Τα δύο λάθη που πλήρωσε περισσότερο στην κάλπη των ευρωεκλογών ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν της ακρίβειας και του γάμου των ομοφυλοφίλων. Ο πρωθυπουργός, όμως, επιμένει στην ίδια «πλαστή» ρητορική που τον υποβίβασε στο 28%, επιχειρώντας να πείσει -άραγε ποιον;- πως η κυβέρνησή του δρα κατά της εκτόξευσης των τιμών στα ράφια.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Η τακτική του Μητσοτάκη να κερδίζει, όπως νόμιζε, χρόνο ρίχνοντας διαρκώς στάχτη στα μάτια του κόσμου ότι οι τιμές θα πέσουν με πολιτικές μπακαλοτέφτερου και του ποδαριού, όπως το καλάθι του νοικοκυριού, αποδείχτηκε αυτοκαταστροφική. Στην πραγματικότητα, με το να βάζει πλάτη στην αισχροκέρδεια ο επικεφαλής της κυβέρνησης έχανε πολιτικό χρόνο. Το διαπίστωσε όταν το κόμμα του κατεδαφίστηκε κατά 13% μέσα σε μόλις ένα έτος. Ακριβώς επειδή οι πολίτες έμειναν απροστάτευτοι μπροστά στην άνευ προηγουμένου λαίλαπα.
Οι ψηφοφόροι βαρέθηκαν να ακούν επί τρία χρόνια ότι «δεν υπάρχει κάποιος μαγικός τρόπος να πέσουν οι τιμές», όπως δήλωσε ο Μητσοτάκης ακόμα και πριν από λίγα 24ωρα, στη συνέντευξή του στην Κοσιώνη. Ο πρωθυπουργός και το κονκλάβιο του Μαξίμου με τους ελιτίστες συμβούλους που ζουν στη δική τους γυάλα ακόμα δεν δείχνουν να έχουν κατανοήσει πως τα ποσοστά του Μητσοτάκη θα συνεχίζουν να πέφτουν όσο οι τιμές ανεβαίνουν.
Η Ελλάδα έχει πλέον πληθωρισμό τροφίμων στο +1%, στο χαμηλότερο επίπεδο των τριών τελευταίων ετών. Την Τρίτη ο πρωθυπουργός είπε ότι «αρχίζουμε να βλέπουμε και πραγματική αποκλιμάκωση των τιμών στα σούπερ μάρκετ, είναι μια πρώτη θετική ένδειξη». Θεωρεί επίσης ότι «τα κυβερνητικά μέτρα δούλεψαν σε έναν βαθμό, διότι οι παρεμβάσεις που κάναμε στην αγορά ήταν πολύ δραστικές».
Οσο για τα καρτέλ που αλωνίζουν, ο Μητσοτάκης, αν και πρωθυπουργός της χώρας, επικαλέστηκε… αναρμοδιότητα: «Αυτό δεν είναι δική μας δουλειά, τα ζητήματα των καρτέλ ερευνώνται από την Επιτροπή Ανταγωνισμού». Μια Επιτροπή Ανταγωνισμού με την οποία η κυβέρνησή του είχε ανοίξει πόλεμο διαρκείας και τη ναρκοθετούσε επί μία τριετία σε κάθε ευκαιρία.
Με τα στοιχεία όχι από τη δημιουργική στατιστική, αλλά από την πραγματική αγορά, που φέρνουμε σήμερα στο φως, ο πρωθυπουργός, το οικονομικό και αναπτυξιακό επιτελείο του αλλά και η Επιτροπή Ανταγωνισμού καλούνται να απαντήσουν γιατί η υποτιθέμενη πτώση τιμών που ανακοινώθηκε από τον Σκρέκα τον Μάρτιο έχει επιφέρει ακόμα μεγαλύτερες αυξήσεις. Θα πρέπει να εξηγήσουν με ανάλογα στοιχεία γιατί υπάρχουν προϊόντα που οι τιμές τους έχουν εκτιναχθεί περαιτέρω το τελευταίο τετράμηνο όσο ο πληθωρισμός των τροφίμων κατρακυλά πλέον σε χαμηλό τριετίας.
