Τα πάνω κάτω στις βραχυχρόνιες μισθώσεις σχεδιάζει να φέρει η κυβέρνηση με το νέο πλαίσιο που ετοιμάζεται να παρουσιάσει το ερχόμενο φθινόπωρο, με τις βασικές του διατάξεις να είναι ήδη έτοιμες. Ωστόσο, οι ανακοινώσεις καθυστερούν λόγω της φετινής τουριστικής σεζόν, με τις νέες «κόκκινες γραμμές» στα Airbnb να μπαίνουν πριν από το κλείσιμο του έτους.
Ωστόσο, για τους ιδιοκτήτες ακινήτων το εν λόγω σχέδιο δεν αποτελεί από μόνο του «κόκκινο» πανί, καθώς πριν από ελάχιστους μήνες είχε γίνει νόμος τους κράτους το φορολογικό πλαίσιο για τα Airbnb, με το οποίο κάθε ακίνητο που αποτελεί αντικείμενο αξιοποίησης λογίζεται ως φορολογικό υποκατάστημα κι επομένως υπόκειται σε τέλος επιτηδεύματος.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι ιδιοκτήτες βραχυχρόνιας μίσθωσης (τύπου Airbnb) έχουν προσφύγει νομικά για τα φορολογικά μέτρα, με τον Σύνδεσμο Εταιρειών Βραχυχρόνιας Μίσθωσης (STAMA) να καταθέτει τον περασμένο Ιούνιο προσφυγή στο ΣτΕ, η οποία θα εκδικαστεί μέσα στον Οκτώβριο. Η απόφαση του ΣτΕ συμπίπτει χρονικά με τις νέες ανακοινώσεις της κυβέρνησης, δημιουργώντας ακόμα ένα ανοιχτό «μέτωπο» του οικονομικού επιτελείου με φορείς της αγοράς.
Οι ιδιοκτήτες Airbnb σημειώνουν πως το μέτρο επιβολής τέλους επιτηδεύματος για κάθε ακίνητο (ύψους 600 ευρώ) που εκμισθώνεται με βραχυχρόνια μίσθωση από νομικά πρόσωπα είναι δυσβάσταχτο, καθώς ήδη έχουν επιβληθεί ΦΠΑ, τέλος παρεπιδημούντων και τέλος κλιματικής αλλαγής ανά διανυκτέρευση.
Το οικονομικό επιτελείο επιχειρεί να ελέγξει εκείνους που διαθέτουν τα σπίτια τους σε Airbnb χωρίς να δηλώνουν τα εισοδήματα που αποκομίζουν. Με το πλαίσιο που φέρνει, θα επιτρέπει σε έναν ιδιοκτήτη να ενοικιάσει το ακίνητο που αποκόμισε από τους γονείς του ή τους παππούδες του σε Airbnb για να βγάλει ένα έξτρα εισόδημα, θεωρώντας πως αν διαθέτει περισσότερα ακίνητα θα πρέπει να λειτουργήσει ως εταιρία και να φορολογηθεί αναλόγως.
Τα σενάρια
Στόχος των νέων κυβερνητικών παρεμβάσεων είναι η αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης και η συγκράτηση των τιμών στην αγορά των ενοικίων. Συγκεκριμένα, το σχέδιο που βρίσκεται επί τάπητος, μεταξύ άλλων, προβλέπει:
– Να μην επιτρέπεται η βραχυχρόνια μίσθωση άνω των δύο ακινήτων ανά ΑΦΜ δικαιούχου εισοδήματος.
– Η μίσθωση κάθε ακινήτου να μην υπερβαίνει τις 90 ημέρες και για νησιά κάτω των 10.000 κατοίκων τις 60 ημέρες ανά ημερολογιακό έτος. Υπέρβαση της διάρκειας του προηγούμενου εδαφίου επιτρέπεται εφόσον το συνολικό εισόδημα του εκμισθωτή ή του υπεκμισθωτή, από το σύνολο των ακινήτων που διαθέτει, δεν ξεπερνά τα 12.000 ευρώ το φορολογικό έτος.
– Θα οριστεί μέγιστος αριθμός ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης ανά δήμο. Κάθε δήμος, έπειτα από απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, αναμένεται πως θα αποφασίζει τον μέγιστο αριθμό ακινήτων που μπορούν να εγγράφονται στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης ανά δημοτικό διαμέρισμα.
Ηδη από την Πρωτοχρονιά του 2024 έχουν εφαρμοστεί τα εξής μέτρα:
– Η εκμετάλλευση τριών και περισσότερων ακινήτων θα θεωρείται επιχειρηματική δραστηριότητα, με αποτέλεσμα όσοι αποκτούν εισοδήματα από βραχυχρόνια μίσθωση να καταβάλλουν τις ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, το τέλος επιτηδεύματος και τον ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο. Επίσης, το ελάχιστο εισόδημα που θα πρέπει να δηλώσουν στην Εφορία το 2025 θα υπολογιστεί με βάση το τεκμαρτό εισόδημα των ελεύθερων επαγγελματιών.
