Υπουργείο-«σφραγίδα», παρά τις τυμπανοκρουσίες!

Ένας χρόνος συμπληρώνεται σε λίγες ημέρες από τις 27 Ιουνίου 2023, οπότε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωνε τη σύσταση Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας λίγο μετά τις τελευταίες εθνικές εκλογές, όπως εξάλλου είχε υποσχεθεί προεκλογικά.

Παρά τις πομφόλυγες περί ανάγκης στήριξης της οικογένειας, περί παραδοχής του εθνικού κινδύνου για το Δημογραφικό και άλλα μελοδραματικά, έναν χρόνο μετά το υπουργείο παραμένει ένα αδειανό κουφάρι: χωρίς οργανόγραμμα, χωρίς σχέδιο, με ελάχιστους υπαλλήλους, με διάσπαρτα κτίρια στο κέντρο της Αθήνας, μόνο με την υπαγωγή σε αυτό του ΟΠΕΚΑ, που καταβάλλει μια σειρά από επιδόματα, αλλά και των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας.

Στο νέο υπουργείο συστάθηκαν Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, Γενική Γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και μεταφέρθηκε σε αυτό η Γενική Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Λίγες ημέρες μετά, στις 4 Ιουλίου 2023, με διαπιστωτική πράξη μεταφέρονται αυτοδίκαια οι θέσεις και το προσωπικό (συνολικά 270 θέσεις κατανεμημένες στις αντίστοιχες γενικές γραμματείες) από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στο Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.

Ωστόσο, μόλις 171 υπάλληλοι υπηρετούν πραγματικά, αφού 69 θέσεις είτε είναι κενές είτε δεσμευμένες λόγω αποσπάσεων. Οπως κατήγγειλαν μάλιστα οι εργαζόμενοι στο νέο υπουργείο, 17 εργαζόμενες/οι στη γραμμή SOS για την ενδοοικογενειακή βία εδώ και πολλά χρόνια δουλεύουν ως ΙΔΟΧ, υπό καθεστώς ομηρίας, με ετήσιες ανανεούμενες συμβάσεις, ως δημόσιοι υπάλληλοι δεύτερης κατηγορίας.

Με δεδομένο ότι το νέο υπουργείο δεν έχει ακόμη, 11 μήνες μετά τη σύστασή του, ούτε οργανόγραμμα ούτε οριζόντιες υποστηρικτικές υπηρεσίες ανθρώπινου δυναμικού και οικονομικών, η διοικητική και οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας παρέχεται (αρχικά έως τις 31/12/2023 και στη συνέχεια με παράταση έως τις 30/6/2024) από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

Κανένας προγραμματισμός

Με τεράστια καθυστέρηση, την 1η Μαΐου 2024 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως νόμος (5107/2024) που περιλαμβάνει διατάξεις για τη σύσταση οριζόντιων υποστηρικτικών υπηρεσιών του νέου υπουργείου. Οπως όμως μας μεταφέρουν εργαζόμενοι σε αυτό, ακόμη δεν έχει υλοποιηθεί ούτε στο ελάχιστο, καθώς δεν εκδόθηκαν οι απαιτούμενες διαπιστωτικές πράξεις (υπουργικές αποφάσεις, εγκύκλιοι κ.λπ.).

Παράλληλα, σημειώνουν ότι, πέρα από όσους μεταφέρθηκαν από το Υπουργείο Εργασίας στο Υπουργείο Οικογένειας, ουδεμία άλλη πρωτοβουλία έχει ληφθεί για τη στελέχωσή του. Ούτε υπάρχει προγραμματισμός για νέες προσλήψεις μέσω ΑΣΕΠ (από όπου υπάρχει «δεξαμενή» επιτυχόντων από τον διαγωνισμό του 2023) ούτε κάποια πρόβλεψη για συμμετοχή του Υπουργείου Οικογένειας στο πρόγραμμα κινητικότητας του Δημοσίου. Την ίδια στιγμή, οι συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι ζητούν όποιες αποφάσεις ληφθούν, ειδικά για τη στελέχωση των προϊσταμένων, διευθυντών κ.λπ., να γίνουν με απόλυτη διαφάνεια.

