Η κυβέρνηση πρόλαβε και έλαβε δύσκολες αποφάσεις στο πρώτο πεντάμηνο της θητείας της, όσο διαρκεί ο μήνας του μέλιτος με την κοινωνία.
- Από τον Μανώλη Κοττάκη
Και μειώσεις φόρων έκανε (ΕΝΦΙΑ) και την οικοδομή δείχνει να ανασταίνει με τη μη καταβολή ΦΠΑ και το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης προκαταβάλλει και αναπτυξιακό νόμο ψήφισε (παρά τα ελαττώματα) και φορολογικό νόμο ψήφισε και νόμους για το άσυλο (πανεπιστημιακό και πολιτικό) και νόμο για τα «κόκκινα» δάνεια και, βεβαίως, νέο Σύνταγμα πολιτικής σταθερότητας.
Πιστώνεται στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη η επιτυχία αυτή. Πιστώνεται από τις αγορές, που σήμερα μας δανείζουν με χαμηλότερο επιτόκιο από τις ΗΠΑ! Όπως του πιστώνεται ότι αντέστη στις «σειρήνες» που ηχούσαν στο εσωτερικό του κόμματος και εξουδετέρωσε την τοξική σκανδαλολογία που βλάπτει την οικονομία. Τον Μάρτιο -μετά την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας– θα περατωθούν οι εργασίες της προκαταρκτικής επιτροπής για τον Παπαγγελόπουλο.
Ωστόσο, παρά την τιτάνια προσπάθεια Μητσοτάκη, στον οποίο πιστώνεται η καλή εκκίνηση, τα πρώτα σύννεφα στην οικονομία άρχισαν και εμφανίζονται. Δυστυχώς… Καταρχάς, πέφτει για πρώτη φορά από την εκλογή της κυβερνήσεως -δεν είναι καλό σημάδι αυτό- ο δείκτης οικονομικών προσδοκιών των πολιτών. Όχι πολύ, κατά μία δύο μονάδες, αλλά πέφτει. Αυτό λένε αδημοσίευτες μετρήσεις.
Οι «τάσεις» της MRB, που δόθηκαν χθες στη δημοσιότητα, είναι πιο καθαρές: 56%-58% δηλώνει ότι τα πράγματα πάνε άσχημα στη χώρα, 16%-20% λέει ότι πάνε καλά. Ενδεικτικό της ατμόσφαιρας, ότι «τσιμπά» πάλι η Χρυσή Αυγή στις δημοσκοπήσεις – εμφανίζεται πέριξ του 3%.
Πέρα από τις μετρήσεις, που είναι και «αέρας» -μια έτσι και μια αλλιώς-, υπάρχει και το ρεπορτάζ, όμως. Άνθρωποι της οικονομίας -τη γνώμη των οποίων εμπιστεύομαι απεριόριστα- μου λένε πως συμβαίνουν τρία πράγματα αυτή την εποχή: Πρώτον, ο δείκτης καταθέσεων είναι μείον τρία. Δηλαδή, για κάθε 100 ευρώ μισθό που εισπράττει κανείς, αποσύρει από τις τράπεζες, από τα «έτοιμα», 103 ευρώ για να τα φέρει βόλτα. «Νοικοκυριά με έλλειμμα σε κατάσταση χρεοκοπίας» λέγεται αυτό στην καθομιλουμένη. Και «τραπεζικό σύστημα υπό πίεση» λέγεται.
Δεύτερον, λείπει παντελώς η ρευστότητα στην αγορά. Οι τράπεζες δεν είναι σε θέση ούτε τώρα να δανείσουν, πλην εξαιρέσεων (ναυτιλία). Αυτό ονομάζεται «ιδιωτικός τομέας με έλλειμμα σε κατάσταση χρεοκοπίας». Τρίτον, ο ρυθμός ανάπτυξης θα κινηθεί σύμφωνα με τις προβλέψεις στο τέλος, μεταξύ 1% και 1,5%. Αν δεν καταφέρουμε να ξεκολλήσουμε από τη «λάσπη» μέσα στο 2020, τότε, σύμφωνα με τις προβλέψεις των ειδικών, με 1% ρυθμό ανάπτυξης σύντομα θα αποκτήσουμε ξανά πρόβλημα βιωσιμότητας χρέους.
Αυτά τα «ευχάριστα» πιάνουν τα ραντάρ των μετρήσεων, αυτά λένε οι αριθμοί. Υπάρχουν όμως και αυτά που δεν μετριούνται, αλλά είναι ισχυρός ανασχετικός παράγων για την ανάπτυξη. Τι ζητά ο επενδυτής; Πολιτική σταθερότητα – κοινωνική ομαλότητα. Ασφάλεια δικαίου. Ισοτιμία στον ανταγωνισμό.
