Η αγορά των 20 αεροσκαφών F-35 από την Ελλάδα αποτελεί μια σημαντική εξέλιξη για την ενίσχυση της αεροπορικής μας ισχύος. Ωστόσο, η απόκτηση αυτών των προηγμένων μαχητικών αεροσκαφών συνοδεύεται από σημαντικές προκλήσεις και απαιτήσεις, ιδιαίτερα στον τομέα της συντήρησης και υποστήριξης τους. Βάσει των αναφορών του Γραφείου Κυβερνητικής Λογοδοσίας των ΗΠΑ (GAO) , τα κυριότερα προβλήματα που έχουν ανακύψει κατά την υλοποίηση του προγράμματος F-35 περιλαμβάνουν καθυστερήσεις, αύξηση κόστους, αυξημένο κόστος συντήρησης και υποστήριξης, καθώς και χαμηλές διαθεσιμότητες.
Η Lockheed Martin με βάση τις αρχικές της προβλέψεις, είχε καθορίσει τα κέντρα συντήρησης τόσο στις ΗΠΑ όσο και στο εξωτερικό όπως φαίνεται στον πίνακα που ακολουθεί.
Όμως οι περισσότερες χώρες που χρησιμοποιούν τα F-35 έχουν προβλέψει και εξασφαλίσει την εκτέλεση της εργοστασιακής συντήρησης (PDM – Programmed Depot Maintenance) στις χώρες τους, δημιουργώντας τις απαραίτητες υποδομές και αποκτώντας πλήρη αυτονομία στην υποστήριξη των αεροσκαφών τους Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η Νότια Κορέα, η Νορβηγία, η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Γερμανία, οι οποίες έχουν επενδύσει στην κατασκευή κέντρων συντήρησης είτε σε αεροπορικές βάσεις είτε σε συνεργασία με αμυντικές βιομηχανίες. (Βλέπε σημείωση)
Προτεινόμενο σχέδιο για την εκτέλεση εργοστασιακής συντήρησης των F-35
1. Προβλέψεις και σχεδιασμός
Η Ελλάδα, ακολουθώντας το παράδειγμα των άλλων χωρών, πρέπει να αναπτύξει άμεσα και χωρίς χρονοτριβή ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την εκτέλεση της εργοστασιακής συντήρησης των F-35. Ο σχεδιασμός αυτός πρέπει να περιλαμβάνει τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών και την ανάπτυξη των αναγκαίων τεχνολογιών και ανθρώπινων πόρων.
2. Τόπος εκτέλεσης και φορέας υλοποίησης
Ένα κρίσιμο ερώτημα που προκύπτει είναι το πού θα συντελείται η συντήρηση των F-35 και ποιος φορέας θα αναλάβει αυτή την ευθύνη. Η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) αποτελεί τον φυσικό υποψήφιο για την ανάληψη αυτού του έργου, δεδομένου του ιστορικού της στην εργοστασιακή συντήρηση στρατιωτικών αεροσκαφών,των υποδομών της και της εμπειρίας της σε προηγμένα τεχνολογικά προγράμματα.
Η συμμετοχή της ΕΑΒ στη συντήρηση των F-35 θα απαιτήσει την αναβάθμιση των υφιστάμενων υποδομών και την επένδυση σε νέες τεχνολογίες και εξοπλισμό. Αυτό περιλαμβάνει την κατασκευή εξειδικευμένων εγκαταστάσεων για τη συντήρηση των αεροσκαφών, την προμήθεια σύγχρονων εργαλείων και μηχανημάτων, καθώς και την εκπαίδευση του προσωπικού σε προηγμένες τεχνολογίες και διαδικασίες συντήρησης.
3. Απαιτούμενες υποδομές και επενδύσεις
Η δημιουργία ενός κέντρου συντήρησης για τα F-35 στην Ελλάδα θα απαιτήσει σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές και τεχνολογία. Συγκεκριμένα, οι νέες υποδομές πρέπει να πληρούν τις αυστηρές προδιαγραφές που θέτει η Lockheed Martin, ο κατασκευαστής των F-35, για την ασφάλεια και την αποτελεσματική συντήρηση των αεροσκαφών.
Οι απαιτούμενες επενδύσεις περιλαμβάνουν:
- Κατασκευή εξειδικευμένων εγκαταστάσεων συντήρησης, που θα μπορούν να φιλοξενήσουν τα F-35.