Ενδεικτικό, επίσης, της προχειρότητας είναι το γεγονός ότι το υπουργείο είναι διάσπαρτο σε διάφορα σημεία στο κέντρο της Αθήνας. Επί της οδού Δραγατσανίου στεγάζεται το γραφείο της υπουργού Σοφίας Ζαχαράκη και… απέναντι, επί της Κοραή και Σταδίου, το γραφείο της υφυπουργού κυρίας Κεφαλά. Επί της Δραγατσανίου στεγάζεται επίσης η Γενική Γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όμως η έτερη Γραμματεία Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας βρίσκεται επί της οδού Σολωμού, απέναντι από το Πολυτεχνείο.

Εθνικό Σχέδιο για το Δημογραφικό: Τα κούφια λόγια και οι υποσχέσεις χωρίς αντίκρισμα

Λίγο διάστημα μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, η υπουργός Σοφία Ζαχαράκη άρχισε τις επισκέψεις και εκδηλώσεις ανά την Ελλάδα, προτάσσοντας σχεδόν αποκλειστικά το Δημογραφικό ως τον μοναδικό δικό της στόχο και της κυβέρνησης συνολικά. Σταχυολογούμε:

α) 27 Μαρτίου 2024. Ζαχαράκη: «Ετοιμο μέχρι τα τέλη Μαΐου το Εθνικό Σχέδιο για το Δημογραφικό».

β) 25 Απριλίου 2024. Ζαχαράκη: «Προτεραιότητα η εθνική στρατηγική για το Δημογραφικό».

γ) 21 Απριλίου 2024. Ζαχαράκη: «Το Δημογραφικό είναι η μεγαλύτερη πρόκληση».

δ) 12 Απριλίου 2024. Ζαχαράκη: «Εως τις αρχές Ιουνίου το ολιστικό πλάνο για το Δημογραφικό».

ε) 19 Ιανουαρίου 2024. Ζαχαράκη: «Οι άξονες του σχεδίου για το Δημογραφικό».

στ) 26 Ιανουαρίου 2024. Ζαχαράκη: «Τον Μάιο το Εθνικό Σχέδιο για το Δημογραφικό».

ζ) 29 Ιανουαρίου, 2024. Ζαχαράκη: «Αρχίσαμε τον διάλογο για το Δημογραφικό από την Κομοτηνή, την Εθνική Πρωτεύουσα Νεολαίας για το 2024».

η) 29 Φεβρουαρίου 2024. Ζαχαράκη: «Το Δημογραφικό λαμβάνει χαρακτήρα εθνικού κινδύνου».

θ) 23 Νοεμβρίου 2023. Ζαχαράκη: «Απόλυτη προτεραιότητα το Δημογραφικό».

ι) 17 Οκτωβρίου 2023. Ζαχαράκη: «Πέντε πυλώνες για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης αντιμετώπισης του Δημογραφικού».

Οπως είναι κατανοητό, μια και φτάσαμε αισίως σήμερα στην 9η ημέρα του Ιουνίου, το Εθνικό Σχέδιο για το Δημογραφικό, που υποτίθεται ότι θα ήταν έτοιμο προς παρουσίαση και υλοποίηση στα τέλη Μαΐου, παραμένει… άφαντο. Αντ’ αυτού, η υπουργός και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχαν πρόσφατα σε (άλλο) ένα συνέδριο για το Δημογραφικό, όπου, σύμφωνα με τις διαρροές του Μεγάρου Μαξίμου, θα είχαμε μια σειρά από ανακοινώσεις. Το συνέδριο ολοκληρώθηκε, οι ίδιες μονότονες διαπιστώσεις επαναλήφθηκαν και καμία δράση δεν φαίνεται στον ορίζοντα.

Προβλέψεις που σοκάρουν

Η τελευταία έκθεση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, την οποία έχει στα χέρια της η Κομισιόν, αναφέρει πως ο πληθυσμός στην Ελλάδα προβλέπεται από τη Eurostat ότι θα μειωθεί από 10,438 εκατομμύρια το 2022 σε 7,777 εκατομμύρια το 2070. Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση για τους άνδρες αυξάνεται από τα 78,8 το 2022 στα 86,5 έτη το 2070 και για τις γυναίκες αυξάνεται επίσης από τα 84,2 το 2022 στα 90,4 έτη το 2070.