Τα έχουμε; Σοβαροί ξένοι παίκτες ψιθυρίζουν ιδιωτικώς πως, παρά την κρίση, τίποτε δεν άλλαξε. Για να χτυπήσεις δουλειά στην Ελλάδα πρέπει να πάρεις την άδεια -αν όχι να περάσεις από τον πάγκο- τοπικών νταβατζήδων που υπάρχουν σε όλους τους κλάδους. Οι μονοπωλιακές καταστάσεις και η ύπαρξη κλειστής αγοράς τούς αποθαρρύνουν να φέρουν τα ωραία τους λεφτά στην Ελλάδα και να τα κάνουν θέσεις εργασίας.
Ασφάλεια δικαίου επίσης δεν υπάρχει. Όποιος διαβάζει τις καταθέσεις δικαστών στην προανακριτική, όπως του κυρίου Αγγελή, ή τα ξεμαλλιάσματα στην Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, τρέχει να φύγει μακριά. Εμπιστοσύνη καμία σε ένα δικαστικό σύστημα που ομολογεί τις αδυναμίες του και την έλλειψη ανεξαρτησίας ορισμένων μελών του. Το συμπέρασμα είναι ότι πολλοί δικαστές αρνούνται να συγκρουστούν με τη διαφθορά, και όσοι το κάνουν (Τουλουπάκη) βρίσκουν τον μπελά τους, καταμηνυθέντες ήδη. Το σχήμα «πολιτικός μηνύει δικαστή» φαίνεται στους ξένους εντελώς εκτός κλίμακας αξιών τους.
Όσο για την κοινωνική ομαλότητα, αυτή επαφίεται πλέον στον πατριωτισμό των αστυνομικών και των ανδρών – γυναικών των Ενόπλων Δυνάμεων, που είναι όμως βαθύτατα απογοητευμένοι. Οι μεν κακοπληρωμένοι άνδρες και γυναίκες της ΕΛ.ΑΣ., από τη μια, αγανακτούν όταν υβρίζονται από βουλευτές σαν την αχαρακτήριστη συριζαία Κασιμάτη, από την άλλη, βράζουν στο ζουμί τους βλέποντας τη στρατιά των καλοπληρωμένων μανδαρίνων αξιωματούχων (στρατηγοί, υποστράτηγοι, αντιστράτηγοι) που ευημερεί εντός Σώματος. Και απορούν γιατί δεν μειώνονται τα αχρείαστα γαλόνια.
Οι άνδρες των Ενόπλων Δυνάμεων, από την πλευρά τους, έχουν μεν υψηλότατο ηθικό, ετοιμάζονται για τη μεγάλη ώρα, αλλά δεν καταλαβαίνουν γιατί το μέρισμα «πάει» διαρκώς στους συνταξιούχους και όχι στην Άμυνα. Διερωτώνται, μάλιστα, αν θα διαμαρτύρονταν οι συνταξιούχοι αν τους έλεγε η κυβέρνηση πως «τα 900.000.000 ευρώ που θα σας δίναμε αποφασίσαμε να τα επενδύσουμε υπέρ της Άμυνας για την αγορά μιας φρεγάτας». Την ψυχή θα τους έπαιρναν, λέω εγώ!
Τα πρώτα σύννεφα λοιπόν πλησιάζουν, αν και ο κόσμος είναι συσπειρωμένος αυτή την ώρα γύρω από την κυβέρνηση. Αν καμφθούν οι προσδοκίες, μειωθεί ο ρυθμός ανάπτυξης, δεν έρθουν όσες επενδύσεις θέλουμε, δεν λυθεί το πρόβλημα της ρευστότητας και -ο μη γένοιτο- προκύψει και πρόβλημα βιωσιμότητας χρέους στο μέλλον, τότε όλα αυτά μαζί με Μεταναστευτικό και ελληνοτουρκικά ισοδυναμούν με βόμβα τεράστιας εθνικής και κοινωνικής ισχύος, η οποία, αν εκραγεί, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα παραδοσιακά πολιτικά μέσα.
Συμπεραίνω: Τρέχει λοιπόν ο Κυριάκος, είναι δουλευταράς, έχει τον σεβασμό μας, αλλά πρέπει να τρέξουν πιο γρήγορα – και ο ίδιος και η χώρα. Αυτό το μομέντουμ, το παράθυρο ευκαιρίας, πριν και η παγκόσμια οικονομία «γυρίσει» αρνητικά, δεν πρέπει να το χάσουμε.