Τι μεσολάβησε πάλι και ο Ελληνας καταναλωτής χρυσοπληρώνει ακόμα περισσότερο τα προϊόντα πρώτης ανάγκης; Εγινε νέα εισβολή στην Ουκρανία μετά τον Μάρτιο; Υπήρξε κάποια καινούργια ενεργειακή κρίση το τελευταίο τρίμηνο; Φταίει η κλιματική αλλαγή κι ότι δεν έβρεξε τον χειμώνα; Ηταν η αγωνία μήπως δεν βγει πρωθυπουργός της Ευρώπης η ντίλερ εμβολίων Φον ντερ Λάιεν; Τι απέγιναν οι πρωτοβουλίες περί… μείωσης της κυβέρνησης;
Ο πρωθυπουργός, όπως φάνηκε και στην τελευταία συνέντευξή του, δεν έχει τίποτα να απαντήσει για το νέο κύμα ακρίβειας των σούπερ μάρκετ, με τον πληθωρισμό κοντά στο μηδέν πια. Δεν διαθέτει στη φαρέτρα του συγκεκριμένα τεχνοκρατικά επιχειρήματα του οικονομικού γίγνεσθαι και των αρμοδιοτήτων του, οι οποίες περιλαμβάνουν ασφαλώς και την εξόντωση των καρτέλ.
Ο κόσμος βαρέθηκε να ακούει τις κυβερνητικές θεωρίες ότι για όλα φταίνε οι συναστρίες και οι… Χούθι. Το παιχνίδι που παίζεται στις πλάτες των οικογενειών είναι εξοργιστικό και το έχουν καταλάβει πλέον όλοι. Αποτυπώθηκε ξεκάθαρα και στις ευρωεκλογές.
Η «κυριακάτικη δημοκρατία» έκανε τις τελευταίες ημέρες τυχαίες δειγματοληπτικές συγκρίσεις σε προϊόντα όλων των κατηγοριών που η κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι από 1ης Μαρτίου θα πέσουν οι τιμές. Οχι μόνο δεν υπήρξε μείωση, με ελάχιστες εξαιρέσεις, αλλά παρατηρούνται ακόμα και υπέρογκες αυξήσεις. Γι’ αυτές τις αυξήσεις η κυβέρνηση και η Επιτροπή Ανταγωνισμού οφείλουν να δώσουν ξεκάθαρες εξηγήσεις στην κοινή γνώμη γιατί έγιναν, όταν πλέον ο πληθωρισμός βρίσκεται σε ραγδαία πτώση και δεν έχει προκύψει κάποια νέα έκτακτη διεθνής συγκυρία.
Από το 2021 μέχρι και την 1η Μαρτίου 2024 οι αυξήσεις των σούπερ μάρκετ ξεπέρασαν ακόμα και το 100%. Σε προϊόντα όπως το ελαιόλαδο οι τιμές υπερδιπλασιάστηκαν. Ομως, η κυβέρνηση, όπως διαφημίζει από τον Μάρτιο, αποφάσισε να πάρει πρωτοβουλίες για επτά κατηγορίες προϊόντων (βρεφικές και παιδικές πάνες, σαμπουάν – αφρόλουτρα και κοντίσιονερ, απορρυπαντικά πιάτων, καθαριστικά παντός είδους, απορρυπαντικά ρούχων, οδοντόκρεμες, σαπούνια) και δεσμεύτηκε για πτώση τιμών σε 3.500-4.000 κωδικούς προϊόντων. Ασφαλώς και δεν συνέβη κάτι τέτοιο.
Ακόμα, όμως, και σε ήδη υπερκοστολογημένα προϊόντα που δεν ανήκουν στον υποτιθέμενο ευρύ κατάλογο της κυβέρνησης δεν μπορούν να δικαιολογηθούν νέες αυξήσεις, όπως αυτές του τελευταίου τετραμήνου που φορέθηκαν ως «καπέλο» στους καταναλωτές πάνω στις προηγούμενες και διαδοχικές από το 2021.