- Προμήθεια προηγμένων εργαλείων και εξοπλισμού, απαραίτητων για την εκτέλεση των εργασιών συντήρησης.
- Εκπαίδευση του τεχνικού προσωπικού στις νέες τεχνολογίες και διαδικασίες που απαιτούνται για τη συντήρηση των F-35.
- Ανάπτυξη και εφαρμογή συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου της συντήρησης, για την εξασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειας των εργασιών.
4. Συνεργασίες
Η εμπλοκή της ΕΑΒ στην εργοστασιακή συντήρηση των F-35 μπορεί να ενισχυθεί μέσω συνεργασιών με εγχώριες εταιρείες του χώρου.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η συνεργασία της Νορβηγίας με την Kongsberg Defence & Aerospace για την ανάπτυξη κέντρου συντήρησης των F-35, καθώς και οι αντίστοιχες προσπάθειες στη Νότια Κορέα και τη Γερμανία. Αυτές οι συνεργασίες μπορούν να αποτελέσουν πρότυπο για την Ελλάδα, παρέχοντας πολύτιμες κατευθύνσεις και στρατηγικές για την ανάπτυξη του δικού μας κέντρου συντήρησης.
5. Οφέλη και Προκλήσεις
Η δημιουργία ενός κέντρου συντήρησης για τα F-35 στην Ελλάδα θα προσφέρει σημαντικά οφέλη, όπως:
- Αυξημένη αυτονομία και ανεξαρτησία στην υποστήριξη των αεροσκαφών.
- Μείωση του κόστους συντήρησης, μέσω της εκτέλεσης των εργασιών σε εγχώριες εγκαταστάσεις.
- Δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και ανάπτυξη της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.
- Ενίσχυση της τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης της χώρας, μέσω της απόκτησης προηγμένης τεχνογνωσίας και τεχνολογίας.
Ωστόσο, η υλοποίηση αυτού του έργου δεν είναι χωρίς προκλήσεις. Οι απαιτούμενες επενδύσεις είναι σημαντικές και η απόκτηση της απαραίτητης τεχνογνωσίας και εμπειρίας απαιτεί χρόνο και στρατηγικό σχεδιασμό. Επιπλέον, η εξασφάλιση της πιστοποίησης από τη Lockheed Martin και η τήρηση των αυστηρών προδιαγραφών συντήρησης αποτελούν κρίσιμα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν με προσοχή.
Η δημιουργία ενός κέντρου εργοστασιακής συντήρησης για τα F-35 στην Ελλάδα αποτελεί στρατηγική ανάγκη για την εξασφάλιση της αυτονομίας και της αποτελεσματικής υποστήριξης των αεροσκαφών. Η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, με την εμπειρία και την τεχνογνωσία της, μπορεί να αναλάβει αυτό το σημαντικό έργο, εφόσον γίνουν οι απαραίτητες επενδύσεις σε υποδομές και τεχνολογία.
Η ανάπτυξη του κέντρου συντήρησης θα απαιτήσει συνεργασίες με εγχώριους & διεθνείς φορείς, καθώς και τη δέσμευση της ελληνικής κυβέρνησης για την παροχή των απαραίτητων πόρων και υποστήριξης.
Με τη σωστή στρατηγική και τον κατάλληλο σχεδιασμό, η Ελλάδα μπορεί να εξασφαλίσει την αποτελεσματική υποστήριξη των F-35 και να ενισχύσει την αμυντική της βιομηχανία και τις τεχνολογικές της δυνατότητες.
Σημείωση:
Νότια Κορέα: Συντήρηση F-35 μέχρι το 2027
Νορβηγία: Κατασκευή νέου κέντρου συντήρησης από την Kongsberg https://www.kongsberg.com/kda/news/news-archive/2023/kongsberg-to-establish-new-depot-for-f-35-maintenance-in-n
Netherlands opens F-35 maintenance facility at Woensdrecht Air Base
Belgium: Strategic partnership aims to maintain F-35A’s capability
https://www.brusselstimes.com/1051211/strategic-partnership-aims-to-maintain-f-35as-capability
German industrial consortium for the maintenance of the F-35: https://esut.de/en/2023/09/meldungen/44598/deutsches-industriekonsortium-fuer-die-wartung-der-f-35/
* Ταξίαρχος εν αποστρατεία Μηχανικός ΣΜΑ, πρώην Αντιπρόεδρος Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας
