Προσυμπληρωμένες φορολογικές δηλώσεις για μισθωτούς και συνταξιούχους, μπαίνει τέλος στην υποχρεωτική προσκόμιση βιβλίων στην Εφορία για τους επαγγελματίες, αλλά και νέο πλαίσιο για τους φορολογικούς ελέγχους προβλέπει το νέο νομοσχέδιο για τον κώδικα φορολογικής διαδικασίας που παρουσίασε χθες το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και τίθεται σε δημόσια διαβούλευση.
Ειδικότερα, η διαδικασία σύνταξης και υποβολής φορολογικών δηλώσεων πρακτικά καταργείται για τους φορολογουμένους που έχουν εισοδήματα αποκλειστικά από μισθούς και συντάξεις (υπολογίζονται σε 1.000.000 πολίτες). Η φορολογική δήλωση προσυμπληρώνεται αυτόματα από την ΑΑΔΕ και οριστικοποιείται επίσης αυτόματα αν ο φορολογούμενος δεν διατυπώσει αντιρρήσεις εντός της προθεσμίας υποβολής των φορολογικών δηλώσεων. Σήμερα εφαρμόζεται μόνο η προσυμπλήρωση των εισοδημάτων από μισθούς και συντάξεις, αλλά δεν ισχύει η αυτόματη οριστικοποίηση της δήλωσης.
Πέρα από αυτό, οι φορολογούμενοι που τηρούν βιβλία με βάση το απλογραφικό λογιστικό σύστημα (κυρίως επιτηδευματίες και μικρές επιχειρήσεις) απαλλάσσονται από την υποχρέωση να προσκομίζουν τα λογιστικά τους αρχεία στη Φορολογική Διοίκηση, εφόσον όλα τα σχετικά στοιχεία (έσοδα – έξοδα) διαβιβάζονται στην πλατφόρμα myDATA. Το προηγούμενο καθεστώς προβλέπει πρόστιμο ύψους 2.500 ευρώ για τη μη προσκόμιση των βιβλίων. Επίσης, η προθεσμία για την παροχή των πληροφοριών, που ζητά η ΑΑΔΕ από τους φορολογουμένους, αυξάνεται από 5 σε 10 ημέρες.
Αλληλογραφία
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, η επικοινωνία της Φορολογικής Διοίκησης με τους φορολογουμένους θα γίνεται αποκλειστικά με ψηφιακά μέσα. Καταργείται η έγχαρτη αλληλογραφία που εφαρμόζεται έως σήμερα σε μεγάλο βαθμό, και όλα τα έγγραφα θα κοινοποιούνται με την ανάρτησή τους στον λογαριασμό που διαθέτει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο στο πληροφοριακό σύστημα της ΑΑΔΕ. «Διαδικασίες που έως σήμερα γίνονταν με ανταλλαγή εγγράφων, με αποτέλεσμα να καθυστερούν ή σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως η έκδοση φορολογικής ενημερότητας, να αδικείται ο πολίτης θα γίνονται στο εξής ψηφιακά, γρήγορα και με ασφάλεια» τόνισε ο Κωστής Χατζηδάκης.
Ο φορολογούμενος θα λαμβάνει μια ειδοποίηση στο ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο και θα εισέρχεται στο πληροφοριακό σύστημα με τους κωδικούς του για να λάβει γνώση του εγγράφου. Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται ήδη για μια σειρά ειδοποιήσεων της ΑΑΔΕ προς τον φορολογούμενο, ενώ η επικοινωνία με τις κλασικές μεθόδους (επιστολές, επιδόσεις κ.λπ.) θα γίνεται μόνο κατ’ εξαίρεση, σε πολύ ειδικές περιπτώσεις. Το βασικό όφελος από την ψηφιοποίηση των διαδικασιών, πέρα από την επιτάχυνσή τους, είναι η ακριβής αποτύπωσή τους, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να αμφισβητηθούν δικαστικά ο χρόνος, η μορφή και το περιεχόμενο της επικοινωνίας, αποφορτίζοντας παράλληλα και τα δικαστήρια. Η τήρηση όλων των αρχείων της Φορολογικής Διοίκησης θα πρέπει να γίνεται και ψηφιακά, ενώ ψηφιοποιείται παράλληλα το έγχαρτο αρχείο της ΑΑΔΕ που περιλαμβάνει τα έγγραφα που εκδίδει και λαμβάνει.
