Καμπανάκι της Ε.Ε. στη Γαλλία για το δημόσιο έλλειμμα

Μπορεί η προειδοποίηση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που ενεργοποίησε τη διαδικασία για υπερβολικό έλλειμμα για τη Γαλλία, να απευθύνεται στην κυβέρνηση του τωρινού πρωθυπουργού Γκαμπριέλ Ατάλ, ωστόσο στόχευε κυρίως τις δύο πολιτικές ομάδες της Εθνικής Συσπείρωσης (από τη ριζοσπαστική Δεξιά) και του Νέου Λαϊκού Μετώπου (από την Αριστερά) που συναγωνίζονται μεταξύ τους, δίνοντας δαπανηρές υποσχέσεις στους Γάλλους εν όψει των πρόωρων κοινοβουλευτικών εκλογών. 

• Από τη Μαρία Δεναξά

Το δημόσιο έλλειμμα της Γαλλίας άγγιξε το 5,5% του ΑΕΠ στο τέλος του 2023, ένα επίπεδο σημαντικά υψηλότερο από το 3% που απαιτούν οι συνθήκες. Σύμφωνα με τις Βρυξέλλες, τα ελλείμματα αυτά θα εξακολουθήσουν να αντιπροσωπεύουν το 5,3% του εθνικού πλούτου το 2024 και στη συνέχεια το 5% το 2025. Ως συνέπεια της συσσώρευσης προϋπολογισμών στο «κόκκινο», το επίπεδο του δημόσιου χρέους αναμένεται να εκτοξευτεί στα ύψη, τιμωρώντας τη γαλλική οικονομία και θέτοντας έναν πραγματικό κίνδυνο για την ευρωζώνη. Συνολικά, η ανάλυση της βιωσιμότητας του γαλλικού χρέους δείχνει «υψηλούς κινδύνους μεσοπρόθεσμα», αναφέρουν τα έγγραφα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. 

Σύμφωνα με τις προβλέψεις, «σε βάθος δεκαετίας το γαλλικό δημόσιο χρέος θα αυξάνεται συνεχώς, για να φθάσει περίπου στο 139% του ΑΕΠ το 2034», από περίπου 111% που ήταν το 2023. Εν ολίγοις, η Γαλλία όχι μόνο δεν είναι σε καλό δρόμο σε ό,τι αφορά τα δημοσιονομικά της, αλλά απομακρύνεται επικίνδυνα από αυτόν. 

Κατά συνέπεια, το υψηλό χρέος θα περιορίσει τη δυνατότητα της επόμενης κυβέρνησης να εφαρμόσει μια σειρά από υποσχέσεις, όπως είναι η μείωση των φορολογικών εσόδων ή η απόσυρση της αντιδημοφιλούς συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης. Επίσης, ο επόμενος πρωθυπουργός -όποιος κι αν είναι- θα κάνει οτιδήποτε για να μην τρομάξει περαιτέρω τις αγορές κι όχι μόνο. 

Ενεργοποιώντας τη διαδικασία για το υπερβολικό έλλειμμα, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα μπορούσε να επιβάλει επαχθή πρόστιμα στη Γαλλία. 

Σύμφωνα με τους νέους κανόνες της ευρωπαϊκής οικονομικής διακυβέρνησης, που υιοθετήθηκαν στο τέλος του 2023, το Παρίσι θα υποχρεούται να μειώνει το διαρθρωτικό του έλλειμμα κατά τουλάχιστον 0,5% κάθε χρόνο, κάτι που, σύμφωνα με τη δεξαμενή σκέψης Bruegel, αντιπροσωπεύει εξοικονόμηση 15 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως. 