Μέχρι και η Τράπεζα της Ελλάδος στην πρόσφατη μελέτη της εξέθεσε την κυβέρνηση, ανακοινώνοντας ότι οι τιμές που πωλούνται τα τυποποιημένα προϊόντα στα ελληνικά σούπερ μάρκετ είναι 10% υψηλότερες σε σύγκριση με την υπόλοιπη ευρωζώνη. Ο Μητσοτάκης δεν έχει καταφέρει να δώσει καμία εξήγηση στο γιατί οι Ελληνες καταναλωτές είναι οι παρίες της Ευρώπης.
Ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας υποσχόταν τον Μάρτιο μειώσεις από 12,7% έως 18,1%. Αυτά τα μέτρα, όμως, αποδείχθηκαν παραμύθια της Χαλιμάς. Ακόμα μια φορά ο καταναλωτής μένει έρμαιο των αυξήσεων, για τις οποίες η κυβέρνηση δεν κάνει το παραμικρό. Ακόμα και τώρα που πέφτει ο πληθωρισμός οι τιμές εξακολουθούν να ανεβαίνουν. Ακόμα και έως 44% το τελευταίο τετράμηνο! Κάτι που ο πρωθυπουργός εξακολουθεί να αρνείται, όπως κάνει πάντα όταν η πραγματικότητα διαφέρει από τα αλλόκοτα αφηγήματα εκτός τόπου και χρόνου του Μαξίμου.
Οσο οι τσέπες των καταναλωτών αδειάζουν κι άλλο, ενώ γνωρίζουν ότι ο πληθωρισμός των τροφίμων βρίσκεται πια σε φυσιολογικά επίπεδα, τόσο η κυβέρνηση θα βρίσκεται αντιμέτωπη με το πολιτικό κόστος της προκλητικής, αν όχι ύποπτης, απραξίας της.
Σύγκριση τιμών μεταξύ Μαρτίου και Ιουλίου
Μια σύγκριση επί των πραγματικών τιμών Μαρτίου – Ιουλίου σε προϊόντα αναφοράς από τα ίδια σούπερ μάρκετ, που αποτελούν και τις μεγαλύτερες αλυσίδες, πείθει τον καθένα για όσα πραγματικά συμβαίνουν στον κανονικό κόσμο κι όχι στη φούσκα του πρωθυπουργικού μεγάρου.
1. Fairy, Original Κάψουλες Πλυντηρίου Πιάτων Λεμόνι 40 τεμ. + 40 τεμ. (My Market): ΤΙΜΗ 7/3/24 (μετά τα νέα μέτρα): 17,19 ευρώ – ΤΙΜΗ 18/7/24: 21.35 (αύξηση 24,2%).
2. FAIRY, Κάψουλες Πλυντηρίου Πιάτων All in 1 Platinum Λεμόνι 33+33 τεμάχια (ΑΒ): ΤΙΜΗ 7/3/24: 19,34 – ΤΙΜΗ 18/7./4: 19,99 (αύξηση 3,36%).
3. Palmolive, Αφρόλουτρο Spa Butter 650 ml (My Market): ΤΙΜΗ 7/3/24: 2,92 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 3,11 (αύξηση 6,51%).
4. Colgate, Total Advance Enamel Health Οδοντόκρεμα 75 ml (My Market): ΤΙΜΗ 7/3/24: 2,20 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 2,29 (αύξηση 4,09%).
5. SENSODYNE, Οδοντόκρεμα Sensitivity & Gum 75 ml (Σκλαβενίτης): ΤΙΜΗ 7/3/24: 3,45 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 4,55 (αύξηση 31,88%).
6. Ajax, WC Expert Καθαριστικό Spray Αντλία 500 ml (My Market): ΤΙΜΗ 7/3/24: 1,92 ευρώ – ΤΙΜΗ 18/7/24: 2,01 (αύξηση 4,69%).
7. PAMPERS, Premium Care, ανοιχτή πάνα, No 4 Jumbo 52 τεμ. (Κρητικός): ΤΙΜΗ 7/3/24: 13,63 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 16,35 (αύξηση 19,96%)
8. PAMPERS, Πάνες Μωρού Premium Care Νο 4 8-14 kg 52 τεμάχια (ΑΒ): ΤΙΜΗ 7/3/24: 13,54 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 14,89 (αύξηση 9,97%).