– Τη θέσπιση τέλους διαμονής παρεπιδημούντων, ύψους 0,5%, ανεξαρτήτως πλήθους ακινήτων.
– Την καθιέρωση τέλους «ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση», ύψους 1,5 ευρώ, ανά ημερήσια χρήση και ανά δωμάτιο ή διαμέρισμα για το διάστημα από Μάρτιο έως Οκτώβριο, ενώ για τους μήνες Νοέμβριο έως Φεβρουάριο το τέλος ορίζεται σε 0,50 ευρώ. Εάν τα ακίνητα είναι μονοκατοικίες άνω των 80 τ.μ. το τέλος διαμορφώνεται στα 10 ευρώ. Το τέλος βαρύνει τον διαμένοντα που έκανε χρήση του δωματίου ή του διαμερίσματος.
– Την αυστηροποίηση των κυρώσεων για μη εγγραφή στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης. Ειδικότερα, θεσπίζεται αυτοτελές διοικητικό πρόστιμο ανά έτος, ίσο με το 50% των ακαθάριστων εσόδων του φορολογικού έτους που διαπράττεται παράβαση, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των 5.000 ευρώ.
– Ως βραχυχρόνια μίσθωση ορίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση ακινήτου για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των 60 ημερών, και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων. Ετσι, θα επιτρέπεται, για παράδειγμα, η μίσθωση ενός ακινήτου για 100
ή 150 ημέρες μέσα στη χρονιά, με την προϋπόθεση ότι κάθε μίσθωση ξεχωριστά δεν υπερβαίνει τις 60 ημέρες.
Το παράδειγμα της Ισπανίας
Ολα αυτά, την ώρα που η Ισπανία ανακοίνωσε και επίσημα πριν από λίγο καιρό πως από το 2028 θα καταργήσει την ενοικίαση Airbnb σε τουρίστες, μια απροσδόκητα δραστική κίνηση που στόχο έχει να περιορίσει το ραγδαία αυξανόμενο κόστος στέγασης τα τελευταία χρόνια, που έχει κάνει την πόλη μη οικονομικά βιώσιμη για πολλούς κατοίκους της.
Μόνο στη Βαρκελώνη υπάρχουν πάνω από 10.000 ακίνητα που διατίθενται σε βραχυχρόνιες μισθώσεις, ενώ την ίδια ώρα η αλματώδης αύξηση των βραχυχρόνιων ενοικιάσεων στην ισπανική πόλη έχει οδηγήσει στα ύψη τις τιμές των ενοικίων, μια αύξηση τιμών ενοικίων συγκεκριμένα 68% τα τελευταία 10 χρόνια και στο κόστος αγοράς ακινήτων 38%.
Το «φρένο» του Μαξίμου στις περιοχές υψηλής ζήτησης
Η ελληνική κυβέρνηση, από την πλευρά της, επιχειρεί να περιορίσει τα Airbnb σε περιοχές της χώρας που παρουσιάζουν τεράστια άνθηση στη συγκεκριμένη αγορά τα τελευταία χρόνια (π.χ. Κουκάκι), βάζοντας όριο στον αριθμό των κατοικιών που μπορούν να διατεθούν για βραχυχρόνιες μισθώσεις, προκειμένου να απελευθερωθούν ακίνητα για μακροχρόνιες ενοικιάσεις.
Υπενθυμίζεται πως στη χώρα μας υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα με τη στεγαστική κρίση, καθώς τα ενοίκια (λόγω της υψηλής ζήτησης και της χαμηλής διαθεσιμότητας ακινήτων) έχουν εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα επίπεδα, σε σημείο μάλιστα που μια οικογένεια θα χρειαστεί τουλάχιστον 800 ευρώ τον μήνα για να στεγαστεί αξιοπρεπώς.
Σε ό,τι αφορά την Αττική, μεταξύ των «ανεπτυγμένων περιοχών» ξεχωρίζουν οι δημοτικές ενότητες Αθηναίων, Καλλιθέας, Αλίμου, Γλυφάδας, Μοσχάτου, Νέας Σμύρνης, Παλαιού Φαλήρου, Βουλιαγμένης, Νέας Μάκρης, Αναβύσσου και Πειραιώς. Σε αυτές τις περιοχές λειτουργούν σήμερα 21.782 καταλύματα, ενώ μόνο στο κέντρο της Αθήνας καταγράφονται 16.900 καταλύματα Airbnb.