«Εάν η διόρθωση του υπερβολικού ελλείμματος απαιτεί ισχυρότερη προσαρμογή, θα γίνει σύσταση για ισχυρότερη προσαρμογή» δήλωσε την Τετάρτη ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Βάλντις Ντομπρόβσκις. Το Παρίσι θα πρέπει τώρα να υποβάλει τα πολυετή δημοσιονομικά του σχέδια στις Βρυξέλλες, το αργότερο έως τις 20 Σεπτεμβρίου 2024. Τον Νοέμβριο η Επιτροπή αναμένεται να κάνει συστάσεις. 

«Είμαστε πραγματικά ανήσυχοι για την κατάσταση της γαλλικής οικονομίας» δήλωσε Ευρωπαίος αξιωματούχος σε γαλλικά ΜΜΕ, διατηρώντας την ανωνυμία του. 

Ανησυχία στις Βρυξέλλες φέρεται ότι προκαλούν και τα προγράμματα που προτείνουν στους Γάλλους η Εθνική Συσπείρωση και το Νέο Λαϊκό Μέτωπο. Οικονομικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως όχι μόνο θα ακύρωναν τις μέτριες προσπάθειες που έγιναν μέχρι σήμερα για την αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών, αλλά θα μπορούσαν ακόμη και, αν εφαρμόζονταν ως έχουν, να οδηγήσουν τη χώρα σε μια κρίση χρέους όπως αυτή που βίωσαν η Ιταλία και η Ελλάδα πριν από δώδεκα χρόνια.

Ανησυχίες των επενδυτών

Από την πλευρά της Εθνικής Συσπείρωσης, το οικονομικό πρόγραμμα του κόμματος φαίνεται να αναπροσαρμόζεται μέρα με τη ημέρα. Ακύρωση του φόρου εισοδήματος για τους νέους κάτω των 30 ετών, μείωση του ΦΠΑ… Κανένα από αυτά τα δαπανηρά μέτρα δεν περιλαμβάνεται πλέον στις προτεραιότητες του Ζορντάν Μπαρντελά, αν πιστέψουμε τις τελευταίες δηλώσεις του. Από την άλλη, έχει δώσει διαβεβαιώσεις ότι θα επανεξετάσει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος του Εμανουέλ Μακρόν το φθινόπωρο και στη συνέχεια θα εφαρμόσει τη μεταρρύθμιση που πρότεινε η Μαρίν Λεπέν το 2022, επιτρέποντας σε όσους άρχισαν να εργάζονται νωρίτερα να σταματήσουν στην ηλικία των 60 ετών. Μόνο αυτό το μέτρο θα κοστίσει μεταξύ 10 δισ. ευρώ (εκτίμηση του κόμματος) και 22 δισ. ευρώ (εκτίμηση του Ινστιτούτου Montaigne). Το τελικό πρόγραμμα αναμένεται τις επόμενες ημέρες.

Την περασμένη εβδομάδα, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο παρουσίασε ένα πιο ακριβές πρόγραμμα δαπανών. Η σοσιαλίστρια Βαλερί Ραμπό, πρώην εισηγήτρια του προϋπολογισμού, προσδιορίζει το ποσό της κοστολόγησής του ακριβώς στα 106 δισεκατομμύρια ευρώ. Αλλες πηγές το ανεβάζουν σε τουλάχιστον 200 δισεκατομμύρια ευρώ. Από την άλλη πλευρά, οι αυξήσεις φόρων (φόρος εισοδήματος, φόρος περιουσίας, τέλος του flat tax κ.λπ.) θα πρέπει να προσθέσουν περίπου 80 δισεκατομμύρια ευρώ στον κρατικό προϋπολογισμό… 

Κατά τη διάρκεια της προηγούμενης εβδομάδας οι αγορές αντανακλούσαν τις ανησυχίες των επενδυτών. Η διαφορά μεταξύ του επιτοκίου δανεισμού της Γαλλίας και της Γερμανίας έφτασε σε επίπεδο που δεν έχει παρατηρηθεί από το 2017. Αλλη μια προειδοποίηση.

Πηγή: Εφημερίδα Δημοκρατία