Από τον Βασίλη Παπακωνσταντόπουλο
vpapakonstantopoulos@dimokratia.gr
Με ελάχιστη ή και μηδενική ρευστότητα είναι μία στις δύο μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, ενώ σχεδόν μία στις τρεις βαρύνεται με ληξιπρόθεσμες οφειλές προς Δημόσιο και ιδιώτες. Όπως προκύπτει από την εξαμηνιαία έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, τα σοβαρά προβλήματα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις παραμένουν και ενδεχομένως να προκαλέσουν νέα «λουκέτα» στην αγορά. Συγκεκριμένα, μία στις δύο επιχειρήσεις δήλωσε ότι έχει μηδενικά ρευστά διαθέσιμα (25,5%) ή διαθέσιμα που επαρκούν το πολύ για έναν μήνα (25,1%). Επιπλέον, το ποσοστό των επιχειρήσεων με καθυστερημένες – ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις παραμένει ακόμα ιδιαίτερα υψηλό (30,6%). Για τις επιχειρήσεις αυτές τα προβλήματα ρευστότητας είναι εντονότερα και, αντιστρόφως, ασθενέστερη η δυνατότητά τους να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και να ξεφύγουν από τον φαύλο κύκλο της υπερχρέωσης.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα ρευστότητας αντιμετωπίζουν οι μικρότερες με βάση τον κύκλο εργασιών επιχειρήσεις, όπως και οι επιχειρήσεις εστίασης, όπου το ποσοστό εκείνων που δεν έχουν ταμειακά διαθέσιμα ή τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν το πολύ για έναν μήνα ανέρχεται στο 61,4% (30,7% δεν έχει καθόλου ταμειακά διαθέσιμα και 30,7% έχει ταμειακά διαθέσιμα που επαρκούν το πολύ για έναν μήνα). Εντονο παραμένει και το πρόβλημα της πρόσβασης σε χρηματοδότηση για επενδύσεις. Συγκεκριμένα, περισσότερες από οκτώ στις 10 επιχειρήσεις (84,2%) που πραγματοποίησαν επενδύσεις τις χρηματοδότησαν με ίδιους πόρους. Το 5,7% τις χρηματοδότησε μέσω προγραμμάτων χρηματοδότησης (ΕΣΠΑ), ενώ μόλις το 3,7% μέσω τραπεζικού δανεισμού.
Σύμφωνα με την έρευνα, ο δείκτης οικονομικού κλίματος των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων, μετά τη σημαντική ενίσχυση που κατέγραψε το δεύτερο εξάμηνο του 2022 (69,5 μονάδες) και την ήπια υποχώρηση το πρώτο εξάμηνο του 2023 (66,7 μονάδες), υποχώρησε σημαντικά το δεύτερο εξάμηνο του 2023 στις 63,9 μονάδες. Το στοιχείο αυτό, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα ευρήματα της έρευνας, υποδηλώνει ότι η κατάσταση των επιχειρήσεων μετά την άνοδο και τη σταθεροποίηση που παρουσίασε τα προηγούμενα τρία εξάμηνα τείνει προς υποχώρηση, μάλλον λόγω των αβεβαιοτήτων που συνεχίζουν να υφίστανται και οι οποίες τροφοδοτούνται τόσο από το ρευστό οικονομικό περιβάλλον όσο και από εφαρμοζόμενες πολιτικές που εντείνουν την ανασφάλεια των επιχειρήσεων, όπως, για παράδειγμα, ο νέος τρόπος τεκμαρτής φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων. Ειδικά για τον νέο τρόπο φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων είναι χαρακτηριστικό πως έξι στις 10 επιχειρήσεις θεωρούν ότι θα οδηγήσει σε νέα λουκέτα. Στα θετικά ευρήματα συμπεριλαμβάνονται τα αποτελέσματα χρήσης των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων για το 2023, οπότε περίπου έξι στις 10 επιχειρήσεις (57,3%) δήλωσαν ότι είχαν κέρδη, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 2022 (51%). Υψηλό είναι, επίσης, και το ποσοστό των επιχειρήσεων που πραγματοποίησε επενδύσεις το δεύτερο εξάμηνο του 2023 (37,2%).
