα εμπορικά ακίνητα, σε ολόκληρο τον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Οι συστάσεις
Η σύσταση απαιτούσε μεσοπρόθεσμες ενέργειες από τις εποπτικές αρχές για τη βελτίωση της παρακολούθησης των κινδύνων που σχετίζονται με τα εμπορικά ακίνητα, τη διασφάλιση υγιών πρακτικών χρηματοδότησης και την αύξηση της ανθεκτικότητας των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Τόνιζε ότι ο τομέας των εμπορικών ακινήτων είναι ιδιαίτερα ευάλωτος στη σύσφιξη των οικονομικών συνθηκών και σημείωνε τις μέτριες προοπτικές ανάπτυξής του υπό το πρίσμα των διαρθρωτικών αλλαγών όπως η στροφή προς το ηλεκτρονικό εμπόριο, η εργασία εξ’ αποστάσεως και τα αυστηρότερα πρότυπα δόμησης ως αποτέλεσμα των πολιτικών για το κλίμα. .
Τέλος, η σύσταση ζητούσε επίσης την ανάπτυξη εργαλείων εποπτείας βάσει δραστηριοτήτων για τα ανοίγματα σε εμπορικά ακίνητα στην ΕΕ, τα οποία θα εφαρμόζονται με συνέπεια σε όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.