9. Πατάτες συσκευασμένες Κύπρου το κιλό (ΑΒ): ΤΙΜΗ 21/2/24: 1,35 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 1,39 (αύξηση 2,96%).
10. Στήθος Βοείου Ελληνικό Νωπό Χωρίς Οστό το κιλό (My Market): ΤΙΜΗ 27/2/24: 8,99 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 9,99 (αύξηση 11,12%).
11. ΚΑΤΣΕΛΗΣ Ψωμί Τοστ Πολύσπορο 500 g (ΑΒ): ΤΙΜΗ 21/2/24: 1,96 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 2,12 (αύξηση 8,16%).
12. Dole Μπανάνες Εισαγωγής το κιλό (My Market): ΤΙΜΗ 27/2/24: 1,69 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 1,85 (αύξηση 9,47%).
13. COROLLA Αραβοσιτέλαιο 5 lt (ΑΒ): ΤΙΜΗ 21/2/24: 9,95 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 14,30 (αύξηση 43,72%).
14. ΝΟΥΝΟΥ φαρίν λακτέ 300 γρ. (My Market): ΤΙΜΗ 27/2/24: 2,65 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 3,53 (αύξηση 33,21%).
15. Μπούτι με οστό χοιρινό ελληνικό το κιλό (Μασούτης): ΤΙΜΗ 19/2/24: 5,99 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 6,70 (αύξηση 11,85%).
16. AMITA Φυσικός Χυμός 1,5 λίτρο (ΑΒ): ΤΙΜΗ 21/2/24: 2,71 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 3,28 (αύξηση 21,03%).
17. Κασέρι ΠΟΠ Μυτιλήνης το κιλό (Μασούτης): ΤΙΜΗ 19/2/24: 16,97 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 18,85 (αύξηση 11,08%).
18. Βιτάμ Soft Μαργαρίνη 800 γρ. (Μασούτης): ΤΙΜΗ 19/2/24: 4,37 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 4,64 (αύξηση 6,18%).
19. Λευκό τυρί άλμης 2 κιλά (LIDL): ΤΙΜΗ 14/2/24: 9,99 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 10,99 (αύξηση 10,01%).
20. Skip σκόνη 20 μεζούρες (Γαλαξίας): ΤΙΜΗ 20/2/24: 5,05 – ΤΙΜΗ 18/7/24: 5,58 (αύξηση 10,5%).
Αθικτα από την κυβέρνηση τα υπερκέρδη των επιχειρήσεων
Αν και η κυβέρνηση αρνιόταν εμμονικά στο πρώτο διάστημα της ενεργειακής κρίσης ότι υπάρχουν υπερκέρδη στις εταιρίες ενέργειες, τελικά σύρθηκε να αποδεχτεί την πραγματικότητα και να τα φορολογήσει. Εστω και με διάφορες πατέντες, ώστε να μη «χτυπήσει» κέντρο και πειράξει τις επιχειρήσεις.
Ομως, ουδέποτε ο Μητσοτάκης έχει προβεί σε ανακοινώσεις για τη φορολόγηση των υπερκερδών των σούπερ μάρκετ. Ακόμα και τα λεγόμενα market pass, άλλωστε, είχαν προέλθει από «τραβηχτικές» της κυβέρνησης από το δημόσιο ταμείο των φορολογουμένων.
Στο ετήσιο «Πανόραμα των Ελληνικών Σούπερ Μάρκετ 2022» είχε παρουσιαστεί ο τζίρος για το 2021, που έφτασε συνολικά στα 10,1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών), ο τζίρος των σούπερ μάρκετ αυξήθηκε κι άλλο το 2022, στα 11,18 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό προέρχεται μόνο από τις 35 επιχειρήσεις σούπερ μάρκετ που δημοσιεύουν ισολογισμό.
Η ανοδική τάση συνεχίστηκε και το 2023, παρά τη σημαντική πτώση του πληθωρισμού. Εφτασε τα 13,5 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας ακόμα και τις πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις.
Συμπερασματικά, μέσα στις χρονιές των πληθωριστικών πιέσεων 2021-2023 τα σούπερ μάρκετ είδαν μια αύξηση στους τζίρους τους πάνω από 35%. Οι τάσεις είναι ανοδικές και τους πρώτους μήνες του 2024.
