Δέκα χρόνια πριν ασχοληθεί με τον φάκελο των Τεμπών και μια πενταετία πριν γίνει Ευρωπαία εισαγγελέας, η Λάουρα Κοβέσι, τότε γενική εισαγγελέας στη Ρουμανία, άσκησε διώξεις σε δημάρχους, δικαστές, βουλευτές, ακόμα και κατά του πρωθυπουργού. Λόγω των ερευνών της Κοβέσι, ένας εν ενεργεία υπουργός βρέθηκε κατευθείαν από το υπουργικό του γραφείο στη φυλακή. Ο πρωθυπουργός Πόντα αναγκάστηκε σε παραίτηση.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Η χαμηλών τόνων, επίμονη Ευρωπαία εισαγγελέας δεν είναι εύκολος αντίπαλος. Η γυναίκα, που ηγήθηκε ενός από τους μεγαλύτερους πολέμους κατά της διαφθοράς στην Ευρώπη, έχει αναλάβει τώρα τις έρευνες που αφορούν το έγκλημα των Τεμπών. «Μας μπλοκάρουν από το να βρούμε την αλήθεια. Μας μπλοκάρουν από το να εφαρμόσουμε δικαιοσύνη. Γιατί αν σου απαγορεύουν να κάνεις έρευνα, δεν μπορείς να αποκαλύψεις την αλήθεια» είπε η Λάουρα Κοβέσι μιλώντας στο δελτίο ειδήσεων του Star.
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (European Public Prosecutor’s Office – EPPO), που κύριο μέλημά της είναι να ψάχνει πού πηγαίνει το ευρωπαϊκό χρήμα, δήλωσε για τη σύμβαση 717: «Εάν το έργο είχε ολοκληρωθεί εγκαίρως και όπως έπρεπε, τα Τέμπη δεν θα είχαν συμβεί. Αυτό το τραύμα δεν μπορεί να επουλωθεί χωρίς δικαιοσύνη».
Η Κοβέσι ρωτήθηκε και για το ψήφισμα της Μαρίας Καρυστιανού με 1.300.000 υπογραφές από πολίτες που επιθυμούν την άρση ασυλίας υπουργών στην Ελλάδα. «Δυστυχώς, η συνταγματική πρόβλεψη πρέπει να αλλάξει. Γι’ αυτό το έχουμε ζητήσει και έχουμε στείλει επιστολή στην Κομισιόν. Δεν είναι στο χέρι μας να το αλλάξουμε αυτό. Δεν είμαστε οι νομοθέτες». Και πρόσθεσε: «Υπόσχομαι στους συγγενείς ότι θα κάνω τα πάντα. Να μην τα παρατήσουν μέχρι να βρουν την αλήθεια. Ως εισαγγελέας, τους υπόσχομαι ότι θα κάνουμε τη δουλειά μας. Η συνταγματική πρόβλεψη πρέπει να αλλάξει. Δεν υπάρχουν λόγια για να περιγραφεί αυτή η τραγωδία, αυτό το δράμα».
Στην Ελλάδα ολόκληρο το πολιτικό σύστημα έχει βασιστεί πάνω στην ατιμωρησία των πολιτικών. Είναι ένα από τα θεμελιώδη γρανάζια που πάνω του, ως διαρκής προϋπόθεση «ασφάλειας», πολλοί πολιτικοί έχτισαν λαμπρές καριέρες, οι οποίες υπό άλλες συνθήκες θα είχαν διακοπεί απότομα, όπως και τεράστιες περιουσίες που κανονικά δεν θα τολμούσαν ούτε να ονειρευτούν.
Το αποτέλεσμα της νομικής τους θωράκισης από… ενοχλητικές διώξεις είναι μια κάστα ανθρώπων που αποδεικνύονται πιο ίσοι από τους άλλους. Με δυο λόγια, αποδεικνύεται εκπληκτικά δύσκολο να βάλεις πίσω από τα κάγκελα Ελληνες πολιτικούς που κατηγορούνται για διαφθορά, εγκληματική αμέλεια, παραλήψεις ή αδιαφορία. Οι ίδιοι το μπλοκάρουν.
Η Ε.Ε. το τελευταίο καταφύγιο για δικαιοσύνη
Μοιραία, οι συγγενείς στρέφονται στην Ε.Ε. ως το τελευταίο καταφύγιο για δικαιοσύνη. Θα γίνει, όμως, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία το μαχαίρι στην καρδιά για την ελληνική κυβέρνηση;
Πρόκειται για μια εισαγγελία που είναι ανεξάρτητη, επειδή είναι ευρωπαϊκή. Λειτουργεί, δηλαδή, σε ένα σύστημα στο οποίο η λήψη των αποφάσεων είναι απαλλαγμένη από οποιαδήποτε «πίστη» σε κάποια εθνική κυβέρνηση, με ασυλίες ή μη. Διαθέτει τις ίδιες εξουσίες με τους εθνικούς εισαγγελείς όσον αφορά έρευνες, διώξεις και εκδίκαση υποθέσεων. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει την ελευθερία να προσδιορίζει η ίδια τα γεγονότα επί των οποίων θα διεξάγει τις έρευνές της. Δεν περιμένει να ενεργήσει κατόπιν παραπομπής.
