Αθήνα: Το αθέατο δράμα!

Λίγα μέτρα μακριά από τα σοκάκια της Πλάκας, τα όμορφα στενά του Κολωνακίου αλλά και τα λαμπερά μαγαζιά που φωτίζουν το κέντρο της πρωτεύουσας κρύβεται η άλλη όψη της Αθήνας.

• Του Κυριάκου Δημάγγελου

Σε αυτή την πλευρά της πόλης η ξέφρενη ανάπτυξη των αριθμών που… ευημερούν δεν φτάνει ποτέ, ενώ οι υποσχέσεις των πολιτικών για ένα καλύτερο μέλλον δεν ακούγονται στα αυτιά των κατοίκων. Σε αυτούς τους δρόμους, άλλωστε, τίποτα δεν μοιάζει με τη λαμπερή βιτρίνα της πόλης, ενώ οι κάτοικοί της δεν ζουν το ελληνικό όνειρο αλλά τη… μάχη της επιβίωσης σε μια μητρόπολη που χρόνο με τον χρόνο γίνεται αβίωτη για τους ίδιους.

Η πίεση των αλλεπάλληλων οικονομικών κρίσεων σε συνδυασμό με την πανδημία και τις ψυχολογικές επιπτώσεις του εγκλεισμού έχει δημιουργήσει ένα εκρηκτικό μείγμα. Τα στοιχεία που φέρνει στο φως της δημοσιότητας η «κυριακάτικη δημοκρατία» για την κατάσταση στον Δήμο της Αθήνας είναι αποκαλυπτικά για το χάσμα που διαρκώς βαθαίνει μεταξύ των δύο όψεων της πρωτεύουσας, αλλά και της σημασίας που έχει η αλληλεγγύη στη σύγχρονη κοινωνία.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δήμου της Αθήνας, μεταξύ του 2017 και του 2024 οι υπηρεσίες πρόνοιας του δήμου έλαβαν 220.000 αιτήσεις από πολίτες που δεν μπορούσαν να επιβιώσουν χωρίς τη στήριξη των δημοτικών δομών. Τόσο το 2023 όσο και το 2024 τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο Δήμος της Αθήνας από το Πληροφοριακό Σύστημα «Νοιάζομαι-Διαχείριση Κοινωνικών Υπηρεσιών» της IntelliSoft αποτυπώνουν τη δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκεται πολύ μεγάλος αριθμός συμπολιτών μας.

Οπως αποτυπώνεται στον πίνακα 1, οι κάτοικοι της Αθήνας προσφεύγουν στις δημοτικές δομές για την αναζήτηση ακόμα και των απολύτως απαραίτητων, όπως τροφή και φάρμακα, όταν σημαντικός αριθμός κατοίκων κινδυνεύει να βρεθεί ανέστιος.

Η τρίτη ηλικία

Την ίδια ώρα, όμως, παρατηρείται και σημαντική αύξηση στον αριθμό των πολιτών που ζητούν στήριξη στις λέσχες του δήμου, δηλαδή ειδικά διαμορφωμένους χώρους όπου τα άτομα της τρίτης ηλικίας μπορούν να αναζητήσουν ζεστασιά, κοινωνικές επαφές, διαπροσωπικές σχέσεις ή απλώς ενημέρωση και ψυχαγωγία. Τέλος, παρατηρείται πως πολύ ψηλά στη λίστα των πλέον επισκέψιμων κοινωνικών δομών και υπηρεσιών του δήμου είναι η Υπηρεσία Κοινωνικής Ερευνας, με κοινωνικούς λειτουργούς που επισκέπτονται οικίες κατοίκων της πόλης, έπειτα από εισαγγελική εντολή, για πιθανή κακοποίηση.

Αλλες κοινωνικές δομές και υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων: Ψυχοκοινωνική Υποστήριξη, Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων – Κέντρο Ημέρας, Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων – Υπνωτήριο, Βοήθεια στο Σπίτι, Κοινωνική Ενταξη «Σταύρος Νιάρχος» προπληρωμένη κάρτα, Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων – Ξενώνας, Κοινωνικό Οδοντιατρείο ΚΥΑΔΑ, Κοινωνική Επανένταξη «Ιδρυμα Αγγελικούση», Κοινωνικό Ιατρείο ΚΥΑΔΑ, Κοινωνικό Πλυντήριο, Κοινωνική Κατοικία, Κοινωνικό Ιατρείο Ψυχικής Υγείας – ΚΥΑΔΑ, Στέγαση & Εργασία, Κοινωνικό Φροντιστήριο, Εστία Αθηνών, Κέντρα Κοινότητας, Ξενώνας Φιλοξενίας, Νομικές Υπηρεσίες, Δημοτικά Ιατρεία, Εργασιακός Σύμβουλος, Δωρεάν Φαρμακευτική Περίθαλψη Ανασφάλιστου, Πιστοποιητικό Οικονομικής Αδυναμίας, Δίκτυο LIDL, Κοινωνική Επανένταξη «Σκλαβενίτης», Χορηγίες ΚΥΑΔΑ, ΔΕΠΑ, Cosmote, Κωτσόβολος, PEPSICO-TASTY.