Ενημερότητα
Υιοθετείται η διαλειτουργικότητα μεταξύ των φορέων του Δημοσίου, ώστε η ΑΑΔΕ να ενημερώνεται για την ύπαρξη ή μη ληξιπρόθεσμων οφειλών του πολίτη και αντίστοιχα να χορηγεί ή μη το πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας. Πρακτικά, με τη ρύθμιση αυτή κυρίως οι ΟΤΑ αλλά και άλλοι φορείς του Δημοσίου θα επικοινωνούν με την ΑΑΔΕ μόνο ηλεκτρονικά (αντί των επιστολών που ανταλλάσσουν σήμερα), είτε για την απαγόρευση απόδοσης της ενημερότητας είτε για την άρση της απαγόρευσης αυτής. Ετσι, αντιμετωπίζονται περιπτώσεις π.χ. που ο φορολογούμενος έχει εξοφλήσει οφειλές προς τον δήμο αλλά δεν μπορεί να πάρει φορολογική ενημερότητα επειδή η ΑΑΔΕ δεν έχει ενημερωθεί για την εξόφληση. Με άλλες διατάξεις μονιμοποιείται η απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος για τους αγρότες κανονικού καθεστώτος και τους αλιείς με σκάφη έως 12 μέτρα, προβλέπεται η εξόφληση του φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματα του 2023, που θα καταβληθεί φέτος, σε 8 μηνιαίες δόσεις και απαλλάσσονται από τον ΕΝΦΙΑ του 2024 οι ιδιοκτήτες ακινήτων στις περιοχές της Κρήτης που επλήγησαν από τους σεισμούς της 24ης Ιουλίου και της 27ης Σεπτεμβρίου 2021.
Τίθεται συγκεκριμένο χρονικό πλαίσιο για τους φορολογικούς ελέγχους
Όπως ανακοίνωσε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου, τίθεται ανώτατο χρονικό όριο για την ολοκλήρωση του φορολογικού ελέγχου, αρχικά ένα έτος από την κοινοποίηση της εντολής ελέγχου, με δυνατότητα παράτασης για 6 μήνες, αν στο μεταξύ έχει αρχίσει ο έλεγχος, και άλλους 6 μήνες με την προϋπόθεση ότι κατά το διάστημα αυτό είναι εφικτή η ολοκλήρωση του ελέγχου. Σήμερα δεν υπάρχει πρόβλεψη για τη μέγιστη διάρκεια του ελέγχου, η οποία προσδιορίζεται από τους υπαλλήλους που τον διενεργούν. Αποσαφηνίζονται επίσης οι έννοιες του μερικού, πλήρους, επιτόπιου ή απομακρυσμένου ελέγχου. Επίσης, θεσπίζεται η δυνατότητα του ενδιάμεσου προσδιορισμού φόρου, στις περιπτώσεις που συντρέχει συνδυασμός κριτηρίων από τα οποία προκύπτει άμεσος και επικείμενος κίνδυνος φοροδιαφυγής (π.χ. εποχικές νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις ή όταν υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις ότι ο φορολογούμενος σκοπεύει να εγκαταλείψει τη χώρα). Σήμερα η διάταξη αφορά μόνο περιπτώσεις όπου υπάρχει ένδειξη φυγής από τη χώρα, πλέον όμως γίνεται συγκεκριμένη ως προς την εφαρμογή της, καθώς παρατηρείται συχνά το φαινόμενο εποχικές νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις να λειτουργούν για λίγο χρονικό διάστημα και να κλείνουν από τη μια μέρα στην άλλη χωρίς να αποδίδουν ούτε ένα ευρώ φόρο. Τέλος, η κοινοποίηση της πράξης προσδιορισμού φόρου πρέπει να γίνει μέσα στην πενταετία που προβλέπεται για την παραγραφή. Μέχρι τώρα αρκούσε μέσα στην πενταετία να έχει γίνει μόνο η έκδοση της πράξης.