Η Λάουρα Κοβέσι, ως γενική εισαγγελέας, απευθύνεται απευθείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή χωρίς να περνάει από τις εθνικές Αρχές. Είναι η πρώτη επικεφαλής της πρόσφατα ιδρυθείσας Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και τοποθετήθηκε τον Οκτώβριο 2019. Πέρασε από τη διαδικασία να κριθεί ενώπιον μιας ομάδας δώδεκα Ευρωπαίων εμπειρογνωμόνων, ενώ στη συνέχεια επιλέχθηκε και διορίστηκε με κοινή συμφωνία από Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ο διορισμός της Κοβέσι έγινε παρά τη θέληση της ίδιας της κυβέρνησής της, αφού η Ρουμανία εμπόδισε την υποψηφιότητά της, γεγονός που από μόνο του αποτελεί απόδειξη της πλήρους ανεξαρτησίας της.
Το 2013 η Κοβέσι έγινε γενικός εισαγγελέας της Εθνικής Διεύθυνσης Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ρουμανίας. Το αποτέλεσμα ήταν να διωχθούν επιτυχώς 24 δήμαρχοι, πέντε βουλευτές, δύο πρώην υπουργοί και ένας πρωθυπουργός, μαζί με περισσότερα από 1.000 άλλα άτομα, συμπεριλαμβανομένων δικαστών και εισαγγελέων, με συντριπτικό ποσοστό καταδίκης άνω του 90% των υποθέσεων.
Ο Ρουμάνος πρωθυπουργός Πόντα το 2015 ήταν ο μεγαλύτερος στόχος της Κοβέσι. Κατάφερε να τον κατηγορήσει επίσημα για πολλαπλές κατηγορίες για πλαστογραφία, ξέπλυμα βρόμικου χρήματος και ως συνεργό σε φοροδιαφυγή για υποθέσεις μεταξύ 2007 και 2008. Τον «ξεσκόνισε» για δραστηριότητες, ενώ βρισκόταν στην εξουσία, παρά το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο της Ρουμανίας απέρριψε την άρση της βουλευτικής ασυλίας του.
Διόλου τυχαία, Ρουμανία και Ελλάδα, δύο χώρες με υψηλά επίπεδα πολιτικής διαφθοράς, διαθέτουν νόμους περί ασυλίας. Ομως, ήταν το πείσμα της Κοβέσι που οδήγησε τελικά τον Πόντα σε παραίτηση. Μετά τις διώξεις της Κοβέσι οι δημοσκοπήσεις στη Ρουμανία, όπου κι εκεί χειραγωγείται η Δικαιοσύνη, κατέγραφαν ότι οι πολίτες εμπιστεύονταν περισσότερο πια την υπηρεσία Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Κοβέσι, με 60%, ενώ μόνο το 11% το Κοινοβούλιο.
Το Μαξίμου ποντάρει στο ότι η υπερεθνική Ευρωπαία εισαγγελέας θα πρέπει να υποταχθεί στο εθνικό σύστημα της Ελλάδας. Για την ασφάλειά του, θα ταμπουρωθεί πίσω από τον νόμο περί ευθύνης υπουργών. Ομως η Κοβέσι δείχνει σκληρό καρύδι. Οι δηλώσεις της πέρασαν ένα σαφέστατο μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν σκοπεύει να εναρμονιστεί με τις ελληνικές συνήθειες συγκάλυψης και ασυλίας.
Βιογραφικό
Γενική εισαγγελέας, επικεφαλής Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας
Γεννήθηκε το 1973 στην πόλη Σφίντου Γκεόργκε, στην κεντρική Ρουμανία. Στην εφηβεία της έπαιζε επαγγελματικά μπάσκετ. Το 2012 αποφοίτησε με Ph.D. στη Νομική από το πανεπιστήμιο της Τιμισοάρα, με διατριβή στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Μεταξύ 2006-2012 διορίστηκε γενική εισαγγελέας της Ρουμανίας. Ηταν η πρώτη γυναίκα και η νεότερη γενική εισαγγελέας στην ιστορία της χώρας της.
Το 2013 έγινε εισαγγελέας Διαφθοράς της Ρουμανίας, θέση που κατείχε έως τον Ιούλιο 2018. Υπό την ηγεσία της άσκησε διώξεις σε δεκάδες δημάρχους, πέντε βουλευτές, δύο πρώην υπουργούς και έναν πρώην πρωθυπουργό. Οδηγήθηκαν επίσης στη Δικαιοσύνη εκατοντάδες πρώην δικαστές και εισαγγελείς. Τον Οκτώβριο 2019 διορίστηκε από το Ευρωκοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ως επικεφαλής της πρόσφατα ιδρυθείσας Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO).