Στήριξη

Στον πίνακα 2 παρατηρείται πως η ανάγκη για άμεση στήριξη ακόμα και για την κάλυψη των πλέον απαραίτητων για την επιβίωση δεν είναι… προνόμιο των μεταναστών. Αντίθετα, τα στοιχεία του Δήμου της Αθήνας μαρτυρούν πως η συντριπτική πλειοψηφία των αιτούντων στήριξη ακόμα και για την εύρεση τροφής αφορά τον γηγενή πληθυσμό αλλά και τους αλβανικής καταγωγής πολίτες που βρίσκονται δεκαετίες στη χώρα και έχουν εν πολλοίς ενσωματωθεί στην ελληνική κοινωνία.

Στον πίνακα 3 παρατηρείται πως μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας στην Αθήνα έχει χάσει το δικαίωμα της πρόσβασης στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, καταφεύγοντας στα Δημοτικά Ιατρεία του Δήμου Αθηναίων. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά, καθώς από τον Ιανουάριο του 2017 ως τον Μάρτιο του 2024 έχουν πραγματοποιηθεί 865.221 ραντεβού από 95.948 μοναδικά ΑΜΚΑ στα Δημοτικά Ιατρεία.

Χάρης Δούκας: Πρωτοπόρος στην κοινωνική αλληλεγγύη ο Δήμος Αθηναίων

Η «κυριακάτικη δημοκρατία» μίλησε με τον Χάρη Δούκα και ρώτησε τον δήμαρχο της Αθήνας για το κατά πόσο η πρωτεύουσα μπορεί να μετατραπεί σε μια πόλη της αλληλεγγύης, της στήριξης των πλέον ευάλωτων πολιτών, αλλά και της συμπερίληψης:

«Δίπλα στις παραδοσιακές κοινωνικές ανάγκες των δημοτών μας, στις οποίες πρέπει να σταθούμε αρωγοί, όπως η υγεία, η καταπολέμηση της οικονομικής ανέχειας και της κακοποίησης των γυναικών, η βοήθεια προς τα τοξικοεξαρτημένα άτομα, ξεπηδούν πολλές νέες ανάγκες. Η αντιμετώπιση της έμφυλης βίας, η διασφάλιση της προσβασιμότητας, η κοινωνική και εργασιακή ένταξη των Ατόμων με Αναπηρία, τα δικαιώματα της κοινότητας των ΛΟΑΤΚΙ, η φροντίδα των μεταναστών, η εύρεση λύσεων για την ενεργειακή φτώχεια και εσχάτως η αντιμετώπιση ακραίας στεγαστικής κρίσης. Ολα αυτά τα νέα δεδομένα μάς καλούν να αναλάβουμε άμεσα δράση. Για να βελτιώσουμε και να επεκτείνουμε τις κοινωνικές δομές που έχουν ανάγκη οι πολίτες, για να φτάσουμε σε κάθε γειτονιά, για να προσεγγίσουμε τις νέες ευαλωτότητες που δημιουργούν οι σύγχρονες κοινωνίες απαιτείται ο συντονισμός και η συνεργασία όλων των δυνάμεων που δραστηριοποιούνται στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών. Ο Δήμος Αθηναίων θα είναι παρών, δίπλα σε κάθε πολίτη που έχει ανάγκη, για να γίνει η Αθήνα Πρωτεύουσα της Αλληλεγγύης».

Στο ίδιο ερώτημα αλλά και στο κατά πόσο ο Δήμος της Αθήνας διαθέτει το σύνολο των υποδομών εκείνων που μπορούν να διασφαλίσουν την στήριξη των πλέον ευάλωτων πολιτών, απάντησε και η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Ισότητας Μαρία Στρατηγάκη, τονίζοντας: «Ο Δήμος Αθηναίων, πρωτοπόρος στην κοινωνική αλληλεγγύη, διαθέτει σημαντικές υποδομές που υποστηρίζουν τους ευάλωτους κατοίκους (ξενώνες για αστέγους, χρήστες, κακοποιημένες γυναίκες), προσφέρει δωρεάν κοινωνικές και ιατρικές υπηρεσίες σε όλους και όλες (Δημοτικά Ιατρεία και Κέντρα Κοινότητας) και παρέχει αγαθά βασικής ανάγκης στα φτωχά νοικοκυριά της πόλης. Η ανταπόκριση και η συμμετοχή των πολιτών στις κοινωνικές υπηρεσίες μάς δίνουν δύναμη να συνεχίσουμε το έργο μας».